STADSNIEUWS.
VERSCHILLIG NIEUWS.
Verfranschte sleden en
\Iaamsche dorpen.
Ed de nijverheid ziet hoe de klachten
algemeen zijn
En de vrede en de rust? Heeft wel iemand
iets of wat vernomen van den invloed,welke
de geestelijkheid in Charleroi en zijne om
streken zou gebruikt hebben om de gruwel
daden en plunderingen te beletten
Daar, even als te Luik en te Ronse, hield
de geestelijkheid zich alsof de zaak haar niet
aanging; zij,die nochtans voor zending heeft
het volk de allerzaligste leering onder alle
wetendbeden der wereld te onderwijzen en
te doen volgen.
Het is droevig en grievend voor onze na
tionale eigenliefde,zegt de Brugsche Beiard
te moeten bestatigen, dat bij elke kiezin
gen voor de Wetgevende Kamers de libe
ralen moedig ten strijde oprukken in al
de kiesomscbijrvingen van het Waalsche
land, terwijl zij zich onthouden in meest
al de kiesomschrijvingen onzer Vlaam-
sche gewesten.
Bij de laatste kiezingen hebben wij
weêral de liberalen van Audenarde, Deu-
dermonde, St-Nikolaas, Hasselt, Maaseik
en Tongeren niet bij de stembus, maar
t huis of in de berbergen gevonden, waar
de ouderen al zuchtend en kermend de
lijden herinnerden,waar zij ook hel strijd
perk binnentrokken en er zelfs lauweren
plukten. Be jongeren boorden al schok
schouderen hun gejammer aan en lieten
nog een borreltje aanbrengen.
Die tijden zijn voorbij tot de ont
houding zijn wij gedwongen we zou
den geklopt worden met zooveel en zoo
veel honderden stemmen. Zoo spraken
zij.
Die koorts der onthouding wint hoe
langer hoe meer veld. Vroeger werd er
gestreden te Yeurne, te Dixmude, te Kor-
trijk, ja zelfs te Thielt en te Turnhout.
Zal er daar nog gestreden worden
Zal daar nog de kans gewaagd worden?
Aan wie is de schuld van dien erbar
md ijken toestand toe te schrijven
Dienen onze vrienden uit de platte-
landsche kiesomschrijvingen daarvoor
verantwoordelijk gesteld te worden
Mogen de liberalen uit de groote ste
den niet eer hunnen Mca culpa doen?
Het valt niet te ontkennen dat het
krachtige, werkdadige leven hier m
België even goed als in andere natiën
zich hoe langer hoe meer in de groote
steden samentrekt, 't Is in haren schoot
dat alle politieke en sociale bewegingen
geboren worden, zich ontwikkelen en
groeien om van daar uit, over geheel het
land uit te stralen en hunnen invloed te
laten voelen.
In de groote steden zijn de zetels van
al onze Staatslichamen en politieke maat
schappijen gevestigd. Daar vergaderen de
Wetgevende Kamers, de Gerechtshoven,
de provincialeraden; de Congressen waar
alle slag van vragen op gebied van staat
kunde, kunst, weienschap, nijverheid en
handel behandeld en besproken worden
daar zijn de gestichten voor hooger on
derwijs gevestigd worden boeken en
dagbladen gedrukt daar heerscht er
geestesleven.
Is al dal geestesleven vruchtbaar voor
de bevolking van het plattenland, waar
over het uitstraalt
Voor tiaar bestaat het zoo goed als niet,
daar het zich, om zoo te zeggen uitsluite-
lijk, veropenbaart in eene taal die geheel
en al vreemd is voor de bevolkingen
waarover hel zijnen invloed zou moeten
uitoefenen.
De burgerij onzer groote steden staal
tegenover de bevolking der dorpen en
kleine steden, gelijk een handvol stom
men tegenover een aantal dooven.
Zij staan elkander aan te kijken en
begrijpen elkander niet.
Van daar de onwetendheid bij onze
burgerij van de beoeften en de eischen
der buitenlieden; van daar de onwetend
heid der buitenlieden van de strevingen,
de wenschen, de neigingen der stedelin
gen.
Zij wonen zijde aan zijde en blijven
aan elkander vreemd, soms vijandig.
Wij hebben goed een aantal flink opge
stelde dagbladen te bezitten, \vij hebben
goed congressen, meetings en vergaderin
gen te houden; wij hebben goed te strijden
met woord en pen.
Al onze pogingen, al onze opofferingen
zijn en blijven nutteloos, zoolang wij niet
zullen afbreken met den ouden slenter
alles in bet fransch te behandelen. Wij
worden niet begrepenonze woorden
gaan verloren en de buitenheden, die
slechts hunne priesters hooren spreken
over hoogere belangen, over wat min
dageiijksche vragenhoe ongekunsteld,
grof en onbeschoft de vorm zijn moge
waarin zij voorgedragen worden luis
teren uitsluitelijk naar hen.
De klerikalen die sleeds een oog in 't
zeil houden om onze misslagen op te spo
ren en ten nutte te maken, hebben nooit
nagelaten zich in verband te stellen met
de plattelandsche bevolkingen; 't is in 't
vlaamsch dat de priesters hunne sermoe-
men houden; 't is in 't vlaamsch dat de
duizenden en duizenden dag- en weekbla
den en schriften van allen aard opgesteld
zijn, die onverpoosd in de dorpen koste
loos worden verspreid, door de zorgen
van een aantal kringen van klerikale pro
paganda.
Zoo zijn de klerikalen er in geslagen
hunne macht in de dorpen gedurig en
regelmatig uit te breiden en te vestigen,
ten nadeele van de onze.
Zoo zien wij ze, op den dag der kiezin
gen, stadswaarts oprukken aan bet hoofd
hunner getrouwe en gehoorzame kudden
en onder dier stemmen de vrij en krachtig
uitgedrukte wil der steden beteugelen en
vernietigen.
Laat ons, liberalen, het voorbeeld na
volgen dat ons gegeven wordt door onze
tegenstrevers. Wij zullen op hel dwaal
spoor met geraken; zij kennen heter dan
wij de kunst om te zegepralen en te heer-
schen op kiesgebied.
Laat ons vlaamsche schriften in de
dorpen alom verspreiden, waar de begin
selen, de strevingen, tiet doel van liet
liberalism zullen gebracht worden onder
de oogen dier buitenlieden, die even als in
Noorwegen, in Zweden, in Denemarken,
de trouwste bondgenooten kunnen worden
van diegenen die strijden voor vrijheid en
democratie.
Laat ons daar voordrachten inrichten,
waar wij de taal, de eenige taal zullen
spreken die zij begrijpen. Uit die verga
deringen zal de kiem van liberale volks
maatschappijen ontstaan. Eens daar ge
komen zijn wij gered en zullen er geene
sombere, angstvolle en gevaarlijke dagen
voor de zaak van vrijheid en vooruitgang
meer aanbreken.
De grondslagen der inrichting van de
liberale partij op den buiten zullen gelegd
zijn.
IJperen, den 3 Juli 1886.
Morgen, Zondag, om 11 ure voormiddag
worden onze burgerwachten, op hun best uitge-
doscht, op het Minneplein bijeengeroepen, om
zich van daar naar de Groote Markt te begeven,
alwaar de heer Majoor Bevelhebber eene alge-
meene wapenschouwing houden zal.
Ter dier gelegenheid zullen ook de decoratiën,
(burgerkruis) onlangs aan de heeren kapitein
Myleen luitenant-kwarliermeester Van Eeckhout
voor lange jaren dienst toegestaan, plechtiglijk
aan gemelde heeren behandigd worden.
Onder de lange reeks bevorderingen in bet
officierenkorps van ons leger gedaan en Zaterdag
1. in het Staatsblad verschenen, lazen wij
met genoegen de benoemingen van de volgende
heeren officieren van ons garnizoen
De heer Soete, luitenant-betaalmeester, wordt
tot de grade van kapitein-kwartiermeester ver
heven.
De heer onderluitenant-betaalmeester Devos
is luitenant benoemd.
De heer hulp-doctor Vanraes wordt tot de
grade van bijgevoegd-geneesheer bevorderd.
Hij blijft aan het militair hospitaal onzer stad
gehecht.
Moe Soglefe, Isé
Ons artikel over het afbreken der oude ves
tingen bij de statie bevatte zooveleofficiëele wie
rook. zegt het Nieuwsbladje, dat het bij de
eerste beweging het gedacht opgevat heeft, dat
de officiëele hand aan dat schrijven niet vreemd
en was.
Wat verder is het nog uitdrukkelijker: door
de waarschuwinge van de Toekomste, die
schijnt regelrechte van 't Stadhuis te
komen.
Wat zegt ge er van, lezer? Wij zijn heel en
gansch officieel, wij zetelen op het Stadhuis
Och heere toch
Wij zullen 't beestje in zijne dwaling laten
en het enkel doen opmerken dat wij. stadhuis-
mannen, (altijd volgens 't Nieuwsbladje) den
wierook, dien wij naar ons gemeentebestuur
slingeren, in 't vervolg aan het advies van M.
K. lole zullen onderwerpen om van hem te
weten of hij wel gekozen is en of de gemeente-
raadsheeren zijnen geur naar hunne beliefte
zullen vinden.
Dan zullen wij dien keer, K. lotede moeite
sparen kunnen van in de zwemschool te liggen
spartelbeenen om aan zijne lezers wijs te maken
dat de stadsgrachten geene stinkende poelen
zijn, waar allerlei ongezonde gassen uit opstij
gen.
Zeker, heer K. lote, als de zwemschool,waar
een effen en gladde grond aangelegd is, die men
onophoudelijk zuiver houdt en waar men het
water vernieuwen kan volgens noodzakelijkheid,
geen stinkende poel is, daarom, en daarom
alleen zijn de overige stadsgrachten vol met het
helderste, het klaarste en gezondste water,
waar nooit geene de minste vuiligheid in te ver
rotten ligt en waaruit geene andere dan heel
gezonde en verkwikkende geuren uit opstijgen
kunnen.
't Is te logiek dat
Het hoeft dus in 't geheel niet weerlegd te
worden.
Orüe
Zullen al die stinkende poelen opvolgentlijk
gevuld worden?
Hoe lange zal dat duren?
Hoevele zal dat kosten
Ziedaar drie belangrijke vragen die het
Nieuwsbladje ons verzoekt te willen beant
woorden.
Wat de eerste dier belangrijke vragen betreft,
en alhoewel het Nieuwsbladje ons op het
Stadhuis te huis wijst, wij kunnen enkel zeggen
dat wij niets beters zouden wenschen en dat wij
hopen dat onze wensch toch eens eene wezent-
lijkheid worden zal, en zulks in het belang der
openbare gezondheid, der nijverheid en des
algemeenen welzijns.
Wat de tweede vraag aangaat, wij zijn spijtig
voor 't Nieuwsbladje het te moeten zeggen,
maar hadden onze klerikale provincieraad en
onze zeer katholieke meesters aan onze stad
geen groot deel harer hulpgelden onttrokken
om die aan noodlijdendepastoors, kerken
j en kloosters te geven, zeker zou zulks niet al te
lang geduurd hebben.
Om te eindigen zeggen wij dat het toch nooit
zoovele zal kosten, dat, hopen wij, onze ge
meenteraad die kosten niet zal kunnen dekken
met wijze besparingen te doen waardoor nie
mand hoegenaamd lijden zal en dat hij daarom
nooit tot leeningen of nieuwe lasten zijnen toe
vlucht nemen zal, zooals het nu het geval is met
duizenden klerikale gemeenten, waar er zelfs
geene, maar in 't geheel geene openbare werken
gedaan zijn noch zullen zijn.
Is ft begrepen, Nieuiosbladje?
Nog meer. Ons Stadsbestuur zal, noch kan
geenszins de belangen van de gemeentekasse
ter blijder herte misprijzen met die afbreking,
aangezien het Nieuwsbladje zelve verklaart
dat die aangelegde bouwgrond stukken van
menschen waard ziin zal en zoo duur kosten
dat men zinneloos zijn moet om te durven be
weren dat het mogelijk zijn kan daar werkmans
woningen te bouwen.
Dus, zelfs voor den heer K. lote, zal het
geld aan die afbreking besteed, waardoor werk
en brood aan honderden werklieden verschaft
wordt, een zeer voordeelig geplaatst kapitaal
zijn, dat later voor de gemeentekasse, dus voor
alle ijperlingen grof opbrengen zal.
Niemand zal daar mistevreden over zijn,
niet waar, vriendschap
Burgerwacht..
Algemeenen uitslag der prijsschietingen,
aangeboden door het Gouvernement.
Met punten.
Butaye Arthur, 16 15 20 15 66
BoedtLéon, 17 14 18 17 56
Ligy Albert, 22 10 It 15 56
Poot Arthur, 12 15 F 9 13 49
Schoonste wit: Gelders Constant.
o
BURGERSTAND
vam dun 25 Juni tot den 2 Juu 1886.
Geboorten.
Mannelijk geslacht5: Vrouwelijk id.. 3.
Sterfgevallen
Morel, Adella, kantwerkster, 72 jaren, echt
genote van Petrus Cornillie, Neêrstraat.
Jacques, Silvia, zonder beroep, 81 jaren, onge
huwd, Elverdinghstraat. Titeca, Karei, 48
jaren, echtgenoot van Rosalia Lecompte, Mee-
nenstraat.Becuwe, Stephania, zonder beroep,
70 jaren, echtgenote van Justinus-Hendrik Van-
denboogaerde, Vandenpeereboomplaats.Joos,
Gustaaf. vleeschhouwer, 49 jaren, ongehuwd,
Boterstraat.
Kinderen beneden de 7 jaren
Mannelijk geslacht, 3. Vrouwelijk id., 0.
Het nieuw lokaal der Kamer van volks
vertegenwoordigers zal binnen twee maanden
gereed zijn en tegen den toekomenden zittijd
van November kunnen ingehuldigd worden,
zoo melden ten minste de brusselsche bladen.
Er is kwestie dat de koning dien zittijd zal
openen.
Overlevenden van het Congres.
Het getal nog levende leden van het Natio
naal Congres is slechts nog negen. Deze zijn:
1. Cartuyvels, eerevoorzitter bij het be
roepshof van Luik;
2. Baron de Coppin, laatste overblijvende
van het voorloopig gouvernement
3. H. de Brouckere, staatsminister en ge
wezen gezant van Belgie in Italië
4. Kanonik de Haerne, lid der Kamer
sedert 1831
5. Delehaye, oud-procureur des konings te
Gent, oud-volksvertegenwoordiger;
ö.Henrj', oud-volksvertegenwoordiger van
Namen, eerevoorziiter der rechtbank van
Dinant;
7. Jacques, oud-volksvertegenwoordiger
van Luxemburg, eigenaar te Marche;
8. Leclercq, oud-minister van Jnsticie,
eere-procureur generaal bij het beroepshof
van Gent
9. Rosseeuw, advocaat.
Eene gazontploiïlng, waarvan de oor
zaak onbekend is, heeft de verleden week
plaats gehad in een der wachthuisjes van
het Park, rechtover bet paleis der Natie, te
Brussel, op het oogenblik dat twee gazwerk-
lieden, Claus en Layore, kwamen zien of de
regulator goed werkte.
Beide bekwamen lichte brandwonden. Het
vuur werd spoedig gebluscht.
Dinsdag kwam een onbekend persoon
in een huis der Keizer Karelstraat te Brus
sel en ging naar een kamer der tweede ver
dieping,waar zich eene kraamvrouw bevond.
Hij stelde zich aan alsof hij een geneesheer
was, gezonden om den toestand van moeder
en kind te onderzoeken, hij schreef de namen
op, enz., doch bij dreef zijn onderzoek zoo
ver en gedroeg zich zoo ongepast, dat de
vrouw vermoedens opvatte en de bewoners
van den huize riep.
De valsche geneesheer poogde de vlucht
te nemen, doch werd aangehouden en aan
de policie overgeleverd. De kerel, onder
vraagd, beweerde dat hij eene oude kennis
was komen bezoeken.
Hij zelf is eene kennis van moeder Justi-
cia; hij heeft in Frankrijk en België niet
min dan 29 veroordeelingen ondergaan voor
diefstallen, verheeling, dragen van valschen
naam, enz. Onlangs nog is hij voor landloo-
perij voor drij maanden naar Hoogstraeten
gezonden geweest.
De politie heeft de hand gelegd op een
franschman, André Goulard, bankier, te
Antraires, die over zeven weken een bedrie-
gelijk bankroet maakte van 750,000 fr. en
zich te Brussel was komen verschuilen. Hij
is naar de gevangenis gevoerd en zal aan het
fransch gerecht uitgeleverd worden.
Wij lezen in de Peuple Het werklie
den-congres heeft beslist dat de betooging
zou plaats hebben te Brussel, den 15 Oogst,
dag der Nationale Feesten. De werklieden
partij zal heel zeker op deze beslissing niet,
terugkeeren.
Het blad denkt dat de burgemeester zal
vragen ze te doen plaats hebben op 1 of 8
Augu.sti.
Uit Merxplas wordt ons bericht, dat de
verleden week, gedurende de afwezigheid
der inwoners, een kwaaddoener bij middel
van braak en beklimming, in de woning is
gedrongen van den genaamden Christoffel
Poels, leurder, en er eene kas opengebroken
waaruit hij eene gouden doekspel, alsook
een paar gouden oorbellen, een geldbeugel
met 27 fr. en eenig kleergoed geroofd heeft.
De schurken waren met tweeën. Terwijl de
eene den diefstal pleegde, hield de andere
de wacht op een kleinen afstand der woning.
De daders zijn niet gekend.
Te Boston is een werkplaats der Tram-
way-maatschappij afgebrand, waarbij 12
arbeiders in de vlammen zijn omgekomen.
Grauwvuurontploffing te Charleroi.
Eene uitbarsting van grauwvuur heeft
Donderdag nacht ten 2 ure plaats gehad in
den put St" Marie, in de koolmijnen van
Ronchamps, nabij Lure.
24 werklieden werden gedolven. 7 lijken
zijn reeds opgehaald; de andere slachtoffers
zijn nog in leven, maar er zullen misschien
dagen moeten gewerkt worden om ze te
bereiken.
Het parket is ter plaats.
Nadere bijzonderheden. Ten 2 uren
na middernacht had de ontploffing plaats.
De losbranding was verschrikkelijk. Alleen
de ploefbaas is aan de verwoesting ontsnapt.
Indien de ramp over dag had moeten
plaats grijpen op een oogenblik dat al de
mijnwerkers beneden waren, zouden ver
moedelijk nu 240 slachtoffers te betreuren
zijn.
De ontploffing was zoo hevig dat de lucht-
tapper die twee kilometers van de plaats der
ramp geplaatst was, met zulk geweld is weg
geslagen, dat hij eenen eiken balk meevoerde
die 35 centimeiers dik is.
Men vermoedt dat bij de herstelling van
eenig deel der mijn, een der werklieden een
i
i
