Stads Nieuws.
Verschillige lijdingen.
ven is. Wij zeggen daarop dat hetgeneis gegeven
geweest, was voor de kinderen van behoeftigen een
geschikt onderwijs te geven en niet om nonnen te
kweeken, en dus dat het in de plicht van het be
stuur ligt zorg te dragen dat hetgene aan de behoef
tigen toekomt niet van zijne bestemming worde
vervreemd.
SCHOUWBURG VAN IJPEREN.
De Lamotteschool werd ingericht door zekere Joufvrouw
Klara Van Zuytpeene de La Motte; deze school werd als bur
gerlijke persoon erkend door decreet van 9 Sept. 1760.
Ziehier de letterlijke tektst van het Decreet van Inrichting
zooals het iï. M. de Keizerin Maria-Theresia verleend heeft
Art. 1Deze school en fondatie zon zich oprichten
onder de bescherming der Onbevlekte Moeder Gods, en zich
noemen School van Maria.
Art. 2. Het voorname doel zou bestaan in een groot
getal behoeftige meisjes van allen ouderdom te helpen naar
ziel en lichaam, en haar het kantwerk te leeren en de winst
geheel ter beschikking der kinders of hare? ouders zou ge
steld worden.
Art. o. Dat men haar dagelijks zou onderwijzen,
maar voornamelijk de Zon- en Feestdagen, na de goddelijke
dienstenin de grondbeginselen der christelijke leering, als
ook het schrijven en het lezen.
Art. 4. Ten einde haar met meer orde en voortgang
te onderwijzen, zal men ze in verschillige klassen verdeelen,
in hetzelfde huis, volgens hare geleerdheid of ouderdom.
Art. S. Dat er, ten einde de leerzucht onder de
schoolkinderen te onderhouden, jaarlijks eene prijsdeêling
zou plaats hebben, bestaande in kleederen, lijnwaad of an
dere prijzen, geschikt volgens hare verdiensten of behoeften.
De volgende artikels hebben betrek op de gift, de instel
ling, de wijze van rekening houden, enz. Daarop volgt de
Goedkeuring verleend door Maria-Theresia tot het inrichten
dezer openbare school, onder de volgende voorwaarden
1° Dat het getal meesteressen boven de vier niet mag
gaan, zonder eene bijzondere toelating door Ons of door onze
opvolgers verleend.
2° Dat het Inkomen van 1,200 guldens maar alleen
lijk mag besteed worden aan losbare renten, en geenszins aan
gronden of andere onroerende goederen.
5° Dat de instelling nooit in klooster mag veranderd
wórden.
i' 4° Dat alle drie jaar een duplicate der rekening van
het gesticht zal worden overgeleverd aan den fiscalen raads
heer van onzen Raad in Vlaanderen.
En voordeeligiijk achtnémende op de nuttigheid welk er
uit dit gesticht zal voortspruiten, zoowel voor den godsdienst
als voor het gemeene best, wij verleenen aan de heeren Sche-
pens en Raad onzer stad IJperen, het noodig amortissement
voor het huis door de begiftster aangewezen.
Sedert de inrichting is er ooit eene rekening voor den dag-
gekomen en men weet niet wat er van het kapitaal (in
1842 nog tot fr. 97,598-25 c. beloopende) geworden is.
De Wet laat zulke misbruiken niet toe en, het volk, die
zich tegen zijn eigene belangen heeft laten ophitsen, zal wel
dra overtuigd zijn van het voordeel dat deze regeling zal te
wege brengen ten profijte van ouders en kinders.
Nooit, heeft eene moeder rekening ontvangen over de juiste
winst van haar kind Nu gaat men alles van naaldeken tot
draadje weten en de zuivere som ontvangen.
Al de andere maatregels zullen even voordeeiig en nuttig
zijn.
IJperen, 6 Maart 1869.
In den nacht lusschen Zondag en Maandag heeft er een op
rechte storm over onze stad gewoed. De dakdekkers kunnen
niet genoeg werken, en zij zouden om ander werkvolk schrij
ven ware het niet dat er in andere steden en dorpen ook te
weinig zijn om de geledene schade te herstellen.
De brakken en kramen op onze markt hebben ook schroom-
lijk veel geleden en bij sommigen de schade is nogal aanmer
kelijk onder andere was er een boekenkraam dat door den
wind en regen totaal in den grond geslagen werd en aan de
arme vrouw lusschen 400 a 500 fr. schade heeft toegebracht.
De Kunst- en Letlerkring onzer stad heeft Zondag laatst
hare tweede verjaringsfeest gevierd met een prachtig banket.
Op dit feest hebben de leden door den mond van MF.
Böhm, deken der Maatschappij, M. II. Thoris gulhertig be
dankt over hel schoon geschenk door hem aan den Kring
gedaan van het borstbeeld van den heer Voorzitter Ed. Van
Biesbrouck en hem hunne gelukwenschingen toegestuurd
over het wonderhaar talent dat hij aan den dag gelegd heeft
tot het bekomen der merkweerdige gelijkenis. -De heer H.
Thoris heeft in zielroerende woorden geantwoord die de alge-
meene sijmpathie los deed bersten in donderende toejuichin
gen.De gezondheid van onzen Koning en zijne familje
werd door den Heer Voorzitter niet vergeten verdere rede
voeringen werden uitgesproten en de feestm3nnen zijn maar
zeer iaat.... vroeg (den Mamdag) naar huis getrokken.
Zulke feestjes laten indruk.
Donderdag avond heeft d( Koormaatschappij onzer stad, in
haar lokaal den Gouden Arcid, hare leden een geestige avond
doen doorbrengen. Het projramma was talrijk en afwisselend
en al de liefhebbers hebbm zich goed onderscheiden. M.
Godderis, zoon, die opzetteïjk van Blankenberghe gekomen
was; heeft den palm van der avond weggedragen. Vóór het
saizoen eindigt zou het Bestuur ten minste nogeens zijne leden
moeten vergasten met een lergelijken avond waar men mag
rooken en zijne pint drinken.
Volgens dat men zegt zouden er Zondag (Half-Vasten)
eenige Sociëteiten Jongelieden zich zindelijk vermommen en
op een wagen de straten doorrijden vergezeld van een korps
muziek.
Ter gelegenheid van Half-Vasten geeft de Ware Kruisboog-
schuttersmaalschappij een leisterlijk gedeguiserd Bal in haar
lokaal iï Café de la Bourse.
De Cercle de l'ünion, in het Barbara-IIof, insgelijks.
Programma der stukken welke Zondag' ten middage
in de groote Halle-Zaal door het muziek van 't i 0e regement,
onder het bestuur van den heer Walhain, zullen uitgevoerd
worden
1-Marche du Prophéte, arr, par Walhain.
2. Grande fantaisie snr des motifs de Guillaume-Tell,
Walhain.
3. Les Eaux-Bonnes, fantaisie Pour hauthois, Verhoust.
4. Le Colibri, polka pour flüte, Sellenik.
Nen schrijft ons uit Meessen
Een schrikkelijk ongelukk is woensdag'gebeurd op den weg
der Vier-Koningen te Meessen. De knecht van M. Polley-Cap-
pelle van Waasten is van zijn rijtuig gevallen en is door de
wielen vermorzeldhij was op den slag dood. Hij laat eene
bedroefde weduwe en twee ongelukkige kinderen achter.
Bij koninklijk besluit is 31. G. Notebaert, notaris te Zonne-
beke, in dezelfde hoedanigheid te Blankenberghe benoemd.
MAATSCHAPPIJ BS VLAAMSCHE STER.
4° en laatste vertooning van het abonnement, op ZONDAG
14 Maart 1869, ten 6 ure 's avonds.
®e ©ailvel ©p 't Ros*]), blijspel met zang, in één be
drijf, door wijlen II. Van Peene.
Itoeren-Vrijagie, zangspel, in één bedrijf, door Po-
lijdore Thery, muziek van Eduard Blaes.
Ken liedje vaas Moeder, blijspel met zang, in één
bedrijf, door Jan Roeland, muziek van J. Van Loo.
C—
KUNST- EST LETTERKRING.
De heer Aug. Böhm, landschapschilder hier ter stede, vol
bracht jl. Woensdag zijne spreekbeurt met eene voordracht
te houden over De bestemming der Kunsten. Spreker be
weert dat de Kunsten hier beneden altoos aan verbetering vat
baar zijn en zullen blijven.Twee hoofdzaken worden vereischt
om de onderlinge vereeniging der Kunsten, en deszelfs stre
ven naar volmaking, te handhaven. De redenaar, breedvoerig
hierover uitweidende, ontbreekt ons de plaats om zijne over-
schoone, gevoelvolle, overtuigende en tot het hartsprekende
redevoering hierin haar geheel te ontleden. Enkel zuilen wij
er eene kleine sprank van mededeelen. Ilij wil dat de Schil
der-, de Bouwkunst opzoekt en tot zich roept om haar in
waarde te doen stijgen, en omgekeerd roept de Bouw-hare
zuster de Schilderkunst in vele gevallen ter harer hulp; de
Muziek zelve roept en zoekt de Bouwkunst op. Vansgelijken
zoeken de Dichtkunst en de welsprekendheid in de beeldende
kunsten hare sterkte, haren roem en haren luister op. Ook
wenken de Kunsten op hare beurt het levende woord tot zich.
Hij brengt eene bewering van Leibnitz aan, die onder andere
aldus luidtGod is de Uitdeeler aller Kunsten, dewijl Hij hun
oorsprong, hunonfaal- en onvergelijkbareMeester-Kunstenaar
is. Kortom, hij besluit zijne rede met eenen warmen oproep
tot de Kunstenaars. Onneodig te zeggen dat deze zielroerende
en waarheidsprekende taal op het vergaderde gezelschap een
diepen maar tevens onuitwischbaren indruk, le weeg bracht,
die, hopen wij, het tot moed en volharding op de hobbelige,
glibberige bane van Kunsten en Wetenschappen zal blijven
aanwakkeren, want uit alle kunst-borst steeg eene broeder
lijke en ongeveinsde kreet van bewondering op, die weldra
in daverend handgeklap en luidruchtige bravos, losbrak.
HOF VAN ASSISEN VAN WESTVLA ANDEREN.
Maandag is voor het hof van assisen te Brugge verschenen
de genaamde Pieter Huyghe, 56 jaren, overtuigd van diefte
met bezwarende omstandigheden, en is veroordeeld tot 7
jaren gevang en 7 jaren onder bewaakzaamheid der politie.
Dinsdag zaak ten laste van de genaamde Victor Lahaye,
werkman, oud 46 jaren, gebooren en wonende te Poperinghe,
beschuldigd van tien verschillige diefstallen, met bezwarende
omstandigheden, zoo bij middel van inbraak, beklimming en
valsche sleutels gepleegd, in den loop van 1866, '1867 en
I8G8, te Poperinghe en te Watou.
Lahaye, die reeds viermaal voor diefte is veroordeeld ge
weest, is thans verwezen lot 12 jaren gevang en 12 jaren be
waking der politie.
De tweede serie van het assisenhof, te Brugge, welke
den 16 dezer geopend wordt, schijnt zeer merkwaardig te
znllen zijn; reeds zijn twee zaken voor dien zittijd aangewe
zen, te weten de zaak der brandstichtingen van S' Denijs en
de zaak der moord onlangs te Brugge gepleegd door drij Na-
politanen of zoogenaamde Italianers.
De belgische maal La Perle, die Woensdag avond, om
8 1/2 ure uit Oostende vertrokken was, heeft in volle zee te
gen een groot stoomschip geloopen, dat men veronderdstelt
engelsch te zijn het linker wiel is gansch weggenomen, de
schok door de maal ondergaan is groot geweestvier mannen
der ekwipagie en de luitenant zijn op de engelschen boot ge
sprongen.
De commandant Roger heeft vee! koelbloedigheid en
krachtdadigheid moeten toonen om, met de drij mannen die
hem overbleven, zijn schip, dat in eenen ellendigen staat is,
weder naar de haven te brengen.
Een telegraphisch bericht gedagteekend van Lowestoft
(Engeland) meldt dat de vijf mannen er Donderdag frisch en
gezond ontscheept zijn geweest.
Den 22 Februari is een groot ongeluk gebeurd langs
de kalsijde van Eessen naar Wercken De knecht van den
brouwer en herbergier Swaels, van Eessen, met eene lading
ïjdele tonnen van Wercken terugkeerende, had zich op eene
dier tonnen neêrgezet, toen deze eensklaps uit hare ligging
schokkende, hij voorover met het hoofd onder de wielen viel
die hem het hoofd verbrijzelden. Zullen de talrijke ongelukken
van zulken aard, die wij in korten tijd te betreuren gehad
hebben, dan nooit tot les dienen en lot voorzichtigheid aan
sporen. ü.e verongelukte knecht laat eene weduwe met zes
kinderen achter.
Maandag laast had men een tweede ongeluk van gelijken
aard, ianhs dezelfde kaltijde te betreuren. De peerdekneeht
van een nabijgelegene hofplaats kwam aldaar met eene drie-
wielkar gereden, waarop het zoontje gezeten was van den ba-,
reel wachter aan de doorsnede van den ijzeren weg op de
kalsijde van Wercken naar 't Roggeveld, toen eensklaps de
peerden verschrikten, met het ongelukkig gevolg dat de jon
gen door den schok van de kar geworpen en over het hoofd
werd gereden. De ongelukkige die nauwelijks 13 jaren oud
was is dood ter plaats gebleven.
De baron Covers, gezant van Holland, en baron de
Beaulieu, gezant van Belgie, hebben op I Maart de koningin
van Engeland hunne geloofsbrieven aangeboden.
Alhoewel de verledene week niets het zoo naderend
einde van M. de Lamarline deed voorzien is zijn toestand Za
terdag eens zoo verergerd, dat alle hoop verloren was.
Zondag namiddag heeft de beroemde dichter de laatste sa-
kramenten ontvangeu en om tien ure's avond is hij overleden.
Alfons-Marie de Lamartine is geboren den 21 October 1790
en het is den 28 Februari 1869 dat de schrijver van de Medi
tations poétiques van Jocelyn van de I/istoire des Giron-
dins, de groote dichter, de historieschrijver, de groote rede
naar, het beroemd lid van het voorloopig gouvernement, de
minister van binnenlandsche zaken in Februari 1848 opge
houden heeft televen.
M. Raymond-Theodoor Troglong' is Zondag overleden.
Hij was geboren den 8 October 1795 te Saint-Gudin (Haute-
Garonne). Op vier-en-twintig jarigen leeftijd trad hij alssubs-
tituut te Alegon in de magistratuur. M. Troplong werd in
1835 bij het hof van cassatie benoemd en in 1846 tot pair van
Frankrijk verheven.
De benoeming van M. Trolong tot het voorzitterschap van
het beroepshof te Parijs, was een der eerste akten van den
voorzitter Louis Napoleon (22 Dec. 1848). Na den Staals-aan-
slag van 2 Decembre, vverdïï. Troplong tot senateur benoemd
en bediende achtereenvolgens het ambt van onder voorzitter
en voorzitter (1854) van dat Staatskorps.
M. Troplong heeft verscheidene werken van rechtsleer ge
schreven, die verdienstelijk zijn.
De korrektionele rechtbank van Brussel heeft gisteren
een persoon tot 50 fr. boet en 50 fr schadeloosstelling veroor
deeld om een dagbladschrijver eenen kaakslag te hebben gege
ven, die in zijn blad een artikel tegen hem had geschreven.
De rechtbank neemt wel het recht van antwoord in geschrift
aan maar metde vuist dat is wat anders.
Een belg, August Nys, pauselijke zouaaf, die op het
punt was den graad van serjant te bekomen en te Tivoli in
garnizoen lag, is het slachtofier van een bevveenlijk voorval
geworden. De Nys en een zijner vrienden speelden met een
geweer dat buiten hunne weet geladen was. Zijn medegezel
legt op hem aan, het schot gaat af en de Nys valt ten gronde