der Landbouwcomicen.
gehad heeft op eene gevoelige plaats; zoo is
het ook met onze kristelijke tegenstrevers
die razend zijn om ons schrijven over de zaak
Godtschalck.
Journal d'Ypres en Vuilblad schrijven
gansche kolommen over onze gezegdens,
maar weerleggen niets hoegenaamd. Zij
draaien rond den pot, en vinden niets dan
laster en leugens tegen de socialisten.
Wat zij vooral niet kunnen opkroppen,
is, dat wij gezegd hebben: moesten de socia
listen in den gemeenteraad en andere admi-
distratiën meester zijn, dat de belangen van
den werkman beter zouden behartigd wor
den. Het Journal antwoord daarop, dat men
maar moet zien naar de steden waar zij
meester zijn, Roubaix, b. v., waar zij de
werklieden alles beloofd hebben en tot nu toe
nog niets gedaan hebben, dat alles er ver
waarloosd is en men reeds verplicht is de
octrooirechten te verhoogen, om geld te ma
ken voor domme en slecht uitgevoerde wer
ken.
Als er eene partij bestaat die zou moeten
zwijgen van gedane en niet uitgevoerde be
loften, dan is het wel de katholieke partij te
Yperen. Wij achten het zelfs niet noodig
daarover meer te zeggen, iedereen weet dat
het een echt schandaal is.
Maar als er eene partij is die al het mo
gelijke gedaan heeft om hare beloften te
volbrengen en al hare krachten samenspant
tot het welzijn der werkende klas, dan is het
wel de socialistische van Roubaix, en dat
zullen wij bewijzen met officiëele cijfers.
1. De octrooirechten op de levensmid
delen door de werklieden gebruiktzooals
margarine, groensels, eieren, enz., zijn af
geschaft en deze op de fijne brokjes door de
rijken geëten,werden verhoogd,zooals liazen,
patrijzen, fijne conserven, enz.
2. Tot nu toe heeft men 12 schoolkan-
tienen ingericht, dat wil zeggen dat de kin
deren der werklieden, van 3 tot 6 jaar,
dagelijks bun noenmaal (soep en vleesch)
kosteloos krijgen.
i) Weldra zullen al de scholen48 in
getal, zidk eene kantien hebben.
3. Het minimum van dagloon (of de
kleinste daghuur) der Btadswerklieden is
4 fi. daags, 8 tot 9 uren hoogstens werken.
4. Sedert de socialisten meester zijn
hebben zij 60 straten in de werkerswij ken
dpen kalseiden, welke de rijke raadsheeren
van eertijds altijd in de modder gelaten had
den.
5. De subsidie voor de hospiciën werd
door de socialisten jaarlijks verhoogd; (hier
zegt Surmont dat zij rijk genoeg zijn en de
bestuurders helpen mede om de hospiciën
eene schade van twee milüoen te doen.
Ziehier de subsidiën der 3 laatste jaren:
In 189-2, drie honderd twintig duizend
franken. In 1893, drie honderd tacktig
duizend franken. In 1894-, honderd
veertig duizend frankenterwijl de papen
aan de bestuurders der gestichten zeggen
dat ze zullen moeten besparingen doen.
Laatst hoeft men een krediet gestemd
van 23,000 franken tot het oprichten van
eene volksapotheek, waarde werklieden ge
neesmiddelen aan den inkoopprijs zullen
hebben, en men heeft ook besloten eenen
rechterlijken dienst kosteloos voor de
werklieden in te richten.
Vergelijkt nu, werklieden, het volbren
gen der beloften en de werkingen der socia
listen van Rqubaix met deze van onze katho
lieke heeren bier gedaan, en gij zult met ons
pioeteu zeggen dat de eersten alle eerbied
verdienen en de laatsten niets dan de ver
achting aller werklieden.
Wij herhalen nogeens wat wij laatst zeg
den: wapen de socialisten in meerderheid in
paze raden, zij zouden ook zorgen voor de
werklieden, in plaats dat men ze nu
Daarom, werklieden, u vereenigt en g
niseert. en met de eerste gelegenheid a
volksvrienden Yan het stadhuis
A titre de renseignernem
Onder dien titel geeft het weekblad De
Landbodeorgaan der provinciale land-
bou wmaatsckappijën van Braband en Oost-
Vlaanderen, een uitgebreid artikel, waarin
de schrijver er zich vooral op toelegt te be-
toogen dat de algemeen erkende onverschil
ligheid van het landbouwpubliek zelf de
gi'ootste oorzaak is van de weinige pogingen
die vele comicen in het werk stellen om
hunne vereeniging kracht en leven bij te
zetten.
Alvorens aan te toonen in hoever de
schrijver van bedoeld artikel er in geslaagd
is zulks te betoogen, moeten wij zeggen dat
het hoofddoel der comicen is de heropbeu-
ring van den landbouw. Het past ook hier
bij te voegen dat die landbouwcomicen mo
gen bescliouwd Wórden als officiëele iuriot
tingen.
Immers liet departement van landbouw
stelt leeraars en voordrachtgevers ter be
schikking van die landbouwvereenigingen
zij bekomen rijke geldelijke toelagen, krijgen
kosteloos verbeterde zaden, zoowel van
groenten als van gewone landbouwgewassen
met de daarbij noodige meststoffen, mogen
altijd op de kosten of met medewerking van
den Staat, proeftuinen aanleggen, prijskam
pen uitschrijven, verbeterde landbouwma
chines voor gezamenlijk gebruik aankoopeu,
enz., enz.
Oppervlakkig geoordeeld,zou men geneigd
zijn te veronderstellen, dat dergelijke land
bouwvereenigingen tot den schitterendsten
bijval geroepen zijn, dat ieder landbouwer,
groot of klein, zich beijvert om een werk
zaam deel aan de werkingen dier kringen te
nemen, ten einde de voordeelen die ze
schijnbaar aanbieden, in de ruimste mate
te genieten.
Het blijkt hem evenwel geheel andei s in
den haak te zitten.
In het artikel dat we bespreken, klaagt de
schrijver er bitter over, dat de voornaamste
belanghebbenden hij bedoelt de landbou
wers zich de zaak niet aantrekken.
Hoe dikwijls, zegt hij, zijn wij er niet
getuige van geweest, dat op de jaarlijksche
algemeene vergaderingen der comicen of
landbouwvereenigingen niettegenstaande
den oproep des voorzitters, geen enkel land
bouwer iets voorstelde of de minste opmer
king maakte, zelfs wanneer belangrijke pun-
ten't\^x Jr
y ao
N. B.
die wevers, dagbladverkoopers, sm
anderen geen verstand genoeg "a 7plI(yen
eene stad zooals Roubaix te besturen.
wij nog dat die onbekwamen «stijl n
d'Ypres) hun dienstjaar gesloten cud
met een overschot van dertGg en
honderd tw«e-cu-dertig
dat het budjet 8,479,733-00 WJ"
bedraagt. Een beetje meer dan
waartoe hier advokatea alleen bekvvis
zijn.
niet we
der coir^
len
wenl ,0hü/$u#
eern*
een-- fJvUw*
men om. L TT
maatree
nuttig^.
Ma&.e
i het bet# co«^ceu^eW-el3
L votmd, tói 1*1, dW
-
eente i, 2vo«ÜV» iP\-ere°'
e te
(ijW ,1e W'
self dorpenfen v eïeem6^.=
kunnè2r-*er^
officiëele
in 't oogspringende"
genen.
Wie staat aan 't hoofd, wie is de ziel der
comicen
Men zougeoordeeld met gezond verstand
niet anders durven veronderstellen dan
dat het ervaren landbouwers zijn, mannen
van 't vak, lieden vergrijsd in het spitten,
ploegen, zaaien en maaien.
Dat ware al te eenvoudig, al te natuurlijk,
het zijn, men vergeve ons het woord
groote koppen, die in de comicen troonen.
Ten bewijze hiervan willen wij eenige co
micen noemen, als ook de namen der voor-
Gomice Kruishoutem Baron Gaëtan Delia
Faille d'HuizoAudenaarde Ridder De Neve
de Rode Deinze Baron 't Kint de Roden-
beke Vilvoorde Graaf de Ribeaucourt
Tervueren Graaf de Marnix de St-Alde-
gonde Leuven Baron de Lamberts.
En zoo voort, en zoo voort, vooral de tot
biertoe, door den Staat gevormde comicen.
Het lijdt niet den minsten twijfel, of het
moet toch wel eens de aandacht van den op
steller der Landbode opgewekt hebben, dat
het op enkele uitzonderingen na, aledelmans,
ridders, barons, graven, hertogen en prin
sen zijn, die het eigenlijk bestuur der land
bouwcomicen uitmaken.
Wij vragen ons dan ook af, hoe het moge
lijk is dat die schrijver de naïveteit begaat
het de landbouwers ten kwade te duiden,
in de algemeene zittingen den mond gesloten
te houden.
Weihoe, gij zoudt willen dat pachter Jan
Goedbloedt zoo maar in publieke vergade
ringen in het gemeentehuis zijné grie
ven komt blootleggen, dat hij het woord
neemt om tegenover zijnen heer en meester
en president baron de Cnippere de
Pieckeghem, de ware oorzaak van het verval
van den landbouw te doen kennen, dat hij
pachter Jan Goedbloedt een arm boerken,
in aanzijn van een aristokratisch bestuur
spreke dat moet er gedaan worden,
zóó moet het gaan
Wel toch hoe dit van hem gevergd, als
men weet hoe weinig de landbouwers in het
algemeen zich onafhankelijk gevoelen
A Hire ue ie'"""»
burgers, die altijd schreeuw
rtÓ'v'
voor onze bui^ci o, uiciv.j"
o
vind9l\'Jk -J'j-.
7Jlf f OPC