Kieskronijk.
Dat is nog al sterk
Over onze omstreken.
Zij durven niet
Stads Nieuws.
pij die met ontrold vaandel binnentreedt,
elke deputatie, welke uit dorp of stad
toekomt wordt met daverende toejuichin
gen begroet Daar zijn de Gentenaars
met hunne reusachtige bloemtuilen
Iloerah Daar zijn de Brusselaars
Hoerah Daar zijn de studenten van
Luik Hoerah Daar zijn de liberalen
van Leuven, Diest, Thienen Hoerah
Daar is Cappellen. Berchem, Esschen,
Boom Hoerah Iloerah
En dat en houdt niet op Altijd komen
er maar nieuwe bij Ons blad zou te
klein worden indien wij al de namen der
deelnemende vereenigingen moesten aan
halen.
Doch daar wordt alles stil. M. de Bos-
sehacrt, Voorzitter der Liberale Vereeni-
ging van Antwerpen, stuurt den wel-
komsgroet aan de Vereenigde Liberalen,
nadat hij aan den heer Edward Pécher,
een reusachtige bloemtuil namens het
antwerpsche liberalismus heeft aange
boden.
M. de Bosschaert herinnert dat tijdens
de eerste zegepraal der liberalen te
Antwerpen Gent eerst de gedachte op
vatte om ons, in naam van het liberalis
mus, alhier ter stede komen geluk te
wenschen. Het vaderland van Artevelde,
zegt hij, is waardig van de stad van
Rubens. De gcniussen der kunsten en
der vrijheid zijn broeders.
M. de Kerekhove, burgemeester van
Gent, beklimt het spreekgestoelte. Libe
ralen van Antwerpen, roept hij uit, het
vaderland zegt u dank gij hadt gezworen
te overwinnen en de victorie is u
gebleven Gij hebt te Antwerpen het
klerikalismus geheel verslagen nooit
zal het er nog wederheerschen. Marnix
zal in zijn graf van vreugde gesidderd
hebben. Gij hebt Antwerpen gered, gij
zult ook België redden Het nageslacht
zal een even als wij nu herhalen Eere
en hulde aan de liberalen van Antwerpen.
M. Orts neemt vervolgens het woord
om aan Antwerpen de gelukwenschingen
van Brussel en voorsteden over te bren
gen. Antwerpen en Brussel, zegt hij,
waren immer twee zustersteden, welke
zich innig lief hebben gehad.
M. Jottrand volgt M. Oris op en voert
het woord namens de liberalen des Lands.
Laat ons blijven strijden, zegt de gevierde
spreker, strijden zoo lang als een vijand
van licht en beschaving den kop verheft
dat onze leus die zij van den grooten
Marnix Rust elders
Nu komen M. Bergé Jules Devigne
van GentM. de Posson van Cappellen;
M. Meynne van BruggeM. Biondet
van Luik.
Allen brengen hulde aan den moed en
den iever waarmee de Antwerpsche
Liberalen bezield zijn.
M. Van der Taelen, schepene van
Antwerpen, de populaire voorzitter van
het Geuzenverbond, neemt vervolgens
het woord. In eene kernachtige rede
voering spoort hij al de liberalen lot
eendracht aan.
Na M. Van der Taelen, de achtbare en
geachte Edward Pécher Nog eens zien
wij er van af met de pen maar een klein
denkbeeld weer te geven, van de geest
drift die in de zaal heerscht. Spreker
doet ook eenen oproep lot de eendracht
der liberalen. De tegenwoordigheid onzer
moeders, onzer vrouwen, onzer dochters,
zegt hij, is een voorteeken der victorie.
De jeugd der scholen, de sprekers die op
den buiten het licht gaan verspreiden, de
jonge officiers van 't liberaal leger, ieder
in België verecnigt zich met ons om den
schoonen zegepraal der Vrijheid meê te
helpen winnen.
Hij eindigt met den kreetLeve het
onafhankelijke België.
M. de Waal, op het aandringen der
aanwezigen, beklimtinsgelijks hetspreek-
gestoelte en is het voorwerp eener schit
terende belooging. De welsprekende
woorden van onzen achtbaren burge
meester worden met eenen donder van
toejuichingen begroet.
Nog eenige woorden van M. de Bos
schaert en dit schoone feest was afge-
loopen.
'Savonds vereenigden de liberalen zich
in de Variétés op een bal dal hun door
de liberale kringen der stad was aange
boden en in de stad was het overal feest
tot laat in den nacht.
De dag van zondag zal in de annalen
van 't belgisehe liberalismus in gouden
letteren aa"ngeteekend worden.
Het schijnt dat het gouvernement zoo
gerust niet is over den uitslag der kic-
zingen van 26 October als het de klerikale
dagbladen willen doen gelooven. De
klerikale ministers gevoelen wel dat de
overwinningen te Sotteghem, te Seever-
gem, te Nazareth, te Zoutenaye en andere
kleine plaatsen behaald, waarmede de
klerikalen zoo hoog oploopen, niet veel
hunne arme ziel kan baten en zij zich in
't geheel op hun gemak niet gevoelen met
de overwinningen door de liberalen be
haald te Antwerpen, Leuven, Verviers,
Namen, Oostende, Veurne, Thourout
enz. en in geheel Luxemburg en Hene
gouwen.
Daarom heeft het ministerie den dag
11a de kiezing, aan al de gemeentebesturen
van het land, een nauwkeurigen staat
gevraagd van den uitslag der kiezingen.
Die staal behelst elf kolommen, die
moeten ingevuld en voor derden novem
ber toegezonden worden.
le kolom Gekozen liberalen
2e bekomen stemmen
3e mededingers
4e bekomen stemmen
Se gekozene kalholijken
6e bekomen stemmen
7e mededingers
8e bekomen stemmen
9e gekozen zonder polieke kleur
10e bekomen stemmen
1 le aanmerkingen.
Het is de eerste maal dat een burge
meester in ons land zal gehouden zijn de
kiezers en de gekozenen zijner gemeente
in katholijken en liberalen te rangschik
ken iets wat in sommige plaatsen niet
gemakkelijk kan geschieden.
Men maakt daaruit op dat het minis
terie zich aan woelige debatten verwacht,
dat het van nu af verlegen is. en noodig
oordeelt van er reeds aan te denken om
maatregelen te nemen.
Onze brugsche klerikalen hebben de
zieken uil bet hospitaal gehaald om te
doen stemmen
Een kleine kiezer, die niet kon gaan,
is door twee ziekedieners met een rijtuig
naar de stembus des morgends en des
avonds geleid.
Noch de fortuin noch het leven van
een mcnsch is niets weerd voor de kleri
kalen als zij hun doel willen bereiken.
Wij lezen in het Weekblad van Dix-
mude
De liberalen hebben eenige voordeelen
behaald in onzen buiten door de kieziu-
gen van dinsdag. Bovekerke heeft vier
liberalen gekozen en de uittredende kle
rikalen zenden wandelen te Vladsloo
is eindelijk een liberaal in den gemeen
teraad te Clerken was er betwisting
op een lid die ook gunstig uitgevallen is
voor de vrijheidsvrienden te Staden
is den heer notaris Van den Boogaerde
gekozen en de andere liberale kandidaten
hadden slechts eene stem te kort, anders
zou de geheele lijst getriomfeerd hebben.
Gelijk men ziet ontwaakt de liberale
geest ook op onzen buiten. Zulk begin
mag tellen. Ongetwijfeld zou er nog meer
kunnen gedaan worden. Wie weet, als
er een handeken hulp geleend werd
De klerikale gazetten hadden gemeld
dat den wetgevenden zittijd met eene
Troonrede zou geopend worden, dit wilt
zeggen veel beloften en vorte appels.
Ingezien de zegepraal der Liberalen
te Antwerpen, te Leuven, te Namen,
enz. en in Luxemburg heeft ons klerikaal
ministerie zijne inzichten veranderd.
Men zal den Koning niet derangeeren
ons eenige klerikale leugens te komen
uitkramen En ook, 't is de moeite niet
meer weerd... Met juni krijgen de Lan-
grandisten toch hunnen covgé
aaKaaMaKiiratfiniaj^^
raccioli, en eindelijk, wat ook iels zegt, de open
bare meening, die te Rome zonder omwegen 's
Pausen dood aan vergif toeschreef.
Een afdoende wetenschappelijk bewijs van ver
giftiging was in die dagen, toen de scheikunde
nog in hare jeugd verkeerde, niet te leveren.
Intusschen (zal men mij toevoegen), aangeno
men dat Clemens XIV vergiftigd werd, zoo staat
te bewijzen dat de Jesuielen 'l gif toedienden. Ik
wil ook dit beproeven.
De verheffing van Ganganelli lot den pauselij
ken troon was voor de orde van Loyola als een
donderslag geweest. De Orde wist dal de nieuwe
Paus niet aarzelen zou om haar op te offeren,
liever dan, als Clemens XIII, 't belang van de
Kerk in de waagschaal te stellen. Zoo dan, reeds
in 1770, hoorde men oude vrouwen profeteer n
dat de Paus, die tegen de Compagnie van Jesus
de hand zou durven uitsteken, door de hand
Gods gestraft zou worden.
Di'ij van die profetessen kan ik u noemen het
waren Bernardina Beruzzi en Bernardina Renzi
te Beneventano, en een zekere Maria Teresa Poli
te Monte Fiascone. De Jesnieten (St. Priest)
zochten de verbeelding van Clemens door aller
lei schrikbeelden te beangstigen, 't Naderen van
zijn dood werd den volke verkondigd. Opschrif
ten met de letters P. S. S. V. (presto sera sede
vacante: weldra zal de pauselijke stoel ledig
slaan werden den Paus onder de oogen ge
bracht; en hij wist ze te ontcijferen.
Ganganelli, zonder aan die profetiën geloof te
luchten, wist echter dat zijn vijanden in staat
waren ze tot waarheid te doen worden. De hand
langers der Jesuieten lasterden en beschimpten
den Paus schier openlijk. Een naderende ijselijke
gebeurtenis werd door schrikverwekkende pren
ten en portretten den volke als een straf des
Hemels aangekoudigd. En de genraal der
Jesuieten, Ricci (aldus schreef Florida Blanca
aan Pius VI, Ganganelli's opvolger), wel verre
van dergelijke leugens te weerleggen, help ze
verspreiden hij had zelfs een conferentie met de
waarzegster van Valentano.
Florida Blanca voegt er bij: Uit 't proces-
Valenlano bleken zoowel de wensch en't besluit
om Clemens XIV van 't leven te berooven, als de
pogingen die tot dit doel werden aangewend. In
de brieven, bij dit rechtsgeding voorgelezen, is
sprake van vergif, van den naderenden dood des
Pausen, en van andere zaken, die onpartijdige
lezers moeten doen huiveren. De hierboven
bedoelde ontmoeting lusschen de waarzegster van
Valentano, Bernardina Rensi, en den Jesuieten-
generaal Ricci had plaats in de heilige week, ten
huize van den abt Achilli. In deze zelfde week
moest de Paus 't jubileum van 1775 afkondigen,
en deed men hem door middel van muurplakka-
len weten, dat hij de heilige deur niet openen
zou.
In welke richting, vraag ik u wederom, wijzen
al deze feiten Onze uitstekende wijsgeer, de
priester Gioberli, geeft voor mij een antwoord
op die vraag. Ook hij heeft de kwestie van Gan
ganelli's dood grondig bestudeerd; en ziehier
zijne slotsom: De rede wil dat een misdaad toe
geschreven worde aan dengene die er belang bij
-rmsr> i
j 1 14 1
had, en die, bij den wensch en den wil, zedelijk
in slaat was om haar te begaan. Wie nu konden
bij Ganganelli's dood belang hebben.
De Jesuieten. Wie haatten Clemens? De Jesuie
ten. Wie openbaarden dien haat door laster,
schimp, schotschriften, spotprenten en op alle
manieren? De Jesuielen. Wie paardan aan haat
felle wraakzucht? De Jesuielen. Wie dreigden
den Heiligen Vader met hetgeen hem later over
kwam? De Jezuiten. Wie trachtten door schur-
kelijke eti goddelooze profetien den Paus als bij
voorbaat te doen sterven De Jezuïten.
Wie voorspelden zijn dood als ontwijfelbaar
De Jezuïeten. Wie verheugden zich over zijn
dood, nog vóór hij koud was? De Jezuïeten.
Wie bezwalken zelfs thans nog zijne nagedach
tenis De Jezuielen. Ik beken (zegt deze
schrijver iets verder),dat ik lang: geaarzeld heb
om de Orde der Jezuieten schuldig te oordeelen
aan den dood van Paus Clemens; slechts de be
wijskracht der feiten heeft mij daartoe kunnen
brengen.
Nu nog de beloofde brief van kardinaal de
Bernis. In dezen brief gedagteekend van 2G Oc
tober 1774, leest men 't volgende: Wanneer
't publiek de documenten kennen zal, die ik over
de opheffing der Jezieten-orde heb in handen ge
had, dan zal ik 't beamen, dat die opheffing vol
strekt noodig en volkomen billijk was. De
omstandigheden, die 's Pausen dood zijn vooraf
gegaan en gevolgd wekken afgrijzen en medelijden
tegelijkertijd. Ik ben bezig al de bijzonderheden
betreffende de ziekte en den dood van Clemens
XIV te verzamelen. Hen mag den koning deze
IJperen, 6° November 1875.
Schoolpenning.-Vorige lijsten,fr. i,058-05
Lichting der bussen in de maand October.-
N° I Gouden Arend, 17-55
2 Sultan, 27-00
3 Boeren Hol, 5.35
4 Café St-Sebasliaan, 14-29
5 Salon d'Apollon, 7-5g
6 Klein IJperen, 6-58
7 Café der Spore, 36-50
8 De Vrange, 20-52
9 Café der Zalm, (Saumon), 11 -20
40 Schaapstal, 14-00
11 Zilveren Hoofd, 5-52
12 Ciladelle, 30-00
13 Bureel der Toekomst, 2-85
14 Bronzen Hoofd, 4-26
15 Parnassus-Hof, 11-00
16 Mortier, l-ÖO
17 S' Omars, 2-35
18 Aux armes de France, 7-60
Celui qui met un frein a la fureur
des flots peut aussi des méchants
arrèter les complots, 1-00
Vervolg der afgesnedene beurs, Maat
schappij Saint Sebastiaan (15°
wekelijksche storting), 0-50
Totaal fr. 1,280-51
Men ziet hoe langer hoe meer het Goedwerk
van den Schoolpenning bij onze liberale bevolking
begrepen en aangemoedigd wordt.
Niet alleen geven de bussen een altijd aan-
groeienden opbrengst, maar de onlangs ingerichte
Tombola wordt met den grootsten bijval onthaald.
Het getal ingezonden giften beloopen reeds tot
zes-en-twintig, waarvan de kleinste reeds heel
schoon en kostelijk mag gerekend worden.
Het welmeenend publiek ontvange onze herte-
lijke dankbetuigingen.
Vlaamsclie Ster. - Deze maatschap
pij heeft voor «ene treurige omstandigheid (het
overlijden van onzen achtbaren Burgemeester)
hare vertooning uitgesteld tot op 21 November
aanstaande. Het liefhebbend publiek zal niets ver
loren hebben met te wachten, want bij de drij
aangekondigde stukken is er nog een ander ge
voegd, waardoor de avond overheerlijk zal vervuld
worden. Niets zal ontbreken om de verlooning
zoo luisterlijk mogelijk le maken. (Zie onze
aankondigingen).
Datums der nog te geven vertooningen
1° Yertooning, 21 November.
2° 11 le Zondag van December.
5° 4" a 11 ii
4e ii 4® ii Januari.
5e 11 3" a 11 Februari.
A* Koormaatschappij. - Woensdag
laatst werd de reeks feesten ingehuldigd welke de
Koormaatschappij zich voorstelt ons dezen winter
te geven.
De koorzangen waren, als gewoonlijk, zeer in
den smaakde Sijmphonie droeg ieders goed
keuring weg, en M. Albert Ligy werd donderend
toegejuicht in zijn solo voor viool.
Wij hebben nog bemerkt de terugkomst van
M. A. Gaimaut, de studiën die hij in de universi
teit eindigde hebben hem tijdelijk afgehouden,
het is eene goede winst voor de kenners en lief
hebbers.
Nog eene andere aanwinst komt de Koormaat
schappij te doen, 't is deze van M. N. eene kundige
zanger, die Les noces de Jeannette, van
Massé, en y. l'Insensé, van Rupes, op een bui
tengewone en onderscheidene wijze heeft voorge
dragen men hoort zoometeenen dat die heer
uitgelezene muziekale kennissen bezit die, gepaard
met eene schoorie stem, hem de meest verdiende
bravos deed inoogsten.
Zondag 14 November zal het tweede feest bij
de Koormaatschappij plaats hebben. Wij kunnen
de inrichters derzeive maar bedanken over hunne
onvermoeibaarheid om de leden aangenaam te
zijn.
waarheden, hoe pijnlijk ook, niet verbergen,
want de geschiedenis heeft er haar stempel op
gedrukt. ii
Maar een krachtiger getuige dan de openbare
meening, dan de heelkundige, dan 't proces Va
lentano, dan de Bernis, Florida Blanca, Gioberti
en zooveel anderen een krachtiger getuige
dan die allen is Clemens XIV zelf. Hij kende zijn
vijanden, en wist wat hij van hen te wachten
had. Bij 't teekenen van de breve tot opheffing
der Orde, zeide hijIk volvoer deze daad omdat
mijn plicht ze vordert, en hoewel ik weet dat ze
mij 't leven kosten zal. 11 Kort voor zijn dood
herhaalde hij Ik sterf; en ik weet waarom.
En wil men, ten slotte, nog een getuige
welnu dan roep ik Ganganelli's opvolger, PiusVl
op. Zie wat kardinaal de Bernis, wiens verkla
ringen niemand in twijfel trekken zal, in een
brief van 23 October 1777 schreef: Ik weet
beter dan anderen wat er van de genegenheid van
Pius VI voor de Jezuieten is. Hij liefkoost uit
vrees. Maar soms, in onbewaakte oogenblikken,
verbergt hij zijn ware gevoelens omtrent hen
niet.
Ik zal nooit vergeten hoe hij, een paai' malen
mij zijn hart uitstortende, mij te verslaan gaf dat
hij zeer goed onderricht was met betrekking tot
't ongelukkig uiteinde zijns voorgangers, en dat
hij diens lot niet wenschte te deelen
Genoeg. Zoo ik niets wiskundig heb kunnen
bewijzen (wie kan 't op historisch gebied?) ik
meen genoeg aangevoerd te hebben tot zedelijke
staving van mijn beweren.
