Gazelle van 't aiToiidissémèiit IJpere».
1
mm
9
Yervalscliing van Soda Kilraat.
De provinciale Daden.
KTr 802.
16e Jaar.
Zondag Kugusti 1877.
Politiek. Stads-, Kunst- en Letternieuws. VerschilSige Tijdingen, Markten, Bekendmakingen.
Politieke berichten.
RECLAMËN
feEBSLaJp
ABONNEMENT
Het ontbreekt in Frankrijk aan geen
ministerieële raden en toch wordt er riicls
nopens de kiezingen beslist.
Volgens de Moniteur universel, heb
ben dc ministers verscheidene kweslien
van binnenlandsch politiek onderzocht,
onder andere de tusschenkomst van het
gouvernement in de vervolgingen legen
de ambtenaars gericht, de bijeenroeping
der departementale raden voor den zit
tijd van Augusli en lot hoeverre de in
richting van republikeinsche komiteiten
wettelijk is, die in de versohillige depar
tementen bestaan en zich met liet komiteit
van Parijs in betrekking stellen. -
De Moniteur verklaart ook dat de
dagteekening van 14 October voor de
algemeene kiezingen als vasgesleld mag
aanzien worden.
De groote gebeurtenis van den dag, is
liet antwoord van M. Paul de Cassagnac
ophetminifest van M. Rouher, antwoord
dat de diepe verdeeldheid bewijst welke in
de bonapartistische partij beslaat. Het
antwoord van de Pays levert dit belang
op dat hel de kuiperijen aantoont waar
van die partij zich bedient.
De Temps vestigt de aandacht op de
rolverwisseling waarvan Frankrijk ge
tuige is. Wij overdrijven niet, zegt
dit gematigd-republickeinsch blad. als
wij beweren dat een groot deel der natie
op dezen oogenblik bezig is met zich te
verdedigen tegen bare regeering, welke
een regelmachtig beleg tegen haar (de
natie) ondernomen heeft.
Tot dusverre geloofde men in de
beschaafdestaten wordt algemeen geloofd,
dat het openbaar gezag is ingesteld om
de eerlijke burgers gerust te stellen, niet
om hun vrees aan te jagen en schrik in
te boezemen dal liet lot laak heeft de
wreedzame en geregelde uitoefening der
vrijheid te beschermen, niet ze te onder
drukken; dat het de wetten moet loepas
sen naar hare letter en naar haren geest
ten bate van allen,en niet ten behoeve van
een partij en van sommige individus.
Uitliet Oosten meldt men dal Osman
Pacha zich te Plevna behoudt, ondanks
de pogingen door de Russen gedaan om
hem daaruit te jagen. Volgens de Daily
Telegraphzou bet gevecht twee dagen
geduurd en zou het veel volk aan de
Russen gekost hebben. Men spreekt van
8.000 dooden en 16.000 gck-wctsten.
't Zal zeker wel wal min zijn?
Eene depeche uit Konstanlinopel meldt
dat Aarifi Pacha, die onlangs minister
van buitenlandsche zaken is benoemd,
reeds zijn ontslag heeft gegeven en door
Serven Pacha zou vervangen zijn.
De volgende korrespondentie is op hel
bureel van het Engelsch Lagerhuis neer
gelegd
Eene depeche van den engeischen kon-
sul le Simia gedagleekend 14 Juli,
besla tigd dat de Russen de Bulgaren aan
zetten tot vreesëlijke barbaarsehheden
tegenover de muzelmannen. Zij rukken
hunne vijanden de oogen uit en vullen
de holten met brood.
Eene depeche van M. Layard, dagtee
kening 18 Juli, bestatigl dat de berichten
over de slachterijen, die door de konsuls
bevestigd zijn, ongetwijfeld in waarheid
gepleegd zijn, ofschoon het verhaal daar
van wel wal. overdreven kan worden.
Eene andere depeche van M. Layard,
aan lord Derbij, gedagleekend 24 Juli,
luidt
De Sultan zendt mij eene boodschap,
ten einde koningin Victoria te bezoeken
haren invloed !e gebruiken hij keizer
Alexander, om de verschrikkelijke wreed
heden le doen ophouden welke zijne
troepen plegen op mannen, vrouwen en
kinderen. Hij kan niet gelooven dat de
keizer ecnen verdelgings-oorlog en eenen
oorlog van moordenaars verlangt.
M. Kemball, de engelsche geatta
cheerde bij het lurkseh leger in Azie,
heeft gelelegrafieerd dat de barbaarseh
heden der Russen binnen Bayazid beves
tigd zijn. Walde moorderijen van Arda-
lian bietrefl, daarover zijn de berichten
onnauwkeurig.
De kerken zijn thans in politieke club-
scn herschapen, alwaar men van uit den
predikstoel de politiek van Rome en den
Syllabus opdringt, ten nadeele van onze
vrije instellingen.
De geestelijken doen zich dan nog
vetlelijk betalen voor alzoo schoone
zaken uil te melen zij hebben sedert
langde ware leering van Christus verla
ten om maar le werken dan voor hel geld
en de priesterheerschappij.
Eenige provinciale Raden verzetten
zich krachtdadig daar legen en zij leggen
er zich op toe om de slokkerij en de
heerschzuciit der geestelijkheid tegen te
houden.
En het is waar. Waarom geld geven
aan mannen die alles doen om meesier
le kunnen geraken op de kerkhoven
niet tegenstaande de duidelijkste bepa
lingen der wet.
Waarom geld geven aan mannen die
in plaats van onze kinders de grondbe
ginsels der deugd en der Godsmin in te
prenten maar daar zijn om ze te bederven
naar ziel en lichaam
Waarom geld geven aan mannen die
door hunne mandementen ons vaderland
in gevaar stellen met de vreemde mo
gendheden in onvriendschap te komen
en aan al de schrikkelijke gevolgen
daarvan bloodgesteld tc worden.
De werkingen der geestelijken, welke
builen alle palen gaat. heeft de openbare
opinie wakker geschud, en men vraagt
zich thans af waarom wij de roede moe
ten betalen waarmede de geestelijkheid
ons gedurig geesselt. waarom die ultra
montane» betalen die ons gedurig een
deloyalen oorlog aandoen
De houding welke verschillige pro
vinciale Raden tegenover de geestelijk
heid neemt, doel deze laatsle luide
kreten uiten, dat zij gaat op slroo gehol
pen worden, gelijk den gevangene van 't
ïtarccl: Diximidesti'iiiif, ii9.
AANKONDIGINGEN
i O centiemen den regel.
25 centiemen <8eu regel.
Brieven en pakken moeten vrachtvrij
toegezonden worden.
jSbM
plilllllillfm I
v aaas
c\ aae
fr. 4-00 's Jaar* oor de stad,
Sr. 8-50 v»ni' gelreel KelgSe.
Buitenlandsche verzendingen, 't port daarboven.
SO ccntiesMieisi liet nummer.
Men schrijft in op al de postbureelen.
HE TOEKOM81
IJZEREN-WEG.
VERTREKUREN VAN 1JPEREN NAAR
Poperi
igbe-Hazebrouck. 6-50. - 12-07. - 6-bO.
Poperinghe. G-50. - 9-07. - 12-07. -5-57. -
6-50. - 8-45. - 9-50.
Kortrijk. 5-54. - 9-46.- l i-20. - 2-55. - 5-25.-
Roeselare. 7-50. - 12-25. - 6-45.
Langemark-Oostende, 7-18. - 12-06. - G-20.
Langhemarck, den zaterdag, 5-50.
Provintiaal Laboratorium
vau S.aihUiouiv-Scheikss ucle
te Runsselarc.
Onze vlaamsche landbouwers gebruiken sedert
twee jaren, nog al groote boeveelheden salpeter
zure soda of soda nitraat (nitrate de sonde,
salpèlre du Chili), herkomstig uit den Peru. Dit
zout, zeer oplosbaar in hel water, en een hoog
gehalte bezittende aan onmiddrlijk opneembare
stikstofazote assimilable (van 15 tot 16 l.
h.), oefent eene snelle en krachtige werking uit
op den groei der planten. Evenwel is de stikstof
het eenige vruchlbaarmakende bestanddeel welke
dit zout behelst, en zij, die uit sluit elijk soda-
nitraat als meststof zouden gebruiken in plaats
van goede guano of chemische vette, zouden zeer
onvoorzichtig te werk gaan, trouwens zij zouden
in weinige jaren hunnen grond uitputten en hem
gansch onvruchtbaar maken.
De boeveelheid soda-nitraat welk dit jaar
op de weslvlaamsche akkers is gestrooid gewor
den, mag men op versohillige honderd duizend
kilogr. schatten.
Deze aenzienlijke verbruiking van soda-ni
traat heeft voor onvermijdelijk gevolg gehad den
prijs ervan merkelijk te doen rijzen, zoodanig dat
de nilrische stikstof die, slechts een jaar geleden,
ongeveer 2 fr. 10 de kilo kostte, heden lol 2 fr.
60 per kilo is geklommen.
Het groot gemak om hel soda-nitraat te
mengen met andere zouten van geringe handels
waarde, en de aanzienlijke winst die zulke oneer
lijke handelwijs verschaft, hebben aanleiding
gegeven tol schandelijke vervalschingendie den
landbouwer erge verliezen doen onderstaan, niet
alleenlijk omdat door hem als Soda-nitraat
wordt betaald produklen die als vruchlbaarma
kende beslanddeelen weinig of geene waarde
hebben, maar omdat daarenboven de materien
gebruikt om het soda-nitraat te vervalschen,
somtijds sloffen bevatten die voor de planten ver-
gifiig zijn.
Iu hel jaarlijks verslag ingediend aan de hee-
ren leden van 't Toezichts-Comiteit van het pro-
vineiaal Laboratorium, heb ik de eer gehad twee
ontledingen aan te halen van twee monsters
soda-nitraatdie mij in den loop van 1876
werden toegestuurd en die bleken vervalscht te
wezen met iü en 4 8 p. c. cliloorsodlum
of jkeukesiKOut. (Het keukenzout kost slechts
van 4 lot 5 fr. de 100 kil., wanneer men het in
groote hoeveelheid neemt).
De vervalsching met keukenzout schijnt even
wel te verminderen, daar zij, (en naasten bij, nog
al gemakkelijk door de landbouwers kan ontdekt
worden.
Men weet dat om te herkennen of hun soda-
nitraat zuiver is, vele landbouwers het op eene
gloeiende schijf leggen te smelten. Is het soda-
nitraat zuiver, dan smelt hel zonder kraken. Is
het integendeel gemengd en veel gemengd,
want beval het soda-nitraat maar eene kleine
hoeveelheid keukenzout, dan is de proef zoo dui
delijk niet, mt l keukenzout, dit laatste, zoodra
'tin aanraking komt met't gloeiend ijzer, spartelt
Maar is die vervalsching verminderd, eene an
dere heeft ruimschoots hare plaats genomen.
In Westvlaanderen word', heden op eene groote
schaal hel soda-nitraat vervalscht met kainit.
De kainit (dobbelzwavelzure polasch en mag
nesia met chloormagnesium) is een ruw polasch-
zout) herkomstig uit de polascbmijnen te Slassfurt,
in Duilschland. Hel wordt in den handel aan zeer
geringe prijzen verkocht van 8 tot 10 fr. de 100
kilo.
Het chloormagnesium welk de kainit bevat
wanneer dit zout niet genoegzaam gezuiverd is,
werkt op de planten als een echt vergif.
Toen de eerste proeven met ruwe potaschzou-
ten, kainit, carnaiiit;enz., in Duilschland werden
genomen, was'men zeer verwonderd, dat deze
zouten, alhoewel rijk in polasch, in plaats van
voordeel, integendeel een aanzienlijk nadeel loe-
brachten aan de planten die er mede gemest wa
ren. De oorzaak daarvan bleef gedurende eenigen
tijd een geheim, een raadsel, toen Dr. Frank ont
dekte dat de schadelijke werking der ruwe po-
taschzouten veroorzaakt was door hel chloor
magnesium welk in deze zouten aanwezig was.
Ik laat hieronder de ontleding volgen van twee
monsters soda-nitraat, die mij in den loop van
dit jaar ter ontleding werden toegezonden en
die mogen aanzien worden als vervalscht
met en 4© p. c. Kainit.
N° 476 N" 196
Water9.80 5.65
Salpeterzuur43.40 54.90
Zwavelzuur5.56 2.54
Soda51.09 54.65
ï'otascïïÏS.3S Ï5.©8
Magnesia0.85 0.96
Kalk0.06 0.06
Chloor9.25 20.62
Onoplosbare deelen 0.22 9.29
102.08 104.73
Zuurslof overeenstemmende
met de chloor. 2.08 4.66
100.00 100.07
Stikstof11.25 9. ©Tl
Soda-nitraat dat slecht 9.04. t. h. stikstof be
vat in plaats van do t. h. ten minste! Daar schuilt
eene groote deugnieterij onder.
Te vergeefs zoekt men zich te verschoonen en
te beweren dal het te kort in stikstof door de
aanwezige potasch wordt vergoed, daar de zui
vere soda-nitraat geen potasch bevat. Dit is eene»
grove dwaling, want als de landbouwer soda-
nitraat koopt, is het wel om zich stikstof te
verschaffen en niet om potasch aan te koopen en
hem te betalen aan 2 fr. 60 de kilog. in plaats
van fr. 0.60, zijne hedendaagsche handelswaarde.
Verschillige landbouwers bekennen dat zij met
soda-nitraat slechte uitslagen hebben bekomen,
terwijl bij hunne geburen de gedane proeven zeer
voldoende uitslagen hebben opgeleverd, en nog-
tans de uitgestrooide hoeveelheid soda-nitraat
en het tijdstip waren dezelfde. Dit groot verschil
moet toegeschreven worden aan het gebruik van
vervaischte soda-nitraat.
Ik raad alle verstandige en voorzichtige land
bouwers aan, geen soda-nitraat le gebruiken
zonder het voorafgaandelijk aan eene chemische
analyse te doen onderwerpen, hetzij Ie Gembloers,
hetzij te Gent, hetzij te Rousselare. Doen zij het
niet, zij stellen zich vrijwillig bloot aan erge
verliezen.
Rousselare, 24 Juli 4877.
De Bestuurder van 't provintiaal
Laboratorium,
Jul. VANDEN BERGHE.
