STADSNIEUWS.
Nr ](M).
28e Jaar.
Zondag, 24n Maart 1889.
Zondagsblad van Stad en Arrondissement YPEREN.
Men schrijft in:
Te Yperen, DIXMUDESTRAAT, 18, en op al de postbureelen van't land.
Alle affichen bij den drukker van dit blad gedrukt,
worden onvergeld in hetzelve geplaatst tot den dag der verkooping.
Men werdt verzocht alle hoegenaamde artikelen
uiterlijk tegen Vrijdag middag, vrachtvrij en onderteekerxl, toe te zenden.
ABONNEMENTSPRIJS VOOROP BETAALBAAR:
3 fr. 's Jaar» voor de stad; fr. 3-50 voor geheet Belgie.
Buitenlandsche verzendingen, 't port daarboven.
5 CENTIEMEN IIET NUMMER.
Aankondigingen: 10 centiemen den regel.
Reklamen: 25 id. id. id.
Rechterlijke eerherstellingen 1 frank id. id.
Akkoord per maand of per jaar.
DE WEDSTRIJDEN.
De uitslagen van den laatslen prijskamp
tussehen de lagere scholen zijn nog niet
koud of het ministerie is er reeds op be-
dacht het reglement op den wedstrijd al
weer eene nieuwe verandering te doen
ondergaan, altijd in het belang der kleri
kale scholen.
De verplettering der scholen met God
door de officieele gestichten is telkenmale
zoo groot, dat men na iedere nederlaag
naar Brussel loopt, wijzigingen voorstelt
om den wedstrijd gemakkelijker te maken
in de hoop van in den volgenden wed
strijd beter te gelukken.
En ook iedere maal is de Minister ge
reed geweest om de gevraagde wijzigingen
toe te staan: alles voor de vrienden!
Hoe dat ongelukkig reglement sinds
1885 verdraaid en verwrongen, gekneed
en herkneed is door M.M. Thonissen en
De Volder, zouden wij in geene vier ko
lommen kunnen beschrijven
En hoe meer men kneedt en knoeit in
het voordeel der klerikale scholen, hoe
grooter de victorie der officieele scholen
wordt.
In 1885 werd het programma vereen
voudigd, en gebracht op slechts vier vak
ken, waarbij schrijven en teekenen.
Sedert 1886 mogen de leerlingen ieder
jaar in den prijskamp opnieuw optreden,
niettegenstaande het hoog getal bekomene
punten: op die manier kunnen de klerika
le scholen eenen cortege der Juive vor
men.
In 1887 werden de bestuurders der
offlciëele scholen uit de verbeteringsjurys
gebannen; maar de schoolmeesters met
God bleven er deel van maken.
Vele jurys zijn rseds zoodanig samen
gesteld dat zij, te beginnen van den hoofd
inspecteur tot het minste lid, toleal uit ka
tholieken, dus uit aartsvijanden, uit
bevechters van het officieel onderwijs be
slaan; in bijna allen is de meerderheid ka
tholiek!
Men ziet in welke ongunstige voor-
Later werd opgemerkt, dat de leerlin
gen der klerikale scholen bijna niet re
kenen konden, en er in dit vak grooten-
deels doorvielen.
In 1888 verandering aan het reglement,
de punten van rekenen werden vermin
derd.die van schoon schrijven verhoogd;
en in plaats van te eischen, zoo als vroe
ger, dat in rekenen ten minste de helft
der punten moest genomen worden, stelde
men zich te vreden met een derde der
punten. Eerst moest men in dit vak 25
punten behalen; nu zijn 15 punten vol
doende!
Altijd in het voordeel der scholen met
God! Altijd om het getal hunner laureaten
te vermeerderen!
- knoeid is, en wij in den Monilcur van
Voor het jaar 1889 nieuwe verande
ring: het examen wordt nog al gemakke
lijker dan vroeger.
Op de zes verplichtende vakken zijn
200 punten te winnen, waarvan de kan
didaten, om te gelukken, er ten minste
6/10, dus 120 punten moeten bekomen.
Buiten die verplichtende vakken zijn er
nog drie bijvakken, franschetaal, meet
kunde en natuurwetenschappen, waar
in de leerlingen ook examen kunnen af
leggen, noch die niet noodig zijn te beko
men van het diploma.
De leerlingen der officieele scholen
moeten hel examen afleggen in al de vak
ken.
In de scholen met God is er een zeker
getal leerlingen opgevischt waarschijn
lijk uit de officieele scholen die ook
het examen in de drie vakken gedaan en
daarin eenige punten gewonnen hebben.
Die weinige puntjes dienden bun echter
tot niets; zij vielen, zoo als men aan de
Werf zegl, tussehen de kaai en het schip,
of liever tussehen de verbeteringslafel
en het diploma
6 Februari 1889 de volgende nieuwe be
paling lezen:
De in de bijhoorige taal (voor ons de
fransche taal) bekomen punten, worden
den mededingers aangerekend om hel
minimum van 120 punten, vereischl
ter bekoming van het certificaat, voltallig
te maken.
Het examen was nog niet eenvoudig,
en de vragen nog niet gemakkelijk ge
noeg: Wie thans eenige oneen verstand
te kort en niet lot 120 komt, die krijgt
eenen doorslag met de weinige puntjes
van fransche taal, en... het diploma is
verdiend. Dat is zoo een fijne toer van
sclierr eiceg.
En zoo zullen zij waarschijnlijker in
1890 nog eenen nieuwen doorslag krij
gen met de puntjes van meetkunde en in
1891 eenen derden doorslag met die van
icelenschappen
Wie weet of in 1892 hel diploma niet
zal gegeven worden enkel en alleen op
vertoon van een biechtbriefje of een com-
muniebewijs! Dat ware misschien nog veG
eenvoudiger en zeker veel doeltreffender:
dan vielen negen tienden van de leerlin
gen der geuzenscholen er zeker door, ter
wijl al de kandidaten der scholen met
God laureaat zouden zijn!
De nieuwe verandering door M. De
Volder aan het reglement toegebracht en
waaruit de klerikale scholen groot profijt
leerlingen sterk in de werken, en de
ouders doen geloven, dat op den ouder
dom van 11 a 12 jaren hunne kinderen
gansch volleerd zijn.
De mannen van den domphoren vragen
niets beter, dat weten wij wel; doch de
iberalen hebben op dit punt heel andere
gedachten. W. v. O.
Yperen, 23 Maart 1889.
WiHcEns-EFonds.
Terwijl er alle dagen en onder aller
hande voorwendsels nieuwe maatschap
pijen oprijzen, die soms meer gerucht
maken dan wezenlijk nut stichten, is er
eene instelling welke hare vertakkingen
over al de gewesten van Vlaanderen uit
spreidt en met vasten stap, zonder kwak
zalverij maar op doelmatige wijze haai
veredelend en beschavend werk voortzet.
Wij bedoelen bet Willems-Fonds dat
onlangs zijne veertigste afdeeling in eenen
afgelegen hoek van Vlaanderen Ie Avel-
gem heeft ingesteld. Wij mogen zeg
gen dal bet Wiltems-Fonds, zonder deel
te nemen aan de partijtwisten, niet vreemd
blijft aan de bespreking en bekendmaking
der belangrijke vraagstukken opgewor
pen door de maatschappelijke en politieke
gebeurtenissen en welke eenen groeten
invloed op het welzijn der natie kunnen
uitoefenen.
Zoo zien wij dat in verscbillige afdee-
lingen van liet Willems-Fonds het vraag
punt van den persoonlijken dienstplicht
zal behandeld worden. Deze pogingen om
liet Vlaamsch publiek bekend te maken
met de groote quaeslies, aan d'orde van
Welnu, de klerikalen zijn weeral naar
Brussel gestoomd en hebben van Mijnheer'
De Volder bekomen, dat de puntjes, inj
de fransche taal bekomen, niet meer
waarden de officiëele scholen moeten me-'waasGmaar op het diploma zouden vallen,
dekampen. j En daardoor komt het, dat voor het
En toch is de uilslag schitterend jhuidige jaar er nog eens aan het regle-
ment in klerikalen zin gekneed en ge
gaan trekken, levert voor onze officiëele ^ea c'a8> kunnen niet genoeg geprezen
scholen weinig of niets op, vermils daar7°rden e" I"°leieln de a»azf
ten om zich talrijk bij het Willems fonds
het volledig programma van 18/9 altijd aan (e sluiten>
is \ooilgeleeid, onnoodig was het dusj Een bewijs dat de beschavende invloed
voor deze laatste op dit of dal vak een van |iej Willems-Fonds wel groot moet
privilege toe te staan, vermits al de vak- wezen, vinden wij in de hardnekkigge
ken verplichtend zijn. '.tegenwerking der klerikale partij. Deze
Maar de gedurige klerikale wijzigiJs;eunt hare macht op de onwetendheid en
D slaalsche onderwerping onzer bevolking,
gen van het reglement en de al te eenvou- A1 wat b|j middd van
dige vragen van bel examen strijden re-'schriften en boeken aangewend wordt lot
gelrecht met den vooruitgang van het vereffing des volks, op intellectuëel en
onderwijs en de verheffing van het peil en stoffelijk gebied, tracht zij te verijde-
der verstandelijke ontwikkeling in onze 'en- ^an ^aai' c'e stichting van het üa-
officieele scholen. Er dienen, dunkt onst\vids-Fonds, van daar den kruistocht
overal door de geestelijkheid legen de
maatregelen genomen te worden, tegen concert-voordrachten, de uilRave« en do
die al te gemakkelijk behaalde diplomas, volksboekerijen van het IFillems-Fonds
welke 't vroegtijdig schoolverlaten der gepredikt.
DE TOEKOMST
