VAN MPEREN.
4 FRANKEN 'S JAARS
I\r 60S. Twaalfde J aar.
ZONDAG, 12" OCTOBER 1873.
Politiek. Stads,- Kunst- en Letternieuws. Vcrsehillige Tijdingen. Markten. Bekendmakingen
Eene gezochte en verdiende uitdrijving.
OLIEKOEKEN.
VOOR IJPEREN. Fr. 4-50 VOOR BUITEN STAD.
Aankondigingen: 12 centimen den regel.
Reklamen: 25 centimen.
Bdreel Dixmudestraat, 39.Alle inzendingen vrachtvrij.
VERTREKUREN VAN IJPEREN
Naar POPERINGÜE-HAZEBROUCK. 6-50. - 12-05.- 3-37.
- 6-50.
Hetgeen thans al de journalen vervult zijn de
bedenkingen over den brief van den Graaf de
Charnbord, gezonden aan JVI. Rodez, brief onge
twijfeld geschreven met inzicht van hem door de
drukpers te doen afkondigen.
Tot nu toe, had men altijd gemeend dat de
Graaf de Charnbord het oud regiem verbeeldde.
Zijne vorige verklaringen hadden doen gelooven
dat hij alle vrijheden, spruitende uil de omwente
ling der laatste eeuw, afkeurde, en zich tegen allen
vooruitgang zou verzet hebben; welnu de Graaf,
volgens den bedoelden brief, ziet van al zijne
voorgaande grondslelsels af, er is niemand liberaler
dan hijspreken van de herstelling der tienden is
een hijlehauw die wij gelooven, gelijk de Graaf,
onmogelijk te zijn; maar wat aangaat de heer-
schappelijke voorrechten, dat is iels anders, het is
klaarblijkend dat de pogingen door de aristocratie
in Frankrijk, gelijk in ons land, de herstelling van
die voorrechten voor doel heeft, en nog rechtzin
niger van wege dezen Pretendent, want de beknib
beling der godsdienstige onverdraagzaamheid en
van den invloed der geestelijkheid in de zaken van
het tijdelijk beheer zijn maar gedaan om het volk
te bedriegen.
Men moet waarachtig opgevoed geweest zijn in
de school van Loyola om op zulke eene wijze de
vlag naar den wind te kunnen hangen.
Wij zien bij onze geburen welken invloed de
hooge geestelijkheid aldaar nog meer dan bij ons
uitoefent, zij heeft haar van het onderwijs weten
meester te maken en de grondslelsels der fransche
kerk, door de Bossuels en de Fenelons gepleegd en
door al de opvolgende regimas geëerbiedigd, zijn
reeds afgeschaft, en het meesterschap der kerk is
verzekerd.
Het zijn de vertrouwden van den Graaf die dezen
stap naar de middeleeuwen gedaan hebben en men
kan niet hopen dat zij door den Vorst van het
goddelijk recht niet zullen ondersteund worden.
Hendrik IV zegde dat Parijs eenc messe waardig
was, waarom dus zou Charnbord insgelijks niet
met zijn geweelen eene overeenkomst maken om
geheel Frankrijk als hebbenschap terug te krijgen.
Indien dc herstelling van het goddelijk recht in
Frankrijk plaats heeft, (en wij gelooven dat het op
goeden weg is), hel zullen de jesuiten zijn die het
meesterschap zullen uitoefenen), en men kent te
wel hunne strekkingen om te kunnen twijfelen,
dat, indien Charnbord den troon zijner voorvaders
door beloften en bedriegerij kan beklimmen, het is
omdat de jesuiterij zeker van hem is.
9
.■"Til i
.TOa-A
DE TOEKOMST
IJZEREN-WEG.
Naar POPERINGIIE. 9-07. - 8-45. - 9-50.
Naar KOMRIJK. 5-54. - 9-49. - 1 1-18. - 2-35. - 5-25.
Naar ROUSSELAERE. 7-50. - 12-25. - 6-45.
Naar LANGEMARCK. 7-15. - 12-15. - 6-20.
Den 19 Januari 1869 werd het Koninklijk Besluit geteckend
welk aan de Gemeente overheid onzer stad het Bestier gaf der
Fondatie Lamolle en der eigendommen die er van afhangen.
Dit Besluit, genomen ter uitvoering der wet van 9 De
cember 1864, verwekte de gramschap bij de klerikale coterij.
Deze lieden kennen maar de wetten die ten hunnen voordeele
gemaakt zijn de nationale oppermacht is voor hun den wil
der geestelijkheid; op hun vaandel slaat: Slaafsch en
onverdraagzaamheid
Eene vergadering van 25 vrouwspersonen, zonder de
minste onderwijzing, recht of hoedanigheid, waren in bezit
der gebouwen van de fondatie alwaar men aan een veran
derend getal van 200 a 300 meisjes het speldewerken
aanleerde. De inkomsten en ander profijt moesten dienen tot
onderhoud van het huishouden. Geen toezicht hoegenaamd
bestond er en er werden van tijd tot lijd veel klachten gedaan
over de exploitatie dezer fabriek. Kortom, het geld der
fondatie, het geld van den arme werd van zijne ware bestem
ming afgewend.
Er moest een einde aan deze misbruiken gesteld worden,
en de Stad deed voorzien in de uilvoering vau het koninklijk
besluit.
De politieke tegenstrevers der Regcering namen deze
gelegenheid te bate om te trachten haar hatelijk in de oogen
van het volk te maken, om alzoo, iets waarin zij nooit geslaagd
zijn, de volksliefde tol zich te trekken, door zich schijnheilig-
lijk als zijne verdedigers aan te stellen. Door deze werkingen
bleven de maatregels, door het Bestuur genomen, zonder
gevolg, en men was genoodzaak zijnen toevlucht te nemen tot
de Rechtbanken. Men kent de verschillige gedaanteverande
ringen van dit proces. De belachelijke uitspraak in eersten
aanleg gedaan, werd afgekeurd, en het Verbrekings-hof
verwierp het Beroep tegen het besluit van het Dof van Appel.
Inlusschen waren 50,000 franken den arme ontstolen. Dit
was nog niet genoeg. De koppigheid werd tot de uiterste
palen gedreven, Det was te vergeefs dat het stadsbestuur,
waarvan de rechten voorgoed vastgesteld waren, zich gema
tigd en toegevend toonde, het verkreeg van wege de nonnen
niets, dan geheel onbeleefde weigeringen zij weigerden de
kleinste uitleggingen, zij weigerden te antwoorden zij wei
gerden stouteiijk hunne namen en voornamen te zeggen
Dit gedrag toonde aan dat zij eene voorberekende verach
ting hadden voor het Gerecht en de burgerlijke overheid
deze laatste kon niet gedoogen dat men met haar den spot
dreef en dat de wetten en de rechterlijke besluiten nog lang
onder de voeten werden getrappeld, en wij vragen ons af, of
het schepen-kollegie niet te ver is gegaan met zijne toegeveu-
heid
Den 8 dezer liep het gerucht dat men eindeling het besluit
ging uitvoeren. Inderdaad, de Stad nam bezit van de roerende
cn onroerende goederen der fondatie en de kloosterzusters
verhuisden naar een ander gesticht, een bisschoppelijk huis,
sedert lang in gereedheid gesteld om ze te ontvangen. Zij
wilden buiten gezel worden, om gelegenheid te hebben zich
als martelaressen te doen doorgaan en schandaal temaken.
Dezi gevraagde en verdiende verdrijving hebben zij moeten
onderstaan. Maar daar alles zoo rap is gegaan, de klerikale
matadors hadden den tijd niet gehad eene betooging in te
richten. Er waren wel eenige bijeenscholingen, maar enkel
uit vrouwvolk samengesteld.
Nogtans eene betooging was noodig, men moest aanhitsen
tot opstand en trachten dat de voorvallen van 1869 zich ver
nieuwden, het ligt in den aard van dit volkje. Wat er moest
zijn was eene groote menigte om de volksliefde tot deze in
stelling te doen uitblinken.
Men deed de ongerijmdste nieuwsmaren rondstrooien
door dit middel hield men geheel den volgenden dag veel
vrouwspersonen op voet, en 's avonds waren er eenige gebu
ren van de nieuwe woonst der nonnen die hunne voorgevels
verlichtten straatjongens, door dronke vrouwen aangehitst,
schreeuwden i Leve de Lamotten 's Avonds ten 8 ure was
alles dood en daar eindigde op eene ellendige wijze hunne be
lachelijke onderneming.
Vandaag is het als of er nooit iels ware geweest; de ver
standige menschen halen de schouders op; de clericale
nieuwsbladen zullen nog wel een weinig schreeuwen maar
men zal niet meer luisteren en het Gemeente-Bestuur zal zich
dadelijk aan het werk stellen tot de herinrichting derLamotte.
school. Deze school, ender het bestier van den Gemaente-
lïaad, kon niet missen weldra te blotien, en als de Looie, het
vertrouwen van de ouders der werkende klas meer en meer te
verdienen.
Men moet waarlijk opsteller van het Nieuwsblad zijn
om zoo onbeschaamd voor den dag te komen met een artikel
over de voordeelen van 't katholijk onderwijs op het officieel
onderwijs.
Het Nieuwsblad, uit partijgeest, uit spekulatie, en om
de ouders te verschrikken, noem! ons stads-kolïegie een ge
sticht waar de opvoeding onchristelijk, onkatholijkon
godsdienstig gegeven wordt. Met denzelfden aassem verhemelt
het zijn gesticht uit de Meenenstraat, het is daar maar alléén
ii dat men goê jongelingen, edelmoedige burgers eu vaste
christenen maakt i>
Dat onder twee kooplieden eens uit concurrentie, en ora
zijne waren te verkoopen, er eenen is die de andere uitmaakt
voor al wat slecht is, de tribunalen zullen den lasteraar straf
fenen omdat het hier zoogezegde mannen gods geldt die
eerlijke huisvaders en deftige jongelingen (geheel het wereld
lijk onderwijzende korps) door den modder halen, men laat
dit gebeuren Moet de opvoeding, welke aan de jongelingen
