He Religie \an liet Geld.
Stads Nieuws.
Briefwisseling der Toekomst
ïle vervolging' der priesters.
De clericale drukpers volgt zorgvuldigüjk de
voorschriften van Basiie na Lastert, lastert, er
zal altijd iels van over blijven.
Het is alzoo dat laatst het Journal d'Yprts en
zijn vlaamsche spotbeeld bet Nieuwsbladgetracht
hebben de woorden belachelijk te maken die den
heer Mazerrian, in de zitting van den Senaat van
den 1 li December 1869, uilgesproken heeft.
M. de Senateur heeft niet gevraagd dat men de
lolelingen, die bij 't voetvolk dienen, vier jaar lang
onder de wapens boude, om gelijkheid iri den dienst
te brengen niet de kanoniers en het peerdenvolk
maar hij heeft het verschil van diensttijd lusschen
die twee klassen jongelingen aangetoond, die bei
den den bloedimpost moeten betalen, teu einde, in
de aangekondigde wet op de dienstvergelding, het
Gouvernement dezelve zou in aanmerking willen
nemen.
En is er iets juister dan deze vraag? Is het niet
billijk dal degenen die vier jaar dienen meer ver
gelding ontvangen dan dezen die maar 28 maanden
soldaat moeten zijn Daar is geheel de zaak, en wij
begrijpen niet dat er daarin iets belachelijks te zien
valt.
Maar het Journal cl'J'pres en zijn' aap hel
Nieuwsblad willen niet dat de vergelding volgens
dienstjaren na ajle recht geschiede. O de volks
vrienden
Maar met hun spotten, verbeelden zij den Beer uit
de fabels van Lafontainezij lachen! en M. de
Theux heeft reeds in de Kamers dezelfde opmer
king gedaan ze spotten, de onvoorzichtigen, en zij
schijnen onwetend te zijn dat metde opmerkingvan
i 6 December in den Senaat M. Mazeman enkelijk de
uitgebreide beweegredenen bijgetreden is van
Graaf L. de Robiano, een echt clericale Senateur
van het schoonste kleur, maar:
Niels is gevaarlijker dan onverstandige vrien
deni)
De clericale schimpschriften, het Nieuwsblad
en het Journal d'Ypres, hebben Basil voor pro
feet
Het ingezonden artikel over den Kunst- en Let-
terkring, zal in ons naaste nummer overgenomen
worden; alsook dit ons toegezonden uit Passchen-
daele.
De Koster. lie pastors deelen zoo weinig in die gevoe
lens, dat der. mijnen mij gezegd heeft dat, indien de wet ten
uitvoer werd gebracht, hij de diensten zal opschorsen.
De Meester. Er zijn geene overdrevenheden waarvan
sommige geestelijken niet bekwaam zijn; maar indien zeo
eenen maatregel, ware hij door de bisschoppen aanbevolen,
moest gebruikt worden, dan zou de verantwoordelijkheid er
van uitsluitelijk op hun blijven wegen, want in tegenwoor
digheid van de onbepaalde vrijheid waarvan de geestelijken
génieten en van de bescherming dat men hun verleent, zullen
zij aan niemand kunnen doen gelooven dat de maatregel we
zenlijk tegen den Godsdienst is, en het zal met die wet gaan
gelijk met vee! andere, waartegen de clcricalen zoo hevig ge
schreeuwd hebben, en waarvan geen ééne hunner voorzeg
gingen dies aangaande zich heeft verwezenllijkt.
Jan. Zoo is het, toen de wel der erfenissen in rechte af
stammeling wierd gestemd, het moest de ondergang der fa-
inilié'n worden, er moest eene aaneenschakeling van onder
drukkingen uit voortspruiten welnu, de wet wordt sedert
ongeveer achttien jaren in uitwerking gebracht, en wij heb
ben nog van geene kwellingen hooren sprekentoen de wet
op de afschaffing der octrooien aan de beraadslaging der
Kamers onderworpen werd, moest dezelve den ondergang
der gemeenten ten voordeeie der steden te wege brengen, en
het tegenovergestelde is de waarheid Zoo zal het ook gaan
melde wet op het tijdelijke der kerkfabrieken.
De Meester. Ja, al hun gekermsel heeft geen ander
doelwit dan de menigte te ontroeren en in beweging te bren
gen, ten einde het beheer, die den vooruitgang bewerkt en
het land tot een zoo bloeienden toestand heeft verheven, om
te werpen.
He Koster. Dal is slechts eene veronderstelling die op
niets gegrond is.
De Meester. - Welk ander doelwit, Koster, zouden al de
walgelijke lasteringen, de leugenachtige beschuldigingen en
beledigingen, dat zij hun dagelijks toelaten, kunnen hebben?
Ten andere het is de rol dat de Jesuiten van allen tijde heb
ben gespeeld en die hun beurtelings uit alle landen heeft
doen jagen.
De Koster. Waarom zouden zij dat doelwit hebben
De Meester. Om bij geval van regeeringloosl ei 1 u me
grondstelsels te kunnen doen zegenpralen, en eindelijk Yor-
ten en volkeren onder de overheersching van Romen te kun
nen plaatsen.
Het streng jaargetijde grenst met ai zijne akelijkheid
den armen toe, hoeveel ongeiukkigèn zijn er, helaas die van
dezen winter brood en warming zullen moeten ontberen, die
vrouw en kinderen zullen zien beven van de kou en hooren
kermen van den honger... Hoeveel eerlijke herten, die reeds
jaren lang met moed en volherding worstelen tegen den altijd
ioenemenden duuren tijd en toch op het laatst, door nood
wendigheid gepraamd, smkkend en vernederd de hand naar
hunnen evenmensch om eene aalmoes moeten uitsteken, wil
len zij zich en de hunnen niet van gebrek laten omkomen
Onze Godsdienst, wei is waar, bevat troostende aanmoedi
gingen voor hen die alles moeten ontberen, voor hen die de
folteringen van den hongar te verduren hebben
Het zijn Gods kinderen, deze die beproefd worden.
Hoe meer men hier op aarde lijdt, hoe grooter de fae-
looning hiernamaals in den Hemel zijn zal.
Eenig'e mannen, die God op aarde willen verbeelden, heb
ben ook hun woord om de smarten dei- hongerlijdenden te le
nigen
Het is eene straf, welke God op ons nederzend om de
menschen te kastijden voor alles wat tegen Hem en zijne
kerk misdreven wordt.
Hoe zoet, hoe troostend zijn de woorden onzer Heilige
Religie niet
Maar ook in tegendeel, welke bittere spotternij, Zijn de
woorden der menschen
Het is eene straf
Wat, eene straf Gij en uws gelijken die deze straf over de
wereld trekt, gij laat ze boeten door den armen en ongeluk-
kigen werkman, die het eerste woord niet verstaat van uwe
politieke religie Hrl is eene bloedige spotternij, want in
uwe gazetten, lusschen uitscheldende en honende artikels
tegen uwe medeburgers, hebt gij nog plaats genoeg over om
inschrijvingslijsten te openen, ten einde door duizendë mid
dels en onder den dekmantel eener heilige, maar door u alle—
zins verdraaide religie, aan geld te gerakenaanzienelijke
sommen den handel en nijverheid te onttrekken, ongelooflijke
sommen geld te verzamelen, die in den tegenwoordigen tijd
zooveel smart in Belgie zou lenigen. Het is eene spotternij,
uwe straf; want binst dat gij aan een lekker maal zit, sterven
uwe arme medemenschen van den honger Gij bewoont pa
leizen, rijdt in koetsen, zijt warm en kostelijk gekleed en uwe
ongelukkige broeders ontbreekt alles om zich tegen de guur
heid des jaargetijds te beschutten.
Het is eene straf!.... Gij zamelt miljoenen in om uwe
overheersching te bewerken,en gij vindt niet een klein plekje
in uwe kolommen om eenige franken hijeen te brengen voor
de eerlijke herten te ondersteunen, die noch van Disch noch
van Hospicen kunnen geholpen worden.
«De armzalige Toekomst van IJperen is tegen de Religie
schreeuwt hel Nieuwsblad. Eh wel! ja, de Toekomst is tegen
de Gcld-Heligie, dn de uwe is, en geenszins gelijkt aan die
van J.-C.
Ha de Toekomst is tegen de Religie omdat zij de arme
dienstboden en onnoozële dibbetjes uwe werking blootlegt
waardoor hunne spaaroordjes onmedoogend afgedroogd
worden, '/.ij was ook tegen de Religie toen zij hare waar
schouwingen gaf tegen den vermaarden bank die zooveel
menschen tót den bedelzak gedracht heeft
liet is gij die tegen de Religie zijt met dezelve te verminken
en ze-tof .uwe politiek te doen dienen; gij zijt meer dan te
gen de Religie, gij zijt tegen God, gij legt Hem veel zaken
oj) die uw werk alléén zijn.Gij miskent Zijne Almacht,
daar gij Geld en Soldaten naar Rome zendt, alsof God Solda
ten en Geld noodig heeft om Zijne zaak te doen zegepralen
Maar Hij verlaat u, gij ziet het, en het is omdat uwe Reli
gie de Zijne niét is: de ware Religie is geene Geld-Religie,
geene överheerschingsreligie, het is geene Jesuilenreligie,
wiens bestaan door God is veroordeeld
Celui qui met un frein a la fureur des flots
Peut aussi des raéchants arrèter les complots.
Maar genoeg.
Terwijl wij de godsbedriegers ontmaskeren, vriest het en 't
werk ontbreekt. Gij, onze lezers,wier harten door de politiek
niet versteend is, vergeet toch onze arme broeders niet, gaat,
zoekt ze op, want de eerlijke herten verduiken zich
Het Nieuwsblad zal binnen acht dagen zijne gal op ons
uitwerpen, wij verwachten er ons aan; nu, in Gods name, als
onze medemenschens lijden er maar hij verzacht wordt; wij,
wij zullen er ons slapen niet om laten, want wanneer een
hond bast en naar onze beenen snauwt, wij zien nóóit cm, en
zeggen bij ons zelve bas maar, gij zijt toch maar eene beest.
IJperen, 51" December 1869.
Het concert voor de Bewaarscholen onzer stad, dat Zondag
laatst in onze Tooneelzaal plaats had, werd door een onge
looflijk groot getal toehoorders bezocht. De zaal was te klein.
He ware overbodig melding te doen van al de goeduitgc-
voerde stukken vergenoegen wij ons huide te brengen aan
ai de artiesten die er zich ialeu hooren hebben en bedanken
wij hen en de inrichters van dit liefdadig feest in naam der
menschlievendheid voor het goed dat zij bij deze vermaaklijk-
heid weten te slichten hebben.
De inriclitings-commissië zal eene somme kunnen storten
van fr. 1220-70 c., ten profijte der bewaarscholen onzer stad.
De vertooning van Woensdag laatst, door het fransch
gezelschap van Rouhaix, onder het bestuur van M. Caliste-
Pasquet, alhoewel puik voorgedragen, had zulk geene volle
zaal als de laatste maalmaar ook het weder was niet al te
gunstig.
Donderdag laatst gaf de Koormaatschappij onzer stad
een zangavond voor heeren. Onnoodig te zeggen dat hel feest
goed bezocht werd en men er als naar gewoonte zeer
aangename uurtjes heeft doorgebracht.
TENTOONSTE IXIRfJ*. Zaterdag 1, Zondag 2
en Maaudag 3 Januari 1870, in het Café dkn Ccrclc, kos-
telooze en publieke Tentoonstelling van kunstgewrochten,
b'j Koninklijk besluit van 25 December 1869, zijn te
Wervick benoemd
Burgmeester,M.Lahousse-Lapeerre; Schepenen MM. Ostyn-
Reynaert en Casier-Van Danune,
Programma der stukken welke Zondag middag, 2 Januari,
in de Gr'ööte Hallezaal zullen uitgevoerd worden door het mu
ziek van het iO' linie-rog*, onder het bestuur van M.Waihain.
Souvenir, Pasredoubié (Walhain). 2. La Regatta, Qua
drille (Slasny). 5. Ouverture de la Muette (Auber). 4. Polka
Chevalier. 5. Galop final
Poperinghe, 15 December 1869.
Vervolg en slot).
Maar wat verschil is er tusschen de kerkvervolgingen der
veriedene tijden en de bezwaren welke de priesteas nu in
brengen tegen de itedendaagsche maatschappij Wat verschil
is er tusschen de beweegredens die de oude kerkvergaderin
gen genootzaakt hebben en die wel ka men inroept tot de ver
gadering van het nieuw Concilie? Een onzer predikanteir
heeft gezeid da t men nu niet meer te doen heeft met openbare
ketterijen en scheuringen, maar met de geheime werkingen
der vrijmetselaars die in ons land de overhand hebben op het
staatsbestuur en die, door alle mogelijke middels de H. Kerk
zoeken te ondnrmijnen met hare rechten en vrijhedeu te ont
nemen. De H. Kerk, voegde hij er bij, heeft het goddelijk
recht van eigendommen te bezitten en dezelve te besturen,
en ten zelfden tijde, sprekende op eene bedekte wijze tot de
kiezers, hij wakkerde hen aan van ten allen tijde hun burger
lijk recht te gebruiken ten voordeeie van mannen die de Kerk
en de priesters genegen zijn.
Het blijkt dan klaarlijk dat de hedendaagsche opvolgers
der Apostels met niet anders bekommerd zijn dan met de be
geerte van weder te winnen 't geen zij door de fransche revo
lutie van '1789 verloren hebben, van door de kiezingen
meester te worden van het Gouvernement en alzoo wetten te
maken naar hunne mode, of het ware onder den naam van
weldadigheid, ten einde op nieuw goederen en rijkdommen
te vergaderen en al de oude misbruiken te doen herleven.
Maar in Gods naam, wat hebben onze belgische predikan
ten toch zoodanig te klagen Nooit meer hoort men spreken
noch van ketterijen, noch van aanrandingen tegen het een of
het ander geloofspuntde vrijheid van den Godsdienst is ge
waarborgd door de Constitutie; depriesters mogen prediken
wat zij willen, zoowel politiek als religie, zoowel leugens als
waarheid, zonder dal iemand hun het minste woord mag te
genspreken de aartsbisschop en de bisschoppen zijn betaald
door den Staat nevens de ministers en de gouverneurs in
plaats van, arm gekleed en met eenen stok in de hand, de we
reld te doorloopen om de volkeren te onderwijzen en te doo-
pèn, zij diagen een koninklijk purpergewaad met eenen
gouden staf, en rijden met koetsen en peerden gelijk de eerste
edelmannen. De kanoniken, dekens en pastors dragen buiken
gelijk keerns en aanzichten gelijk volle manen;zij zijn de beste
kalanten van de wijnmarchands en de pasteibakkers, en, ter
wijl de burgers zich gewiliigiijk onderwerpen aan hun gees
telijk gezag en al de onkosten er van afdragen, zij doen hun
geheele dagen den duivel aan met hunne heerschzuchtige po
litieke ten einde door de kiezingen nog het burgerlijk gezag
in hunne klauwen te krijgen, en alzoo als oppermeesters over
gansch de wereld te gebieden. Om, in dit oogwit, de kiezers
te bedriegen, zij maken de liberalen uit voor vijanden van
den Godsdienst, die, ais godlooze instrumenten derfrancma-
