Waarheden 'm plaats van leugens.
Stads Nieuws.
legen wij ons moeten verzetten! Maar er is een
groot verschil tusschen den Paus zeiven, die een
achtbare en waardige grijzaard is, en de Jesuilike
boel, die hem overmeestert, te betichten van on
rechtvaardigheden te hebben begaan; wij zijn zelfs
overtuigd dat Z. II. dikmaals onwetende is geble
ven van deguiterijen die in zijnen naam often zij
nen behoeve zijn begaan geworden. Bij voorbeeld,
wij zullen nooit gelooven dat het met zijne toestem
ming js geweest, dat men aan eenvoudige en on-
noozele kwezelaars actiën der roomsche schuld
voor hunne namelijke waarde hebben opgevest,
terwijl de zelve slechts aan 72 per °/0 op aide
beurzen van het land waren te bekomen, en dat
nog als ecne gunst die men hun toestand op voor
waarde dat zij ter gelijker tijde actiën van den
internationaal, van het Crédit Aqricole, enz.
zouden nemen, over welke, al wie met het gebruik
van het geleende geld was hekend, de overtuiging
hadden dat het nooit tot niets anders zou gediend
hebben dan om de kopstukken der Clericale partie
te verrijken en, inderdaad, eenieder weet dat de
actiën, waarop reeds 250 franken waren gestort
geweest, bijna op niets zijn gedaald, hetgene den
ondergaang van een groot getal ongelukkigen heeft
te weeg gebracht.
Welnu ofschoon de II. vader de dader van die
kuiperijen tot graaf heeft verheven, wij zijn verre
van de verantwoordelijkheid van zooveel bedriege
rijen lot het hoofd der IIse Kerk te doen klimmen;
in het geheele niet. De Paus gelijk alle Vorsten
kan niet weten wat er op §00 uron van zijne ver
blijfplaats omgaat, ten zij op de verslagen die hem
worden gedaan en de kopsstukken der zoogezegde
catholijke partij, waaraan de heer Langrand-Du-
monceau jaarwedden van 20,000 franken had uit
betaald eu daarenboven belangrijke sommen, altijd
ten koste van de gespaarzaamheden van zooveel
ongelukkigen bad doen Winnen, waren aan dien
vermaarden lianeier erkentelijkheid genoeg ver
schuldigd om hem aan de gunst van den Paus aan
te bevelen, en dus hel is op hun en op de schrijvers
der clerikaie nieuwsbladeren, die de ondernemin
gen altijd hebben aangepreckt, dat de verantwoor
delijkheid van al de kuiperijen die plaatshebben
gehad, moet vallen
Poperinghe, den 21 Juli 18G9-
Ais men de katholijke dagbaderen leest en bemerkt op welke
verachtelijke wijze zij spreken van de liberalen, uien zon zog
gen dat. het liberale volk het grootste canaillevolk is dat op
de wereld bestaat en dat de treffelijke en deugdzame men-
sche maar te vinden zijn onder bet klerikale ras. Bit wil men
bijzonderlijk wijsmaken aan de Poperinghenaars, in bet ge
dacht waarscfujnelijk van hun een strooi in hun... ooregat te
steken en hen hooveerdig te maken over hunne katholijke
meerderheid in de laatste kiezing. Maar de Poperinghenaars
weten genoeg waaraan zich houden voor hel geen de treffe
lijkheid aangaat van die sehoone meerderheid, dewijl niemand
beter dan zij de elementen kent uit welke dezelve samenge
steld is.
Het is immers aan iedereen bekend dat de klerikalen, om
zich van de wereldsche zaken meester te maken ea hunne
partij door de kiezmgen zooveel mogelijk te versterken, al
mede nemen wat zij krijgen kunnen, zonder te zien naar per
soonlijke hoedanigheden, naar gedrag, naar eer of reputatie,
en dat zij maar voor treffelijk houden ai wie met hen mede
doet.
Inderdaad, men mag dief, woekeraar, bedrieger, sloef,
slechte vent, dronkaard en vuilaard zijn men mag onver
schillig zijn aan de religie, onchristelijk leven, en de grootste
geus der wereld zijn; men mag den schijnheilige spelen en
naar de kerk gaan uit menscheiijk opzicht, of het maar en
ware om zich te toonen aan M. den pastor men mag in de
kerk met neèrgeslagen oogen God aanbidden, en in zijn huis
of elders met wijdopenstaande fakkels vloeken en zweren
gelijk een kettermen mag geladen zijn van paternosters,
scapulieren, kruisjes, medallietjes en heiligdomljes, en niet
meer vertrouwen weerdig zijn dan een losgelatene galeiboef
men mag, wanneer de omstandigheid zich er toe schikt, la
chen met de priesters en prateien van papen en drijbuizen
men mag openbaarlijk den wensch uitdrukken van de laatste
pape te zien ophangen (-sic), en naderhand, om soutanen en
panen broeks te mogen verkoopen, zich lid maken van den
Katholijken Arend; men mag, niet alleenlijk onder het gods
dienstig' maar zelfs onder het zedelijk opzicht bedorven zijn
tot de graat en het berispelijkste gedrag hebben men mag
jonge burgermeisjes jaren en jaren bezig houden zonder
trouwen en haar toekomende geluk beletten men mag in het
diepste der hommelhoven duikertje spelen,onder voorwendsel
van venijn te zoeken; men mag zijne moeder doodelijk doen
verschieten met van den koekeloereloe te spelen bij de Ticpen-
hennetjes; men mag, wanneer men zich met eene dibbe te
trouwen stelt, een boterham doen vóór de vespers men mag
een oude kalant geweest zijn van de papieren Rnite
en nu paraderen in de Congregatie der getrouwde
mans of in den Katholijken Kring, onder het maagdelijk
vaandel der Ramschortemen mag zijne vrouw en
kinderen verstooten en huis'houden 'met jonge dienst
maagden die elders weggezonden zijn; men mag, gedu
rende zijne trouw-voijagie, zijne dienstmeid laten kermis
honden, opdat alles effen en streke zoude zijn tegen dat men
met 't nieuw vrouwtje t'huis komt; men mag te Cornete
Vermeulens:zijde en katoen weven als men moede is van
t'huis stoppe te spinnen; men mag, zoowel huiten als binnen
den huwelijken staat alle slack van escapaden eu liefdetoer
tjes doen achter den rug van zijne vrouw of Van zijne moeder;
men mag den eenen maal liberaal en den anderen maal katho-
lijk zijn; men mag den eenen maal vuilaard en den anderen
maal properaard zijn men mag, onder het schijnheilig aan
gezicht van een Bijlenden Grenadier overal vrijelijk van den
losbol spelen men mag geheele nachten kwasten, zuipen en
braken met een woord men mag alle gevoelens van religie,
van zedelijkheid en van eerlijkheid schoppen met de voeten,
en leven gelijk een verken vermits men maar stemt met de
katholijken en de affairtjes doet van eene bende slokke-
broers die Poperinghe met huid en hair opeten, dit is al ver
geven, dit zijn al maar kleine dagelijksche zondetjes welke
men met goede werken en bijzonderlijk met wel te stemmen
kan afkoopen, zonder zijne hoedanigheid te verliezen van
treffelijk man.
Maar, indien men liberaal is of met de liberalen stemt, het
tiende deel van al die wandaden en buitensporigheden is
schandalig, beestachtig en wraakroepend, tot zoo verre dat
men, indien de Heilige Inkwisitie nog bestond, u zoude le
vend verbranden of radbraken.,Niets wordt alsdan vergeven,
en of ware men in het maatschappelijk leven de treffelijkste
persoon der wereld, of hadde men meer religie in zijnen klei
nen vinger als de klerikalen in geheel hun lijf; of ware men
rechtzinnig katholijk in de eigenlijke beteekenis van het
woord, eu vol eerbied voor den Godsdienst en deszeifs bedie
naars in de uitoefening hunner verhevene zending, men zal
u, indien gij aan César wilt geven 't geen uitsiuitelijk aan
Cesar toekomt, door haat en wraak vervolgen men zal u,
uwe voorouders en uwe hedendaagsche familie door den
modder slepen, .en u door alle slach van leugens, lastertaal
en schimpredens in bisschoppelijke vuübladen trachten hate
lijk en verachtelijk te maken, ten einde uwe eerlijkheid in de
donkere schaduw te stellen van die der kathoiijken.
Daar is de vergelijkende gesteltenis der partijen te Pope
ringhe.
Zoo men ziet, de meeste geuzen en de meeste stiers maken
hier deel van de partij der religie en der zedelijkheid
En het NIEUWSBLAD schaamt zich niet van uitteroepen
dat eene kiezing eene Godsdienstkwestie is, en dat de over
winning van 30 Juni de zegepraal is geweest van de religie
en het geloof boven de goddeloosheid gepersoonifiëerd in den
tiran Van Merris en andere duivels in menschenvellen 1
En zeggen dat men in de laatste helft der 19" eeuw aan de
meerderheid van Poperinghe nog zulke dingen kan wijsma
ken en dal men hier niet ziet dat al dat geweld der geestelij
ken niets anders is dan eene affaire van dominatie en van
meestermaking over gansch de stad, over de wereldlijke
wetten en ovéf hét. burgerlijk gezag 't Is ongelooflijk.
Ja, 't is ongelooflijk dat men zoo een dik vel op zijne oogen
kan hebben. X.
Yperën, 24 Juli 1809
In zitting van 17 dezer Heeft H. de ridder Gustaaf de Stuers
aan zijne collegas-de redenen doen kennen die hem tol het ne
men van zijn ontslag als Schepene der stad IJperen doen he
sluiten hebben.
Onder ander zegde die heer dat het is 'ten gevolge van het
verschil van opinie welk er ontstaan is in het collegie op eene
administratieve kwestieen na zijne collegas bedankt te heb
ben over hunne welwillende medehulp welk zij hem' bewezen
hebben in het uitoefenen van zijne bediening, geeft hij te
kennen dat de fonctien van Bestuurder der Koninklijke Aka-
demie van Sehoone Kunsten en Professiönneéle School welke
hij maar tijdelijk aanveerd had, na dé prijsuitreiking ook zal
nedei'leggen, zich ten dienste stellende qm' aan zijnen opvol
ger alle inlichting' nopens deze bediening te verleenen zó'ö als
zijn voorzaat altoos met veel welwillendheid jegens hem
zelf gedaan heeft.
Daarna bracht M. de Burgemeester hulde aan de gevoelens
van M. de Stuers die nooit te werk ging dan met de oyertui-
ging dat hij handelde voor het algemeen welzijn en na eehige
woorden van spijt over het besluit, bedankte hij hem in den
naam van al zijne collegas óver de diensten welke hij als
Schepene aan de stad heeft bewezen.
Maandag laatst ontdekte men in de gaanderijen der oude
proosdij van.Sint Maartens, in een wel bewaarden staat, de
grafzerk van den wel edelen Heer Adolf Joigny de Pamele,
kleinzoon van den vierden Beer van Vlaanderen.
Geboren te Brussel den 14 April 1847 en was heere van
Cnniterzaele en Langemarck. Gedurende 50 jaar bekleedde
hij de bediening van Hoog-Baillmv der stede en Kasselrije
van Belle en overleedt te lJperen den 6 Juli 1614. liij werd
in Sint Maartenskerk begraven, alwaar zijne erfgenamen hem
een gedenkteeken oprichtten.
Heze steen is zichtbaar in de werkzaal op het St. Maartens-
karkhof.
De prijzen die in do Cijbelschieting van 1 Augusti 1869,
te IJperen te winnen zijn, zijn de volgende
Meest getal punten.
1° prijs van eer geschonken door Z. M. Leopold II, Koning
der Belgen, een kistje, 12 zilveren lepels eu vorken en een
soeplepel met filets en gegraveerd met de wapens des
Konings behelzende.
2e pr., gegeven door het Gouvernement, 4 lepels en vorken
met filets.
5° de stad 5 lepels en vorken.
4° 2
3° Gouvernem' 2
6" de stad 1 lepel en vork.
Schoonste wit.
1° pr., geschonken door de stad, 6 lepels en vork. met filets
2° Gouvernem' 4
5C door de stad, a i>
4e a 2 li a
3° -:i Gouvernem' 2
6° a door de stad, 1
Woensdag heeft in de hoofdkerk een Te Deum gezongen
geweest. Het was de verjaardag der inhulding van ons stam-
lmis. Alle burger en militaire overheden waren aldaar tegen
woordig. Het Korps Pompiers met zijn muziek deed dienst
als eere-peloton. 's Middags hadden wij parade door het 10°
regeinent op onze Groote-Markt.
M. II. Le Boucq, student, heeft voor den samengestclden
Jurij Gent-Brussel, zijn exaam afgelegd als kandidaat in ge
neeskunde en dat toen nog met de grootslse onderscheiding.
•¥-
De Vlaamsche Ster heeft Zondag te Gent deel genomen aan 't
Tooneelkundige festival, uitgeschreven door de Fonteinisten.
Zij vertoonde het stuk STUDENTENLIEFDE en alhoewel
hetzelve weinige ronkende en hartverscheurende tooneelen
behelst, waren veel aanschouwers ontroerd, liet stuk is met
veel samenhang en gevoel opgevoerd geweest en wij mogen
de leden der Vlaamsche Ster gelukwenschen over hun wel
verdiend succes. Geholpen door hunne kunstzuster Mej. Marie
Ghysbrechts, hebben zij de faam welke de maatschappij op
andere festivals en prijskampen verworven heeft, slaande ge
houden en met de andere Maatschappijen van 't land van het
festival der Fonteinisten eene der luister lijkste en meest vader-
landsche feesten derGentsche kermis verwezenlijkt.
M. Albert Vandevelde, oud officier onzer Burgerwacht en
ijverige commissaris onzer Koormaatschappij, is Voorzitter
gekozen der Koormaatschappij (de Melodie) van Leuven.
De leden dezer Maatschappij nemen morgen Zondag, 25
Juli, deel aan de uitvoering der Cantate van M. Mathieu,
welke te Brussel plaats heeft.
Verledene week hebben wij in IJperen d rij generale inspec
tiën gehad Maandag, Dinsdag en Woensdag, voor de Ilij-
sehool; Donderdag, Vrijdag' en Zaterdag, voor het I0C Reg'.,
en Zondag- voor de Burgerwacht. Ai deze krijgsplechtigheden
zijn niet een allerschoonst weder begunstigd geweest. De
warme zonnestralen, anders zoo wellekom voor den akker,
waren het niet hij de mannen onder de wapens, want eene
stikkende hitte deed liet zweet hij allen overvloedig uitber
sten. Weinige soldaten door de warmte zijn onpasselijk ge
worden.
v
Het Nieuwsbladmeent zeker, omdat wij sinds eenige
weken schertsend geantwoord hebben op zijne lage artikels
tegen ons gericht dat wij zijne laster en logen te ver zouden
laten gaan zonder een klein ernstig antwoord er op le geven.
Het bedriegt zich.
In ons nummer 381, van 11 Juli laatst, eerste kolom, zeg
den wij het volgende:
ii De legitiinistische dagbladen van Parijs kondigen een
manifest-programma af van den hertog van Madrid, aan het
spaansch volk gericht. Dit stuk bewijst duidelijk dat de pre
tendent tot den troon van Spanje, even als allen van zijn ras,
niets geleerd en niets vergeten heeft. Zijn programma dat
vijftig jaren ten achter is, is de terugeisching van het koning
dom bij goddelijk recht tegenover de omwenteling.
Daaruit hebben al wie ons g lezen heeft verslaan dat er nog
koningen en andere mannen zijn die meenen met in de naam
Gods te spreken zij recht hebben om landen uit te zuigen en
volken tot den bedelzak le brengen. Ah gij meent met den