Stads Nieuws.
Verschillige tijdingen.
Telkens dat men den jesuitieken Boel beschul
digt van allen vooruitgang te willen intoomen en
de wederkeering van al de oude misbruiken, die
de overhand der geestelijkheid in alles bevorderde,
te willen herstellen, men geeft ons ui t voor godde-
loozen, die den Godsdienst bevechten en denzelven
in den modder willen versmachten. En nogtans,
ons gezegde is bevestigd door de daden, die zich
opdoen en de uitvallen, welke de clericale nieuws
bladeren zich toelaten. Alzoo is het dat zij hun
spijt niet kunnen duiken over de beslissingen der
Oostenrijksche Kamers, die den burgerstand heb
ben ingesteld, en, zoo als bij ons en in veel andere
staten, het wettelijk huwelijk verplichtend hebben
gemaakt.
Zij zeklagen zich, als of de maatschappelijke be
trekkingen daardoor [zouden verhinderd worden,
en zij zeggen dat het eenen aanval tegen den Gods
dienst en de voorrechten der II. Kerk is, en nog
tans de ondervinding zou hun moeten geleerd heb
ben, dat het voorafgaande huwelijk, voor den offi
cier van den burgerstand, geene hindernis aan het
godsdienstig huwelijk toebrengter is nooit ie
mand, die in den Catholijken Godsdienst is opge
bracht die zich daarin aan de wetten der H. Kerk
onttrekt, en dus waarom al dat gekerrnsel P Omdat
het de geestelijkheid niet meer zal zijn die, naar
willekeur, over den stand der familien zal kunnen
beschikkenindien men eens moest onderzoeken
welke en hoeveel misbruiken er voormaals in den
burgerstand waren begaan, men zou verwonderd
zijn dat onze vaders het zoo langen tijd hebben ge
duld! Kinders onder valsche namen gedoopt; an
deren van wiens geboorte er geen gewag is gemaakt
of bijboekjes voor de begunstigden de namen op
onbeduidende wijze geschreven en bijzonderlijk in
hetcelebreeren der huwelijken. Sommige onmoge
lijk gemaak; andere in het geheim gecelebreerd en
somwijle zelfs tegen den wil der ouders-, in een
woord, de tegenstand die de wettelijke inrichting
van den burgerstand gelijk die der kerkhoven ont
moet, is in den grond niet omdat dezelve de gods
dienstige gevoelens verflauwen maar wel omdat
hel den willekeurigcn invloed der geestelijkheid
vermindert
BURGERSTAND
Sterfgevallen.
Sterfgevallen.
Het schijnt dal de maand April met andere en betere ge
voelens dan hare voorzate de maand Maart ten onzen opzichte
bezield is. In plaats van tien soorten van weder op eenen dag-
hebben wij nu ééne soort, maar van de goê. I)e boerkens
lachen reeds in hun vuistje.
Sedert het begin der verledene week is het leggen der voor
landen, in de Dixmudestraat wederom aangevangen, en wel
haast za! de geheele straat tot aan de poort voltrokken zijn.
-*
Verleden Zaterdag, had er in de werkwinkels der TOE
KOMST een voorval plaats die de ergste gevolgen kon heb
ben. Sieur D. willende iets wegstellen waarvan hij zich be
diend had, stootte met den arm eene flesch sterkwater (acide
nitrique) om welke hem ongelukkiglijk in het aanzicht
en op het lijf stortte. Beide zijne oogen, zijne linkere wang
en rechtere schouder, werden meest door het in etend vocht
aangetastmaar dadelijke en goedgepaste hulpmiddelen door
de geneesheeren L. en T. bevolen, hebben den lijder van ge
heele of gedeeltelijke blindheid bevrijd, in afwachting dat zij
hem het gebruik zijns rechteren arms zullen wedergeven.
Zondag laatst moest de trekking plaats hebben lot het sa
menstellen van den Tuchtraad der Burgerwacht, die moet ze
telen in het tweede kwartaal 1808. Met slag van middag, was
iedereen present.... uitgenomen de greffler, die het vergeten
had. Men is genootzaakt geweest de trekking te verschuiven
tot heden Zondag, ten middage.
Donderdag is alhier overleden M. Louis Verheylewegen,
brouwer, in den ouderdom van 42 jaren. Zijn afsterven is een
verlies voor zijne talrijke kennissen en vrienden, die hij alhier
heeft, en die in hem een goede en minzaam gezel vonden.
Zijne begraving zal maandag plaats hebben.
Maandag, te 8 ure des avonds, in stads Schouwburgzaal,
zal de derde vlaamsche en kosfelooze conferentie plaats heb
ben. Zie onze aankondigingen.
Historische herinneringen van iJtpercn.
5 April 1497. Een brand ontstond in de Halle en ver
nielde het hiireel der schatkist, met alles wat het bevatte de
kramen die van onder stonden werden gelukkiglijk gered.
Het was omtrent een uur des nachts, toen de noodklok begon
te kleppe en seffens was de geheele stad in beweging. Niette
genstaande den grooten wind, maakte men zich algouw over
het vuur meester. Men schreef dit ongeval toe aan de onvoor
zichtigheid van W illem Malfeyt, bediendfc des bureels.
6 April 1588. Eligius Van Dixmude, voogd der stad
IJperen, legde den eersten steen van den ringmuur, van aan
de Thouroutpoort tot aan de Boesinghepoort leidende.
7 April 1826. Het stadsbestuur van IJperen kocht voor
18,000 hollandsche guldens, het oud bissehops paleis, tegen
woordig voor tribunaal dienende. Dit paleis, sedert de intrede
der franschen, in 1794, een militaire gebouw geworden,
werd destijds afgestaan aan het hollandsch gouvernement,
en sedert dien werd het gestadig bewoond door den Kom-
mandant der Genie, zoowel onder het fransch dan onder het
hollandsch beheer.
8 April 1780. Het Hof van Brussel deed openbaarlijk
verkoopen, de gebouwen dienende Voor schuilplaats der abdij
van Meessen, welke.gebouwen te IJperen gelegen waren, aan
de oostzijde der Mondstraat. Een genaamde heer Vandenpee-
reboom kocht dezelve aan voor 58,000 guldens.
9 April 1786. Karel-Alexander, graaf d'Arberg deVa-
lengien, deed zijne intrede te IJperen, als XVIIIe bisschop
dezer stad.
Ten 3 ure des namiddags gingen de geestelijke- en bürgér-
lijke-overheden voorgegaan door de koninklijke gilden van St.
Sebastiaan, St. Michiel en St. Jooris, stoetswijze om hem te
gaan ontvangen aan de stadspoorten, van waar zij hem ver
gezelden tot aan de St. Maartens-kerk.
Hij was de laatste bisschop van IJperen, en hij stierf te La
Rochette (Limburg) zijne heerlijkheid, op 10 Mei 1809.
10 April 1503. Werd ingericht het Sle Barbaragild,
door een groot getal ijperlingen, die zich naar het beleg van
S' Omas begeven hadden. Bij hunne- terugkomst stichtten zij
zich in een broederschap. Hun wapen was het musket. Die
burgers stonden onder het bevel van belangrijke mannen,
aangesteld door het magistraat van IJperen.
11 April 1578. Filip, hertog van Bourgondie, gaf eenen
prachtigen maltijd, in het kasteel gelegen op het Zaal
hof. Stadsoverheden, alsook eenige voorname ingezetenen der
stad, waren er uitgenoodigd, zelfs nog eenige goede burgers.
De wet op de posthervorming is in de Kamer der Volks
vertegenwoordigers in zijn geheel aangenomen. Bij eenige
voorname schikkingen kan nog gevoegd worden, dat de brie
ven in vier klassen zullen worden verdeeld de gewone brie
ven, de express-brieven, de aanbevolene brieven, en de ge
chargeerde brieven bevattende verklaarde waarden. De aan
bevolene brieven vervangen de oude gechargeerde brieven,
met dit verschil dat, in geval van verlies de verzenders geen
recht meer hebben op eene schadevergoeding van 50 franks.
Echter in geval van verlies der gechargeerde brieven, zullen
de belanghebbenden recht hebben op de schadevergoeding
der verklaarde waarden.
De te ontvangene rechten voor de geldverzendingen met
den post zijn bepaald op 10 centimen per som die geene 20 f.
te hoven gaat, op 50 c. op de sommen van 50 tot 100 franks,
op 60 c. voor elke som van 100 tot 200 fr. en alzoo volgt 30
c. op elk 100 fr. of gedeelte van 100 fr. meer.
Bij koninklijk besluit van 24 Maart, zijn er hulpsom
men aan de volgende leerwerkhuizen onzer provincie toege
staan
Aartrijke 820 fr., Klerken 855, Kortemark 580. Dixmude
fr. 591-96 c., Gistel 700, Langemark 882-68, Poperinge
800, en Westroozebeke 794.
Het hof van assisen onzer provincie zal den li Mei aan
staande geopend worden, onder het voorzitterschap van M.
Grandjean, raadsheer bij het beroepshof te Gent.
Men schrijft uil Gent, 5 april
De bevoorrading van graan ter markt van hoden was onbe
duidend de tarwe en de rogge Werden spoedig verkocht met
eenen opslag van éen frank per hektoliter.
De geerst en de haver worden voortdurig gevraagd en wer
den ook met eene prijsvermeerdering van 50 centimen per
hektoliter verkocht.
In oliën en oliezaden werd er niets verhandeld.
l)e boter werd verkocht van fr. 2-80 tot 2-95 per kilo de
eieren golden fr. 1-55 tol 1-65 per 26.
Het brood is tegenwoordig bijna zoo duur als over een
twintigtal jaren, gedurende de eerste tijden na de ziekte van
de aardappelen en het mislukken van den oogst. De aardap
pelen die eenigzins eetbaar zijn, gelden 15 fr. per 100 kilos.
,-Bij arrest van 6 maart van het hof van assisen van het
departement der Manche, zitting houdende te Coutances, is
Francies Penon, in religie, broeder Emmanuel, van de congre
gatie der broeders vao de kristelijke leering en van bermher-
ligheid te Montebourg, oud 37 jaren, bij verstek tot 20 jaren
dwangarbeid veroordeeld, als schuldig aan aanslagen op de
eerbaarheid, op jongens min dan 8 jaren oud en waarvan hij
de onderwijzer was.
Het is jammer dat den dienen veroordeeld is, anders dat
ware de man om te IJperen conferentië'n te komen geven
Die, ten minste, is geen vrijdenker Nieuwsblad, wat zeg je
daarvan
Den 28 maart laatst, tusschen 2 en 4 ure van den mor
gen, hebben onbekende personen, op den grooten weg van
Thielt naar Wacken, de kinders Claeys, winkeliers te Thieit,
aangerand, djezich naar de merkt te Waereghem begaven,
met een rijtuig bespannen met een muilezel en geladen met
verschillige koopwaren. De kwaaddoeners hebben eenen kof
fer van achter op den wagen opengebroken en verscheidene
koupons stoffen er uitgenomen. De schade wordt op 160 fr.
gerekend.
Zondag is te Peteghem bij Deinze een beweenlijk onge
luk gebeurd. De genaamde Frans Caudron, molenaarsgast bij
den heer Sloop, bezig zijnde in den molen, geraakte met zijne
kleederen in het raderwerk. De fpogingen, die hij deed om
zich los te maken, gelukten niet, en er werd nog slechts een
ijselijk verminkl lijk opgenomen.
De ongelukkige iaat eene weduwe en 4 kinderen achter.
Van den 20 tot den 'JJ Haart.
GEBOORTEN
Mannelijk geslacht 3)
Vrouwelijk 12)
te zamen 15.
Cailliau, Napoleon, 59 jwinkelier, echtg. van Amelia
Pauwels, Bollingstraat. Debruyne, Catharina, 69 jkant
werkster, ongeh., St. Jans-Hospitaaistraat. Vandenbulcke,
Josephina, 76 j., kantwerkster, w' van Jacobus Vlaemynck,
Bollingstraat. Vallaeys, Melania, 18 j., kantwerkster,
ongeh., Kaaistraat. Vanheule, Ludovicus, 85 j., winkelier,
echtg. van Regina Devos, St. Jacobs-nevens-IJperen. Dt-
clerck, Maria, 70 j., zonder beroep, ongeh., Boterslraat.
Lecluyse, Barbara, 45 j., zonder beroep, ongeh., Lange
Thouroutstraat. Proot, Desiderius, 43 j., herbergier,
echtg. van Paulina Criem, Esplanade.
Beneden de 7 MUEN,®anneIifk] Scslacht 0 te zamen 4
'Vrouwelijk id. 3j
Van den 27 maart tot den 3 april,
lijk geslacht, 5, vr
Geboorten: mannelijk geslacht, 5, vrouwelijk geslacht, 7,
tezamen, 10.
Deloffre, Suzanne. G8 j., dagloonster, weduwe van Joan-
nes Bruneel, Lange Thouroutstraat. Wulleman, Lucia, 11
j., Groote-Markt. Delye, Lodóvicus, 68 j., klerk van no
taris, ongeh., Houtmarkt, 1 Angillis, Joannes, 60 j., sloten
maker, echtg. van Maria Ramoen, Meenenstraat. Taccoen,
Carolina, 40 j., kantwerkster, echtg. van Clement Berten,
Meenenstraat.
Kinderen beneden de 7jaren: mannelijk geslacht 4, vrouwe
geslacht, 1. te zamen, 5.