VAN IJPEREN. 4 FRANKEN ?S JAARS >V 490. Tici uio Jaar. Politiek. Stads,- Kunst- en Letternieuws. Yersclxiüige Tijdingen. Markten. Bekendmakingen. Politieke berichten. VOOR IJPEREN. Fr. 4-50 YOOR BUITEN STAD Aankondigingen: 12 cénlimcn den regel. Ilcklarnen25 centimen. ZONDAG, 15» AUGUSTI 1871. Bdreet. Dixmudestraat, 59.Alle inzendingen vrachtvrij. Parijs, Zondag, 6 Augusli. De Siècle zegt dat M. Thiers zich in de commissie begeven heeft, welke belast is het voorstel tc onderzoeken betrek kelijk het inrichten der ministeriën te Versailles. M. Thiers heeft krachtdadig hel voorstel bestre den en gezcid dal de toestand der financiën de ver- vvezelijkihg van dit ontwerp niet toelaat. De woor den van M. Thiers hebben eenen diepen indruk gemaakt. De commissie belast met het onderzoek van een wetsontwerp tot invoering van verplicht en koste loos lager onderwijs heeft tot het inmerking nemen geconcludeerd. Parijs, 9 Augusli. De Journal officiel kon digt een telegram af, welk aan het gouvernement hekend maakt, dat de pruisische overheden bevel hebben ontvangen, Troyes tc ontruimen, hoofd plaats van het departement de l'Aube. Toulouse, 5 Augusli. -Admiraal Cosnier, oud- prefekt van Marseille, gisteren alhier aangekomen, beeft zich heden in een hotel gezelfmoord. Woensdag zijn twee Duilschcrs dood gevonden te Poligny, in den Jura; de pruisische troepen, in woede ontstoken, hebben de straten doorloopen en al de voorbijgangers gekwetst; zij wilden de stad in brand steken, 's Anderendags is het garnizoen met 800 man versterkt. Berichten uil de bezette departemeuten spreken nog gedurig van de plagerijen der duilsche troepen en de diepe verbittering der bevolkingen. Men vreest meer twisten, indien de Pruisen niet weldra vertrekken. Bijzondere berichten uitWeenen stellen vast dat de toekomende samen treffing der keizers van Duitschland en van Oostenrijk hoegenaamd geene politieke beleekonis heeft en niets is dan eenc we- derzijdsche beleefdheid. Madrid, 6 Augusli. Dc Impartial zegt dat de minister van financiën eene leening van 500 mil joen realen vlottende schuld, met 10 p, h, kroos per jaar, onderhan delt. Londen, 7 Augusti. Dc Standard zegt dat de Magenta, de Macjnanime en dc Revanche te Tou lon gereed zijn in zee tc gaan met het oog op moge lijke verwikkelingen. Volgens mededeelingcn uit Rome, die wij gcloo- ven te mogen vertrouwen, heeft de pruisische re geering aldaar de verklaring ingediend dat zij in hel belang van hel vreedzaam verkeer tusschen ka tholieke en niet-kalholieke christenen, en ter be scherming van het mogelijk bedreigde Staatsgezag, tot haar leedwezen genoodzaakt is af te wijken van den tot hiertoe gevolgdcn stelregel, om aan de ka tholieke Kerk de grootst mogelijke vrijheid van be weging te laten, en dat zij, duchtende dat dc katholieke bevolking hare denk- en handelwijze zal regelen naar de beginselen welke haar als gods dienstige plicht worden voorgeschreven, genood zaakt is en besloten heeft, oin van haren kant ten aanzien van confessioneele zaken uitsluitend hare politieke verplichtingen te raadplegen. SatRcuspraak tiissehcn de a Schoolmeester, «tea Koster eaj «Wass Coedgctoenr. De Koster. VUcl, Meester, wat zegt gij van de naming van M. Berten? De Meester. Ik aanzie M. Berten voor een eerlijk man, die nimmer gcene testamenten ten nadecle van arme vrienden heeft verworven, en aan wie ik gewillig mijne stem had gegeven, indien hij liberaal ware geweestliet eenigste wat ik hem verwijt, is van het schendschrift, ter gelegenheid zijner kiezing uitgegeven, niet te hebben miskend. De Koster..Gij noemt dat een schendschrift? De Meester. En van de vcrachtcrlijksle soort, daar het niet anders is dan eene aaneenschakeling van kwade en leugenachtige beschuldigingen, het geen lieden, die hun eigen eerbiedigen, zich niet zouden moeten toelaten. Jan. Gij vergeet altijd, Meester, dal alle mid dels goed zijn, zelfs dc oneerlijkste, om hun doel tc bereiken. Dc Meester. Het is waar; bij voorbeeld: waarom de vervanging van den heer Berten als schepen aan de IJpersche liberalen toewijten; zij weten wel dat de IJperlingen voor niets in deze be slissing zijn geweest. Jan. Dit is in het vooruitzicht van dezelve hatelijk te maken. Het is aldus ook dat zij het gou vernement, die gedurende 24 jaren, de vrijheid van eenieder heeft verzekerd en het land tot den hoog- sten top van voorspoed, bloei en geluk heeft ver heven, beschuldigd van de II. Kerk te willen vernietigen, van hare oefeningen te beletten, en van het godsdienstig karacler en de christelijke ze delijkheid der natie te hebben willen verbasteren. De Meester. Het zijn beschuldigingen die door de daden zelfs zijn logenstraft; zijn er ooit meerkerken en pastoreelhuizcn hersteld of nicuw- gebouwen geweest dan onder de ministericn Rogier, Frère en Vandcnpeereboom, en wanneer zij palen aan de overdrevene eischen der geestelijkheid heb ben moeten stellen, het is slechts geweest omdat zij door het afpersen van testamenten dcdwecpende familien niet hadden kunnen ten ondere brengen of dc vrijheid jvan allen, ten hunnen behoeve alléén, niet hadden kunnen aanslaan. De Koster. Is het niet met gegronde redens dat de proclamatie van het grondwettig en behou dende gezelschap de wetten en reglementen betrek kelijk hel onderwijs beknibbelt hebben de onkosten die men voor het zelve doet niet uilsluiteiijk voor doel om het kristelijk onderwijs legen tc werken De Meester. In hel gcheelc niet. En tot be wijs, het is dat er in onze gemeenteschool eenen priester wordt bezoldigd om aldaar het godsdienstig onderwijs te geven. Indien er insgelijks in het stadskollegie geen priester daarmede gelast is, het is maar aan de weigering van den Bisschop alleen toe te wijten. Jan. Wat niet belet dat zij die afwezend- lieid aan de liberale besturen ten kwade duiden hetgeen een onedel bewijs van eerloosheid en partijdigheid is. De Koster. En de onkosten door het officiéél onderwijs veroorzaakt, is het niet schandelijk van zoo veel geld daarvoor te verkwisten wanneer men hetzelve kosteloos kan bekomen? Dc Meester. Kosteloosdat is iels anders. Geloof wel Koster, dal het klericaal onderwijs niet min kost dan het officieel; hel verschil is dat het eene door het algemeen wordt afgedragen, terwijl het ander wordt bestreden met het geld dat zij de sukkelaars afpersen, onder voorwendsel van de voortzetting des geloofs, den afkoop der kleine chineesen, den St. Pieters pennink enz., enz., en of bet anders ware, het is te zeggen, of het officieel onderwijs nog dubbel kostte het zou nog de nuttigste uitgaaf zijn dat het gouvernement zou kunnen doen, daar het niet alleenelijk mannen vormt die later nuttige vaderlanders kunnen worden, maar bijzon derlijk omdat het de klericalen dwingt in hunne scholen en kollegien ook een min of meer geschikt ouderwijste geven, dit is hetgeen wat de politieke geestelijkheid meest tegengaatwant gelijk het een pastor mij onlangs zegdezij trachten goede kristen te maken en zij zijn van gevoelen dat het al is wat zij moeten zijn. De Koster. Er is niets die dergelijke veron derstellingen regtvaardigt. De Meester. De ondervinding is daar die zulks bewijst; wanneer, vóór de eerste fransche omwenteling de geestelijkheid uitsluitelijk meester was van het lager onderwijs, de negen tienden van de landslieden konnen hunnen naam niet stellen, en zelfs de bazen en veel kooplieden konnen noch lezen noch schrijven, en men onderhield hun in

HISTORISCHE KRANTEN

De Toekomst (1862-1894) | 1871 | | pagina 1