STADSNIEUWS.
IVr 212.
29e Jaar.
Zondag-, 19° Januari 1890.
Zondagsblad van Stad en Arrondissement YPEREÏV.
Men schrijft in:
Te Yperen, DIXMUDESTRAAT, 18, en op al de postbureelen van 't land.
Alle affichen bij den drukker van dit blad gedrukt,
worden onvergeld in hetzelve geplaatst tot den dag der verkooping.
Men wordt verzocht alle hoegenaarade artikelen
uiterlijk legen Vrijdag middag, vrachtvrij en onderteekend, toe te zenden.
ABONNEMENTSPRIJS VOOROP BETAALBAAR:
2-50 fp. jaar» voor de stad; 3 tv. voor geheel Bcügsic,
Buitenlandsche verzendingen, 't port daarboven.
5 CENTIEMEN HET NUMMER.
Aankondigingen: 10 centiemen den regel.
Reklamen: 25 id. id. id.
Rechterlijke eerherstellingen 1 frank id. id.
Akkoord per maand of per jaar.
DE WELDADIGHEID
EN DE DOODE HAND.
Het krislendom is de grondslag der
iceldadigheid, welke in 't fransch aldus
dienen vertaald te worden:
Charitó bien ordonnée, commence
par soi-même.
Men leze desaangaande de mercuriaal
van M. Mesdach de Ter Kiele, uitgespro
ken in October 1888, over de goederen
der Kerk.
Wij zullen op onze beurt eens opzoeken
hoeverre het kristendom, ('t welk,volgens
u, de H. Kerk wil zeggen), de grondslag
der liefdadigheid is; om te beginnen vin
den wij:
Dat de weldadigheid dient om de open
bare armoede te voorkomen.
De weldadigheid berust in de ingewan
den Yan het menschdom, zij vormt een
problema welk dient opgelost te worden
door de grondbeginselen die den mensch
beheeren in zijne betrekkingen met de
algemeene orde.
De Kerk heeft al den tijd gehad om dit
problema op te lossen.
Gedurende de middeleeuwen, T is te
zeggen van af 475 lol 1453, dus gedu
rende duizend jaren, beeft de kerk alleen
de openbare weldadigheid bestuurd en zit
kon doen wat haar beliefde. En wat heeft
zij gedaan met die lange jaren macht?
Laat ze al eenig goed gesticht hebben,
ook integendeel heeft zij de twee groott
oorzaken van armoede daargesleld, name
lijk: de doode hand en de, bedelarij.
Want terwijl zij van den eenen kant de
armen bijstond, deed zij van den anderen
kant dc samenleving ten onder gaan en
zij zou met haar verloren zijn geweest
zonder het hardnekkig streven der ge
meenten, welk den benauwden toestand
der staten verhielp.
In alle geval zou dit stelsel, met voort
te blijven duren, geëindigd hebben me!
eene algemeene armoede ie weeg te
brengen, want hoe meer de Kerk de lief
dadigheid aanspoorde en hoe meer zij de
rijkdommen verminderde des te meer
verrijkte zij zich en des te 'talrijker ver
menigvuldigde zij hare geestelijken, ten
aaijeele der huisgezinnen hoe meer al-
moezen zij had uit te deelen, des te meer
verminderde zij de liefde tot den arbeid en
de voortbrenging ten nadeele der samen
leving.
De omwenteling van 1789 heelt perk
en paal aan dien akeligen toestand willen
stellen door het lenigen der armoede op
den rang der plichten te plaatsen die ten
laste van den Staat vallen, en van dan af
trachtte de Slaat alleen het vraagstuk te
beantwoorden welk de kerk niet had
kunnen oplossen.
Men weet het overige
De wet vernietigde de Doode Hand en
de goederen welke zij onvruchtbaar h3d
gemaakt, werden weder gegeven aan den
handel, aan de nijverheid en aan de
vruchtbare bedrijvigheid der menschen.
Zij deed de bedelarij ophouden, gaf
werk aan de kloeke armen en verleende
de anderen onderstand ten huize of in de
gestichten.
En alzoo ontstonden de besturen vanj
Weldadigheidsbureelen en der Burgerlijke
Godshuizen.
Iloe zou de kalholijken bewijzen dat
STRIJDEN, ALTIJD STRIJDEN
Den 29 dezer maand zal te Dinant eene
Kamerkiezing plaats grijpen.
De kandidaat der liberale partij is M.
de Sélys-Longchamps, vooruitstrever en
democraat, die vroeger reeds met koen
heid op de bres stond en die met oude,
weinig eerlijke gebruiken, door de papen
ingevoerd, wil afbreken en niet met de
macht van 't goud wil strijden, maar
alleen met de macht van rede en waar
heid, met de degelijkheid onzer vrijzinnige
volkslievende grondbeginsels, strevingen
en inzichten.
Dc klerikalen komen voor den dag met
zekeren heer Montpellier, provinlieraads-
lid, broeder van den tegenwoordigen gou
verneur van Namen en van wijlen den
bisschop van Luik. Dat zijn zijne eigene
titels!
Zeker is Y dat de strijd, van beider
9 of 10 ure 's morgens bet jubelpaar ontvan
gen op het stadhuis om hun daar zijne ge~
lukvvenschingen op te dragen. Onze beiaard
(carillon zegt men te Yperen) gaat zicli ook
van bet feest maken en zijne blijde tonen over
onze stad laten dreunen; men spreekt nog
van serenade, van luchisteking, van vuur
werk en van wat weet ik nog. Altoos een
schoon feest, welk gegeven, wordt door de
geburen der Noord-Rijselstraat, aan M. Ch.
Didier en zijne eerbiedweerdige vrouw, die
gedut-end hunnen langen levensloop altijd de
algemeene achting in Yperen genoten heb
ben en thans er de levendige bewijzen van
ontvangen.
Vertooning.
Zondag laatst gaf de Vlaamsche Ster
hare 59 vertooning van 't tooneeljaar. Het
programma bestond uit 2 tooneelstukken en
2 operetten. In het algemeen gesproken
hebben de stukken zeer voldoende vertolkt
geweest.
Mevrouw Wannyn, van Brussel, die wij
kant, hevig zijn zal. Onze vrienden, na- voor eersle maa^ alhier zagen spelen,
ui. I, i beeft wonderwel al hare rollen uitgevoerd.
melijk, zijn vastbesloten alles in hel werk uj.-f
In het stuk Addaoperette in een bedrijf.
te stellen om hunnen kandidaad, zoo 1110- was be|. ne^ ajs war0 eigenlijk gebeurd,
gelijk, te doen zegepralen. Zij hebben
reeds de medewerking ingeroepen en
bekomen der ieverigsle en dapperste
het christendom de grondslag der welda-!brusse]sche woordvoerders om in de
digheid is, daar de Kerk gedurende ^voornaamste gemeerjen van tiet arrondis
drie eerste eeuwen niet bel minste erfgoedjsement Dinanl de kiezers een progPamma
bezat en zij later maar lol hun bezit toe- (e gaan voordragen en uitleggen. Hoopvol
gelaten weid, op voorwaarde eener tol-:en moedjg zjja onze vrienden in het
komen onderwerping aan de Staatswetten ölrijdperk geSprongen.
san het Keizerrijk. Goed zoo! Alweer een verblijdend feit,
Dus de Kerk, zoomin als de openbare oea stichtend voorbeeld,
besturen, wanneer zij hare tusschenkomslj Even als te Leuven, te Dinant en
verleent in de verzachting Yan het lol des;00k te Namen, waar een senator gestorven
armen, oefent met de minste weldadig eil waar de liberalen alreeds ten strijde
beid uil, maar enkel stelt zij daden daar schikken zullen voorlaan onze vrien-
van politiek ol van administratie. |den overal den strijd aangaan waar het
Of men dc kerk aanziet als maatschappij'ook zij. Nooit mag eene partij de wapens
of als overheid, zij kan geen ander liartjneèrleggen
bezitten als dat van hare bedienaars en j c-r:W v - tvgr; wish
van de geloovigen waaruit zij is samen-!
gesteld.
Zij bezit geene andere inkomen dan die!
waarmede de godsvrucht der geloovigen!
laar verrijkt .en wanneer zij zich bezig
houdt over de armen in hare concilies,
Yperen, 18 Januari 1890.
Gouden Bruilol't.
Maandag aanstaande vieren de ecbtgenoo-
ten üidier-Calmein, hun gouden bruiloft,
i er dezer gelegenheid richten de geburen
synoden ol elders, is het enkel politieke sehoone feesten in om deze gedenkwaardige
of geestelijke administratie welke zij uit plechtigheid met luister te vieren,
oefent. Onze stadsregeering willende zich verYoe-
- 'gen hij de algemeene begeestering gaat te
en het gezang dan Zij heeft eene aangena
me en lieflijke stem, die klaar en duidelijk
de woorden verstaan doet.
Alsook in het stuk Joris de Ttcheldekker
heeft zij meesterlijk gespeeld, Menige toe
schouwer heeft eenen traan moeten weg
pinken als zijMev.Wannyn, de rol vertolkte
van Therese, dochter van Moreels, oud ti-
cheldekker (Cb. Deweerdt), zij ging naar do
weversfabriek en werd verleid door haren
meester M. Verleien; te laat't huis komende
en vreezende haren vader in eenen wanho
pende staat te bevinden, was zij zeer verle
gen, en doodsbleek kwam zij in de vaderlijke
woonst waar haren eigenlijken minnaar,
Joris de Ticheldekker zich bevond. Nooit
geen droeviger ingrijpender tooneel dat zoo
wonderwel als natuurlijk vertoond werd.
Wij verhopen dat Mev. Wannyn, nog rae-
nigwerf de luidruchtige salvo's der Yperseha
toeschouwers zal mogen genieten.
De welgekende tooneellisten, Mailliard,
en K, Delweerdt, Delmotte en Aernout,
hebben ook wonderen van talent aan den
dag gelegd.
De heer Balmaekers en zijne muziekanten
hebben het publiek met aangename muziek
stukken verjast, gedurende de tusschen-
pozen.
Het was een puik avondfeesi, dat op ieder
een een voortreiïelijken indruk nagelaten
heeft.
DE TOEKOMST