VAN «PEREN.
4 FRAA&EN ?S JAARS
Nr @1 Dertiende Jaar.
Politiek. Stads,- kunst- en Letternieuws. Verschillige Tijdingen. Markten. Bekendmakingen.
VOOR IJPEREN. Fu. 4-50 VOOR BUITEN STAD,
Aankondigingen: 12 cenlimen den regel.
iRcklamen: 25 cenlimen.
ZONDAG. 18" JANUARI 1874.
Bureel Dixmudeslrnnl. 59.Alle inzendingen vrachtvrij.
VERTREKUREN VAN IJPEREN
De jesuiterij lieeft de gewoonte al bet kwaad en
al de wanorders door haar begaan, of waarvan zij
den oorsprong is, op den rug harcr politieke
vijanden te leggen hel is aldus dat zij aan het.
wereldlijk onderwijs verwijt van oinwentelaars,
onzedelijke en onheheerlijke' bevolkingen te vor
men, terwijl de ondervinding juist liet verkeerde
vaststelt.
Het wereldlijk onderwijs, dat van sedert lang
beslaat in Pruisen, in Holland, in Zweden, in
Zwitserland en in Saxen, heeft bezen dat die vol
keren zedelijkêj', eerlijker en bestierlijker zijn dan
in de. landen waar bet onderwijs aan de jesuiterij
is toevertrouwd.
Hel is sedert dal het onderwijs in Eland aan
wereldlijke meesters is toevertrouwd, dat aldaar
de armoede verminderd is en de opstanden zeld
zamer zijn geworden.
Te Napels en in geheel Italië, in Spanje ook, bet
jesuiliek onderwijs heeft uilsluitelijk de bevolkin
gen gevormd en zij hebben hunne Vorsten wegge
jaagd; en nog meer, het ongelukkig Spanje zucht
ouder de afgrijselijkste regeeringloosheid en is op
de helling onr geheel ten onderen gebracht te wor
den
De mannen die in Frankrijk 1795 hebben te
wege gebracht, hebhen hun onderwijs in de scho
len der geestelijkheid ontvangen, en thans nog. het
onderwijs der leege volksklassen is aan de broeders
toevertrouwd de wereldlijke scholen tellen aldaar
nauwelijks 25,000 leerlingen, terwijl de broeder
scholen er meer dan drie dubbel tellen.
Het gemeentebestuur van Parijs ondersteunt
sedert langen lijd het lager onderwijs, onder hel
beleid der broeders, die aldaar meer dan 140 selio-.
len hebben, en kan men zeggen dat die bevolking
eerlijker, zederlijker en god vreezen.ter is dan die
alwaar het onderwijs uitsluitelijk aan wereldlijke
personen is toevertrouwd.
Het is önwederk'ggeiijk dal den jesuiticken
invloed strekt om eerlooze bevolkingen te maken
en vooral om de vaderlandsliefde in de harten der
jeugd uit te dooven en er Romeinen in plaats van
Franschen, Spanjaars of Belgen van te vormen.
Inderdaad indien het klerikaal onderwijs een ander
doel had, gelijk de vertrouwden bet ons willen doen
gelooven, zouden de Bisschoppen hunne priesters
weigeren om het godsdienstig onderwijs in som
mige Staats- en stadsscholen te geven P zouden zij,
te IJperen, bij voorbeeld, eene broederschool in
medeslreving met de stadsschool hebben ingericht?
Ten is ongetwijfeld niet omdat het godsdienstig
onderwijs aldaar verwaarloosd is, want het zelve
is aan een achtbaren geestelijke toevertrouwd,
het kan dus maar zijn om zich van de jeugd mees
ter te maken ten einde dezelve tot vijanden te
vormen van al degenen die weigeren hel hoofd in
den schoot der jesuiterij te leggen. Zij trachten de
vaderlandsliefde in de jonge harten uit te dooven,
om er aanhangers van te maken, die desnoods
de vorderingen van het orde, (of ware het door de
wapens gelijk thans in Spanje), zouden helpen
verdedigen. Het is daarom dal in tegenwoordigheid
van den lisligen oorlog welke de jesuiterij legen de
huidige maatschappij voert, zij kwalijk vindt dat
de liberalen het wereldlijk onderwijs zoo hardnek
kig verdedigen.
Lieve burgers, hebt gij er op gepeisd Brave
landman, gij moogt het niet vergeten Wij waar
schouwen u voor de tweede maal, zooveel te meer
daar de klerikale drukpers van hoegenaamd niets
spreekt.
Vergeet niet, ouders en voogden van stad en den
buiten, dat, zoo gij zonen hebt, die moeten loten
voor de miiicie en welke gij zoudl begeeren vrij te
koopen, gij dit wel moet in acht nemen
Wilt gij later een en remplacant kunnen koopen
gij moet van den tweeden tolden lwee-en-twintig-
stcn Januari eene som van twee honderd fr.
storten in de kas van den ontvanger der registratie.
Doet gij het niet dan verliest gij het recht van later
eenen plaatsvervanger te zoeken en uw zoon moet
soldaat worden in geval van slecht nummer.
Denkt er op, GIJ hebt maar VIJF dagen tijd
meer. Klagen helpt niet, gij moet bandelen en geld
storten, zoo is de wet.
Dank maar voorop die brave klerikale bestuur
ders
In af de geruchtmakende rechtsgedingen treft men hem
aanzoo niet als voornamen beschuldigde, gelijk in hel
proces-Debuck, dan toch als meer dan behendig raadsman
gelijk in het proces-Langrand.
DE TOEKOMSÏ
IJZEREN-WEG.
Maar POPEWNGHE-HAZEBROUCK. 6-50. - 12-03'. - 5-57.
- (1-50.
Naar POPERINGHE. 9-07. - 8-45.;.- 9-50.
Naar KORTR1JK. 5-34. - 9-49. - 11-18. - 2-35. - 5-25.
Naar ROUSSELAERE. 7-30. - 12-25. - 6-45.
Naar LANIVEMARCK. 7-15. - 12-06. - 6-207
MET STROO EN DE BALK.
Neemt de eerste beste clen'cale gazet, in 't vlaamsch of in 't
fransch geschreven, of't is gelijk-in welke laai en 't is ook
gelijk onder welke breedte- of lengtegraad verschijnende
en gij zult er legen al wie vrij denkt, wat zeg ik? tegen al
wie onpartijdig is, nog meer legen al wie niet vrijwillig den
nek plooit en bet hoofd s'afclijk neerbuigt,' de grofste btdee-
digingen, de snoodste aanvallen, den hatelijksten laster in
aantreffen. Wij maken gèene uitzonderingen en, zonder uit
België te gaan, kan elk zich van dit alledaagsch feit overtui
gen. De clericale pers leeft en waakt niet anders dan om te
beleedigen, te beliegen en te belasteren, van het toppunt der
ladder met den Bièn Public en den Journal de Bruxelles
tot op de laagste sport met bet Handelsbladmet den
Escaul-bar en met het Nieuwsblad
Dit is een uitgemaakt feit en zoodanig klaar en zoo gemak
kelijk om dagelijks bewaarheid te worden, dat het banaal zou
wezen er verder op te drukken, en we zouden er zelfs niet
eens van spreken, ware 't niet dat die zelfde papieren aan ons,
liberalen, verwijten van eiken dag op te staan met een jezuit
op onzen neus, dal wij ontbijten, middagmalen en sonpeeren
met jjesuietenvleesch en dat wij des nachts van niets anders als
van jesuieten droomen.
Na deze beschuldiging, die men ons al spotten naar bet
hoofd werpt, tracht men de lieden die wij wakker geschud
hebben, goedzeudig weèr in slaap te kadodderen en men zingt
hun een zacht en verleidend wiegeliedeken, waarvan het re
frein is:
Er zijn geen jesuiten meer i>
En de goedzeudige sukkelaars trekken hunne slaapmuts
over de oogen om niet meer te zien, stoppen katoen in hunne
ooren om niet meer te hooren, en zachtjens geflodderd dooi
den zeemzoeten sireenenzang, dobberen zij op de vlerken van
zalige droomen en zuizelen meé
Er zijn geen jesuiten meer
En echter
De Jesuiet is overal, op straat, in huis, in de paleizen, in
den predikstoel, in de landvergaderingen, aan de wieg, bij
hel huwelijk en vooral bij het rijke sterfbed.
Hij is het die de huwelijken makelt, die liet fortuin van den
vader kent, die den geest van de moeder bestuurt.
Hij die heele familiën op zijnen duim heeft draaien, die al
de betrekkingen kent, weet wie er rijk is en op een cent de
grootste erfdeelen kan uitrekenen.
Ilij geeft raad aan de groote geldmannen die in nesten zit
ten en des noods weet hij de getuigenissen voor de rechtbank
een gunstigen draai te geven en ook wel kwittancien aaneen
te plakken.
Hij is het die te Luik wapens koopt voor de carlistischo
moordenaars, hij doet in kolen te Charleroite Brussel zetelt
hij in Senaat en Kamer; hij fabriekeert te Gent en te Antwer
pen, hakt en versmelt op gewensclile wijze.
Te Sint Nicolaas doet hij vaische beloften en wat hij te
Brugge deed zal de zaak Peneranda wellicht bewijzen.
Alom vindt men zijne lusschenkomst de wereld door.
Het woord van generaal Foy blijft immer waar: Het je-
