De prijsdeeling in de burgerlijke
Meisjesschool.
Ouders.
De afschaffing van het wereldlijk
collegie van Melen.
Stadsnieuws.
men het doen signifieeren, in een wette-
1 ij ken vorm. door renen hnssier, en niet
doen te huis bestellen per rjeslolen brief,
s avonds ten 9 ure En gij durft spre
ken van wet en recht, als gij uwen brief
drager in strafbare overtreding stelt met
de wet op den Post
Ehwel, Boutje, moeten het al zulke
modellen zijn in den hemel, als gij en
dien anderen, t gaat er lief uitzien, en,
dal t niet en ware van den pap met zilve
ren lepels, waarlijk ten zou er niet zeer
geestig zijn.
Nu het numtner 3 der collectie
Ik laat het publiek er over oordeelen.
Iets nogtans wal diep moet treffen, 'l
is dal men het bij de kalholijke partij
wel verre moet gebracht hebben om al-
zoo de menschen te kunnen pramen de
onnoozele speelballen te willen zijn van
dusdanige domme kerels als de schrijvers
van zulke brieven. O. Tjo.
1
Hoe dikwijls zegden wij bij ons zelve,
toen wij die ontelbare menigte vergaard
zagen in de overgroote Hallezaal, waar
gewoonlijk de prijsuitreikingen plaats
hebben, hoe dikwijls zegden wij wal
vooruitgang! wat eerbied bij de werkende
klas voor onze stads overheden, en dat
in zulken korten tijd
Het is pas vijf jaren, die zelfde wer
kende klas opgeruid door clerikale opsto-
kers, huilde en schreeuwde tegen de
uitvoerders der wet. Thans is zij erken
telijk voor de bezorgdheid der overheid
tot het welzijn harer kinderen, zij is heel
gelukkig hare weldoeners te mogen toe
juichen.
De ouders hebben met eigen oogen
kunnen zien hoe bezorgd men voor
hunne kinders is, wat schoone geleerd
heid zij in die school ontvangen en met
wat zelfopoffering de meesteressen zich
toeleggen tot het geluk hunner kinderen,
daardoor zijn zij nu overtuigd dat alles
wat kwaadtrouwige dibben gezegd en de
slechte gazetten tegen deze school ge
schreven hebben, niet anders was dan
logen en laster.
Hoe fier waren die ouders niet. toen
zij hunne kinders daar op hel Theater
zagen, omringd der burgerlijke en mili
taire Overheden der stad en door hunne
vrienden de heeren van den Wereldlijken
Schoolpenning, zij hebben daar kunnen
bestatigen hoezeer hel welzijn der wer
kende klas aan het hart ligt van allen
waren liberaal.
De liberale partij is de onderstand der
kinders van den werkman, zij wil van
hem vrije en onafhankelijke burgers
vormen, doordrongen van den geest van
rechtschapenheid en eerlijkheid.
Wat verschil toch met de catholijke
partij die integendeel maar werkt dan om
den geest te verstompen, van de kinders
onder hare zorg zij verkwezelt ze om
er later slaven van te maken en ze zoo
veel te beter onder haren ijzeren klauw
te kunnen houden.
Het is een wezenlijk geluk voor de
liberale gezindheid zich hier in stad
zoowel begrepen te zien. Vier honderd
kleine meisjes, allen netjes aangekleed,
zag men van 'l stadhuis naar hare school
terugkecren dragende op hunne kleine
armtjes de welverdiende belooningen
over een goed overgebracht jaar. Nog
over eenige jaren gingen die zelfde kin
deren gebukt onder hel cleri kaal juk, en
zij zijn nu teruggegeven aan hun begrip,
uitgebreid door eet? zedelijke en vader
landsminnende onderwijs, opgevoed in
de liefde tot onzen evcnmensch en tot hel
dierbare vaderland.
Dank, duizendmaal dank, zij onzen
waardigen Burgeniecslt r, die in alle
gelegenheid vastheid van karakter heeft
weten aan den dag te leggen om alle
hinderpalen te overwinnen, ten einde de
kinderen aan de dwingelandij der cleri-
kalen te ontrukken.
Hier de plechtigheid der prijsdeeling
te beschrijven en de (luizende bijzonder
heden aanhalen ware eene onmogelijke
zaak. Alles heeft op de volmaakste wijze
afgeloopen. De ouders zagen met ge
noegen en aandoening, hoe hartelijk men
hunne meisjes toejuichdein het uitvoeren
der kinderspelen, menige moeder heeft
tranen van vreugde gestort.
De koorzangen, onder de kundige
bestiering van den heer Balmaekers, zijn
gezongen geweest met eene juistheid en
een samenhang die van iedereen werd
opgemerktzij hebben de talrijke aan
hoorders als medegesleept en de donde
rende bravos, bewezen wel hoe men over
de uitvoering te vrede was.
Hel breiwerk en den molen hebben
iedereen in bewondering gebracht, van
alle kanten hoorde men niet anders dan
is 't mogelijk
Ja, 't is mogelijk, wanneer men wel
van nabij beziet hoe deze school bestierd
wordt, daarom kunnen wij niet nalaten
den groolsten lof toe te zwaaien aan de
dame Beslierster en al hare leermeeste
ressen.
De heer Burgemeester, de tolk van al
de inwoners van IJpercn heeft haar allen
eene verdiende lofrede gedaan.
Wij zouden nog meer moeten uitbrei
den over verschillige bijzonderheden,
maar tijd en plaats ontbreken ons doch
hel zij ons vergund eene hulde te bren
gen aan de hartelijke medewerking van
den heer Alfred Valcke, die met zooveel
kunde als bescheidenheid zijn waar
talent tot het feest ten dienste gesteld
heeft.
Eene bijzondere melding over de te
genwoordigheid der heeren Alph. Van-
denpeereboom, staats-minister en baron
Mazeman, senateur, die deze plechtigheid
vereerden zij zijn de echte vrienden van
den werkman, en niettegenstaande al de
aanvallen tegen hun door de slechte
catholijke drukpers gedaan, zij zullen
altijd den eerbied en de liefde van den
werkman wegdragen.
Tot slot en in name van al de ouders,
sturen wij hier onzen innigen dank aan
de goede burgerklas van IJpercn, die
zooveel medehelpt aan den bloei van den
Wereldlijken Schoolpenning van IJpe-
ren, die door zijne lusschenkomst in deze
plechtigheid, den oorlog helpt voeren
tegen het ullramontanisme, welke laatste
den dood gezworen heeft onzer wereld
lijke onderwijsgestichten. Deze burger
klas geeft moed aan de leden van den
Schoolpenning, die altijd gelukkig zijn
wanneer zij nuttig kunnen wezen voor
het geluk en de ontslaving van de kinde
ren der werkende klas.
Nogeens, dank X.
T is het tijdstip dat gij er aan denkt,
eene school voor uwe kinderen te kiezen.
Die keus is, voorwaar, een der ge
wichtigste die gij te doen hebt omdat
het de belangen geldt der genen die u
dierbaarst op aarde zijn, omdat in de
school het hart en de geest van het kind
gevormd worden.
Naar welke scholen zult gij uwe kin
deren zenden
Wilt gij dat uwe dochters tot verstan
dige huisvrouwen, lot oprechte christene
moeders opgekweekt worden wilt gij ze
behoeden tegen de bijgeloovigheid en de
onverdraagzaamheid die zoovele vrouwen
haren plicht doen vergeten en hel huise
lijk geluk van zoovelen vergiftigen
zendt ze dan naar scholen die door we
reldlijke onderwijzeressen bestuurd wor
den. Wereldlijke onderwijzeressen alleen
kunnen hel hart en den geest der vrouw
vormen, omdat zij in de wereld verkoeren,
omdat zij ondervinding hebben, omdat
zij weten welke de plichten der vrouw
en welke de noodwendigheden der za-
mcnleving zijn.
Wal kent de non van het leven Van
hare tcoderste jeugd heeft zij den huise-
Iij ken kring verlaten om zich in een
klooster, eerst als leerlinge, later als
kloosterlinge, oplesluiten daar heeft zij
haar leven doorgebracht tnsschen beuze
lingen en kwezelarij. En 't is aan haar
dat gij de opvoeding uwer dochleren
zoudt willen toevertrouwen 'l is haar,
die nooit hel zoet genot, nooit de wissel
valligheden van het familliele.ven gekend
heeft. dat gij zoudt willen gelasten,
uwe dochters tot vrouwen die in de wereld
zullen moeten verkeeren, tot echtgenoten
tot moeders, optekweeken
Wilt gij, ouders, van uwe zonen vrije,
edelmoedige mannen, vaderlanders ma
ken, zendt ze dan naar de wereldlijke
scholen. Daar alleen kunnen zij hel ware
besef krijgen van 's mensehen waardig
heid daar alleen kan de geest van het
kind ten volle ontwikkeld, zijn hart tot
de edelmoedigheid en tot de vaderlands
liefde geopend worden. omdat er het
onderwijs op de rede gesteund is en er
geene bijgeloovigheid den geest van 't
kind zal verwarren omdat er de grond
zuil der opvoeding is de liefde voor den
evenmensch en het vaderland.
In de kloosterscholen wordt de geest
door de kwezelarij en valsche begrippen
verstompt; in kloosterscholen ademt bet
kind eene lucht van onverdraagzaamheid
in, boezemt men hetzelve haat in voor
hen die zich aan de dwingelandij der
priesters niet willen onderwerpen in de
kloosterscholen worden de grondwette
lijke vrijheden die eiken vaderlander zoo
duurbaar zijn, gedurig aangerand en als
dwalingen, als ketterijen afgeschilderd
in de kloosterscholen worden de kinderen
tol geene vaderlanders opgekweekt een
vaderland kennen de ultramontanen, en
dit vaderland is 't Belgische vaderland
niet, maar het dweepende, het lijran-
nieke, het bloeddorstige Rome.
Wilt gij dat uwe zonen in eer en deugd
opgekweekt worden, zendt ze dan naar
wereldlijke scholen.
Wij hoeven u niet te zeggen door
welke zedeloosheden vele broerkensscho-
len eene droeve beroemdheid verworven
hebben de rechterlijke kronijk is opge
vuld met veroordeelingen van Ianggerokte
onderwijzers die hunne leerlingen naar
ziel en lichaam bedierven alle weken
staan nieuwe Stevens, Duchènes, Fier-
Ifyen's te rechte en nog komt het
duizendste deel der klerikale zedelooshe
den aan het daglicht niet.
Wij zullen niet zeggen dat de zeden
der leerlingen, in al de kloosterscholen,
aan gevaar zijn blootgesteld. Maar, in
tegenwoordigheid der immer aangroeien
de klerikale zedeloosheid, vinden wij dat
het de plicht is van de ouders die zich
om hel geluk, om de eer hunner zonen
bekommeren, hen aan anderen dan aan
kloosterlingen toelever trouwen.
Ouders, overweegt de raadgevingen die
wij u geven het geldt de heiligste be
langen der kinderen van uw bloed
De dagbladen bespreken die schande
lijke daad bij middel van verraad, door
een der leden van den gemeenteraad
gepleegd, verkregen.
De looneelen die tijdens de zitting
hebben plaats gehad, waarin de afschaf
fing gestemd is, looncn aan wal slechte
daad dc klerikalen gedaan en hoe weinig
weerdig zij zich getoond hebben.
Herhaalde malen heeft het publiek de
protestiën der liberale gemeenteraadsle
den toegejuicht en hunne verontwaardi
ging getoond tegen het gedrag van M.
Van Hoorebeke, die door hen beschul
digd wbrdt van zijne stem verkocht te
hebben in verwisseling eener plaats aan
zijnen zoon toegekend.
Ziehier wat er op het einde der zitting
voorviel
De meerderheid had besloten er mede
gedaan Ie maken zij discuteert niet
meer men stemt voor het vcrdeelen der
kwestie met den zelfden uilslag als, in
de laatste stemming M. Van Hoorebeke
neen uitsprak, brak er een waar tempeest
los, hel publiek schreeuwt, schuifelt
jouwt, en de burgemeester doet de zaal
ontruimen alvorens dè zitting te sluiten.
liet volk vereenigtzich in de estibuul.
en als de burgemeester verschijnt, wordt
hij door geestdriftige toejuichingen ont
vangen. Eensklaps komt een jongeling te
voorschijn en draait zijnen hoed onder
den neus van den burgemeester en be-
leedigt hem de achtbare magistraat
neemt den onbeschofterik bij de kraag
en levert hem naar de politie het was
de zoon van M. Ryekmans klerikaal
gemeenteraadslid
Op het oogenblik dal dit looneel
voorviel, verschijnt de overloopcr; de
eene helft van hel volk, die dc burge
meester toejuicht, maakt er geene aan
dacht op. Maar een ander gedeelte heeft
hem gezien en eene woedende volksme
nigte loopt naar hem toe M. Bergmann
houdt de aanval legen en verzoekt de
kalmte de ongelukkige Van Hoorebeke,
meer dood dan levend, wordt door eenige
vrienden langs eene geheime deur uitge
laten.
Buiten, wachtten meer dan 4000 per
sonen sedert eene uur den uitslag der
stemming af.
Eensklaps, hoort men een groot ge
druis. M. Van Hoorebeke was erkend
geworden. Eene bende stokslagers be
schermden hem en trokken hem mede.
De policie heeft dapper haren plicht
gekweten. Aan den katholijken kring
gekomen werd de overloopcr met vreugde
ontvangen. De bevolking was zeer opge
wonden en men vreesde voor wanorders.
Wij vernemen dal de liberale Asso
ciatie reeds bijeen is geweest om maat
regelen 1(1 nemen ten einde het gemeen-
tecollegie door een bijzonder collegia te
vervangen.
Deze lijsten zullen alsdan voorgoed
gesloten worden den 3 September door
het. gezegd kollegie, en alwie onwettelijk
ingeschreven, vergeten of uitgeschrapt
zou zijn of anderzinls. mag tot en met
23 September bij de Permanente Depu
tatie reclameeren.
Zoo ook kan eidereen, die zijne poli
tieke en burgerrechten geniet, voor wat
aangaat de arrondissementskantons
of gemeentelijsten, op dezelfde wijze re-
clameeren en binnen hel zelfde tijdver
loop, tegen de onbehoorlijke inschrijvin
gen. uitschrabbingen of nalatingen.
De personen die meenen uit hoofde
der hierboven aangehaalde schikkingen,
reelama tien te doen te hebben, kunnen,
voor meer gemak, mondelinge of bij
geschrifte zich adresseeren aan den heer
Voorzilterder Vereeniginghunne mede-
deelingen zullen als vertrouwelijk aan
zien worden en aan alle gegronde
reclamation zal er gevolg gegeven worden,
zonder eenigen onkost of eenig achterge
loop voor de reklameerders.
IJ peren, 16 Augusti 1877.
De personen die zouden bericht ont
vangen hunner uitschrabbingen van de
kiezerslijsten zijn ook verzocht, ten
gauwsten mogelijk, al do papieren in te
zenden naar hel bureel der liberale ver
eeniging.
Heer Opsteller der Toekomst,
Gij hebt mijn laatst brieflje niet gedrukt en gij
zijt van zinne het niet te drukken. Ik kom bij de
zen u gerust stellen en u zeggen dat ik voor dit
maal mijn recht laat varen:Gij zijl dus vrij hel te
drukken of nietde reden waarom ik ditmaal aan
mij recht niet houd is dat gij mij de gelegenheid
verschaft u opnieuw te antwoorden, 'l geen ik
doen zal zoohaast uw larileernartikel zal uit zijn.
CH. Morlier-Basyn.
Dit laatste briefje is met den post ge
zonden, zoeder datum of iets!
-=»~sa)3<ss~«i=
IJpereo, I September 1877.
LIBERALE YEREENIGING
VAN HET ARRONDISSEMENT IJPEREN.
De kiezerslijsten moeten geafficheerd
blijven in al de gemeenten van 13 tot 30
Augusti, en zij moeten de uitnoodigiug
behelzen aan de burgers die zouden
meenen opmerkingen te moeten maken,
zich ten dien einde, te vervoegen bij het
schepen kollegie voor den .30 Augusti.
k
Oppei'vogelw. Onze hanboogschutlers
hebben zich Zondag laatst waarlijk onderschei
den
Binst dat er een ij pei ling- te Wervick den op-
pervogel afschoot was er een anderen inwoner
onzer stad die hetzelfde deed te Zillebeke, in eene
schieling gegeven door M. den Ridder Guslaafde
Stuurs, en tot vollooing vari het werk, want alle
goede zaken beslaan uit drij, werd den oppervo-
gel afgeschoten te Hazcbrouck, door M. Paul De-
deyster, brouwer alhier, die met zes zijner mak
kers, leden van St. Sebastiaan, aldaar waren gaan
deel nemen aan de schieting.
Aanhouding. - Vrijdag heeft onze
policie den dief aangehouden, waarvan men in