Gazelle van 't arrondissement IJperen.
POLITIEKE BERICHTEN.
Nr 36.
25c Jaar.
Zondag 5» September 1886.
Politiek. Stads-, Kunst- en Letternieuws. ¥eFscfiif!ige Tijdingen, Markten, Bekendmakingen.
Te Brugge.
Te IJperen.
Bareel: Dixmadestraat, 18.
AANKONDIGINGEN 10 centiemen den regel.
RECLAMES 95 centiemen den regel.
Brieven en pakken meeten vraehtvrij toegezonden worden.
ABONNEMENT
fr. 4-00 's jaars voor de stad fr. 4-50 voor geheel Belgie-
Buitenlandsche verzendingen, 't port daarboven.
10 centiemen het nummer.
Men schrijft in op al de postbureelen.
IJZEREN-WEG. 15 Juli 1886.
Vertrekuren van IJperen naar
Poperinghe, 6-50 9-09 10-00 12-07
3_5o 4-00 6-42 9-05 9-58.
Poperinghe-Hazebrouck,6-50'12-07 6-42.
'Houthem, 5-30 8-20 11-16 5-20.
Comen, 5-30 8-05 8-20 9-58
10-10 11-16 2-41 2-53 5-20
8-58
Comen-Armentiers, 5-30 8-05 11-16
2-53 5-20 8-58.
Roeselare, 7-45—10-45—12-20—4-10— 6-42
9-00.
Langemarck-Oostende, 7-21 12-22 3-57
-6-22.
Kortrijk, 5-50—8-20—9-58 11-16 2-41
5-20.
Kortrijk-Brussel, 5-30 9-58 11-16—2-41
5-20.
Kortrijk-Gent, 5-30— 8-20 11-16 2-41
5-20.
De kwestie van Bulgarie houdt natuurlijk
de gemoederen bezig, bij gebrek aan ander
bijzondere en belangrijk nieuws.
Rusland wordt beschuldigd prins Alexan
der niet genegen te zijn en wordt als de aan
stoker aangeduid van wat er is voorgevallen
Wij geven hieronder wat de dagbladen
daarover mededeelen
Antwoordende aan een artikel van de Mor
ning Post, die zegt dat de toestand van Bul
garie de gansche wereld in onrust houdt, ant
woordt de Nordduitsche Algemeine Zei-
tungblad van M. Bismark, dat de toestand
van Bulgarie Duitscliland niet bekommert en
't daarvoor geen enkele soldaat meer onder
de wapens moet houden. Wat üuitschland
verplicht zoo sterk gewapend te blijven is
Frankrijk,dat onophoudelijk zijne krijgsmach
ten versterkt en er de grootste geldelijke op
offeringen voor doet.
Frankrijk alleen is verantwoordelijk voor
denjtoestand waarin zich Midden-Europa be
vindt.
Prins Alexander van Bulgarie is zondag
morgend om 11 ure, aan de Noordstatie te
Bucharest aangekomen. Er was veel volk om
den prins te groeten.
De prins was inburgerkleedingen heeft zich
met verscheidene personen onderhouden.
Bij het vertrek van de trein evenals bij
zijne aankomst werd de prins toegejuicht.
Prins Alexander heeft de volgende procla
matie uitgevaardigd
Wij, Prins van Bulgarie, wij verklaren
aan ons welbemind volk, heden dat wij te
rug zijn op het bulgaarsch grondgebied, dat
wij al de dagen goedkeuren der regende be
staande uit MM. Stambouloff, Staveikoff en
Stransky.
Wij bevestigen het ministerie door de re
gende aangesteld, alsook de benoeming van
M. Moltkuroff, tot opperbevelhebber over de
bulgaarsche troepen.
Wij danken de natie en 't leger, die in het
gevaarlijk oogenblik voor het land, eensge
zind zijn opgestaan en getrouw wisten te
•blijven aan den troon en den roem van Bul
garie.
Wij roepen den Goddelijken zegen over het
vaderland voor zijne vooruitgang, zijne groot
heid en zijne welvaard, voor welke wij als
vroeger zullen werken.
De bijzonderste daders der omwenteling
in Sofia, Zankoff'en Grueff zijn ter dood ver
oordeeld; debisschop Clement tot eeuwigdu
rend gevang.
Een aanzienlijk deel der Brugsche be
volking zegt de Beiaard, is nog onder
den indruk eener vlammende verontwaar
diging.
't Zijn de prijsdeelingen aan de ge
meentescholen, die daar verledene week,
aanleiding toe gaven en wel met reden.
Over weinige jaren nog waren die prijs
deelingen, vooral die der meisjesscholen,
een echt volksfeest, waar de ouders en
kennissen der lieve kindertjes met vreug-
dig kloppend hart naartoe stroomden.
Die feesten werden opgeluisterd met aller
lei lieve oefeningen der rozige bloedjes,
dat de aandoening er in tranen bij perelde.
Op zoo'n prijsdeeling werd het heelejaar
als op een geluksdag gerekend.
De stedelijke overheid, plichtmatige
beschermster van 't openbaar onderwijs,
was aanwezig en hechtte den stempel aan
de plechtigheid.
De prijzen waren zoo niet kostelijk,
dan toch goed berekend naar de verdien
ste der leerlingen en naar den maatschap-
pelijken stand der ouders: eene belooning
en, desnoods, eene hulp te gelijk.
Over dat alles heeft de klerikale haat
in Brugge geblazen en dal alles is niet
meer
Het doel der Brugsche gemeenteover-
heid blijkt meer en meer de ontvolking,
de vernietiging onzer laatste stadsscholen
ten voordeele der kloosters te zijn.
Dit jaar bleek dit meer dan ooit en op
de schandelijkste wijze. Sedert een paar
jaren zijn alle oefeningen bij de prijsdee
lingen afgeschaft. De stedelijke overheden,
anders bij alle klerikale plechtigheden
aanwezig, zooals onlangs bij de prijs
deeling van St-Louis, waar zij rond den
bisschop eenen blijk van slaafsche dienst
baarheid kwamen gevende stedelijke
overheden verschenen op deze prijsdeelin
gen niet.
De stad schijnt zelfs niet eens deze
overheden meer uil te noodigen. Schepene
Fonleyne althans, de brave man, die
alleen op de tweede prijsdeeling ver
scheen, werd, naar men zegt, niet ver
maand.
En toch werden de deuren lang voor
liet publiek gesloten gehouden in afwach
ting van den burgemeester, die niet af
kwam.
Wat er onder bet volk daarover getem
peest werd, zal wel de heer Visart 's
ooren doen ruischen hebben.
En dan de prijzen
Een 50 franks per school; ziedaar alles
voor honderden kinderen!
Vroeger gaf men kleergoed aan de be-
hoeftigen. Nu is dat zoo goed als afge
schaft en men weigert zelfs aan de school
besturen de toelating om de openbare
menschlievendheid in te roepen ofte aan-
hooren, ten einde daarin le helpen voor
zien. Kan men wel duidelijker zijn
schandelijk doel blootleggen?
De boeken zijn bespottelijk. Een kleri
kale boekhandelaar levert ze bij voorkeur
en men kiest hem dan nog onder de ge
weldigste apostelen tegen de gemeente
scholen.
Die leverancier kuischt zijnen zolder
en leverl als prijzen al de pieters van zijn
magazijn. Men ontsnapt bij die leveringen
zelfs niet aan de politieke klerikale propa
ganda. De eenige prijzen van zeker aanzien
waren de klerikaal-politieke boeken van
Duclos: Onze helden van 1302 en het
Leven van den Zaligen Karei den
Goede.
Verders wat snuisterijen alspasserdoo-
zen, (voor meisjes!) buvards,
pennemesjes, schaartjes, enfin, al wat
nuttigt, en aanmoedigendis.
Zoo werden groote jongens en meisjes
met een klein kinderprentboekje van de
trappen gezonden, en wij zagen er die
weenende naar hunne plaats keerden.
Andere bloosden van verontwaardiging
en wierpen het boekje tegen den grond,
onder toejuichend gemor der aanwezi
gen.
Ziedaar in 't kort wat die lieve, aan
doenlijke prijsdeelingen van vroeger,thans,
onder Brugge's kerkmeestersbestuur, ge
worden zijn
Daartegen verzint men alles in de vrije
klerikale scholen om de kinderen, alle
kinderen met armen vol van allerlei ge
schenken naar huis te zenden, en wij zijn
wel verzekerd dat vele der Brugsche
raadsheeren, als privaalburgers, hun geld
daar mild voor schenken aan de klooster
scholen.
Heele kostumen, opgemaakt en koste
lijk, werden gegeven, en de leerlingen
kregen waarschijnelijk last daar zooveel
mogelijk in de volkskwartieren mede rond
le leuren; want het krielde er waarlijk
van in al de straatjes en uitkanten.
Dat is eene zeer kristelijke manier om
bij de volksklas afgunst, hebzucht, ja-
loerschheid en de veredelende\? aalmoe-
zenjaeht op te wekken. Eene der schoon
ste en meest in 't oogspringende strekkin
gen, voorwaar, van 't onderwijs met
God
Wanneer dat lieve stelsel nu gelukt;
wanneer men hel den armen, onafhanke-
1 ijken, aarzelende ouders moê zal gemaakt
hebben met zulke plagerijen; wanneer
deze ouders hunne kinderen dan aan zulke
vernederingen zullen onttrekken, en, tegen
wil en dank, afzien van de scholen, waar
men alzoo na een jaar werkens beloont,
dan zullen de klerikalen in 't stadhuis
schijnheilig komen verklaren: de ouders
willen van die scholen niet meer. Wij
voldoen dus aan het openbaar gevoelen
met ze te sluiten en geven wat hulpgel-
den meer aan de kloosters voor het
grooter getal leerlingen, die naar hen
toestroomen!
Zoo gaan de klerikalen te werk, en dat
heeten zij den volkswil 't Zal waarlijk
schoon worden als men ze nog lang voort
laat gaan
Maar indien er nog liberalen in Brugge
overblijven, die niet geheel en al met
lamheid geslagen zijn, zouden ze dat lieve
spelletje niet moeten tegenwerken, en
naast die officiëele prijsdeelingen, die het
volksonderwijs helpen vernietigen, on-
olficiëele prijsdeelingen moeten inrichten,
waar de kinderen en ouders toch eenigen
loon en eenige voldoening bekomen voor
den moed om te Brugge aan de officiëele
school getrouw le blijven!
Of hebben de Brugsche liberalen mis
schien liever den vollediger, triomf van
het onderwijs met God en met
broèrkens van liefde?
Wij weten toch zeker dat het elders
zoo niet zou vergaan
Arm Brugge
Al wat wij over de gemeentescholen
van Brugge en dezer prijsdeelingen komen
neer te schrijven, zou onloochenbaar het
lot der onzen worden, indien het ongeluk
eens wilde dat de klerikalen ons stadhuis
binnensluipen. Daarom is 't hoog tijd dat
wij, IJperscbe liberalen, ons in dichte
gelederen aaneensluiten rond het liberaal
en vrijzinnig vaandel om eendrachtig,
dapper en koen het klerikalism te bestrij
den. Het is meer dan noodzakelijk dat
wij een einde stellen aan onze eigene ver
deelingen en oneensgezindheid, willen wij
onze tegenstrevers eene verpletterende
neerlaag doen lijden, die hun voor altijd
den lust ontneemt om te pogen onze vrij
zinnige instellingen omver te werpen en
onze goede scholen teniet te doen.
In deze omstandigheden is het dat het
liberalism, de vrije gedachte het oog
houdt vooral op de kiezers, die in onze
stadsjengensschool, de Loge, hunne op
voeding en hun onderwijs, ineen woord,
de noodige bekwaamheid opgedaan heb
ben, welke hun nu toelaat eene eerlijke
plaats in de samenleving te bekleeden en
er als deftig en beschaafd burger op te
treden. Zij zijn het, die hunne erkentelijk
heid, ten opzichte van hunne oud-onder-
wijzers en ten opzichte van het bestuur
eener stad, die van af de 13e eeuw de
vrijheid van onderwijs afkondigde en
immer met moed, volharding en streng
heid de geestelijke aanmatiging op dat
gebied wist in te toornen en te beteugelen,
moeten blijven betuigen met dat bestuur,
en bijgevolg die scholen, in sland te hou
den. Dat zij ziel» eens te binnen brengen
wal al goede en deugdrijke wenken en
lessen zij daar ontvangen en benuttigd
hebben, en nooit zullen zij dulden dat de
vijanden van 't volksonderwijs er toe ge
raken hunne verdelgende hand op die
degelijke en noodige gestichten te doen
wegen. Dat zij zich eens herinneren wat
al vreugde en genoegen zij smaakten tel
kenmale zij overladen met deugdelijke
prijzen, het loon van hunnen vlijt en un-h
ne deugdzaamheid, bij hunne ouders
kwamen, uit wier gelaat zij dan geluk en
fierheid stralen zagen en zij zullen, nu
zij kiezers zijn, als een man ter ste'mbus
komen om te beletten dat de pasloors-
knechten aan de huidige schoolkinderen
dalzelfde genoegen en diezelfde vreugde
ontnemen.
DE TOEKOMST.