Stads Nieuws.
rechtzinnige geloofsbelijdenissen be
tuigt.
Wat zegde daarvan? Kan men met
meer stoutheidmet meer onbe
schaamdheid eene leugen exploitee-
ren, wetende dat het eene leugen is,
dat het kwezelaarsblad doet
Ziehier nu wat de Bien Public in
een zijner laatste nummers zegt en
hoe het zelf zijne meer dan lichtzin
nige handelwijze moet bekennen
Wij hebben gisteren, ons steu
nende op een artikel van den Jour
nal cle Mons, bevestigt door den
Journal de Bruxelles, een gezegde
medegedeeld aan M. Menetrier, pro
fessor in de school de;' mijnen te Ber
gen toegeschreven.
Er blijkt uit de inlichtingen die
ons toegekomen zijn, dat M. Mene
trier katholijk is zijne kristelijke
plichtan vervult en hij gevolg dat
niet kan gezegd hebben.
Dat is maar eene halve herroeping,
maar wat de uitvallen tegen het
Staatsonderwijs betreftdaar geen
woord van, dat blijft bestaan.
O die tartuffen.
De Liberale Associatie van Antwerpen
heeft hare jaarlijkschc vergadering ge
houden. Onder dc merkwaardige rede
voeringen welke in deze vereeniging van
vrijmoedige voorslaanders onzer aloude
vrijheden uitgesproken werden, bemer
ken wij bovenal diegene van M. Ed.
Pecher. De achtbare onder-voorzitter
kenschetste de gevaren welke het ultra-
montanismus ons voorbereidt, in de
volgende bewoordingen:
«De roomsche curie, verstout door
nieuwe uilslagen, kondigde in 1864 hare
beruchte Encycliek af met de lijst der
80 kettersche stellingen, de veroordeeling
van de godsdienstige vrijheid en \an de
vrijheid der drukpers, de. bevestiging dat
de Kerk lijfstraffen mag gebruiken tegen
de ketters, den banvloek tegen de stel
ling dat de eerste pauzen ooit misbruik
hebben gemaakt van hunne macht jegens
de prinsen. Dit was met de uiterste
stoutmoedigheid de aanspraak op de
algemeene oppermacht van den Paus
wettigen. Op het tijdstip der verschijning
van de Encycliek over de stellingen
een dokurnent dat men niet genoeg
ruchtbaar kan maken heeft alleen de
openbare onverschilligheid geantwoord
op deze waanzinnigheden, waarmede
men meende te mogen lachen. En nog-
tans, sedert dal hel ordewoord gegeven
is, zien wij de klerikalen overal eene
aanrandende en bedreigende houding
aannemen. De eenparigheid dezer be
weging verraadt het geheim en het ge-
vaar der bevelen waaraan zij gehoorza
men.
De lichtvaardigheid of de onwetend
heid, zegt professor Henri de Sybel,
waarmede de kabinetten van Europa
deze verklaring van de pauselijke opper
macht lieten voorbijgaan, heeft in de
geschiedenis baars gelijken niet.
Oostenrijk in i860 beschaamd
over zijne vernedering tot welke de
verstompende overbeersching van de
klergé het had doen vervallen, zoekt
zijne herstelling in het regiem der vrij
heid. Het neemt grondwettelijke en libe
rale instellingen aan, die gansch strijdig
zijn met het concordaat. Het erkent de
vrijheid van geweten, de vrijheid van
onderwijs, de vrijheid der drukpers.
Zijne nieuwe grond wel had de invoering
van het burgerlijk huwelijk tot gevolg
trekking; zij stelde liet onderwijs onder
de bewaking van den Staat, en,-hoe
verschrikkelijk zij liet de ketters toe
scholen op te richten en er te onderwij
zen! De Paus aarzelde niet lang. Hoewel
de omstandigheden hem niet gunstig
waren, veroordeelde hij, in eene plechti
ge aanspraak, dc nieuwe grondwet ver
klaarde de nieuwe wetten als vangeene
waarde zijndeen verbood aan alle
katholijke Oostenrijkers dezelve goed
te keuren en er aan te gehoorzamen.
Het was de toepassing der grondstellin
gen in 1864 uilgcroepen. De Paus stelde
zich aan als heer en meester de wetge
vende machten, over den keizer en over
de Oostenrijksche kamers, hij verbrak
de grondwet, bedreigde hare bewerkers
met al de geestelijke slraffen en gaf aan
de bisschoppen van het keizerrijk het
bevel om in denzelfden zin te werk te
gaan.
En heden wilt men ons doen geloven
dat de pretentie van Rome op de alge
meene oppermachtigheid slechts onschul
dige zinsneden zijn! Terwijl de Paus den
banvloek uitspreekt tegen de vrijheid
van onderwijs, stellen onze klerikalen
zich aan als dc kampvechters der waar
heid, der vrijheid en van hel recht.
Dit zijn zooveel akten van huiche
larij die slechts verontwaardiging ver
wekken, zooveel leugenachtige woorden
die slechts worden uilgesproken om de
al te lichtgeloovigc goede trouw der
christene zielen te verrassen.
BURGERSTAND
Huwelijken.
Sterfgevallen.
zaak indien niet een der slechtste, doch tevens
een dei' slimste en geldzuchligste aller Heilige
Vaders, Alexander VI (beter bekend onder den
naam van Borgia), een nieuwen gelukkigen inval
gehad hadde. Alexander VI kende de menschen;
hij wist dat, wat 't geloof niet langer uitwerkte,
reclame en praalvertoon nog teweegbrengen
zoude.
Twee jaren tevoren begon hij dus de wereld
op zijn Jubilieum van 1500 voor te bereiden;
middelerwijl maakte hij aanstalten tot een schit
terende theatrale vertooning. Hij liet o. a. een
marmeren deur bouwen, de Heilige deur, op
welke hij zelf, bij de opening van't Jubileum,
met een hamer den eersten slag gaf, om vervol
gens door de opengebroken ruimte met al zijn
kardinalen en prelaten en hovelingen de basilica
binnen te trekken. Niels wat aan de plechtigheid
pronk kan.bijzetten, werd verzuimd.
En inderdaad was 't succes volkomen. Nooit
zag men zooveel volk te Rome; nooit had zoo
onophoudelijk in al de kerken T zoet geklingel
van goud en zilver zich doen hooren.
In heilig Welle hagen over zulke ondubbelzin
nige vroomhi'idsbeluigingen, verlengde dan ook
de Paus den duur van dit jubileum tot twee jaren.
Ook verscheiden opvolgers van Alexander VI
bevonden zich nog zeer wel bij zijne methode.
Zij verbeterden die zelfs nog; en zoo werd later
Uperen, 50 Januari 1875.
Osjgeliik. - René Kleenwerk, oud 25
jaren, dienstknecht, wonende met sieur Edouard
Vandendriessche, molenaar, te Uperen, S' Nico-
iuus-bniten, is maandag laatst, 25 (lezer, rond 8
b. v. de Heilige deur met eert zilveren of gouden
hamer verbrijzeld; en die deur werd, na bij den
aanvang van 't feest verbroken te zijn, bij den
afloop telkens met tal van ceremoniën hernieuwd.
Doch tenlangenleste werd de geest van den
nieuwen tijd sterker dan alle ceremonieel. De
bijval der Jubileums verminderde gestadig
en zoodra zij niets meer opbrachten, liet men ze
achterwege. Leo XII was de laatste Paus, voor
Pius IX, die een jubileum uitschreef. Hij had er
hoegenaamd geen gevolg op.
Thans is de zaak veel eenvoudiger geworden.
Pius IX, die legen gansch de wereld in een prul
lige stemming verkeert, heeft 't theatrale gedeelte
van 't feestprogramme geschrapt.
Er zullen ditmaal geen gouden of zilveren
hamers gebruikt, geen marmeren deuren inge
slagen en weer opgebouwd worden; en dit is te
prijzen: want al wat naar het tooneel riekt, is bij
een kerkelijk feest ongepast. Aan pelgrims zal
het overigens niet ontbreken al zullen er
heelwat onder zijn, die meer door politieke dan
door godsdienstige beweegredenen gedreven
worden. Doch hoe dit zij laat ze komen. Wij
zullen niet trachten hun in het hart te lezen.
Zoo zij ook maai-jegens ons de uiterlijke welvoe
glijkheid in acht nemen, en zich rustig gedragen
als pelyrims
ure 's avonds, aldaar 29 trappen boog van Je
moicn gevallen. Men heeft dien jongeling des
anderendaags naar hel burgerlijk hospitaal over
gebracht. Gelukkig is zijnen slaat merkelijk ver
beterd en is hij heden builen gevaar.
Dit ongeval is aan de onvoorzichtigheid van het
slachtoffer toe te schrijven.
Het aardigste in dit alles is dat die jongeling
drij broers en eene zuster heeft die verongelukt
zijn
Et.izzia. - Onze Policie komt eene ware
zuivering Ie bewerken in twee huizen waar men
verboden berghuis hield. Het schijnt dat sedert
eenigen tijd onze "Policie-kommissaris het ver
moeden had van het bestaan dezer huizen zelfs
had hij eenige onderzoekingen gedaan die hem
geen uitwerksel hadden opgeleverd omdat het
geheim al te wel bewaard was door de leeners.
Hij nam geduld, zich op zijne hoede houdende.
De gelegenheid heeft zich niet lang laten wachten;
ten gevolge eener huiszoeking heeft hij eene
groote hoeveelheid kleinooden en kleedingsfuk-
ken in beslag genomen, en, volgens hij er zich
aan verwachtte zijn al de eigenaars hun goed
gaan rektameeren.
De ontdekking van zulk een verboden huis
heeft voor gevolg gehad het bestaan van een
tweede aan den dag te brengen, en men denkt er
nog te ontdekken.
In deze huizen leende men niet minder dan
aan 5 c" per frank en per weke. Eene ongeluk
kige vrouw die de kleederen haars mans belast
had voor 2(i frheeft na 4 a 5 maanden, om
dez Ive te kunnen lossen eene som van 50 franken
moeten lossen
mj-geü'witcht. - Uitslag der I2e
Schieling van het wintersaizoen der maatschappij
cijbelschulters. (24 Januari 1875):
1. Renier, H., 25 15 20 20 25 105
2. Vandaele, F., 20 20 25 20 20 105
o. Vergraeht, L., 25 20 20 20 20 105
4. Poot,!., 20 20 25 25 15 105
5. Ligy, F., 20 15 20 25 20 100
6. Deweerdt, Ch.25 20 20 15 20 100
MM. Swekels, L., en Ligy, A., hebben insge
lijks 100 punten behaald.
- BSon Mai»cüt«5, Het is waarlijk de
moeite weerd om de tentoonstelling in de maga
zijnen der maatschappij den GOEDKOOP, Dixmu-
destraat 53 te gaan zien. Men vindt er eene groo
te soorlcering van alle hare artikels in lakens en
nieuwigheden voor kleederen, chals en gemaakte
kleedingstukken.
Er is voornamelijk op te merken dat met het
eindigen van het winter saizoen, zij op hare prij
zen eene merkelijke vermindering heeft gesteld.
Van den 22° tot den 29" Januari 1875.
GEBOORTEN
Mannelijk geslacht 5)
Vrouwelijk 3)
te zamen, 8.
en Robaeys,
Didier, Amandns, timmerman,
Rosalia, dienstmeid.
Geerts, Elizabeth, 81 jaren, zonder beroep,
weduwe van Valentinns Borreman, Meenenslraat.
Windrif, Henricus, 97 jaren, zonder beroep,
weduwaar van Colela Debevel', Botermarkt.
Van Limbeek, Petrus, 70 jaren, onderwijzer,
weduwaar van Joa ina Samyn, Paddepoelstraat.
I) moor, Petrus, 63 jaren, zonder beroep,
Meenenslraat. Decleer,,Audcmarus, 62 jaren,
hakkei-, echtgenoot van Anna Desodt, Meenen
slraat. Huys, Elisa. 48 jaren, kantwerkster,
echtgenote van Ludovicus Bollaert, Meenenslraat.
Kinderen hem di ri Mannelijk geslacht 3).
de 7 jaren Vrouwelijk idem 1)
27 Januari 1875,
ISc zoetigheden van het kloosterleven.
Sedert meer dan vier weken onze gekruinde
kwakzalvers zijn in slaap gevallen en hebben niets
meer te schrijven over Poperinghe. Nogtans 't
is de sloffe niet die hun ontbreekt, of gaven zij
maar een korlbondig vei slag over de gebeurtenis
die voorgevallen is in het klooster der Paulinen
ten opzichte van eene treffelijke en allerdeugd
zaamste medezuster welke sedert meer dan 16
jaren aldaar geplaatst is en dagelijks ter kennis
van eenieder groote diensten aan het gesticht be
wezen heeft.
Deze jufvrouw of zuster behoort toe aan eene
famillie de helft liberaal en de andere helft katho
liek, waaronder eene tante, weduwe Van Re-
nvnghe-Vercamer, en haren zoon kozijn Achille
van 't geloovr, schepen dezer stad. Zij had, bij
ongelukken, hare zusterlijke liefde willen betoo-
nen ten opzichte van hare twee broedeis, haren
oom en hare kozijns, mei Ie vragen aan de Overste
en medezusters dat deze Irden barer famillie zou
den mogen deel nemen in het werk en de leverin
gen van het gesticht, gelijk Laitchaud de Bruxel
les die al het bier levert omdat zijne dochter ook
aldaar geplaatst is. Deze vraag, ten voordeele van
liberale bloedverwanten, was zoo schrikkelijk
slecht onthaald dat men haar aanstonds antwoor-
<i de: uwe broeders,oom en kozijns zijn liberaal en
diesvolgens onwrerdig van eenig profijt in ons
gesticht te genieten, en wij zullen aan uwe
pretentien een einde stellen met u alhier buiten
te stemmen.
En inderdaad men vergaderde en aanstonds
was de stemming eenparig om deze zuster met
hare zusterlijke liefde aan de deur te stellen; men
gaf kennis van dezen uilslag aan Jan Van Leffinghe
te Brugge die met groot genoegen alles goed
keurde en eenen arleqnin met roode koussen naar
Poperinghe zond om aan het weggejaagd nonrietje
de kloosterlijke beloften af lenemen. Dit gedaan
zijnde men onderrichtte de famillie van de
voltrekking dezer formaliteiten met verzoek van
op gestelde uur een rijtuig te bezorgen om haar
weg te voereo bij Ko Vercamer, haren kozijn,
Proost in de Geite, plaats beschikt door Jan Van
Leffinghe. Noch de tusschenkomst van hare broe
ders noch den invloed van tante Van Reninghe-
Vercamer en van Aehille van 't geloove, niets heeft
kunnen de beslissing van het klooster veranderen,
en met rna soeur op te laden men was kwijlte.
Op de aanmerking der famillie dat het publiek
deze handelwijze schrikkelijk zoude beknibbelen,
den pastor Anselmus van Onze Vrouwe gaf voor
raad van ma soeur voor krankzinnig te doen ver
klaren!
Wat schoone troost!!.... En zeggen dat zulke
raadgeving de gewoonelijke handelwijze is van
onze gekruinde opperburgers
In het klooster der Renedictinen in de zelfde
straat van tut voorgaande, zijn er sedert vier
maanden vreemde werklieden vanCassel (Frankrijk)
aan het werk, en dat om eene goeden treffelijken
liberalen werkman dezer stad te straffen om
dat hij, op de vraag der nonnen, geweigerd
had de maatschappij der Philhurmonie, waar
van hij deel maakt, te verlaten. En zeggen dat dit
religieusi n zijn welke dagelijks commuuiceeren
O christelijke liefde I
Den kerkuil van de Gasthuisstraat die dagelijks
met zijne neus en oorenaan predik- en biechtstoel
genageld is, handelt op dezelfde wijze ten
opzichte zijner Iiberale neven. In zijne hoeda
nigheid van president der hospicen, hij dispo
seerde over eenigen tijd van een groot werk en
levering van ijzer, in het geslicht der Oude-man-
nen hij begaf zich bij zijne twee neven en
vraagde hun of zij wilden stemmen voor de
katholijken, en, op hunne weigering gaf hij het
werk en levering aan vreemde maar katholijke
werklieden. Is dit ook niet broederlijk gehandeld
en volgens de leering van Christus voor mannen
die aan de kerk genageld zijn, en drie maal te
week comtnuniceeren
En den cerweerden deken durft zijne verwon
dering betoonen om dat er maar zoo weinig
giften gedaan zijn door de welhebbende personen
aan de arme gestichten dezer stad. Zoude men
niet moeten geven, om daar na, door de katholijke
armbestuurders, welke niets te geven, maar veel
te trekken hebben, vervolgd te zijn Ziet immers
hoe dat men handelt ten opzichte van den alge-
meencn weldoener der gemeente Proven, en dat
door het opmaken van eenen onbeschoften ge-
kruinden koeiwachter, en alhier ten opzichte dei-
oude familien Van Merris en Mazeman-De Goe-
sleene welke zoo veel weldadigheids werken of
fondatien gesticht en hevoordeeligd hebben, en
nog zouden kunnen bevoordeeligen, indien wij
van de gekruinde tijrans verlost waren. De heer
deken is verzocht dit nauwkeurig te onderzoeken
en zijne verwondering zal welhaast staken.
Zondag aanstaande hebben wij bij cle maal-
schappij der Philharmonie eene avondfeest
gegeven door den vermaarden Patrizio, prestidi-
gilateur (begochelaar) waarvan al de dagbladeren
van verschelde landen met veel lof handelen. Men
zegt dat hij bovennatuurlijke toeren doet, en
ongetwijfeld, de zaal zal veel te klein zijn,
ofschoon men Zondag in al de kerken aangekon
digd heeft dat er ook, te reken van Zondag aan
staande, twaalf gekruinde begochelaars hier zullen
toekomen waarvan er drij in iedere kerk en een
in ieder klooster zullen geplaatst worden, om
eene jubilé te prediken tot de verlossing van den
H. Vader. Wij zijn geheel nieuwsgierig te verne
men welke begochelaars de strafste toeren zullen
doen.
Maandag en Dinsdag laatst zagen wij omtrent
den avond nog al tamelijk vele volksgroepen de
Gasthuisstraat en de Gasselstraat doortrekken in
de richting van onzen stadsschouwburg. Eene
vertooning moest op die dagen gegeven worden
door onze eeuwenoude toeneel-maalschappij
Lantjhoirs Victovienenen, 't zij dat iedereen
verliefd was op het aantrekkelijk programma,
t zij dat de kunstminnende burgers der stad, die
meestal liberalen zijn, hebben willen toonen dat
zij, even als de katholijken, hun eigen volk gene
gen zijn, deze vertooning heeft in de zaal een
buitengewoon en overvloedig gezelschap ver-
eenigd dat zich van dezelve eene belangrijke feest
scheen te maken.
Ook is de algemeene verwachting niet bedro
gen geweest, want, indien wij dikwijls de kunst
vermaken waarmede onze twee rhetorika-maat-
schappijen ons gedurende den winter vergasten,
op eene voordeelige en loffelijke wijze te
waarderen hebben, zelden is onze waardering zoo
oogenschijnelijk verrechtveerdigd geweest als
door de laatste opvoering der Victorienen.