P0PEH1NGHE.
De priester geen kiezer.
De klerikalerij in 'l leger.
niet gereklameerde voorwerpen
Stadsnieuws.
VERLOREN
TOMBOLA.
BERICHT
In plaats dat liet met de liberalen voor
altijd gedaan is, kunnen zij integendeel
de toekomst met vast betrouwen aanzien.
De zielloging der klerikalen zal wat
langer duren, als wij er ons aan moesten
verwachten, maar de zieke lijdt aan de
tering en is veroordeeld zijne dood is
maar eenige maanden verschoven.
Dat kan het klerikale ministerie nog
cenen korten lijd voortkwijne.
Geenc de minste politieke wet zal het
durven voordragen, het zal zich moeten
te vreden stellen eenige onbeduidende
ultramonlaansche schepselen, hier en
daar eene plaats te geven, hierin bestaat
zijne regeering, zijne eenige meester
schap.
De toekomst is aan ons, de toekomst
is aan de gedachten van verdraagzaam
heid, van vaderlandsliefde, van vrijheid,
welke zullen zegenpralen en voor eeuwig
het jesuiten politiek in den verdoemden
hoek der beschaving zullen sloppen,
waar, dank aan eene rechtzinnige nieuwe
kieswet, het vooralle eeuwigheid tot spot
der nakomende geslachten zal dienen.
Als men noch soldal,noch burgerwacht
moet zijn, als men noch vrouw, noch
kinderen mag hebben, dus geene familie
in de wereld bezitten mag, is men dan
burger
Wij denken het niet.
Om burger te zijn moet men er de
lasten van dragen. Men moet, gelijk alle
weerbare manman, gereed staan om te
strijden en zelfs zijn leven te geven voor
het heil of het bestaan van het vaderland,
of van de gemeente die men bewoont.
Om burger te zijn, mag men zich niet
verwijderen, niet afzonderen van andere
burgers, maar men moet zich aan elkan
der sluiten, om elkanders belangen te
verdedigen en te beschermen; om burger
te zijn, moet men de roeping van den
mensch niet versmaden onnatuurlijk
leven willen en daardoor de bevolking
van het land doen afnemen, wat gelijk
staat met de krachten van het land uit-
Dit is door satistieken bewezen.
Als rn OH vlö VS" hurcnp niof
dragen wil, kan men dan de rechten van
burger genieten
Neen
Welnu, de priesler draagt dc lasten
van burger niet.
Wat zou dan logiek zijn? Dat hij ook
de rechten van burger niet hebbe.
Men ontneme hem dus zijn kiesrecht,
zoolang hij niet wil doen gelijk alle bur
gers,'l is tc zeggen, zijne plichten van
burger en mensch vervullen.
Men zegt dat zijne roeping daartoe te
verheven, te goddelijk is. Zeer goed en
wel! Maar als zijne roeping te goddelijk
is om soldaat en burgerwacht en echtge
noot en vader te zijn, dan moet zij ook
te goddelijk zijn om kiezer te wezen.
Want kiezer zijn en zijn stemrecht uit
oefenen, is niet goddelijk, maar zeer
Hienschelijk. Het is immers de strijd
voor de stoffelijke belangen, waarin een
dienaar van God, een strijder voor den
hemel, niets te maken heeft.
Wij roepen heden de aandacht van
het publiek op een ernstig feit, of liever
op eene reeks feiten welke te Gent zijn
voorgevallen.
Vooreest, zegt Flor O'squar in zijne
causerie van 28 Juli, geldt het eene
kwestie van gevoelen, van familie, van
menschelijkheid vervolgens van eene
nieuwe en zonderlinge overweldiging der
klerikale onverdraagzaamheid in het
leger.
Iedereen kent Felix Vande Sande, de
gemoedelijken man, den artist, den ge-
vierden tooneelschrijver. Zijn zoon, Au
gust, een 23jarige jongeling, was onder
officier bij 't 14c linieregement, in garni
zoen te Gent. Die jongeling was buiten
gemeen kloek gebouwd, gezond en sterk
maar de onverbiddelijke dood randt
zoowel de kloeke kerels aan als de
nietigste schepsels. Zij heeft daartoe
geduchte, verpletterende middelen
Voor den jonge Vande Sande was hel
een klein koolpuistje welk hem boven
liet rechter oog was gekomen. Op zater
dag 15' Juli ging hij in 't militaire hospi
taal van Gentdes anderendaags nam
zijne kwaal een erg karakter en was hij
verplicht te bed te blijven. Daar de jonge
onderofficier wel bekend was met de
gevaarlijke kwaal welke hem had aange
tast, verzocht hij dat men zijne familie
zou verwittigen. Hij voelde zich veroor
deeld en wenschte, alvorens te sterven,
nog eens zijn vader te mogen omhelzen.
Men beloofde hem naar Brussel te
schrijven, en... men deed niets. Inlus-
schen nam zijne kwaal ernstig toe. Des
woensdags verviel hij in ijlhoofdigheid
en op maandag 24 Juli, om 4 ure 's mor
gens, bezweek de arme onderofficier, na
te vergeefs op zijn vader geroepen te
hebben, die niet eens wist dat zijn zoon
onpasselijk was.
Het was slechts na den dood des jon-
gelings, dat een beambte der gemeente
Koekelberg, langs administratieven weg,
aan den heer Felix Vande Sande kennis
gaf van eenen brief van Gent, in welken
men hem verwittigde dat hij zich moest
haasten om nog eenmaal zijn zoon te zien.
Helaas die wreede voldoening kon
hem zelfs niet vergund worden. Wanneer
de familie Vande Sande te Gent kwam,
was de dierbare doode, die ze niet ziek
waande, reeds begraven
Doch dit was nog alles niet. Het kleri
kale militaire bestuur bewaarde voor den
bedrukten vader Vande Sande een bij
voegsel van hartzeer.
De begrafenis heeft plaats gehad den
dinsdag 23 Juli, om 3 ure 's namiddags,
en ziehier wat men bij die gelegenheid
heeft opgemerkt
De kist waarin het overblijfsel van
den onderofficier besloten was, geleek
geenszins aan die welke men gewoonlijk
gebruiktzij was van ruw hout nauwe
lijks geschaafd...
■Niet eene der militaire schikkingen
voor de begraving van eenen onderoffi
cier, waren in acht genomen...
Eindelijk werd de kist, op het kerkhof
te Gent, in den hoek der verdoemden
geworpen...
De onderofficier had zich niet gebiecht,
alvorens |p otcrve»
En daarom heeft men hem begraven
als een hond. zonder de minste belooging
door de militaire reglementen voorge
schreven. 'T is misschien ook daarom
dat men de familie niet verwittigd heeft
en dat men dien ongelukkigen jongen
den laatsten troost geweigerd heeft zijn
vader te mogen omhelzen, aleer te
sterven.
Als levende heeft men hem geplaagd
als doode heeft men hem gehoond
Is de heer generaal Thiebauld, be
waarder van de eer des legers, over deze
feiten onderricht
Keurt hij die goed of gedoogd hij ze?
Indien August Vande Sande een pries
ter bij zijn sterfbed geroepen had, zou
men voor hem alle zorgen, alle aandacht
gehad hebben. Levend had hij de ver
troostingen en den afscheidsgroet zijner
familie gehad dood, had hij de militaire
eerbewijzen genoten.
Is het misschien de generaal der je-
suieten die thans de krijgsreglementen in
onze garnizoenen doet uitvoeren
(De Zweep).
In den namiddag van Vrijdag
laatst is er een Belgisch Bankbiljet
van 100 franks verloren op den weg
der Rijselstraat naar het Stads-Kol-
legie.
Goede belooning aan deze die het
zal terug brengen op het bureel van
dit blad.
STAD IJPEREN.
VERKOOPING
Q ~V"ii'
Yperen, den 5" Augusli 1876.
ScIiowlpeiiMiiBg.-Vorige lijsten,fr. 3,387-74
Lichting der bussen in de maand Juni
Ciladelle, -12-50
De Vrange, 21-68
Schaapstal, 17-25
Witte Klakken, 11-90
Sultan, 21-00
■Gouden Arend, 7-00
Klein IJperen, 4-90
St-Sebastiaen 10-50
Salon, 1-37
Boerenhol, 2-79
Spore, 1 4-89
Zalm, 24-21
Zilver Hoofd, 2-90
Armes de France, 2-70
Bureau der Toekomst, 1-50
Parnassus-Hof, 2-64
St-Omars 2-75
Taverne Anglaise, 3-00
Busse der Café la Belle-Vue te Dixmude, 10-56
Opbrengst van een buitengewonen
avond van schamoleering' III in den
Pays-Ilas II! 1-60
Totaal fr. 5,518-18
A Laudboiiwtcntoonstclliiig. - Een
groot getal inschrijvingen zijn dezer dagen toe
gezonden om dcel te nemen aan de Tentoon
stelling van Landbouw-vverktuigen, en van nu af
mag men verzekeren dat zij ver boven de andere
Tentoonstellingen die alhier plaats gehad hebben,
zal schitteren. Reeds zijn er zeven dorschmachie-
nen,waaronder men er aantreft die van Francfort
komen. Er zijn ook maai-machienen, alhier in
onze streken nog onbekend; men zal er nog aan
treffen een groot getal wortelsnijders, uitschieters,
stroosnijders, brekers, enz. enz.; van alle slach
van keerns, zaaiers en gestellen om aardappels,
beetwortels en suikreien uit te doen. Deze laatste
werktuigen zijn van geheel nieuwe uitvinding en
misschien geroepen om groote diensten te be
wijzen.
Wat de gr.ootsle opmerkzaamheid verdient is
wel zeker de Tentoonstelling der werken op het
landbouvv-onderwijs, opgesteld door onze ge
meente onderwijzers en die waardig geoordeeld
zijn geweest op de prijskampen uitgeschreven
door onzLandbouwmaatschappij, die men aldaar
ook zal aantreffen.
De Jurij vereenigt zich Maandag, en zal al de
machiencn en werktuigen aan proeven onder
werpen, omdat men met kennis van zaken er de
waarde zou kunnen van vaststellen.
De ingangsprijs zal alsdan gesteld zijn op 50
centimen, omdat, gedurende de proefnemingen,
men geene atgemeene ingang gratis kan toelaten,
daar de Jurij zou overrompeld zijn; deze ingang-
prijs is bestemd ten voordeeleder oude werklieden.
Men zegt dat er nogmaals een 20tal zullen zijn
die de medailje van verdiensten zullen ontvangen,
met eene premie van 10 fr.daarenboven zullen
zij nog uitgenoodigd zijn op een Banket gegevai
door de Maatschappij. Deze medailje valt zeer
in den smaak, daar dezelve (later aanspraak geeft
op een jaarlijksche gratificatie van 80 fr.
De commissie der Tentoonstelling van Land-
bouwtoestellen heeft besloten dat al de machienen
en alle andere tuigen zullen ouder proef gesteld
worden; het is het beste middel om de voordeelen
of de gebreken ervan te kennen.
Men zal Maaudag morgend ten 9 ure beginnen
met de meest gekende, zooals de brekers, de
stroosnijders, enz.; ten 10 1/2 zullen al de boter-
hpptns in hp weging gesteld worden en ten 11 1/2
zal men de proef d<>«» met de graandorschers.
Rond 2 ure namiddag zal men overgaan tot de
min gekende tuigen als aardappel- en sukrei-
uitdoeners, maaimachienen, enz.
Zooals deze werkingen niet kunnen gedaan
zijn op de Groote Markt, men zal buiten de Mee-
nenpoort, op een groot koornveld van den land
bouwer Speybrouk de proef doen.
De Tentoonstelling van Vee belooft ook zeer
wel tezijn. Deze zal plaats hebben den Woensdag.
De laatste Zondag zal nog dezen zijn die meest
luister zal bijbrengen, daar de Prijsuitreiking met
groote plechtigheid zal plaats hebben; daarna het
Banket, dat, wij zijn er zeker van, de verwachting
van iedereen zal voldoen.
15EMCHT.
Men verzoekt ons aan te kondigen dat de in-
schrijvingslijsten op hel Banket van 15 Augusti,
zullen gesloten worden den Maandag 7 Augusti
aanstaande.
BieormaatsclSiappij. - Onder het
weinig merkelijke dat er plaats heeft gedurend
onze stads-kermis, mag men wel voorzeker ais
het bijzonderste, aanstippen het Matinee musi-
cale, op den 7 Augusti, teil 11 ure voormiddag,
in de groote zaal der Ilalle, ingang langs de stad-
huisbureelen, gegeven door de Kooi maatschappij
en de leerlingen der muziekschool, onder het
beslier der heeren Devos en Beyer, professors bij
het koninklijk Conservatoir van Gent.
Dit Muziekfeest is publiek en zal dus ten ge-
noege van iedereen plaats hebben en kunnen bij
gewoond worden.
Het programma is zeer wel samengesteld en
belooft veel volk uit te lokken.
Sf-Sebastiaau. - Deze aloude ghilde,
heeft Donderdag aanslaande een echt huislijk
feestje, welk men te danken heeft aan de mildheid
van den achtbaren hoofdman de heer Staatsmi
nister Alph. Vandenpeereboom.
EeneSchieling-Tombola bestaande in kostelijke
prijzen wordt den heeren leden aangeboden en
zullen, wij zijn er van verzekerd, weerdiglijk be
twist worden.
Een Banket sluit dit zoo schoone feest.
Viigeluk. - Donderdag laatst, rond 6l/2
ure 's namiddags, is Emile Vanuxem, oud 7 jaar,
wonende met zijne ouders, werklieden, op de
Kaai alhier, al visschende of spelende in het wa
ter gesukkeld, toen men hem 15 a 20 minuten
nadien opvischte was hij reeds een lijk.
wandeling. - Gehoord bij het
Bedegoed, drie schooljongens waren bezig
met knoppen spelen onder 't voetje.
Een van hen zeurde(wilde den anderen be
driegen). De andere verdedigde zich en riep: ge
zijt ne liberaal, clat zijn al zulke leuge
naars (historiek).
Is dat ook eene vrucht van 't onderwijs onzer
lieve Broertjes
Wereldlijk*» Schoolpenning.
DEK
VAN DEN
Op DINSDAG 8 AUGUSTI 1876,ten 11 ure voor
middag, in het lokaal der Akademie, te IJperen,
zal er overgegaan worden tot de openbare ver
knoping drr 45 niet gerekiameerde loten van den
Tombola.
De verkooping geschied op comptant mei ver
hoog van 10 ten honderd, door het ministerie
van den Deurwaarder E.L.Stragierte IJperen.
aan de oudleerlingen der Stede
lijke School van IJperen.
De oudleerlingen der Stedelijke School ten
minste 18 jaar oud die geene uitnoodiging
zouden ontvangen tot de vergadering welke
Iliusdag aanstaande, in de lokalen dei-
Stadsschool St-IVikolaasstraatom
9 1/2 ure voormiddag, zal plaats hebben,
worden bij het tegenwoordig bericht tol die
vriendelijke bijeenkomst uitgenoodigd. In die
vergadering zal men voorstellen eene Maat
schappij onder de oudleerlingen dier school
in le richten.
NOTA. Oudleerling is alwie deel gemaakt
heeft van de Dagklasde Avond
school of de Muziekafdeeling
Den 3 Augusti 1876.
Over omtrent drie maanden, immers op eenen
schoonen morgend der maand van Maria, na vele
dagen en nachten gevast en gezucht te hebben,
ontving Papeklinkje een alderbest en onwe-
derleggelijk boekje met de post van Brugge.
Van wie kwam dat en wat er mede gedaan
'T geval was moeielijk, des te meer dat Juiltje,
niettegenstaande zijne hooge geleerdheid in de
Leffingsche-Theologie, verre is van de poeder
uitgevonden te hebben: men zegt zelve dat om
hem lot het geestelijk leven te bereiden, vrouw
Amelie hem van kindsgebeente af verleid heeft
dat lange jaren voor zijne geboorte, geheele kui
pen vol met zwarte vuurpijls ter eere der onbe
vlekte ontvangenis afgeschoten geweest waren.
Dit wil niet zeggen dat indien het absolut noodig
ware,om goeden priester te worden,van buskruid
of hairpouder uitgevonden te hebben, het voor
Juiltje te laat zou zijn. Want indien hij zijne
zonderlinge geleerdheid met deze van zijnen
doorluchtigen oom Civiale te samen wilde leggen
zouden zij gemakkelijk eenepoudrelibéralicide
uitvinden, sterk genoeg om liberale bakkers en
winkeliers te ruineren, burgerlijke sociëteiten en
familien te scheuren, en geheel de ongodsdienstige
sekte van 't liberalismus te vernietigen. Maar om
zich den weg te openen lol de hoogste weerdig-
heden in de Jesuite kerk, moet men zoo wonder
bare proeven van geleerdheid en versland niet
geven. 'T mannetje weet alderbest dal het heden
daags bovenal noodig is, voor een nieuwmoden
abbétje, van zich met ziel en lichaam le versla
ven aan groolen Jan en consoorten, en dat
men onder de .SMta/V/es gemakkelijk groot wordt
als men maar een goede kiesdraver eu vuilblad-
schrijvelaar is en dat men de stoutmoedigheid'
heeft van iedereen uit le schelden die den
Slaat onder de Jesuitekerkniet wil helpen
dompelen. Zoodanig dat, als hij 't onwederleg-
gelijk boekje ontving,'t pale prinsje peisde
dal hem een mirakel geschied was, en dat O.L.V.
die te veel plezier vind te Lourdes, onder hare
nieuwe kroon van fr. 500,000, om zelve naar
'tkollegie van Poperingiie te komen, hem'dat
boekje gezonden had uit belooning voor zijnen
geest van versterving. Ook dachtte hij dat het
oogenblik gekomen was om eenige artikeltjes le
faselen, die zijne meikbleek kaakjes nog aange
namer zouden maken aan O. L.V. en hem ten
uitersten best zonden stellen met grooten Jan.
Hij stelde zich dan haastig, haastig aan 't schrijven
en zond briefljes op briefijes naar de Toekomst
welke hij luisterlijk onderleekende J. Cnape-
lynck principaal van 't bisschoppelijk
kollegie en door dewelke hij al de onafhanke
lijke burgers van Poperingiie aan hunne mede
burgers verhoopte hatelijk te maken. Men zou
gepeist hebben dat een nieuwen voorvechter van
't geloof opgerezen was, en dat nu de algemeene
verdelging der liberalen en hunne sociëteiten,
't vuur van Ghomora, Sodoma en S'-Denys, hunne
overblijfselen zou komen verbranden. En och
Heere! 'Tschijnt nu dat hel geen mirakel geweest
is, en dat den nieuwen held de poupers gekregen
heeft. Inderdaad, na al dat hevig schrijven en
vrijven is hij al inet eens stom geworden gelijk
eenen visch, en is gelijk van d'hand Gods gesle
gen Vruchteloos, smeekt hem de Toekomst)
ieder week dat hij (met de permissie van den baas
haar nog eenige brieftjes zou schrijven. Zij heeft
zelfs de goedheid gehad !t venlje op zijn gemak te