De Liberalen.
M. Bara en de klerikale drukpers.
Waar mag hij zitten?
De Schoolpenning.
Stads Nieuws.
Maar het Journalacht dit al niet,
zoolang het geen bedevaart, proces
sie, jubilei, roozenkrans, sermoen of
congregatie is, alles moet afgeschaft
zijn, ten einde IJperen te veranderen
in een groot heggijnhof, waar de
clericalen heer en de meester zouden
spelen, tot nadeel voor alle neering-
doeners en ambachten, omdat zij
willen doen gelooven dat het volk
met bidden den kost moet verdienen.
Maar de kiezers zullen den 26
dezer het hun anders gaan wijs
maken.
Ten allen tijde zegt het Advertentie-
Blad, zijn de liberalen den snoodsten
laster, de leelijkste scheldnamen naar
het hoofd geworpen geweest door hunne
tegenstrevers de klerikalen.
Waarom
Omdat de liberalen het goed meenen
met het volk, het onderwijs en de ver
lichting voorstaan, de vooruitgang wak
keren en den welstand onder al de
klassen der samenleving willen doen
heerschen.
Wij, liberalen, worden door de kleri
kalen uitgemaakt als geuzen, religie
haters petrolmannen deugnieten
revolutiemakers, branders, moordenaars,
onruststokers, nonnenbranders, priester
eters, enz., eene geheele litanie lieflijk
heden te lang om te melden.
Waarom zijn nu de liberalen revolu-
tionnairen, ketters, oproermakers?
Omdat zij het volk bemiunen; omdat
de gelijkheid, de vrijheid, die thans in
ons land en elders bestaan als rechten,
het werk zijn der liberalen omdat al wat
de liberalen gedaan hebben lot den
vooruitgang der samenleving eene in
breuk was op de voorrechten van eenige
machtigen.
Inderdaad hel zijn de liberalen die aan
de mindere klassen de vrijheid en de
onafhankelijkheid gegeven hebben. Wel
is waar de edeldom en de geestelijkheid
hebben er hunne macht bij zien vermin
deren. Maar dat was redelijk en recht.
Het volk moest niet eeuwig slaaf en
lijfeigen blijven het had recht op zijn
deel. Weihoe! de gronden behoorden in
doodc hand voor drij vierden aan de
edellieden en kloosters; de boeren beza
ten geen voet grond, al het profijt van
hun werk was voor anderen.
En omdat de liberalen de volksrechten
kloek verdedigen en willen handhaven,
worden zij gehoond en versmaad door de
klerikalen, die thans met dubbelen ijver
tegen hen uitvallen en werken om de
verledene tijden en de slavernij te doen
herleven.
Dat zal niet passen.
Nimmer zullen wij de heiligste volks
rechten en vrijheden laten schenden,
verkregen ten koste van zooveel bloed,
vervolging en lijden.
De klerikalen hebben de inkwisitie
gebruikt, duizenden menschen verbrand,
gesmoord en gekerkerd om de wereld in
de slavernij te houden. Tevergeefs. De
volkeren zijn opgestaan en hebben recht
verkregen.
Voorwaar, voorwaar, klerikalen, wij
zeggen het u nimmermeer zullen wij
buigen, noch den nek plooienwat gij
ook moget doen, uw rijk van dwang is
uit! Uwe hoon, smaad en laster ver
schrikt ons niet, omdat wij strijden voor
het recht en de rechtvaardigheid.
Onze klerikale organen bevatten in
hunne laatste nummers een hoop artikels
over het liberalism welke geschreven
schijnen te zijn door iemand die, gelijk
zekere viervoeters, modder en slijk be
mint.
Aide liberalen, zonder onderscheid,
worden er in afgeschilderd als zedebe
dervers, als eerloozen en goddeloozen,
als petroleurs en communards.
De kiezing nadert en de eerlooze vuil-
papieren beginnen de tanden te toonen
en hunnen toevlucht te nemen lot hun
arsenaal van scheldwoorden. Och arme,
hel zal hun weinig baten: het is met
geene scheldwoorden dat men ons libe
raal bestuur moet bestrijden, maar met
gezonde redens, en die redens ontbreken
volkomen aan onze tegenstrevers.
'K las deze week in een vlaamsch
prulgazetje eene lange litanie scheldna
men tegen den voormaligen minister van
juslicie, die moeder Themis, de godin
Themis, de godin van het recht, onder
alle opzichten deed eerbiedigen en niet,
zooals sommige klerikalen, met twee
maten en twee gewichten zijn ambt
uitoefende.
Nu, M. Bara, die de vuile zaken van
Langrand deed voor de rechtbank klaar
spinnen, is natuurlijk het mikpunt van
alle aanvallen en vooral op hem alleen
schieten de klerikale kopstukken hunne
pijlen.
Waarom? Wel, goede lezers, om de
eenvoudige rede dat hij wilde redden wat
nog in de Langrandkas te redden was
omdat hij vol verontwaardiging de bui—
tenmenschen hun met zweet gewonnen
geld uit den afgrond wilde halen en de
schelmen wilde treffen, die met ronkende
gazetartikels van bedriegt den boer, het
geld uit de kas haalden van den landbou
wer die, verlekkerd op grooten intrest,
zich kasteelen in de lucht liet beloven en
later maar al te wel ondervond waar de
Langrandsche melkkoei gebonden was.
Iedereen weet hoeveel miljoenen er
op een tweetal jaren door Langrand en
zijne lijkbidders werden ingepalmd, en
Belgie telt met duizenden de slachtoffers
die plat geruïneerd zijn, misschien ten
huidigen dage mogen bedelen.
Er is moed en overtuiging noodig om
te handelen tegen de klerikale geldman
nen en ware M. Bara toen geen minister
van justicie geweest, wie weet hoeveel
slachtoffers Langrand en zijne bende nog
meer in den afgrond zouden hebben ge
sleept.
Bij tijds heeft M. Bara de Langrands-
kliek bij de kraag gevat en gered wat nog
te redden was.
En omdat M. Bara de belangen van
iedereen verdedigde, en de schuldigen
deed veroordeelen, die allen tot de kleri
kale partij behoorden, werd hij door de
geestelijke gazettiers als eenen schelm
van de ergste soort afgeschilderd
Wanneer er langs alle kanten gestolen
wordt dan zou, volgens de heilige man
nen, het gerecht zich daar niet mede
mogen bemoeien? Waarlijk, de onbe
schaamdheid wordt wat al te verre ge
dreven
Alweer een feit dat niet ten voordeele
der klerikale lammeren pleit, is de ver
oordeeling tot de kosten van den gewezen
minister Jacobs, die drie dagbladen voor
de rechtbank daagde omdat zij hadden
geschreven Dat hij, M. Jacobs, met
zijnen titel van volksvertegenwoordiger
geld sloeg, door in de geldmaatschappijen
te dringen, alwaar hij niemendalle ver
richt.
Welnu, alweer heeft M. Bara de
vrijheid der drukpers op eene waardige
wijze verdedigd en door feilen bewezen
dat die dagbladen de waarheid gezegd
hebben En dat zijn nu die mannen,
die pilaarbijters die gedurig in de kerke
zitten
M. Jacobs doet een proces van laster
aan, zegt in zijne eer gekrenkt te zijn en
de rechtbank veroordeelt hem tot de
kosten
Ware er niet een Bara en eenige an
dere vrijgezinde mannen in ons land, we
wierden door de heilige Langrandisten
met huid en hair ingeslikt en ons land
zou slechts aan een groot klooster gelij
ken, alwaar niemand werkt en iedereen
leeft met het zweel van den armen
werkman en landbouwer.
'T zou er lief uitzien met onze vrij
heid, onze konstitutie en onze... beurs,
moesten de klerikalen meester in ons land
blijven
Daarom moeten wij bij iedere kiezing
op onzen post zijn. (Stad Brüssei).
De Opinion van Antwerpen, zegt ver
nomen te hebben dat er een aanhoudings
mandaat tegen den priester Koopman is
uitgevaardigd, verdacht van aanslagen
op de eerbaarheid.
Te dier gelegenheid vraagt het blad of
het wel aan een belgisch burger geoor
loofd is de vlucht van eeenen beschul
digde te bevoordeeligen, het zij door
hem te verbergen, het zij door hem te
verwittigen, dat de misdaad is ontdekt?
Is het ook toegelatan getuigen aan te
sporen het stilzwijgen over die zaak te
bewaren, en geldopofferingen te doen om
te beletten dat de wet hare loop hebbe
en om den verdachte aan de straf te
onttrekken?
Wij behoeven niet meer te zeggen,
iedereen zal begrijpen wat wij daarmede
willen beduiden.
Onmogelijk is het den vooruitgang te
ontkennen die de zaak van het verplich
tend onderwijs bij alle verstandige lieden
heeft gedaan. De wensch door het con
gres der onderwijzers, in haar voordeel
uitgedrukt, is er een nieuw en veelbe-
teekend bewijs van. Inderdaad, die
mannen die dagelijks in betrekking staan
met onze werkende bevolking van steden
en dorpen, die hunnen toestand en hunne
behoeften kennen, doen meer goed met
zich duidelijk voor deze zaak te verkla
ren, dan de geleerdste en sierlijkste ver
handelingen, of de redevoeringen der
beroemdste redenaars.
Aan de beslissingen welke zij hebben
genomen, verbindt er zich een zedelijk
gezag, welk zij alleen bezitten. Hun
woord kan niet verworpen worden,
wanneer zij hunne dagelijksche onder
vinding inroepen om te bewijzen dat de
onwetendheid eene vreeselijke kwaal is
die slechts door algemeene en aanhou
dende pogingen met goed gevolg kan
bestreden worden. Zij alleen hebben het
gezag ons te zeggen dat hunne bescha
vende zending bijna vruchteloos is,
zoolang een deel der bevolking hare wel
doende wérking ontvlucht.
De wensch welk de onderwijzers, in
het congres, komen te uiten, kan niet
missen eenen ernstigen invloed uit te
oefenen, op al wie zich met deze gewich
tige kwestie bezig houdt. Hij is de uit
drukking der begeerte, der gevoelens van
mannen die, van het onzagelijk problema
van het onderwijs, het voorwerp gemaakt
hebben hunner overdenkingen en onver
poosde opzoekingen; om deze reden,
wordt hij ter aandacht opgelegd van
alwie zich met de toekomst van ons land
bezig houdt.
Dank zij de stemming der Federatie
der onderwijzers, is het verplichtend
onderwijs van den rang der politieke
zaken tot den rang der nationale zaken
overgegaan. Tot hiertoe telde deze her
vorming slechts voorstaanders in den
schoot der liberale partij, zij verwekte
slechts genegenheid bij de mannen die
wenschen hun land een deftig rang, te
midden der liberale natiën, te zien be
houden. Voortaan zal zij aanhangers
vinden bij al deze die niet uitsluitelijk
door partijgeest bewogen worden en die
de belangen van het vaderland boven
deze der politieke fractie stellen aan de
welke zij loebehooren.
Wij kunnen het innig genoegen niet
ontveinzen, welk die aangroeiende uit
breiding der genegenheid van het publiek
voor het verplichtend volksonderwijs bij
ons doet ontstaan.
De Commissie die aan het hoofd
is dezer loffelijke instelling is, had
van over lang het gedacht opgevat
een Tombola ten voordeele van den
Schoolpenning in te richton.
Thans zijn de noodige stappen
aangericht en de wettelijke toestem
ming is reeds verleend om loten uit
te geven aan 10 centimen.
Deze Tombola zal bestaan enkelijk
uit voorwerpen welke de goede zielen
zullen schenken. Reeds telt de Com
missie eenige schoone prijzen welke
zij verschuldigd is aan de liefdadi».
heid van het IJpersch Publiek dat
van den beginne af de nuttigheid
van den wereldlijken Schoolpenning
begrepen heeft.
Alles voorspelt dat de Journal
dYpres nogeens van deze Tombola
zal mogen zeggen zooals hij zegde
van het laatste concert: fiasco
complet
De giften voor de Tombola mogen
toegezonden worden aan den schat
bewaarder vg.n den Penning, Engel
Van Eeckhout, Dixmude-straat, N°
39, alwaar de prijzen zullen berusten
tot dat een voldoende lokaal ter be
schikking zal gesteld worden om er
eene permanente Tentoonstelling te
houden.
Alle ingezondene giften zullen den
naam dragen van den inzender, ten
ware men zou verkiezen onbekend
te blijven, alsdan zal het geheim
ongeschonden behouden worden.
De wereldlijke Schoolpenning heeft
te IJperen reeds heilzame uitwerk
sels te weeg gebracht en om het pu
bliek aan te toonen dat er goed
gebruik gemaakt worde van zijne
gestorte penningen, zie hieronder de
reeds verrichte goede werken
Reeds ontvangen fr. 1,033-40
756-45 756-45
Blijft in kas tot heden, fr. 276-95
Uitgaven: administratie
kosten, fr. 38-25
Aan de Lamotteschool in
spaarboekjes, 150-00
Aan id. in kleedingstuk-
ken, 128-20
Aan de Gemeenteschool, 350-00
Aan id., 50-00
Bijzondere hulp, 40-00
IJperen, 16 October 1875
A Liberale vcrecuiglug. - Maandag
aanstaande is er algemeene vergadering beroepen
in den Gouden Arendten einde over te gaan
tot het aanwijzen der Candidaten voor de kiezing
van den 26". Twee plaatsen zijn open, deze van
M. Becuwe (overleden), en deze van M. Rabau
(ontslaggever). De andere zijn uittredende leden
die hunne mandaat behouden.
Fanfaren. - Over tijd waren er alhier
eenige jongelingen die het gedacht opvatteden
eene maatschappij fanfaren in te richten. Deze
fanfare beslaat reeds en heeft sedert meer dan
eens teeken van leven gegeven met het bijwonen
van festivals of het verluisteren der eene of andere
volksfeest der stad of omliggende gemeenten.
Wat er hier op te merken valt, is dat dit
muziekkorps samengesteld is uit mannen die geen
deel maken van het muziek des korps Pompiers
en dat, om alle concurentie te vermijdende
repetition gehouden worden op dezelfde dagen
en uren als deze der Pompiers.
Seffens werden er slappen aangewend van
wege den zwarten kant om deze fanfaren naar
dezen kant te trekkenmaar zooals men ons ver
zekerd heeft, waren die mannen van den beginne
af besloten aan geene partij den voorkeur te geven
en vrij en onafhankelijk de muziekkunst te oefe
nen.
Deze weigering heeft den zwarten boel zóó
verbitterd dat de cercle catholiqueop hooger
bevel, op zijne beurt nu ook eene fanfare opricht,
niet allen gericht tegen de nieuwe fanfare (de
Witte Klakken), maar nog tegen ons schoon
muziek der Pompiers, dat sedert 30 jaren het
sieraad onzer stad is.
Om het vijandig doel te bereiken gebruikt men
alle mogelijke middels (zelfs op zijn Malou's). Men
heeft begonnen met alwie op het hoogzaal in de
kerk eenen post heeft verbod te doen deel der
W itte Klakken te maken welhaast zal men
beginnen pulken bij het Pompiers-muziek, en
zooals men aldaar bij geen twee muzieken m'g
deel maken, dan is het zeker dat er zijn die te
kiezen zullen hebben lusschen hunne broodwit"
ning en de Pompiers
Alzoo brengen die mannen den harrewar in
allesdoor dwang en bedreiging doen zij ieder
een plooien en helpen alles naar den duivel wnt
aan geene congregatie gelijkt.
Men ziet daaraan, burgers en kiezers,wat deze
pootspelers zouden doen indien zij eens meester
konden worden, zij zouden onze stad doodigen
en niemand alhier zou nog kunnen bestaan.
Maar wij zijn gelukkiglijk nog zóóverre niet.
De kiezing van 26" aanstaande geeft ons he'
middel om die mannen voor goed te toonen dat
al hun lawijt en vernielende werkingen eene"
walg geven aan de weldenkende IJperlingen.
Wij zullen allen naar de stembus gaan ea a'!
