der Landbouwcomicen. gehad heeft op eene gevoelige plaats; zoo is het ook met onze kristelijke tegenstrevers die razend zijn om ons schrijven over de zaak Godtschalck. Journal d'Ypres en Vuilblad schrijven gansche kolommen over onze gezegdens, maar weerleggen niets hoegenaamd. Zij draaien rond den pot, en vinden niets dan laster en leugens tegen de socialisten. Wat zij vooral niet kunnen opkroppen, is, dat wij gezegd hebben: moesten de socia listen in den gemeenteraad en andere admi- distratiën meester zijn, dat de belangen van den werkman beter zouden behartigd wor den. Het Journal antwoord daarop, dat men maar moet zien naar de steden waar zij meester zijn, Roubaix, b. v., waar zij de werklieden alles beloofd hebben en tot nu toe nog niets gedaan hebben, dat alles er ver waarloosd is en men reeds verplicht is de octrooirechten te verhoogen, om geld te ma ken voor domme en slecht uitgevoerde wer ken. Als er eene partij bestaat die zou moeten zwijgen van gedane en niet uitgevoerde be loften, dan is het wel de katholieke partij te Yperen. Wij achten het zelfs niet noodig daarover meer te zeggen, iedereen weet dat het een echt schandaal is. Maar als er eene partij is die al het mo gelijke gedaan heeft om hare beloften te volbrengen en al hare krachten samenspant tot het welzijn der werkende klas, dan is het wel de socialistische van Roubaix, en dat zullen wij bewijzen met officiëele cijfers. 1. De octrooirechten op de levensmid delen door de werklieden gebruiktzooals margarine, groensels, eieren, enz., zijn af geschaft en deze op de fijne brokjes door de rijken geëten,werden verhoogd,zooals liazen, patrijzen, fijne conserven, enz. 2. Tot nu toe heeft men 12 schoolkan- tienen ingericht, dat wil zeggen dat de kin deren der werklieden, van 3 tot 6 jaar, dagelijks bun noenmaal (soep en vleesch) kosteloos krijgen. i) Weldra zullen al de scholen48 in getal, zidk eene kantien hebben. 3. Het minimum van dagloon (of de kleinste daghuur) der Btadswerklieden is 4 fi. daags, 8 tot 9 uren hoogstens werken. 4. Sedert de socialisten meester zijn hebben zij 60 straten in de werkerswij ken dpen kalseiden, welke de rijke raadsheeren van eertijds altijd in de modder gelaten had den. 5. De subsidie voor de hospiciën werd door de socialisten jaarlijks verhoogd; (hier zegt Surmont dat zij rijk genoeg zijn en de bestuurders helpen mede om de hospiciën eene schade van twee milüoen te doen. Ziehier de subsidiën der 3 laatste jaren: In 189-2, drie honderd twintig duizend franken. In 1893, drie honderd tacktig duizend franken. In 1894-, honderd veertig duizend frankenterwijl de papen aan de bestuurders der gestichten zeggen dat ze zullen moeten besparingen doen. Laatst hoeft men een krediet gestemd van 23,000 franken tot het oprichten van eene volksapotheek, waarde werklieden ge neesmiddelen aan den inkoopprijs zullen hebben, en men heeft ook besloten eenen rechterlijken dienst kosteloos voor de werklieden in te richten. Vergelijkt nu, werklieden, het volbren gen der beloften en de werkingen der socia listen van Rqubaix met deze van onze katho lieke heeren bier gedaan, en gij zult met ons pioeteu zeggen dat de eersten alle eerbied verdienen en de laatsten niets dan de ver achting aller werklieden. Wij herhalen nogeens wat wij laatst zeg den: wapen de socialisten in meerderheid in paze raden, zij zouden ook zorgen voor de werklieden, in plaats dat men ze nu Daarom, werklieden, u vereenigt en g niseert. en met de eerste gelegenheid a volksvrienden Yan het stadhuis A titre de renseignernem Onder dien titel geeft het weekblad De Landbodeorgaan der provinciale land- bou wmaatsckappijën van Braband en Oost- Vlaanderen, een uitgebreid artikel, waarin de schrijver er zich vooral op toelegt te be- toogen dat de algemeen erkende onverschil ligheid van het landbouwpubliek zelf de gi'ootste oorzaak is van de weinige pogingen die vele comicen in het werk stellen om hunne vereeniging kracht en leven bij te zetten. Alvorens aan te toonen in hoever de schrijver van bedoeld artikel er in geslaagd is zulks te betoogen, moeten wij zeggen dat het hoofddoel der comicen is de heropbeu- ring van den landbouw. Het past ook hier bij te voegen dat die landbouwcomicen mo gen bescliouwd Wórden als officiëele iuriot tingen. Immers liet departement van landbouw stelt leeraars en voordrachtgevers ter be schikking van die landbouwvereenigingen zij bekomen rijke geldelijke toelagen, krijgen kosteloos verbeterde zaden, zoowel van groenten als van gewone landbouwgewassen met de daarbij noodige meststoffen, mogen altijd op de kosten of met medewerking van den Staat, proeftuinen aanleggen, prijskam pen uitschrijven, verbeterde landbouwma chines voor gezamenlijk gebruik aankoopeu, enz., enz. Oppervlakkig geoordeeld,zou men geneigd zijn te veronderstellen, dat dergelijke land bouwvereenigingen tot den schitterendsten bijval geroepen zijn, dat ieder landbouwer, groot of klein, zich beijvert om een werk zaam deel aan de werkingen dier kringen te nemen, ten einde de voordeelen die ze schijnbaar aanbieden, in de ruimste mate te genieten. Het blijkt hem evenwel geheel andei s in den haak te zitten. In het artikel dat we bespreken, klaagt de schrijver er bitter over, dat de voornaamste belanghebbenden hij bedoelt de landbou wers zich de zaak niet aantrekken. Hoe dikwijls, zegt hij, zijn wij er niet getuige van geweest, dat op de jaarlijksche algemeene vergaderingen der comicen of landbouwvereenigingen niettegenstaande den oproep des voorzitters, geen enkel land bouwer iets voorstelde of de minste opmer king maakte, zelfs wanneer belangrijke pun- ten't\^x Jr y ao N. B. die wevers, dagbladverkoopers, sm anderen geen verstand genoeg "a 7plI(yen eene stad zooals Roubaix te besturen. wij nog dat die onbekwamen «stijl n d'Ypres) hun dienstjaar gesloten cud met een overschot van dertGg en honderd tw«e-cu-dertig dat het budjet 8,479,733-00 WJ" bedraagt. Een beetje meer dan waartoe hier advokatea alleen bekvvis zijn. niet we der coir^ len wenl ,0hü/$u# eern* een-- fJvUw* men om. L TT maatree nuttig^. Ma&.e i het bet# co«^ceu^eW-el3 L votmd, tói 1*1, dW - eente i, 2vo«ÜV» iP\-ere°' e te (ijW ,1e W' self dorpenfen v eïeem6^.= kunnè2r-*er^ officiëele in 't oogspringende" genen. Wie staat aan 't hoofd, wie is de ziel der comicen Men zougeoordeeld met gezond verstand niet anders durven veronderstellen dan dat het ervaren landbouwers zijn, mannen van 't vak, lieden vergrijsd in het spitten, ploegen, zaaien en maaien. Dat ware al te eenvoudig, al te natuurlijk, het zijn, men vergeve ons het woord groote koppen, die in de comicen troonen. Ten bewijze hiervan willen wij eenige co micen noemen, als ook de namen der voor- Gomice Kruishoutem Baron Gaëtan Delia Faille d'HuizoAudenaarde Ridder De Neve de Rode Deinze Baron 't Kint de Roden- beke Vilvoorde Graaf de Ribeaucourt Tervueren Graaf de Marnix de St-Alde- gonde Leuven Baron de Lamberts. En zoo voort, en zoo voort, vooral de tot biertoe, door den Staat gevormde comicen. Het lijdt niet den minsten twijfel, of het moet toch wel eens de aandacht van den op steller der Landbode opgewekt hebben, dat het op enkele uitzonderingen na, aledelmans, ridders, barons, graven, hertogen en prin sen zijn, die het eigenlijk bestuur der land bouwcomicen uitmaken. Wij vragen ons dan ook af, hoe het moge lijk is dat die schrijver de naïveteit begaat het de landbouwers ten kwade te duiden, in de algemeene zittingen den mond gesloten te houden. Weihoe, gij zoudt willen dat pachter Jan Goedbloedt zoo maar in publieke vergade ringen in het gemeentehuis zijné grie ven komt blootleggen, dat hij het woord neemt om tegenover zijnen heer en meester en president baron de Cnippere de Pieckeghem, de ware oorzaak van het verval van den landbouw te doen kennen, dat hij pachter Jan Goedbloedt een arm boerken, in aanzijn van een aristokratisch bestuur spreke dat moet er gedaan worden, zóó moet het gaan Wel toch hoe dit van hem gevergd, als men weet hoe weinig de landbouwers in het algemeen zich onafhankelijk gevoelen A Hire ue ie'"""» burgers, die altijd schreeuw rtÓ'v' voor onze bui^ci o, uiciv.j" o vind9l\'Jk -J'j-. 7Jlf f OPC

HISTORISCHE KRANTEN

De Toekomst (1862-1894) | 1894 | | pagina 2