STADSNIEUWS.
zullen terug betaald zijn bij middel van
lottrekkingen in negen-en-negentig ja
ren.
Wat ook het lotaandeze leening bescho
ren zij, wat ook de bijzondere aanlokking
of de tooverkracht zij, welke de hooge pre-
miën op de inbeelding der Belgische in
schrijvers oefenen kunnen,het spijt ons te
zien dat de wetgeving eene dezer loterijen
komt toe te laten, die door de Kamers op
13 December 1851 verboden werden met
•de schikkingen; tot wel te maken van een
ontwerp, dat reeds op 13 April 1834 aan
de Kamer onderworpen was geweest.
Zij was wijs, voorzichtig en waarlijk
door de liefde jegens de werkende klasse
ingegeven, die bekommernis der oude
wetgeving om het land tegen het gevaar
dezer toevallige winstbejagingen te vrij
waren, welke in den geest des volks de
hoop doen ontkiemen op fabelachtige win
sten, door de goede kans bij eene lottrek-
king bekomen.
Het wettig verbod van alle toevallige
berekeningen, waarbij de titel, die geen
intrest opbrengt, een eenvoudig loterij
briefje wordt, beeft aan hel land onloo
chenbare diensten bewezen.
De wetgeving is op heden van dien weg
afgeweken. Zij laat toe, in België, onder
de bewaking van het Staatsbestuur eene
der grootste loterijen, die men sinds lang
gedaan hebbe.
Voor wanneer de afschaffing der wetten
van 1851 en 1867
De achtbare vertegenwoordiger van
Luik heeft der Kamer aandacht gevestigd
op een der gevaarlijkste punten van het
wetsontwerp, op datgene, dat later de
geldelijke verantwoordelijkheid van den
Staat kan in 't spel brengen; maar, spijtig
genoeg, het schijnt dat de Kamer de ern
stigheid van die inbrenging niet begre
pen heeft. Volgens de schikkingen van
het wetsontwerp en dat is de eenige
waarborg aan de inschrijvers gegeven,
zijn de afkorting en de betaling der pre-
miën verzekerd door de storting, in een
Belgisch geldgesticht, van een kapitaal
van 90 miljoenen, door goede waarden
vertegenwoordigd
Ofwel die waarborg zal bewaakt wor
den ofwel het zal een echt lokaas zijn.
Maar, zegt de heer Neujean, als er toe-
zicht gehouden wordt, wie zal het doen?
De Kamer? Zekerlijk neen, aangezien
wij voor niets in de loterij komen.
Zal het dan 't Staatsbestuur zijn
Maar, als, bij ongeluk, de premiën niet
betaald werden, zouden de dragers dan
het recht niet hebben zich tot het Staais-
bestuur te richten om van hem de
uitbetalingen hunner inschrijvingen te
eischen voorgevende dal het ze gewaar-
borgd heeft
De paragraaf van het wetsontwerp
verplicht het Staatsbestuur niet alleen
zich over de storting der waarden van
eerste orde te verzekeren, maar zij legt
5» het daarenboven de verplichting op ge-
stadig die storting te bewaken en te be-
letten dat zij niet vermindere.
"Ziedaar dus de inmenging van den Slaat
in die geldzaak voor gansch haren duur,
'l is te zeggen, voor honderd jaar Is
dal niet de loterij waarborgen
Zedelijk of gerechtelijk, de verantwoor
delijkheid, die uit deze bewaking voort
vloeien gaat, is zoo bezwaarlijk, zoo te
duchten dat de vrees van België in die wer
king gewikkeld te zien voldoende was om
de onthouding te weeg te brengen van een
derbevoegdste rechtsgeleerden der Kamer,
den achtbaren heer Dupont.
Wij weten niet welk onthaal het ge
zond verstand en het vooruitzicht van het
land aan die loterij jonnen zullen, Maar
wij vinden het droevig, betreurenswaar
dig dat men de kleine burgerij en den
werkman uitaoodigt om aan die onzekere
winst bejaging deel te nemen met de waar
de der titels op 100 franks te stellen.
Dat de winstbejagers en de spelers in 't
groot de lotfortuin beproeven, dat is maar
half kwaad. Zij welen wat zij doen en
hebben niet noodig beschermd le worden.
Maar dal de werker, de ambachtsman,
de rióringdoener door het lokaas van over-
grobte winsten,.door de storting van eene
gorimv- «om bekomen, aangezet worde om
?an de lottery, aan hei toeval hunne zuur
verdiende en pijnlijk overgespraarde pen
dingen toe te vertrouwen, dat is onaan
neembaar Eertijds, toen de openbare
speelhuizen ie Spa bestonden en door de
wet toegelaten waren, nam men nochtans
en terecht strenge maatregelen om de
werkers en ambachtslieden uit die schan-
dige holen van uitbating der menschelijke
driften te houden. Men had welgedaan
zich door dezelfde menschlievende gedach
te te laten beheerschen als men de Congo-
loterij tot stand bracht en ten minste de
loten niet in het'bereik te stellen der volks
besparing.
Het is wel waar dat, kon men in ons
land min rap de droevige ondervindingen
van het verleden vergeten, het gevaar veel
min groot zijn zou. Hel volk zou zich de
vroegere avonturen,door de Belgische ka
pitalen geloopen, herinneren en het zou
lang aarzelen vooraleer de zorg over zijne
kapitalen en zijne moeilijke gespaarde
centen aan eene loterij toe te vertrouwen.
De werkingen in verre streken gedaan
hebben eene zijde, die aanlokt, die bevalt
en die verleidt, 'l is deze, die zich tot de
inbeelding richt. Hoe redelijk het Bel
gisch volk ook schijnen moge, het laat
zich gemakkelijk misleiden door de oog
verblindende geldweerspiegelingen in ver
re landen. Het heeft er reeds verscheide
ne malen de treurige ondervinding van
moeten verduren. Hef weet op heden wat
al teleurstellingen uit die vreemde geld-
werkingen voortvloeien wat al rampen
en ruïnen zij met zich slepen,
Het heeft de geldramp, door den paus-
selijken graaf Langrand-Dumonceau ver
oorzaakt nog versch in het geheugen. Ware
die vergelende naam allen van den verte
genwoordiger, sprekende namens de rech
ter zijde,van den verslaggever der midcen-
sectie,den heer Not bomb ware voldoende
om ze| met alle hare akeligheden in het
geheugen te brengen. Hoewel goed onder
scheiding makende tusschen de leening-
loterij van den Congo en de schurfte zaken
van den pausselijken graaf, zal het noch
tans volkomen begrijpen hoe A'oorzicbtig
en behoedzaam men zich dient te toonen,
wanneer het geldelijke ondernemingen in
verre landen geldt waarvan men de in
komsten, noch de noodwendigheden kent.
IJperen, 16 April 1887.
©iadisa»Ssa8gega iBSJsteisad.
Het feest door de maatschappij van Ou
derlingen Bijstand: de oud-leerlingen on
zer Stadsschool, Maandag laatst, ter gele
genheid der inhuldiging van de nieuwe
banier, gifte van den heer Voorzitter, inge
richt, is zeer luisteriijk geweest.
Een overschoon weder begunstigde de
feestelijkheden en zette ze pracht, luisteren
le ven bij. De stoet was waarlijk schoon en
talrijk en lokte vele wandelaars uit.
Het vriendenfeest, dat na de plechtige
overhandiging der vaan plaats had, mag echt
hartelij k heeten en heeft op alle aanwezigen
en deze waren talrijk, den besten indruk
gemaakt.
De prachtige tombola had ook den groot
sten bijval en leverde haar deel der verma
kelijkheden op.
Een broederlijk, prachtig en gulhartig
feest, in een woord, dat bij elkeen een zoet
aandenken zal nagelaten hebben.
W esrk ersïier
J.l. Donderdag had er in het lokaal der
Werkerslier een mooi en aangenaam feestje
plaats. Een der bereidwilligste werkende
leden, de heer A.Delnxotte, had te Boeseiare
in eenen prijskamp voor zang, uitgeschreven
door het Willems-Fonds en de Vlaamsche
Kerels dier stad, den tweeden prijs behaald
met De Moeder van den Visscher. Zulk
een bijval kan niet ongevierd voorbijgaan.
Onze moedige Werkers zouden een gul ont
haal aan hunnen bekroonden gezel laten te
beurt vallen.
Eene betooging werd ingericht, die een
grootsch en indrukwekkend karakter aan
nam, door de hartelijke deelneming, welke
alle leden der maatschappij in die behaalde
lauweren namen. Een prachtigen bloemtuil
werd den bekroonden gezel, in naam der
maatschappij aangeboden en toen het vreug
de geroep der talrijk opgekomene leden wat
gesust was, las da heer Onder-Voorzitter
eene puike redevoering af, waarin hij den
laureaat veel en hartelijk geluk wenschte en
uitschijnen deed hoe fier de Werkerslier was
zulk een uitgelezen en immer bereide zanger
onder hare .leden te tellen. Die hartelijke
toespraak werd op een donder van handge
klap en vreugdegeroep onthaald. De heer
A. Delmotte was door zooveel blijken van
achting, gfeixegenhei l en vriendschap diep
getroffen en met bewogene stem bedankte
hij zijns vrienden, die, zegde hij, zijne ver
dienste al te hoog opnamen en beloofde hun
immer het zijne te zullen blijven bijdragen
om den bloei der- Werkerslier te bewerken
en die nuttige maatschappij in hare heilzame
poging te helpen schragen. Wederom ont
stond er na die warme woorden een donder
van handgeklap en bravogeroep.
Het was een der hartelijkste en meest
weldoende feesten die wij ooit bijgewoond
hebben en die dient in gouden letters in de
jaarboeken der Werker slier geboekt te
worden.
Zoolang men leeft blijft de aangename
indruk bij, door zulke feesten op het hart
teweeggebracht.
Wij ook wij voegen van harte gaarne onze
gelukwenschen bij die der Werkerslier en
roepen den bekroonde een hartelijk bravo
toe.
Weldadigheidsfeest vaaa 2© I®3aas*f.
Ontvangsten, fr. 2,438-53
Onkosten, fr. 285-02
Zuivere opbrengst, fr. 2,153-51
Het inrichtingskomiteit heeft den heer
Burgemeester die som overhandigd om aan
den heer Gouverneur van Henegouwen over
gezonden te worden, met de uitdrukking van
den wensch eene vooruitzichtskas te zien tot
stand komen eens dat er in de dringendste
noodwendigheden voldaan is.
De twee groote gemaskerde dansfeesten,
ter gelegenheid van vastenavond en halfvas
ten ten voordeele van den Wereldlijken
Schoolpenning alhier gegeven, hebben nog-
eens eene mooie ontvangst opgeleverd
De ontvangsten beloopen tot fr. 582-00
De uitgaven tot fr. 2(>7-50
Zuivere opbrengst fr. 314-50
De Schoolpenning heeft dus eene zuivere
som van fr. 314-50 ontvangen om mede te
helpen tot het bereiken van zijn 'verheven,
edel en lofbaar doel.
Onze rechtzinnige b.edankingen aan de
heeren inrichters dier feesten, die met zoo
veel belangloosheid medegewerkt hebben om
den Schoolpenning te rugsteunen.
Vlaamsch TToomeeJ.
Wij vernemen dat de Vlaamsche Tooneel-
troep van Antwerpen, onder 't bestuur van
den heer Gretzingerdie op 9" Mei aanstaande
te IJperen eene vertooning komt geven, 1°
het vermaard drama in 5 bedrijven Don
Cesar van Bazan, en 2° Lot is dood,
tooneelspel in een bedrijf, opvoeren zal.
Beide stukken genieten den meesten bijval
in Antwerpen en zullen hier ongetwijfeld
eene groote menigte naar de tooneelzaal
lokken.
Samenstelling van den tuchtraad der Bur
gerwacht voor den 2" trimester van het
loopende jaar
Wekkende leden. De heeren Iweins,
Emiel, Onder-LuitenantHoetekiet, Karei,
sergeant; Vangaveren, Leopold, brigadier;
DeDeyne, Veron,f wacht.
Bijgevoegde leden. De hoeren Lié-
geois, Juliaan, Luitenant; Joos, Alfons, ser
geant; Feneau, Victoor, kaporaal; Meesdom,
Emiel, wacht.
Ziehier de voorloopige lijst der kiesbaren
voor het Senaat voor het jaar 1887
J. Capron, grondeigenaar, IJperen, fr.
3,203-92; H. Carton, id., IJperen, 2,898-56;
Markgraaf V.d'Ennetières, id., Elverdinghe,
3,065-13; F.deStUers, id., IJperen,4,102-36;
Ridder G. de Stuers, id., IJperen, 2,116-40
en meer; L. de Thibault de Boesinghe, id.,
Boesinghe, 3,337-45P. Duparc, id. Vla-
mertinghe, 4,308-44; F. Merghelynck, id.,
IJperen, S,802-38; A. Surmont de Volsber-
ghe, id., IJperen, 4,286-01; J. Van Morris,
id. Popex-inghe, 3,600-81.
Toevoegsel aan de lijst, personen, die min
dan 2,115-40 fr. betalen:.
F. Berten, notaris, Poperinghe, 1,37-6-99
fr.; J. de Cödt, grondeigenaar, IJperen, fr.
1,704-23; A. Floor, burgemeester, Crombeke,
1,508-77; A. Godtschalck, grondeigenaai',
Wraasten, 1,092-96; K.Hondeghem, bestuur
der van het krankzinnigen huis te Gent,
wonende te Boesinghe, 1,275-72; E. Iweins,
grondeig., Zonnebeke, 1,036-17; H. Iweins,
id., IJperen, 1,86009; J. Iweins, id., IJpe
ren, 2,112-45; L. Pieters, id., Reninghe,
1,370-22; L. Poupaert, geneesheer, IJperen,
1,082-26 L. Rabau, brouwer, IJperen,
1,180-69; A. Van Eecke, notaris, Wervik,
1,053-73; Kai\ Van Elslande, grondeig.,
Wervik, 1,627-61; L. Volbrecht, koopman,
Waasten, 2,007-82.
H. Vuylsteke-Vandenberghe, brouwer te
Gheluwe, 963-71 fr. betalende, is op de bij
gevoegde lijst der tien personen gebracht, in
de provincie wonende, en die het meest beta
len na den laatst ingeschrevene op de toe
voegsellijs
Zaterdag werd er te Brugge in het, Gou-
vernementshotel overgegaan tot de openbare
aanbesteding der verbeteringswerken aan
hetdeoi van den IJzer, tusschen de hofstede
Van Exem en de monding der Poperingh-
sche vaart gelegen, uit te voeren. Bestek
47,000 fr.
Hebben aanbod gedaan: de heeren Leo
pold Roose, te Brugge, 45,200 fr.;Scheirsen,
te Pervysie, 46,950 fr.; Vollemaere, te Oos
tende, 46,990 fr.
Examen.
De heer Ontvanger van het telegraafbureel
maakt hekent dat er in 't korte een exaam
plaats hebben zal voor de plaats van kandi
daat telegram-drager bij het telegraafbureel
van IJperén.
Om tot het examen toegelaten te worden
moet men
1° Belg zijn van geboorte;
2° Ten minste 12 jaren en ten meeste 16
jaren oixd zijn.
De aanvragen, vergezeld van een uittrek
sel van den geboorteakt d:cs aanvragers en
van een getuigschrift van zedelijk gedrag
voor hem en zijne ouders, zullen in het bu
reel van den heer Ontvanger der Telegrafen
tot 21" dezer inbegrepen ontvangen worden.
"t Ss laf.
Vroeger maakte het heldhaftig Nieuios
bladje de afgezette onderwijzers uit voor
leegloopers, die liever op hun duizend ge-
makskens van hun wachtgeld blijven leven
dan eene nieuwe plaats aan te vx-agen. Dan
weerlegden wij dat lasterend artikel en wij
bewezen dat de op straatgeworpene en on-
rechtveerdig vervolgde schoolmeesters alles,
zelfs het onmogelijke beproefden om eene
nieuwe bediening te vinden maar dat, onge
lukkiglijk, al hun pogen te vergeefs bleef,
dank aan den haat onzer liefderijke!? gees
telij kheid die het hun nooit vergeven zal dat
zij hare bevelen hebben durven weerstaan.
Eu wat deed het Nieuwsblad je dan?
Zijn woord hei-roepen of u weêrleggen,
hoor ik mijne lezers antwoorden.
Gij zijt er wel meê
Het zweeg zich morsdood en keurde ons
schrijven, volgens zijne eigene bekentenis,
dus goed. 'i i
Jamaar, Zondag laatst keei-de het, na we
ken, maanden zwijgens, op die kwestie terug.
En meent ge dat het was om ons schi-ijven
van vroeger te weêrleggen Bijlange niet;
't is daar veel te... eexdijk voor. Het valt
op nieuw die slachtoffers van de klerikale
wraakzucht en den priesterhaat aan öm ze
op dezelfde wijze te hoonen en te lasteren,
zonder het minste gewag te maken of reke
ning te houden van hetgene wij hem daar
over onder den neus gewreven hebben.
Is 't gemakkelijk, :t is ook lafkertig, dat
zullen alle eerlijke lieden met ons moeten
bekennen.
Wat de onderwijzers betreft, die in 1879
het onderwijs verlieten en geen wachtgeld
kregen, dat is niet te vergelijken met 't gene
nu gebeurt. Die heeren gaven Irljwillig hun
ontslag en waren om geene politieke ziens
wijze op straat gegooid. Zelfs meenen wij
te mogen zeggen, het Nieuiosbladje vergeve
het ons, dat die heeren, die eens gezworen
hadden aan den Koning en de wetten van het
land getrouw te blijven, meineedig werden,
liunne plichten verzuimden en hun land,
hunnen Koning verraadden.
Is 't zoo niet, Nieuiosbladje? Kunt ge
ook zulke erge feiten ten laste der afgestelde
onderwijzers leggen
Wees eens rechtzinnig, Nieuiosbladjeen
antwoordt ons.
De door de liberalen afgeschafte kaneu-
nikken en onderpastoors, zegt nog het
Nieuiosbladje, kregen geen het minste
wachtgeld. Dat is waar, maar 't heilig pa-
pierke vergeet er bij te voegen dat die afge
schafte kaneunikken en onderpastoors hunne
volle jaarwedde behielden totdat er eene
plaats, van dezelfde opbrengst, voor hen
openviel.
Laat aan de afgestelde onderwijzers hunne
volle jaarwedde, Nieuiosbladjetotdat gij
hun eene gelijke plaats aanbieden kunt, 't is
te zeggen, handel met hen zooals het minis
terie Frère-Orban met de afgeschafte kaneu
nikken en onderpastoors gehandeld heeft en
niemand zal er over klagen. Zelis zullen de
op straat gesmeten onderwijzers luidop den
naam zegenen van hem, die dat stelsel in-
voex-en zal, wees er zeker van.
En wij ookwij zullen daar niets op af te
keuren vinden.
Ziedaar, Nieuiosbladje, op vyelk éstevige!?
grondslagen uwe weêrgalooze!? beredenee-
x-inge gesteund is. 't Is een reus met klijten
voeten.
Op den hoek eener straat afgeluisterd
Piek. Zoodat de kwaaddoender, dio
zich te Col'aert's wilde wegduiken zijne zak
ken vol zand had om in de oogen van zijne
ontdekkex-s te smijten.
Cies. 't vVas om poets, wederom poets
te spelen.
Piek. Hoe; wat wil-je zeggen
Cies. Hewel, Colaert heeft reeds zand
genoeg in de oogen der kiezers .geworpen op
dat men hem nu eens van 't zelfde laken eene
broek make.
