9
STADSNIEUWS.
ft* 228.
29e Jaar.
Zondagsblad van Stad en Arrondissement YFEREN.
Zondag, li1* Mei 1890.
Men schrijft in:
Te Yperen, DIXMU DESTRA AT, 18, en op al do postbureelen van't land.
AllcalTichen bij den drukker van dit blad gedrukt,
worden onvergeld in hetzelve geplaats lot den dag der verkooping.
Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikelen
uiterlijk legen Vrijdag middag, vrachtvrij en onderteekend, toe te zenden.
ABONNEMENTSPRIJS VOOROP BETAALBAAR:
2-50 fr. >s jaars voor de stad; 3 fr. vttor geheel CeSgie.
Buitenlandsche verzendingen, 't port daarboven.
5 CENTIEMEN HET NUMMER.
Aankondigingen: 10 centiemen den regel.
Reklamen: 25 id. id. id.
Rechterlijke eerherstellingen 1 frank id. id.
Akkoord per maand of per jaar.
FRANSKILJONISM.
Hoe verwaand stompzinnig snul
achtige franskiljons zich kunnen
aansteken, bewijst het volgende:
De liberale Jonge Wacht van Ton
geren gat een drinkfeest ter gelegen
heid der inhuldiging van haar nieuw
lokaal. Vermaak was er niet te kort;
er werd gedronken en getoost. Na
verscheidene fransche redevoeringen
en heildronken vroeg de secretaris
der Wacht het woord en begon
Mijne Heeren
Die twee woorden verwekten een
hevig rumoer en getier in een hoekje
der zaal, waar men schreeuwde
En francais Vous connaissez le
francais, done vous devez le parlerü
Pas de flamingantisme iciC'est
une innovation!!!! Faites ca dans
votre Willems-Fonds. Les Flamands
sont des calotins
De geheele zaal teekende protest
aan, en vroeg de vrijheid van taal
voor iedereen. De Voorzitter kwam
en dit ontwikkelt in een 75tal voor
drachten waarin vlak wordt afgebro
ken met alle bijgeloof, alle bekrom-
pene begrippen, alle verslaafdheid
aan den papenwinkel. Laten zij we
ten en overtuigd wezen, dat indien
groote steden als Gent en Antwer
pen liberaal zijn en liberaal blijven,
dat het dank is aan het moedige
streven der Vlaamschgezinden en
wel bijzonderlijk dank aan het Wi
lems-Fonds. Ten slotte, wanneer die
domme kinkels het duizendste zullen
gedaan hebben, van hetgeen één on
zer redenaars van het Willems-Fonds
voor de vrijzinnige denkwijze doet,
wanneer ze hunne partij zullen ge
diend hebben met éénen pennetrok
ten goede gedijend, met één vrucht-
barend woord, laat ze dan meepra
ten. Tot zóólang dat ze hunnen ver
waanden bek gesnoerd in de pluimen
houden. M.
9 eigenaars, 13 mijnwerkers en 18 ver-,in dien maatregel zit. De Bond der Engel-
vvers en schilders het is te zeggen, dat sche mecaniciens bestatigt dat sedert hun
priesters en eigenaar twee maal zooveel, werk op acht uren verminderd is, de
en meer dan twee maal zooveel kans heb-:levensduur der leden gerezen is van 38
ben, om het 60e jaar le bereiken dan ver-jaar op 48 1/2.
wers en schilders.
De geleerde slalistieker Kolb geeft de
Men ziet hieruit hoe weldadig het ver
minderen der arbeidsuren werkt op den
na het 5C jaar, 942 rijken, 633 armen,
id. 10"
id
20"
id. 30a
id. 402
id,
id.
id,
id.
30'
60°
70c
80°
id.
id.
id.
id.
id.
id.
id.
id.
938
866
796
693
337
398
233
id.
id.
id.
id.
id.
id.
id.
id.
398
366
486
396
283
172
65
9
id.
id.
id.
id.
id.
id.
id.
id.
volgende cijfers. Op 1000 kinderen Van!gezondheidsloestand van de werklieden
rijken en op 1000 armen, leven nog^
'genhouden, die voortspruit uit overtollig
werk, men verminderde de werkuren en
de arbeider zal ophouden een zieke, een
zwakke te zijn en aan zijne verheffing
kunnen werken.
En aangaande de loon. dat men ze be-
Doctor Casper van Berlijn zegt, dat op
1000 boorlingen in de rijke klasse 911
jaar bereiken, in de arme klasse
slechts 584.
De fransche Staathuishoudkundige Vil-
H£T ACHTUREN WERK.
mi Sedert de werkersmanifestalien van 1" - -
tusschen; doch vruchteloos. Twee'Mei w d in lermé'zegt. dat io de wijken van Parijs,
vlaamschverstaande Walen eischten lr)A„„ -
uitdrukkelijk recht voor elk,en vroe-(het Onland heerscht, bespreekt men dooi
gen dat er in 't Vlaamsch gesproken meesk overal de kwestie van bet achturen,'110115011 slerlt op o3 en in de arme wijken
tale volgens verdienste.
Ziedaar waarom
werkuren zou moeten verminderen.
men volgens ons de
Yperen, 10 Mei 1890.
Nog eenige dagen geduld, en de oolijke
de rijken bewoond, alle jaren één schrijver van het Nieuwsblad zal de ver
langde begrooling der Godshuizen van
den controleur ontvangen en die aan de
nieuwsgierige Yperlingen kunnen medc-
werde, doch ook zonder gevolg. De werk. De eene ziet.er bijzonderlijk de ze-N011 °P 40.
ernstige liberalen en veel muziekan-'delijke verheffing van den werkman in,De Neuville zegt, dat in Francfort de
ten, verontwaardigd van zelfs bij'een andere de verdwijning der werkeloos-,ëemiddelde ouderdom der priesters 65'deelen. Wat geluk voor hun!
liberale jongelingen zooveel onver-jiei(j n ^erde verzoening tusschen'iaar 1S» van de burgers 54 en van de werk-! Onderlusschen weet hij niets te zeggen
draagzaamheid te ontmoeten, verlie-
ten de zaal. capitaal en arbeid
Wij, wij zien er bijzonderlijk de licha-]scbyP der kinderen gehouden.
Na anderhalf uur twisten bedaar
den de hoofden en de secretaris sprak
en toch in 't Nederlands eene korte
rede uit die wel de beste was welke
men gehoord had.
We laten die domme streek aan de
snulachtige daders. Maar wanneer
die zelfde onnoozelaars halfmisprij-
zend van 't Willems-Fonds spreken,
halt-la We zeggen aan die pisse-
mannekens dat het Willems-Fonds
te zeer boven hunnen belachelijken
lieden 45. (Hier is natuurlijk geene reken noch le antwoorden op onze vragen. Hij
vindt gemakkelijker zijnen armzaligen
melijke verbetering, de verkloeking vaffi Karei Marx, bediende zich van officiëale rim 'ram le berlialen lot verveling van
den arbeider in. opgaven om te bewijzen dal in Manchesier zlJne goedwillige lezers en tot groot mis-
Wij zien er een middel in, om duizen-,de gemiddelde levensduur der armen 17 noegen van de klerikale opperbazen. Zoo
den kinderen, die de slachtoffers zijn der jaar is, van de rijken 38 jaar. Te Liver- a's 'iet te v00rzien was> zlJn deze in het
uitputting hunner vaders en moeders, aan pool is het verschil nog groeier: (]aar geheel niet voldaan over zijne dwarsdrij
verij, dat is zeker.
Ook is het zichtbaar dat de slimme ad-
eenen vroegtijdigen dood te onttrekken.jzijn de cijfers 15 en 33.
Want de slachtoffers van den arbeid zijn. Al die opgaven komen overeen en be-
smaad verheven is dan dat men er
zou bij stil staan;vrijven wij hun onder
den neus dat indien er in Vlaanderen
iets gedaan werd op het gebied van
volksbeschaving, volksverlichting en
propaganda der vrijzinnige gedach
ten, dat dit gebeurde in 't YVillems-
Fonds door zijnetalrijke bibliotheken
en openbare voordrachten.
Herinneren wij maar even aan die
stumpers dat alleen de afdeeling van
Gent, jaarlijks 80,000 vrijzinnige
boeken ter lezing geeft aan het volk
niet alleen degenen, die in de mijnen
onder eene instorting begraven worden,
of die zich in een nijverheidsgesticht ver
minken maar ook al degenen, die door
overtollig werken in eene ongezonde
plaats, de kiemen der ziekte opdoen,waar
door zij zeiveen hunne nakomelingen zul
len sterven.
Het is verschrikkelijk om te bestatigen
hoeveel verschil er in de opgave der sterf
gevallen is tusschen werklieden en begoe-
den, en dit verschil bestaat in alle landen.
Yolgens de gezondheidsopgave van Bor-
deau,sterven vóór hel 60" jaar,8 priesters,
wijzen, dat de helft der werkersbevolking vokaat van hel Nieuwsblad achteruit
sterft vooraleer meerderjarig geworden te wlJkh doch om nog een schijn van reden
zijn; dat de gezondheidstoestand der wer-aan zÜ1i gekrabbel le geven, roept hij uil:
kers onzeggelijk veel le wenschen laat, en men Peis' van dat alles dood te zwijgen,
dus de aandacht van de wetgevers op zich/1 maar en za' 8een waar zlJn- Uet pu-
moet trekken. Want er is een middel legen" bliek vraaSt uilleg- en uilleg zai er k°-
dien slechten toestand, die voorspruit uit men> zu'1 bel zien-
de langdurige opsluiting in ongezondej Gekend man, uw gezwets, maar dat
zalen, en dit middel is de vermindering Pakt bij ons niet.
der werkuren. j Indien gij waarlijk zoo zeer hield om
In Engeland, het eenige land waar de Yperlingen voldoening le geven, gelijk
men tot hiertoe overgegaan is om het aan- gij zegt, gij hadt zoo lang niet moeten
lal werkuren te verminderen zijn er wachten. Waarom vraagt gij geen uitleg
statistieken die bewijzen, wat al goeds er aan uwen controleur die er u moet kun-
DE TOEKOMST