Stads Nieuws.
Openbare en kostelooze Voordrachten
Yerschillige tijdingen.
verwaarloosd om eene clericale meerderheid in den
Raad te bekomen maar te vergeefs, het lot heeft
er anders van beschikt: al de liberale candidaten
werden met 80 legen 60 stemmen genoemd
Deze uitslag is eene les voor de Deputatie en
bovenal een bewijs dat de voortreffelijkste inwo
ners dezer belangrijke" gemeente, die echter noch
solidairen, noch vrijdenkers zijn, niet te min de
handelwijze der geestelijkheid in dit geval afkeuren
en misprijzen, en tevens hetgene den aflredenden
Raad heeft gedaan ten vollen goedkeuren.
Een vermaarde schrijver heeft gezegd, beter
tien vijanden dan een onvoorzichtige vriend, en
deze spreuk zou zich verwezel ijken ten aanzien
van het Nieuwsblad, indien wij niet bedaarder
waren dan de abljes die van gevoelen zijn dat zij
door laster en leugentaal den Godsdienst verdedi
gen.
Wat beteekenen al die onnoozele uitvallen, die
geenen schijn van waarheid hebben, tegen eene
weezeschool en tegen de bestuurders derzelve
Indien men aldaar hervormingen heeft inge
bracht het is, wij weten het, omdat eene ondervin
ding van 50 jaren had bewezen, dat dezelve haar
doel niet vervuldezoo verre dat sedert dienen tijd
geen een der kweekelingen die de school hadden
verlaten tot stand is gekomen, en indien men de
assehe der overledenen moest omroeren, iels
waartoe het Nieuwsblad eenigzins opwektwij
zijn overtuigd dat al dat eerlijk is aan die hervor
ming zou toejuichen maar wij zullen er ons van
weerhouden, zoowel in het belang van den Gods
dienst, dien wij in den grond meer eerbiedigen dan
de schrijvers van het Nieuwsblad, en ook wel om
dat wij er aan houden dat de moeders ons bladje
in handen van hare dochters mogen laten.
amsassasaBt
M. Thonon, colonel bevelhebber over het 10c regement,
heeft gezamentlijk met het Stads-Bestuur, eenige morgend-
concerten ingericht, die zullen gegeven worden door het
voortreffelijk muziek zijns regements, onder het bestier van
M. Walhain, des Zondags van 12 tot 1 ure, in de groote
Boven-Zaal der Halle. (Ingang lungs den trap der Neèr-
Markl).
Het eerste concert heeft heden (6 December) plaats.
Een plakbrief, reeds den Vrijdag te vóóren, zal bij den in
gang der Halle den naam der te geven stukken voor.den Zon
dag daarop volgende bekend makenwanneer er geen
affiche geplakt is beteekent het dat 't concert geene plaats zal
hebben.
Deze concerts zullen op denzeifden voet ingericht zijn als
deze van den zomer, het is te zeggen dat het publiek er vrijen
toegang zal vinden en dat de Groote Hallezaal tot wandeling
zal kunnen verstrekken aan de toehoorders.
Programma 1. La Regatta, quadrille (Stasny). 2. Ou
verture du l'oëte et le Paysan (Souppe).5. Potpourri de:
Si j'étais Roi (Adam). 4. Polka (Odufréj.
-¥■
Zondag laatst is er in al de kerken van geheel België een
mandement afgelezen, onderteekend door al onze Bisschop
pen, strekkende tot het inrichten eener maatschappij tot het
bestrijden der hedendaagsche vijanden van den catholijken
Godsdienst. Deze maatschappij, van St. Franciscus de Sales,
zal samengesteld zijn uit al degenen die maandelijks 5 c., of
GO centiemen 's jaars betalen.
De schooiingen voor de kleine Chineezen de nieuwjaar
giften van den Paus, St. Pieters-penning,de inschrijving voor
den toebak der Zouaven, der Voortplanting van het Geloof,
enz., oud en versleten zijnde, en de duurte der levensmidde
len een harde concurrentie er aan toegebracht hebbende,
moest er natuurlijk iets anders voor den dag komen om aan
geld te geraken en hunnen overheerschingsgeest op dewereld-
lijksche zaken voedsel te geven.
Met het onderhalf miljoentje, door dit stelsel van afpersing
bekomen, zal men den oorlog kunnen voeren tegen de libe
rale drukpersde Letter- en Kunstmaatschappijën het
Staats-Onderwijs en de volksverlichting Alles als vijanden
van den Godsdienst aanzien.
De liberale drukpers schrijft tegen ons Heilig Geloof niet,
maar tegen eenige mannen die van het Geloof gebruik maken
om aan geld en overheersching te komentegen den man
Gods niet die zijne heilige zending vervult en allen eerbied
verdient, maar tegen den politieken priester die zijne zending
van zielenlast vergeet om zijnen eigen haat op zijnen even-
mensch te drukken.
En de Kunstgenootschappen zijn geene vijanden van onzen
Godsdienst, dewijl zij over geene politieke of Geloofspunten
handelen en enkel bestaan om den geest te onderhouden.
En het Staats-Ondenvijs is niet vijandig aan 't Cathoiijk
Geloof en aan geen Gelo«ven, dewijl het enkelijk maar zich
bezig houdt aan het \crnen van goede burgers.
En het onderwijs die Mj het volk het licht verspreid en de
laatste sprankels van bijgeloof wegneemt, zijn dit de vijanden
van den Godsdienst Keent 't lezer.
De eenigste vijand van ins Geloof is hij, die door zijn voor
beeld zijnen evenmensch op den weg der deugd moet bren
gen, maar die, door zijne verkeerde handelwijze, twijfelen
afkeer verwekt en oorzaak is dat er afwijkelingen en onver
schilligaars uit voortsprui:en.
Dat de priester-eens.met hert en ziel zijne goddelijke zen
ding hier op aarde vervuilt, dat hij zich ontmake van alle we
reldlijke heerschzucht, en Ie grondbeginsels van ons verheven
Geloof zullen zegepralen, vant, onthoudt het wel
Het GELOOF kan niet gered worden door het GELD
De Cercle Commercialet Industrialdie zich onlangs al
hier heeft gevormd voor cb stad en het arrondissement IJpe-
ren, heeft Dinsdag avond, in den Sultan, eene algemeene
vergadering gehouden,ten einde het reglement te discuteeren.
De vergadering heeft van 3 tot 12 ure geduurd, en na dezelve
zijn er een goed dertigtal nieuwe leden bijgetreden, die nu
het getal tot ongeveer GO brengt.
Deze vergadering is geroepen om, buiten allen politieken
invloed, veel voordeel aan den Koophandel en Nijverheid te
brengen en de Koophandelskamer van IJperen-Dixmude door
haar licht te ondersteunen in alles wat kan helpen om ons ar
rondissement te water en te lande van alle gemeenschaps
middelen te voorzien en d< geldelijke middelen aan eene diepe
studie te onderwerpen.
M. Valcke-Hage is als voorzitter, M. de notaris Van Eecke
als onder-voorzitter, en M. Eric Bouckenaere als secretaris
schatbewaarder gekozen. Be andere bestuurleden zijn MM.
Cardinaal-Snick, Vanden Broele-Ramoen en Lapiere-Vande-
vyver later zullen er nog lol G bestuurleden kunnen bijge
voegd worden.
Donderdag avond heeft de Koormaatschappij een dezer
aantrekkelijke avonden gegeven waar men eenige aangename
uurkens slijt al zijne pijp te rooken dat men zulkdanige
avonden nog dikmaals herkale, het is den wensch van al de le
den.
M. Rosoor, onzer stad, is den zesde onder 23 als onder
luitenant bij de Artillerie aangenomen. De nieuwe officier is
een oud-leerling van ons Gemeente-Collegie.
Donderdag avond, in de estaminet Den Vlaminghad het
jaarlijks Banket plaats der aldaar gevestigde maatschappij.
Deze maatschappij is samengesteld uit eenige der voornaamste
burgers der stad en vergaard zich den Vrijdag van elke week
om eene partij wiskt te spelende opbrengst van 't verlies
word jaarlijks besteed tot een banket. De feestgenoten, allen
vrolijke gasten, zijn even zeer te vrede over de lekkere beet en
de nektar die er in overvloed stroomde.
Om den lezer een gedacht te geven hoe smakelijk men zich
aldaar verzette, moet ik maar één voorval aanhalen Een dei-
feestelingen (een kreupele) die een slok noodig heeft om te
gaan, vertrok na het banket, zonder eens op zijnen steun te
denken en heeft een goed eindje wegs moeten terugkeeren
om dezelve te gaan halen was het 100 jaar vroeger, het
was een mirakel -
Juist één jaar geleden verloor deze kring een Barer oudste
leden: M. Le Bouek, bestuurder van den Berg van Bermhar
tigheid
Den 2 December laatst had zulkdanige plechtigheid in de
herberg St. Laurens plaats.
Weinig maatschappijen in dien aard bestaan nog hier ter
stede, onder andere nog deze van het Café de la Bourse
waarvan het jaarlijks feest Zaterdag 3 dezer plaats had.
Deze maatschappijen zijn nog een overblijfsel der oude en
goede gebruiken onzer stad wanneer de gilden, ambachten en
de gebuurten nog bestonden.
V
Onze Pompiers zullen dit jaar hun patroonfeest plechtig
vieren.
's Morgens, wonen zij in korps de elf-en-halfmisse bij, ge
durende de mis zal het uitmuntend muziek, bestuurd dooi
den kundigen heer Otto, eenige schoone stukken uitvoeren,
waaronder de Fantaisie Roland a Roncevau en de Pot-pourri
Don Carlos.
's Namiddags Banket en 's avonds Bal.
De artilleurs der Burgerwacht blijven ook nietten achteren
en hebben een Banket in de afspanning de Olifant.
T.rr^»<S>£>v><-^r-wi
KOTST- EN LETTERKRING.
In de vergadering van Woensdag, 2 dezer, beklom M.
Alf. Vandaele het spreekgestoelte tot het geven eener voor
dracht over den vooruitgang in de politieke en maatschappe
lijke verordening. Hij nam de omwenteling van 1789 voor
uitgangspunt en weidde met genoegen uit over de grootsche
ontwerpen van 1791, over de stoute grondbeginsels, die de
grondwet van dat vermaarde tijdstip uitmaken. Na het uit
werksel en de gevolgen dier hoogst vrijzinnige grondbegin
sels, welke ingeboezemd werden door de hevigste zucht naar
vrijheiden gelijkheid,te hebben uilgelegd, werpt hij eenen
oogwenk op de tegenwoordige tijden en vraagt zich waar wij
lieden gekomen zijn Zijns dunkens zijn wij er machtig ver
van af de vruchten geplukt te hebben van die' grootsche les
van 1791 er blijft hier nog veel te doen voor de volksvrij
making, voor zijne ontslaving en gelijkstelling voor de wet.
Ilij vreest dat men hier, uit Vaderlandsliefde, den huidigen
toestand al te hoog schat en daardoor gevaar loopt het wei
nige te verliezen dat reeds van dat volksontvoogend program
ma is bewerkstelligd, door eene al te groote gemoedsgerust
heid en de onverschilligheid.
Hij sluit zijne Schitterende rede met fe zeggen dat men een
wakend oog op de zaken moet houden, de misbruiken moet
schandvlekken, en immer met de penen het woord het volk
houden in de baan des vooruitgangs, welk het maar al te dik
wijls verlaat.
De spreker had veel indruk gemaakt op de toehoorders,
want zijne toon en woorden droegen het kenmerk der diepste
overtuiging. Hij verwierf krachtige toejuichingen.
IN DE ZAAE VAN STADSSGHOITWBSJRG.
Wij hebben het genoegen het public kenbaar te maken dat
er Maandag, 14 dezer maand, ten 8 ure des avonds, eene
vlaamsche voordracht zal gegeven worden door Mijnheer
ECREVISSE, Vrederecter te Eecloo. De achtbare en talentvolle
spreker heeft het volgende onderwerp gekozen
19e Drukkunst. Saare bakermat, nfóbreidiug
en invloed op «le samenleving.
In deze verhandeling verschijnen natuurlijk de historische
figuren van Laurens Coster en ïhiery Martens.
Wij hebben de overtuiging dat iedereen deze belangrijke
voordracht zal willen hooren.
Het wekelijks bulletijn over den toestand van den kroon
prins, luidt als volgt: Verscheidene erge voortekens zijn in
den loop der week verbeterd. De algemeene toestand is vol-
doender. Volgens het jongste bulletijn is er geene verandering
in den toastand sedert den vorigen dag.
St. Eloijs nacht is er le Zonnebeke een brand ontstaan die
schrikkelijke gevolgen na zich kon slepen.
Eene vrouw werd wakker op het geschrei haars kinds en
ontwaard het ongeval. Seffens geeft zij het noodsein. Het was
de werkwinkel van den timmerman Van Laére die in vlannne
stond. Eene dadelijke hulp heeft erin gelukt het element te
gen te houden; zonder dat liep geheel de plaats het gevaar
door het vuur vernield te worden.
Men schrijft uit Poperinghe 1 December I8G8
Sanguis Marty rum Semen Cliristianorum
Het bloed der Martelaren is het zaad der helden
Weinige maanden zijn nauwelijks voorbij dat de vader dei-
helden, de verlosser van Israël, de alderdapperste Van Com-
pernolle, het slagveld met zijne roiiwweerdige nederlaag ge
stempeld heeft. Het ontsnapt niemand hoe algemeen de ver
slagendheid, de verbaasdheid en de droefheid in het leger der
bijtende Israëliten verspreid waren. Op het eerste gerucht
van dit jamerlijk voorval al de lidmaten der bijtende Synago
gue waren overslelpelt van rouw beken van tranen rolden
beneden den trap van den katholijken Arend. Gedurende de
eerste uur allen waren stom en beweegloos. Elk bewonderde
de voorledene glorie, verzuchtte over de tegenwoordige ne
derlaag, en beefde voor den toekomenden ondergang. Het
verlies van eenen Man alleen, was eene openbare ramp gewor
den. Eindeling eene uiterste pooging van droefheid deze
treurige stilzwijgendheid verbrijzelende, eene stem al snikken
en klagen laat zich hooren en roept uitQuomodö cëcidit
pötens, qui salvum faciebat populum Israël(I Mach. IX).
Hoe is hij gevallen die machtige Man die het Bijtende Leger
deed zegenpralen (Karei Vaneecleu 7 kap. I). Op deze
woorden het gehuil en het gekerm was zonder palen en zon
der weèrga. De eenen staken hunne handen ten hemelande
ren rolden op den grond en lekten het zand, verder zag men
eenigen die hun hoofd tegen den muur sloegen, en allen rie
pen uit met eenparige en huilende stemmen Quomodö
Quomodö Hoe is het mogelijk, hoe is het mogelijk Zoo een
groote, zoo een heldaftigë Man de zaligheid en de ver
lossing van Israël
Eindeling Karel neemt het woord, en zijnen mond open
doende zegt al sprekende
it O Aardsche schepselen als wij zijn, menschen van wei-
nig geloofwaarom stellen wij ons neffens de Heidenen
die rekenen op hunne eigene krachten? Laten wij in tegen-
i) deel onze hoop stellen in den God der Heirscharen. Nemen
n wij onzen toevlucht tot het gebed en de boelvcerdigheid-
Trekken wij voor eenigen tijd ons ramvaandel in, laten "'J