Gazette van 't arrondissement Ijperèn.
Be kruik gaal zoo lang ie water,
totdat ze koekt.
Politiek. Stads-, Kunst- en Letternieuws. Verschillige Tijdingen, Markten, Bekendmakingen.
BERICHT.
Stads Nieuws.
ZONDAG, 29 NOVEMBER 1874. Nr 062. 13® Jaar. 4 Fr. 's jaar»; Buiten stad. Ir. 4-5*0. Anuoqpen 12 c. den regelReclame»,' 25 liet N' 10
Degenen die zich laten abonneeren
aan de TOEKOMST voor 1875', zul
len al de nummers gratis van nu tot
Nieuwjaar ontvangen, mits met een
mandaat op den post van 4-50 vóórop
te betalen. (4 fr. voor binnen stad).
De gewone middelen zijn ontoereikend
geworden om de klerikale macht, die
nog altoos droomt hare middeneeuwsche
overheersching terug te winnen,
staande te houden, die vermormeld zijn
de, langs alle kanten verbrokkelt en in
stof valt.
Onze tegenstrevers vergenoegen zich
niet meer met den Godsdienst en al zijne
uiterlijke pracht en wereldlijke waardij;
Met de kerken en kloosters, wier
rprachtgeboiiwen alle dage vermeerderen
en van rijker tot rijker worden
Met den biehtstoel Nvaar zij de geloovi-
gen met zielenangst kunnen treffen en
gedwee doen buigen onder hunnen wil;
Met den predikstoel, waar zij alles mo
gen verkondigen en zeggen wat hun in 't
hoofd komt, zonder le vreezen van te
gengesproken te worden
Met hunnen dwang op de levenden,
maar op de stervenden, maar zelfs op de
dooden want met de weigering der laat
ste sakramenten Irelïeu zij de overblij-
venden
filet den verdoemden hoek;
filet het verbod van doopsel, van eer
ste Communie, van trouwenen wat
weten wij nog al
Kortom, met al den godsdienstigen in
vloed, die llauw Dertigen, en zelfs meer
dan flauwbertigen, aen 't wankelen
brengt en bun als slaven onder hun plat
nederwerpt.
Dit alles dus, zonder de erfenisroove-
rijen er bij te voegen, schijnt aan onze
tegenstrevers zelve tot den draad versle
ten.
De lagere geestelijken, onder wie men
dikwijls mannen aantrof die rondborstig
waren, medelijdend, en die men als op
rechte zieletroosters aanzien mocht, moe
ten thans buigen onder het ordewoord
van Borne, aldaar gegeven door de disci
pelen Loyola's, hetwelk onverbiddelijk
ajoet nagekomen worden
Onder de nieuwe middelen thans in 't
werk gesteld, vindt men op den eersten
rang de Bkooduooverijen, op eene bree-
de schaal uitgeoefend door alwie tol kerk
of klooster behoort.
Lang hebben de liberalen dit vreed
zaam gedoogd, maar er komt een oogen-
blik dat de kruik zoolang te water gaal
lot dat ze breekt. Dit oogenblik is einde
lijk daar en laat ons eens zien wie de ge
broken polten zal betalen.
Waarom, wij vragen liet, die katho-
lijke uitsluitelijke kringen, waar men,
ten nadeele der neering van velen, drank
en allerhande verbruiking beneden den
loopenden prijs verkoopt, en waar een
gewctenlooze koordedanser dewraakroe-
pendste stelsels komt verhemelen, en
druppel voor druppel den jongelingen
nijd en baat in hune harten giet tegen al
wal edelst en trefïelijkst is onder hunne
medeburgers?
Waarom die benden stokslagers, op
alle punten van bet land, als echte troe
pen ingericht? Waarom die Suskens. die
door de Jesuieten gezegend en gebenedijd
worden, waarom die Carlisten van het
inwendige?
Waarom die sleep van bedevaarders
naar eenen hoop schijn-mirakels?.... Of
hebben onze oude Heiligen dan niets
meer te zeggen?
Waarom de menigte in onwetendheid,
en ja! in armoede te willen houden, als
het niet is om de verstandelijke macht
onder de brutale macht te pletteren en
aldus te heerschen, al was het op puinen
en lijken
Zal dit alles helpen
Neen. In tegendeel. Het zal den val
verhaasten van hen die zich thans zoo
sterk wanen.
Want tegen de macht der Waarheid
is niets beslaan noch het ont,eerend
kruis der Romeinen, noch de brandsta
pels der Inkwisitie, noch de listen der
Jesuieten, noch de petrool der Carlisten,
noch dc kluppels der stokslagers!
Dit bovenstaande lazen wij in de stad
Gentdoch wij vinden dat bij al de aan
gehaalde nieuwe middels door de geesle-
lijkhe;d in het werk gesteld, men nog het
schandigste vergeten heeft.
Wij willen spreken van de klerikale
Drukpers
Dit middel, door hunne eigene centen
onderhouden wanneer zij die centen
door duizend listen uit de beurs van sul
len of gepraamden gevischt hebben
wordt overal in overvloed verspreid.
Door dit middel trachten zij bij de me
nigte hunne principen te doen indringen;
door dit middel hoonen en beledigen zij
alwie treffelijk is, maar aan hunne par
tij niet verslaafd wil zijn.
Er zijn toch aardige samenloopingen
onder de mannen die de klerikale zaak
door alle middels willen ondersteunen
In Ingelmunster ontvreemde men een
half miljoen van de lichtgeloovigen. al
hier steelt men de reputatie van treffelij
ke lieden
Eh wel Indien die alweters denken
datzij met zulke middels hunne zaak zul
len winnen, zij zijn er wel meê. Al dat
lawijt zal tegen hunnen eigen gevel bot
sen de kruik gaat zoolang te water lot
dat ze breekt
In den goeden ouden tijd vond men
niet alleenlijk onvrijheid en dwarsmid-
delen in het uitoefenen van een ambacht;
de fortuin gansch in handen der geeste
lijkheid en des adeldoms: de cachetbrie-
ven en de bitterste armoede maar iets
dat dien tijd kenmerkt en bewijst dat het
niet genoeg is door uilramontanen gere
geerd te worden om bestuur en volk als
voorbeeldig te mogen voorstellen.
De geestelijkheid en de adeldom had
den de rijkdommen en de wellusten,
maar zij hadden ook in hun lot eene on-
beschrijvelijke bedorvenheid. Weinige
tijdstippen der geschiedenis zijn met zul
ke onzedelijkheid als dan bevlekt. De
schandalen vertoonden zich in het ko
ninklijk hof en werden van daar onder
den adeldom en de gansehe rijke burge
rij verspreid, Men kon zeer goed protes
tanten verbranden en prolestansche pas
tors ophangen, ter eere van den gods
dienst, maar men kon zich zeiven niet
besturen.
Zoo ver ging de onzedelijkheid, dat de
markies d'Argenson durfde schrijven
het huwelijk, dat uitzinnig recht en
waarvan de mode zal voorbijgaan
Hij wcnschte dat dit recht eenen pacht
zou uitmaken, in te gaan in October
en te eindigen in Januari
Dat waren de gedachten van de aller
grootste meerderheid van al die grooten
naam of groote fortuin bezat.
De graaf de Maistre, over de franschc
omwenteling schrijvende, zegde; «onder
het getal der slachtoffers zijn er zeker-
lijk ontschuldigen, maar er zijn er veel
min dan men gewoonlijk denkt. Nooit,:
zegde hij nog, heeft een groot schelm-
stuk meer medeplichtigen hehad.
Is dat nu liet gevolg der ullramontaan-
sehe gedachten in polilieke zaken Dal
beweeren wij geenszins, maar het be
wijst toch dat ultramontane, en gallicane
en alle andere geestelijke gouvernemen
ten toch de verderving der zeden niet be
letten. dat zij de armoede niet doen ver
dwijnen, noch de vrijheid aan het volk
schenken.
De gedachten van het volk te willen re-
geeren bij middel van dwang, in naam
van eenen bepaalden godsdienst, is eene
utopie. Boven dat de geschiedenis er de
onmogelijkheid van bewijst, ziet men al
tijd dal die gouvernementen, zonder
dwingelandij, niet bestaan kunnen.
Geen stoffelijk voordeel, geen zedelijke
vooruitgang, maar armoede en bedorven
heid, dat is de uitslag geweest der lot
heden bekende ultramontaansche of
geestelijke gouvernementen.
aaiiiaw
DE TOEKOMST
IJZEREN-WEG.
VERTREKUREN VAN IJPEREN NAAR
Poperinghe-Hazebrouck. G-50. - 12-05. - 5-57.
- (5-50
Poperinghe. 9-07. - 8-45. - 9-50.
Kortrijk. 5-54. - 9-49. - 14-18. - 2-55. - 5-25.
Roeselare. 7-50. - 12-25. - G-45.
Langemark-Oostende. 7-15. 12-0G. - 6-20.
IJperen, 28 November 1874.
tüiorm^akcbappij- Zooals wij
hel voorzegd hadden, was het Dinsdag laatst
nogeens feest bij de Koormaatschappij men
vierde er den patroondag van S'Cecilia.
Een zestigtal leden, waarbij gevoegd waren
eenige eere-Ieden en genoodigden, namen deel
aan het feest dat bestond in een prachtige sou
per.
Bij het nagerecht droeg de heer Onder-Voor
zitter, Hijaire Decoene, de gezondheid voor van
den heer A. Vandenbogaerde Voorzitter der
Maatschappij, en deed in korte, maar juiste aan
halingen, de verdiensten uitschijnen van dezen:
heer jegens de Koormaatschappij.
Al de aanwezigen hebben eenpariglijk door
hunne toejuichingen bewezen hoe zij de gevoe
lens deelen van den heer Decoene en hoe dank
baar zij zijn voor den man die met zooveel
kieschheid en zelfsopoffering dezen kring weet te
bestieren.
Als antwoord op den gezondheidsdronk van
den heer Decoene wenschte M. A. Vandenbo
gaerde geluk aan al de leden over de weiovereen
komst en de broederlijke gevoelens waarmede zij
eenpariglijk het welzijn en den vooruiigang der
Koormaalschappij bewerken. Hij'eindigd met hun
allen te verzekeren dat,zoo als voorheen,hij altijd
ten dienste zal zijn voor zijne geliefkoosde Maat
schappij.
Een drijdubbel geroep van leve de Voorzitter
begroette deze woorden en een luidruchtig ver
maak verving welhaast het fourchettengerucht.
Het souper was geëindigd. Doch de leute nog
niet. Twee stukken sijtnphonie, eenige omstan-
digheidskocpletlen, romancen en kluchtliederen,
enfin een geheel concert, werden er nog voorge
dragen, zoowel dal, wanneer men den kafé ge
nomen had, het 2 sloeg op 't stadstoren
Sl" Cecilia zal zeker kontent geweest zijn.
a** Wanten*. - Het heeft deze week op
Sinte-Cataiinasdag beginnen vriezen. De koude
nijpt nogal toe. Reeds ontmoet men langs de
straten eenige armgekleedde en koudhebbeode
menschen die hunnen nood klagen. Er zijn er bij
die ongelukkigen welken te beklagen zijn, zeker.
Maarde menschen die thans zonder werk staan, een
talrijk huisgezin hebben en noch van disch of
hospicen kunnen hulp ontvangen die niet
durven vragen, zelfs aan hunne gebtuirs hunne
gesteltenis niet durven laten kennen, deze zijn het
die het meeste lijden.
Liberale goede herten, die van den Goeden God
bevoordeeiigd zijt door het aardsch genot, gaat,
zoekt onze ongelukkige broeders op en deelt in
zekere mate met hen uwe weelde. Uwe giften
en almoesen zullen zooveel te dankbaarder ont
vangen wordeu en te verdienstelijker zijn, daar z.iji