Ellende en Luiaardij.
Kieskronijk.
Victories Vande Wegiie.
Stads Nieuws.
ren genoegzaamonlwikkeld geweest om te verstaan,
dat de weigering van te werken en het bedreigen
der meesters hun tot den hongersnood moet leiden
en ongelukken veroorzakenin den gronde, wat
hebben zij te winnen met opstand te maken en
hunne patroonen te beschadigen? Volstrekt niets
het werk en de winst is in allen gevalle geregeld op
den verkoop, en, indien men hun, tenzelfden tijde
dat men hun den eathechismus leert, hun de een
voudigste regels leerde van de politieke huishoud
kunde, zij zouden gevoelen dat de ondergang der
patroonen hunnen eigen ondergang moet te wege
brengen. Hoe hel zij, de gisting welke voortduurt
onder de koolmijngravers is zeer beklagelijk en
tevens gevaarlijk, dewijl, zoo het schijnt, dezelve
is aangestookt door vreemde maatschappijen, die
bestaan in Engeland en in Frankrijk en hunne af
brekende inzichten op al de landen trachten uit te
strekkenmen verwacht zelfs dat het proces, het
welk voor de Assisen van Henegauwen zal plaats
hebben, daarover belangrijke inlichtingen zal op
leveren.
Voor al wie zich zeiven eerbiedigt en God vreest,
is de eed eene heilige verbintenis van de waarheid
te bevestigen, zoodanig dat alle wetgevers strenge
straffen hebben gesteld voor degene die overtuigd
waren van eenen valschcn eed te hebben afgelegd.
De eed is een middel voor den rechter om de waar
heid te kennen en somwijlen hangen er het leven
cn de fortuin van ongodukkigen van af; wij durven
zeggen dat het eene der bijzonderste waarborgen
is van het behoud der maatschappelijke rechten.
Ongelukkiglijk, gelijk Pascal in zijne provin
ciale brieven het bewijst, het order der Jesuiten
heeft wegens den eed zulkdanige grondstels aange
nomen, die alle waarborgen verijdelen dit is van,
bij het afleggen van den eed, dien men van hun
vordert, telkens dat hunne belangen in het spel
zijn, geheime voorbchoudingen in gedachten te
doen, zoodanig dat zij met luider stem het tegen
overgestelde der waarheid zweren.
Een voorbeeld hiervan zijn de eeden afgelegd
door eenige jesuiten in het vermaard proces De-
boeyZij hadden wel onder eed bevestigd geene
de minste kennis te hebben der giften dooi' Deboey
aan hun of aan het order der Jesuiten gedaan, en
noglans een groot getal getuigen, de eene die in
dienst van het klooster waren geweest, de andere
aan de hooger volksklassen toebehoorende hebben,
ook onder eed. bevestigd dat er menige giften door
Deboey aan het klooster der Jesuiten waren gedaan
geweest en dat niet alleenlijk geheele karren met
stukken laken, lijnwaad cn sargiën van Deboev's
huis naar het Jesuitcn-klooster werden vervoerd,
maar ook zakken met geld er naartoe gedragen
Er blijkt wijders uil de stukken van het rechter
lijk onderzoek op de zaak gedaan, dal de drij Pa
ters die in het begin eeii klein huisje te Antwerpen
zijn komen bewonen, onbemiddeld waren, en dat
zoohaast zij de kennis van Deboey hadden gemaakt
hunne fortuin spoediglijk aangroeide! inderdaad,
weinigen lijd daarna kochten zij een huis in de
Keizerstraat voor 100,000 franken waarop zij
60,000 franken comptant betaalden ten zelfden
jare kochten zij nog een ander huis voor 60,000
franken cn nog eenige maanden daarna een derde
huis voor 11,000 franken en een hofstedeken voor
19,000!!!
Van waar kwam al dat geld. betaald door vier
Jesuiten, welke zich in maatschappij hadden ver-
eenigd lot koopen van de onroerende goederem om
hun klooster te stichten? Geld heeft geen meester,
zegt een spreekwoord maar er volgt uit de uitleg
gingen door de getuigen gegeven dat zij de 190,000
franken, zoo niet ten geheele, ten minsten groot-
deels aan Deboey's mildheid verschuldigd waren,
en het is in de tegenwoordigheid van zulke bewij
zen, dat drij Paters zijn komen onder eed zweren
dat zij cjeene kennis hadden dat Deboey zou gif
ten gedaan hebben aan hun order
Zulke verklaringen zijn niet alleenlijk een be
wijs der slechte trouw,'waardoor dit order sedert
eeuwen heeft uitgemunt, maar het is een gevaar
lijk en zedeloos voorbeeld, dat op de heerlijkheid
en het toedoen der menigte eenen beklaaglijken
invloed moet uitoefenen.
Laat ons dan, waarde onderwijzers en onderwijzeressen,
elkander krachtig de hand toereiken, om, door de versprei
ding van het onderwijs onder het vrouwelijk geslacht, den
lust om wel te doen in de harten der menschen te storten, en
wij zullen een onberekenbaar nut gesticht hebben de alge-
meene welvaart der menschen, zoowel stoffelijke als zedelijke,
hangt er van af; de algemeene welvaart, die toch door elkeen
zoo sterk gezocht wordt, omdat men de overtuiging heeft,
dat men dan alleen recht gelukkig zijn kan. is.
Op de openbare plaats, dicht bij het kerkportaal,
Stond achter 't Ongeluk de Luiaardij te gapen,
üf lag als 't vadsig dier in 't zonnelicht te slapen.
Het rozekleurig Werk, met leden sterk als staal,
Kwam daar voorbij getreèn en zag ze beiden aan
O, veur het Ongeluk blonk in zijn oog een traan
Maar een versmadingsblik wierp het der Luiheid tegen
Door God zij deez' gevloekt, dat Hij degene zegen',
Zei 't vrome Werk en 't hart sloeg in zijn' borst geruster.
Het Werk sprak wel. Maar gij, o rijken zonder hart,
Die uit uw' trotsche woon ellende en lijden tart
Reikt Luiaardij de hand, want zij is uwe zuster.
18C8.
De Opinion van Antwerpen zegt, dat men dit jaar in die
stad de zonderlingste kiezerslijsten aangeplakt ziet.
Daarop omtwaart men, dat M.Pieter-Jan-Jaak De Schutter,
onder-pastoor van St-Jacobskerk, garen- en lintkoopman is.
Deze onder-pastoor verkoopt, tusschen de misse en het lof,
lint, garen, sayette, zijde, naalden en spelden, in een woord
alles wat de damen van noode hebben.
Dat is nu eene concurentie, waarvoor Lieven de Kremer
van kluchtiger gedachtenisse, stellig de schilderachtigste na
men zou gevonden hebben.
De onder-pastoor De Schutter betaalt voor de uitoefening
van zijn bedrijf eene patent van 9 fr 90 centimen
Vroeger had uien onder-pastoors, die eene patent namen
van biljaard-professor. Dit waren sukkelaars, die niet wisten
wat zij deden. Garen- en lintkoopman, dat is een beteren
stiel 1
Niet alleen kan men daarmede den kiescijns volmaken en
helpen om de goede zaak te doen zegepralen, maar dat geeft
gemakkelijken ingang in de familiè'n.
Als men onder-pastoor is kan men toch eiken oogenblik de
huizen niet binnen loopen, om van de religie te spreken.Maal
ais men de damen frisch lint en kloek garen aan te bieden
heeft, dan mag men stout aan alle bellen trekken.
De jesuieten loeren soms jaren lang om den voet in een rijk
huis te krijgen en jacht op eene erfenis te maken.
Daar krijgen zij nu de les van eenen eenvoudigen onder
pastoor, van een dier geestelijken, waarop zij gewoonlijk
met zooveel minachting nederzien.
Zij moeten zich wel vernederd gevoelen.
Als kandidaat voor de aanstaande kiezing voor de ka
mer der volksvertegenwoordigers, stelt de lieberale partij te
Veurne, den heer Biesyval-Bricpult, tegenover M. Jules Des-
medt, aftredend lid, voorgedragen door de katholijke partij.
Bij de aanstaande kiezingen voor de Kamer zullen de kle-
rikalenden strijd wagen in verrcheidene arrondissementen van
Luxemburg, Te Marche zullen zij M, Petit tegenover MOrban
sjellenM. Bouvier zou te Virion eenen mededinger hebben
in M. -Hauleyillffi r
Daarentegen zal de kiezing van M. Van Hoorde hevig te Bas-
logne worden bestreden; de kandidaat der liberalen zal M.
Schmith, pfdVmciMfe' rasd&li'dzijn.
De heer ridder de Coninck, lid van de Kamer der Volks
vertegenwoordigers, heeft aan zijne kiezers laten weten dat
hij de hernieuwing Van zijn mandaat niet aanveerdt.
Men verzekert dat M. Papart; zijn ontslag heeft gegeven
van raadsheer bij het rêkenmgshof, met inzicht zich te Brugge
als klerikale kandidaat op den rang te stellen voor lid van de
Kamers der Volksvertegenwoordigers.
Maandag laatst heeft er te Brussel eene vereeniging plaats
gehad van al de afgevaardigden der landbouw-comicen en
landbouw-vereenigingen, onder het voorzitterschap van den
heer Jacquemyns, lid van de Kamer der Volksvertegenwoor
digers en voorzitter van de landbouwmaatschappij van Oost-
Vlaanderen. Het doel der vereeniging was. het vaststellen van
het tijdstip voor de overhandiging van een kunstvoerwerp aan
M. Alph. Vandenpeereboom, als hulde voor de diensten,welke
hij bewezen heeft ter gelegenheid van de veeziekte.
De vergadering heeft beslist, dat de overhandiging te
IJperen zal plaats hebben, den Zondag 17 Mei, en datjr ter
dezer gelegenheid een banket den oud Minister van Binnen-
landsche Zaken zal worden aangeboden.
De man die over eene week of tien aangehouden werd als
beticht van vergiftiging zijner vrouw, is Donderdag laatst op
vrije voeten gesteld.
Waar zijn de kommeeren nu met hunnen arme praats
Waar zijn zij, die zonder mededoogen voor het ongeluk, als
hun behagen schepten in het vergi-ooten en verergeren dei-
zaak Die, verre van zulke voorvallen te beklagen, valsche be-
tichtigingen voegden bij de i;ceds ongelukkige verdachtheid
en die door deze handelwijze veel mede hielpen om het mis
trouwen onder de menigte te strooien Hel kwaad dat zij
gedaan hebben is onherstelbaar zal die man nu werk heb
ben als vroeger zal hij de eerlijke faam wederom als yóóren
genieten Wij twijfelen er sterk aan, want de wereld bestaat
zoo alle verdachte aanhouding neemt het vertrouwen weg
en al stelt men het slachtoffer op vrije voeten, nog blijft dit
gevoelen boven zwemmen en de ongelukkige mag soms, hoe
onplichtig hij ook zij, als eenen banneling zijne geboortestad
of land verlaten om elders zijn bestaan te gaan zoeken
Dezer wëek had de begraving plaats van een meisje van
jaren oud welk ongelukkig aan zijne dood gekomen was door
liet eten van kleine rondebollekens die op eenige hoornen
wassen én alhier nogal gemeen zijn in de hovingen. Jn de
Vleeschhouwers'fraat'is het daar het geval, en eenige kinderen
aldaar spelende, hadden van deze vergiftige bollekrus opge
raapt.
1 i' l: t
v
Het NiErwsm.AD van IJperen, was de verledene*week zeer
ernstig, het heeft niet ééns de Toekomst genoemd In zijne
verschiilige arl.kcls vindt men er de gewone lieftallige woor
den als helsch, satanisch, boos, afschuwelijk, listig, god
deloos, bedorven, enz., alles, wel te verstaan, naar het hoofd
der liberalen gesmeten.. Lees het. artikel over het ouderwijs,
daarin zult gij,scheldwoorden genoeg vinden, maar aanneme
lijke rédens'; g^êèhe, zoodahig gedraaid, misvormd én verkeerd
zijn dezelve, dat alle verstandige lieden hunne schouders op
halen en uitroepen noe dom
Dan de boterhammen over de belastingen, tegen hel Mi
nisterie, op de Ierlanders, enfing, een heelen hutsepot, en
het sterKsle van al is nog het .artikel over het carillon van
Brugge, waar zij Onzen LieVe Heer in vergelijking stellen
met eenen geguillotineerde moordenaar En dat alles, ómdat
de kiezingen naderen om het voik den eene tegen den an
dere op te hitsen.
De franc-inaeons en de liberators zullen er van gaan krij
gen de kleriKAl LRS (te IJperen, katrols) zollen op hunnen
poot gaan spelen het vuiibhk uit den Waterhoek zal het niet
al kunnen slikken.
KUNST- EN LETTERKE.ING.
W oensdag laatst, in de wekeüjksche zitting van den Kring,
werd het jaarlijksch verslag, opgemaakt door dén heer sekre-
taris, liet gezelschap voorgelezen. Men verwachtte zicli enkel
aan eene opsomming der werkingen gedurend het jaar, maar
min had zich groptélijks bedrogen, want M. Wydooghe las
er een meesterstuk van opstel en samenhang die de 'verbazing
onder al de leden verspreidde en zóówel de juiste streving en
