VAN IJPEREN.
GRAAF DER RIRAUDS.
4 FRANKEN 'S JAARS
Nr 565). Twaalfde Jaar.
ZONDAG, 16" FEBRUARI 1875.
Politiek. Stads,- Kunst- en Letternieuws. Verschillige Tijdingen. Markten. Bekendmakingen.
OLIEROEKEN
GESCHIEDKUNDIGE AANTEEKENINGEN
YOOft IJPEREN. Fr. 4-50 VOOR BUITEN STAD.
Aankondigingen12 centimen den regel.
Reklamen: 25'centimen.
Bihuïkl Dixmudeslraat, 59.Alle inzendingen vrachtvrij
VERTREKUREN VAN IJPEREN
Degene die leefden over vijflig jaren moeten
bekennen dat heden de Godsdienst denzelfde
niet meer is van alsdan, en bijzonderlijk dat
de achting waarvan de geestelijkheid genoot
niet kan vergeleken worden met degene welke
heden bestaat; de invloed der galieaansche grond
stelsels, onderwezen in de voormaalsche univer
siteit van Leuven, oefende een groolen invloed
uit op de handelwijze der geestelijkheid, zij
eerbiedigde het lijdelijk gezag, bemiddelde de
oneenigheden, weerhield zich in den predikstoel
over politieke te handelen, en nog min van
bovennatuurlijke voorvallen uil te vinden om
de eenvoudige bevolking te verdwepen en aan
mirakels te doen geloovpn
De jesuiterij, door Napoleon I hersteld (welke
niet te min later medewerkte om hem om te
werpen) was toen nog niet machtig genoeg om
eene werkdadige rol te spelen; ook men sprak,
noch van vrijdenkers, noch van goddeloozen,
en eenieder, ofschoon de overtuigingen de zelfde
als heden waren, onderhielden de geboden der
H. Ke rk en eerbiedigden hare dienaren.
Maar zoohaast de dwingeland, die tot dan
de kinders van Loyola in bedwang gehouden
had, ter neder geveld werd, heften zij het hoofd
op en begonnen hunne heimelijke werkingen
tot het vaststellen huns meesterschap. Lang
nog bleven de overleveringen der vroegere jaren
heerschenmaar men onlwaardde allengskens
waar men ons geleiden wildede vermaarde
herderlijke brief van M. De Rroglie was een
begin, en van sedertdien heeft het ullramon-
tanistn steeds
de onfeilbaarheid
heeft den oorlog
aangegroeid.
tot
De Paus zelf, door
een tweeden God verheven
aan de hodendaagsche maal
de gees-
ge-
alle
schappij verklaard. In alle landen is
stelijkheid in het orde der jesuilen, zoo niet
ingelijfd, ten minste aan het zelve verhonden,
en de Generaal (Ie Rome de zwarte Paus
naamd), verspreidt de grondstelsels, dat
middels goed zijn, zelfs de oneerlijkste, om zijn
doel te bereiken
Hel is daardoor dat men heden zooveel priesters
vindt die hunne heilige zending vergelen en
zich aan alle slach van onweerdige werkingen
plichlig maken, helgene oorzaak is dat alle
eerlijke lieden van hun eenen afkeer krijgen, die
zich doel gevoelen lot in de godsdienstige plieh-
ligheden zelfs, daar velen zich er van afhouden
om niet in betrek te komen en eerbied te moeten
betoonen aan mannen die hun dagelijks honen,
beliegen en belasleren
Dat men het Nieuwsblad leze en men zal
zich gemakkelijk kunnen overtuigen welken
afkeer de schiijvers en de voorstaanders van
hetzelve aan sommigen moeten inboezemen
anderen lagehen er mede, maar beiden kunnen
zich niet weerhouden van de vergelijking te
maken tusschen het hedendaagsche en helgene
voormaals des aangaande bestond. Zij zijn de
schuld daler velen hunner slaehloffers vrijdenkers
geworden zijn maar niet goddeloozen, zooals zij
hun lasterend noemen; want indien men getrouw
aan de geboden Gods blijfL geen eerbied gevoelt
voor mannen die dagelijks hunne goddelijke zen
ding vergelen om in plaats haat en nijd onder
de bevolkingen te zaaien om te beter hunne
overhecrschiug op de wereldlijke macht te kunnen
vestigen. 0 dezen zelf verdienen alleen den naam
van GODDELOOZEN
TE IJPEREN.
door Arihar lUergheh/nck.
DE TOEKOMST
000^5
IJZEREN—WEG.
Kaar KORTRIJK. 5-40. - 9-39. - 11-41- 2-35. - 5-33.
Naar POPERINGHE. 9-03. - 8-45. - 9-38.
Naar P0PERINGI1E-HAZEBR0UCK. 6-50. - 11-45.- 3-40.
- fi-32.
Naar ROUSSELAERE. 7-55. - 12-35. - 6-40.
VAN 'T ZOOGEZEGD CHRISTELIJK NIEUWSBLAD.
van 8 Februari 1873.
1° Eene lijst van fr. 10,705-21 als nieuwjaar aan den
Paus
Te Rouselaere gaan de liberalen aan den arme dier stad
40,000 kilos kolen uildeelen.
01» DUN
Het bestaan in onze stad dezer zeldzame persoonaadje,
waarvan wij verder de verschïllige en aardige voorrechten
zullen onderzoeken, schijnt zeer oud te zijn. Nochtans ware
het onmogelijk het juiste tijdstip vast Ie stellen wanneer dit
ambt te IJperen werd tol stand gebracht, en hetwelk, bij het
overlijden van den ambtenaar, door de slad aan den meestbie
dende en bij liet geluid der klokken overgeslagen werd.
la eene rekening der stad van het midden der XIV eeuw,
treft men reeds de graafjler Ribands aan als op O.-L.-Vrou
wendag eene zekere hoeveelheid wijn ontvangen te hebben.
Het woord Riliaud, in het viaamsch Rabaud, heeft menig
vuldige beteekenissen, zoo als: geil, ontuchtig, wellustig,
hoerjager, nieldeuger, schooier, landlooper, boef, enz., en
•inderdaad wij vinden het woord alzoo gebruikt, in een bevel-
brief gegeven te IJperen door den Raad van Vlaanderen den
4 September 1461, over het bedelen en landlooperij die tot
eene hoop,en graad gestegen waren.
Het fransch woord Riband spruit voort uit het Iatijn
Ribaldus, dat zijn oorsprong heeft van Riparius, van Ripa,
waterkant; bijvoegelijk gebezigd beteekent hel wulpscli en
onrein; als zelfstandig naamwoord, Marot gebruikt het als
plunderaar.
Eertijds was dit woord verre van eene beledigende betei-
kenis te hebbenhet was onder Philip-August een ware
eere-tijtel, aangezien dien vorst denzelve gaf aan de personen
waarmede hij dagelijks in betrek was en hem meest betrou
wen inboezemden. Maar welhaast bestempelde men met dien
naam het schuim der legerbenden. In den Roman du la Rose
vindt men de pakkendragers en kaaiboeven met dien naam
aangewezen. Willem de Bretanjer, in 1202, gaf dien naam
aan degenen die liet reisgoed der legers vervoerden op karren
genaamd Ribaudeaux. In 1189 vindt men eene militie
Ribands genoemd, door Philip-August zelf ingericht en die
veel gelijkenis haddm met de regimenten dragonders en gre
nadiers der verledene eeuw. Deze militie had een voornaam
wapen bestaande in een groote boog en een vesting-roer, zij
was aangevoerd door den Hoofdman der Ribands.
De Ribands leidden zulk een ongebonden leven dat
Philipus de Schoorie gedwongen was hun op te schorsen.
Noglans bleef den titel van Hoofdman bestaan maar bad heel
andere beduidenissen. Later werd bij gelast met de policie
des koninklijken paleizes, ambt welk ontnomen werd onder
Karei VI, die hem verving door den Proost van 't paleis.
Zijne macht strekte zich ook huiten het Hof, speel- en
on tuchthuizen gelegen in de omrijding des konmgs. Uit een
schrift van 1320, blijkt dat de Hoofdman der Hofpolicie
5 Louis boete legde op elke vrouw in huwschennis betrapt.
Hij ontving wekelijks twee stuivers op elk bordeel. Wij
vinden dat de koning der Ribands, de beu! was die de
veroordeelingen uitvoerde uitgesproken dooi' den proost des
Maarschalksgerecht.s
Veel later treft men een persoonaadje aan veel betrek
hebbende op den koning der Ribands onder Philip-August.
Inderdaad, den 29 Mei 1477, ziet men een graaf der Ribands
aan het hoofd van 15 roode Caproenen zicli scharen onder
het bevelhebberschap van Karei van Vlaanderen, als deelma
kende der ijpersclie legerbenden bestemd om de bannier van
Maria van Bourgondie en deze der stad IJpen n te vergezellen
naar Mcrville waar zich het leger bevond da! tegen de i'ran-
schen gesteld was. (Belangrijke bijzonderheden zijn over
dezen veldtocht te vinden in stads-archieven, weiken in hun
geheel uitgegeven werden door den heer J. Diegerick, onzen
kundigen archivist).
Wij vinden daarin het bestaan in onze slad van een zeker
getal Roode Caproenen, die voor bedrag van wapenuitrusting
6 L. Parisis ontvingen en 8 groolere solde daags zij wa
ren gekommandeerd door Sledehceren die voor zending
hadden het opperhoofd, in geval van ziekte of ander belet, te
vervangen.
Daaronder vinden wij de namen der personen d
ie gekozen
werden om het ijpersch leger samen te stellen, onder de
burgerij, de lakenwevers, de vuldere en de kleine ambachten.
(Wordt voortgezet).
