Gazette van 't arrondissement IJ peren.
Nr 22.
25» Jaar.
Zioudag 3ön Mei 1886
Politiek. Stads-, kunst- en Letternieuws. Versehillige Tijdingen, Markten, Bekendmakingen.
7t Nieuwsblad je en de
klerikale krach van
Watou.
De provinciale kiezingen.
Bareel: BlxmadeatrMt, IS.
AANKONDIGINGEN 10 eentiemen den regel.
RËCLAME1V 95 centiemen den regel.
Brieven en pakken moeten vrachtvrij toegeionden worden.
ABONNEMENT
fr. 4-00 jnart voor de stad fr. 4-SO voor geheel Belgle.
Buitenlandsche verzendingen, 't port daarboven.
10 centiemen het nummer.
Men senrijft in op al de postbureeien.
IJZER EN-WEG.— 1 Mei 1886.
Vertrekuren van IJ peren naar
Poperinghe, 6-SO 9-09 10-00 12-07
3-00 4-00 6-23 9-03 9-38.
Poperinghe-Ha/.ebrouck,6-3012-07 6-23.
Houthem, 3-30 8-20 11-16. 5-20.
Comen, 5-30 8-05 8-20 9-38
10-10 11-16 2-41 2-33 5-20
8-58
Comen-Armentiers, 3-30 8-03 11-16
2-53 - 8-58.
Roeselare, 7-45—10-43—12-20—4-10—6-30.
Langemarck-Oostende, 7-23 12-22 3-58
6-22.
Kortrijk, 5-30 8-20 -9-58 11-16 2-41
5-20.
Kortriik-Brussel, 5-30 9-58 11-16—2-41
5-20.
Kortrijk-Gent, 5-30 8-20 11-16 2-41
-5-20.
Ons klerikaal orgaantje heeft tocli
ook eindelijk een woordje gerept over
den eerlijkend. Capeiie of beter tegen
de artikelen, die wij over dien kleri-
kalen hutsepot geschreven hebben.
Doch het beestje heeft het geens
zins durven wagen den braven
notaris in zijne klerikale operatiën
te laken.
Ook het hadde er niets anders aan
kunnen verdienen dan eene duchtige
duimklopping van wege zijne opper-
bazen, en het is heel natuurlijk dat
het zich zooveel mogelijk op zijne
hoede houde tegen dergelijke onaan
genaamheden.
Onze schandelijke artikels
kunnen in geenendeele gewettigd
zijn, omdat de heer Capelle geene
goede zaken gedaan heeft, zegt dat
katholiek orgaantje.
Hoort ge 't, lezer, als wij de waar
heid doen kennen in zake der eerlij
ke operatiën van een klerikalen
notaris, dan zijn onze artikels schan
delijk Als wij doen zien dat een J.
Capelle, door zijne schijn eerlijkheid
en schijn heiligheid, er in gelukt is
de zuurverdiende, de langzaam en
moeilijk gespaarde centen van burger
boer en werkman in handen te heb
ben en straffeloos te verspillen, dat
is nogeens schandelijk, omdat die
heer de vriend der geestelijken is.
Als wij aanhalen dat die pilaarbijter
ouderlingen, weduwen en weezen
tot den bedelstaf' gebracht heeft en
ze nu in den pijnlijken toestand
brengt van eene bete broods aan de
openbare liefdadigheid te moeten
gaan afsmeeken om niet van honger
en gebrek om te komen, dat is nog
eens de schande der schanden, altijd
volgens het Nieuwsbladjewel te
verstaan.
Hawij mogen dat onwaardig
gedrag, die verfoeilijke handelwijs
van Jankrach niet aan de alge-
meene en openbare verachting ter
prooi leveren?
Wij hadden zeker, om aan 't
Nieuwsbladje aangenaam te zijn, de
Ac/öfendaden van dien klerikalen be
drieger moeten prijzen en ophemelen?
Dat heerlijk werkje zullen wij aan
't Nieuicsbladje overlaten en blijven
hekelen en laken alwat hekelens- ert
lakensweerdig is zonder ons om par
tijgeest te bekreunen, hoewel het
Nieuwsbladje het tegenovergestelde
beweert.
Maar, niettegenstaande wij ons
soms aan zulke beschuldiging bloot
steilen, zullen wij toch nooit nalaten
al de listen en lagen, die dergelijke
heerschappen weten ten nutte te ma
ken, te ontmaskeren en bloot te leg
gen, opdat eenieder, in 't vervolg,
er tegen op zijne hoede zij. Nooit zul
len wij ons met de verachtelijke rol
gelasten van mannen te verdedigen
en op te hemelen, die de gemeente,
aan wier hoofd zij staan, door hunne
tallooze vossentrekken met duizenden
geruïneerde familjen als bezaaid heb
ben en dan nog hunne slachtoffers in
't openbaar hoonen, uitdagen en ter
gen durven.
Hebt ge 't beet, vriendschap.
VRIJWILLIGE ARMOEDE EN E! NDEL00ZE
RIJKDOMMEN.
Men heeftenkei een blikje rondom zich
te werpen om te zien dat langs alle zijden
kloosters uit den grond oprijzen en zich
met eene onrustwekkende snelheid uitbrei
den. Nauwelijks hebben zij eenige jaren
bestaan en reeds mogen zij, onder opzicht
van weelde en pracht, met de rijkste heer
lijkheden gelijk gesteld worden.
Ook hoe kan liet anders. Kennen al de
kloosterlingen, zonder onderscheid, de
kunst niet om door bedelen of andere
kunstjes kolossale sommen van de wel
denkende lieden af te doen en in te zame
len? En blijft al dat geld niet voor eeuwig
tusschen de dikke kloostermuren opge
hoopt en door die slokkers zorgvuldig
bewaard? Komt er daarvan nog een enkel
cent in koophandel en nijverheid terug?
Maar, zult ge zeggen, die kloosterlin
gen moeten toch immers vrijwillige ar
moede zweeren hoe gaat dat te samen
vrijwillige armoede en die eindelooze
rijkdommen
Aan die vraag willen wij antwoorden
met een klein knipje uit de geschiedenis.
In den beginne was het kloosterleven
beschouwd als de hoogste volmaking van
het christelijk leven. Deze, die zich geheel
aan Christus slachtofferden, beloofden
volkomen gehoorzaamheidvrijwillige
armoede en eeuwige zuiverheid en
zworen de wereld af.
Gedurende lange jaren waren de kloos
ters het ware toevluchtsoord van de gods
vrucht. Maar spoedig verviel de geheele
instelling en de kloosters eindigden met
voor de christenheid een oorzaak van
schandaal te worden.
Eerst werden de kloosters rijk, en dat
was de oorzaak van het verval; met de
rijkdom drong ook de zucht tot bezitten
en de zucht tot heerschen de kloostermu
ren binnen, en daarop volgde natuurlijk
ijdelheid en zedenbederf.
Die eerste kloosters hadden niet veel
moeite om hunne belofte van vrijwillige
armoede naar hunnen eigenen zin uit te
leggenhet werd gezegd dat, niet de
kloosterlingen zelve, maar wel hel kloos
ter eigenaar zou zijn.
Velen beproefden het om nieuwe orden
te slichten op andere grondslagen, en zoo
het verderf en bet slechte voorbeeld der
andere te keer te gaanmaar na weinige
jaren waren ook de nieuwe kloosters even
rijk en even bedorven als de andere.
In 1215 verklaarde paus Innocentius
III dat er reeds orden genoeg bestonden
en er dus geene nieuwe meer zouden toe
gelaten worden.
Toch werden eenigen tijd daarna, met
depauzelijke goedkeuring nog twee nieuwe
orden geslicht deze der dominikanen
of predikheeren en deze der franciska
nen of minderbroeders
Ziehier waarom aan die twee eene
uitzondering was gemaakt.
Het stond vast, (de paus bekende het
zelf) dat rijkdom de oorzaak was van het
verval der kloosters; de nieuwe orden nu
bevatten in hunne statuten zoodanige
grondslagen, dat het volstrekt onmogelijk
werd bezitters van aardsche goederen te
worden. Zoowel aan dominikanen als aan
franciskanen werd het verboden, zoowel
persoonlijkals in naam der orde.
als in naam der broederschappen, of
om welke reden ook, iets, vcat het ook
zij, te bezitten. Zij leefden dus van niets
anders dan van bedelen en werden daar
om bedelmonikken genoemd.
Op zijn sterfbed drukte de II. Domini-
cus den wensch uit dat de statuten zijner
orde onvervalscht zouden behouden blij
ven, en sprak den vloek uit over hem,die
ooit aan zijne orde het middel zou
bezorgen om rijk te worden.
Zoo waar was het dat de duivel der
weelde immer de kerk moest besloken
dat, noch de statuten der orde, noch de
vloek van den stichter, de dominikanen
zou beletten eene der rijkste en machtig
ste orden te worden. En met de francis
kanen ging het niet beter.
Het is voldoende in de verschillige
landen rond te zien om zich te overtuigen
dat de orde der dominikanen eene soort
van aristocratie onder de monikken ge
worden is, die ongelooflijke schatten
moet bezitten. Wat de franciskanen be
tref-, die zijn ook verre van te beklagen
en is de roep en de schijn zoo oogverblin
dend niet, het is toch zeker dal waar
schijnlijk niet eene orde zoo uitgestrekte
gronden bezit als deze.
En de statuten zult gij vragen? En de
vloek van den II. Dominicus?
Te dien tijde waren nog geen jesuïeten,
maar hei jesuïtisme was toch zeker al
onder een anderen naam in de wereld.
De franciskanen veranderden geen lettertje
aan hunne statuten, en bleven voort hou
den staan dat zij noch persoonlijk, noch
in naam der orde, noch in naam van het
klooster iets wilden bezitten. Maar al
wat men hun gaf, aanvaarden zij voor de
armen. Alzoo mochten zij roerende en
onroerende goederen aannemen, altijd in
naam der armen. Als die eigendommen
wat al te in het oogspringend waren,
gaven zij al die bezittingen aan de kerk,
de eigentlijke moeder der armen. En de
paus benoemde de franciskanen tol rent
meesters of bestuurders van die eigen
dommen. Én intusschen leven zij altijd
voort van bedelen. Hebt gij het vast, lieve
lezer?
0 dat prachtige, dat fijne, dat goed
gedacht distinguo
De domini'anen hebben er zoovele
doekskens niet aan gewondenin 1425
bekwamen zij eene pauzelijke bulle die
uit hunne statuten het verbod schrapte
om als genootschap aardsche goederen te
bezitten.
De H. Dominicus heeft misschien wel
gevloekt in zijn graf, maar zijne volgelin
gen hebben er zich niet aan gestoord: de
bekoring was toch te sterk.
't Is gelijk, het klinkt toch aardig dat
de catechismus spreekt van vrijwillige
armoede, als dat dingen reeds zoolang
uit de mode is
Wij hebben recht te vreden te zijn over
den uitslag der provinciale kiezingen, die in
het land hebben plaats gehad. De toestand
is wel niet veel gewijzigd, maar hij is in
plaats van verslecht, zooals de klerikalen
hoopten, veel verbeterd. Als men zich herin
nert wat in 1884 gebeurde, toen de klerika
len bijna overal zetels wonnen en men ziet
wat er nu gebeurt, sinds de twee jaren dat
de klerikalen aan het bewind zijn, mag men
zeggen dat de liberale partij buitengewoon
veel gewonnen heeft en er in geheel het land
eene ontwaking der liberale partij is ont
staan, die met zekerheid doet zien dat de
liberalen den 8 Juni niet zullen verliezen en
zij in 1888 zeker de klerikalen van het bestuur
zullen werpen, indien er voor dat tijdstip
geene ontbinding plaats grijpt, zooals het
zeer wel mogelijk is.
De uitslag te Brussel is een zonderlingen
uitslag, daar men drie lijsten had en men
van zienswijze verschilden in de liberale
partij zelve. Onder ander waren er liberale
dagbladen die de herkiezing van al de uit
tredende leden aanbevolen; anderen vroegen
uitsluitelijk voor de lijst der radikalen te
stemmen en weêr anderen voor die der
liberalen.
Daaruit is gevolgd, dat er enkel vier uit-
ti eilende leden gekozen zijn en er nu Zondag
balloteering is voor 10 leden.
De uitslag te Gent bekomen is ook veelbe
lovend. De socialist Anseele bekwam enkel
1,178 stemmen, hoewel men in verscheidene
bureelen heeft kunnen vaststellen dat ge
kende katholieken zijn komen stemmen voor
DE TOEKOMST,
