I
EtB
g
Vebune, Ï8 November H874
N° 1570
30e iaar.
7 55
9 01
Inschrijvingsprijs
5 /r. 'sjliars; met da
post 6
Men schrijft in
Lij llOMlOMJIE-liYCKASEVS
DRUtKKR'GITGKVBR.
1 aug. 1874.
6 30 9 08 1 33
7 40 10 la 2 39
eene. ernstiger waarborg te geven, deed liet memoran
dum de volgende verklaring
Deze artikels zullen worden aanschouwd als een
openlijk wederzijdsch koutrakt en zullen hel voor-
werp van eene overeenkomst vormen met de nio-
gendheden, die katholieke onderdanen hebben.
De italiaansehe regeering is nog verder gegaan
en in eenige dagen voor den inval, 6 september,
deedt gij u voorafgaan door een manifest, waarin
werd gezegd, dat gij eindelijk besloot Rom» binnen
te trekken; maar waarom? Om het lot der Kerk aan
geen toéval over te latenZoodanig was uwe be-
zorgdheid.
Het;is in gelijke woorden en met dezelfde op
rechtheid waarom niet die vergelijking gemaakt
dat M. Cavour op den vooravond van Castelti-
dardo. in een ander berucht Memorandum aan
Europa verklaarde, dat hij slechts het pauselijke ge
bied wilde doortrekken om het te verdedigen tegen
de revolutie, aan welke hij slag ging leveren op het
napelschc grondgebied.
Het is aldus ook, dat gij bij het sluiten van de
konvenlie van 15 september om uwe hoofdstad naar
Florencie te verleggen, verklaardet, Rome niet te
willen binnen gaan dan met behulp van zedelijke
middelen.... dezelfde ongetwijfeld, waarvan uw ge
neraal zich op den 20 septenil>er heeft bediend om
de muren van Rome omver te werpen en de Forto.
Fia te Overweldigen.
Het is aldus eindelijk, dat hij het begin van dien
italiaanschen oorlog, reeds van af den eersten dag,
voor de katholieken het voorwerp van zoo veel recht
matige vrees, de keizer zelfs plechtig verklaarde en
door zijne minister aan de bisschoppen en de atge-
veerdigden deed verklaren, dat deze oorlog niet ver
klaard was- om ’s pausen troon te schokken, welke
wij zelf weder hadden opgericht, en dat alle rechten
van de lijdelijke souvereiniteit des Pausen zouden
geëerl i i ed i gd worden
Doch om niet te spreken van hetgeen de kon
ventie van 15 september voorafging, wat deed men
sedert dal tijdstip!
Wat gij gedaan hebt ten uwent, in Piemont,
hebt gij uw gehaast te doen in de geweldadig gean
nexeerde provinciën en geheel dat werk van beroo-
ving werd bekroond door de vier volgende wetten
7 juli 1866, wet op godsdienstige korporatics en
en op de konvérsie der onroerende goederen, be-
lioormide. aan de kerkelijke instellingen
15 augusti 1867, wet op de likwidatie van hel
domein der kerk
27 juli 1868, wet op de pensioenen aan de leden
der opgeheven godsdienstige korporatics.
Eindelijk 11 augusti 1870, wet op de konvcrsic
der goederen van de kerkfabrieken.
Ik mag di' wel niet vergeten, die de geestelijk
heid aan de militaire konscriptie onderwerpt en de
opleiding lot het priesterschap ónmogelijk maakt.
Men verzekert mij. Mijnheer, dat gij als afge-
veerdigde voor ai de wetten gestemd hebt: maar
éidolijk, als minister en president van den raad past
gij ze loc; en dit doel mij in dit geschrift, het woord
tot u richten en een beroep doen pp uwe goede
trouw.
Dal waren uwe wetten, uwe daden, uwe voor-
gaamlen, uwe getrouwheid aan uwe beloften. Ziedaar
waarom, alvorens Rome te overweldigen, om de ont-
st'llenis waarin de katliolit'ke wereld door dien
lialslen aanslag ging gebracht worden te voorkomen,
gij ii haasllit, de plechtige verklaringen af te leggen
welke ik in herinnering heb gebracht.
En na de overweldiging hebt gij op nieuw tic
beloften vermenigvuldigd.
«Zoo heelt een plebiscil plaats, als altijd onder
den druk uwer wapenen; de kolling aanvecrdt plech.-
lig dit plebiscil; maar bij hel aanveerdeu, wat deel
hijHij yerlaarl dal,« het vaste bosluit der regeering’
i.y door wcrt.dadige en dtturziime middelen de vrij-
heill en geestelijke' onafhankelijkheid van den H.
Slop! te waarborgen.
Ziedaar de beloften, laat ons nu de daden zien
Welnumijnheer, uwe. goede trouw kan hel
niet iloochenen, wal de Pieuiontczen. zonderlinge
bevrijders na zulke plechtige beloften van Rome en
den Paus brachten, was dc verdiukkiiig, de beroo-
ving, dc verwoesting.
Inderdaad., eenmaal deze voorzorgen g nomen
voor: de lichtzinnigheid der openbare meaning, die
zich zoo licht met woorden laat betalen,cn voor de
zwakheid'der politieke gewetens, die' niets anders
vragen dan om bedrogen te worden, heeft men de
hand aan het werk geslagen, met handigheid, wet-
lelijk en men heeft er zich eene taak van gemaakt.
Wordt.voortgezet)
Dc strijd tussclien het goed en het kwaad is
in onze dagen heiliger geworden dan ooit. De
twee legers staan tegenover elkander, het
oógenblik aiwachteiidé oin den vijand afbreuk
te doen, in zijne verschansingen terug te drijven.
Met eiken dag vermeerdert het aantal strijders,
ieder wil het zijne bijbrengen om dc zegcpiaal
te bevorderen van de zaak, die hij overtuigd is
de goede te zijn, en het heil des volks te zullen
bevorderen.
In het kamp der katholieken heeft men nooit
zoo goed begrepen als thans, dat (joor eendracht
alles te winnen, te handhaven is; en voorna
melijkdat wie niet met ons is, tegen ons is.
Er zijn talrijke voorbeelden, tastbaar, zicht
baar voor iedereen, dat bij velen, gister nog
lauw en terughoudend, de moed aangewakkerd,
getemperd, het dwaas menschclijk opzicht af
geschud wordt; dat het plichtbesef, tegelijk met
het begrip der verantwoordelijkheid, die ieder,
en als geloofsgenoot en als staatsburger heeft,
dieper in de massa dringt.
Men heelt begrepen Welke vruchtbare kracht
er ligt besloten in dit woord katholiek, dat
altijd nieuw blijft, terwijl, van oenen anderen,
kant de ondervinding is opgedaan dat alles, wat
van ’t Catholicism was afgeweken, met dorheid,
machteloosheid en onvruchtbaarheid werd ge
slagen. Men beschouwe dc zoogenaamde in
stellingen van liberalism, in zake van gods
dienst en staatkunde, en vergelijke die met de
stichtingen van het Catholicism, die na eeuwen
tijdsverloop nog altijd evenveel frischheid en
levenskracht vertoonen!
Hoe. zou het anders? De bodem,, waarop deze
gevestigd zijn, is geen verstuivend zand, geen
waggelende en zinkende moerasgrond gelijk
waarop dc locheningen en vernielende begin
selen van’t zoo genaamd liberalism op getim
merd worden. Een verheven, eeuwig beginsel
bezielt de katholieke werken, en stuwt ze
vóóruit.
De houding der katholieken is overeenstem-
mig mot onzen landaard. De Relg is vrijmoedig,
rondborstig, bemint de vrijheid en onafhan
kelijk bestaan, ’t Was een spreekwoord bij de
vroegere geslachten: een man,.óen woord.
En ’l' woord lag op de tong, dal wil zeggen
uien beleed openlijk zijne meening, men kende
noch lafheid,' noch huichelarij!
Eiefde voor den godsdiensten liefde voor het
vaderland gingen ten onzent altijd hand aan
hand, zij spraken beide oen woord, en beziel
den al de ontwerpen, al de daden des voorgc-
'slachts. Men vindt de uiting van djt tweeledig
doel op al de.scheppingen,..in al dc inrichlingem
in dc bijzondere even goed als in de openbare
schriften van vroegere» lijd.
Het is door het cailiolicism,' dal België, klein
van ontvang en bevolking,gewórden is, gelijk
hel eeuwen lahg door af de hem omringende
natiën werd benijd groot, machtig, voorspoe-
dig en rijk. Het is door, het Catholicism, dal het
zich in 1870 losscheurdc uit. het juk der'partij
van de vrijheidshalers, die vele ja'ren schijnbaar
sterk was door overmoed, geweid en vermetel
heid, maar geerien echten wezenlijken steun bij
liet volk vond.
■Merkwaardig verschijnsel, dat zeker wel van
aard is om den moed der katholieken staande
t>' houden in al de gelegenheden, dat de ka
tholieken bun vaandel hoog hebben opgestoken
ca breed ontrold, hebben zij gezegepraald
telkens, dal zij meenden te zwak te zijn en zich
Vertrekuren van den ijzeremieg vnn
Duinkerke naar Veurne, 6 4a 11 15 3 45 5 0a Nieuport-Dixmude, 7 40
Veurne-Dixmude-Licliterv.7 43 12 11 4 40 6 02 Dixnïude-Niuuport, 9 43
JUuiaikerke, Veurne, Uikn^ude, Nlieuyort asaur luialïïeK'veSde.
'12 >i» 4 24 a 56 7 Lichtervelde-Veurne,
10 35 2 20 5 10 8 40-1 Veurne-Duinkerke,
IBrief van ttljsr. den Hisschop van
Qdi'Ieans aan M* Minghetti.
Mgr. Dupanloup heeft, zooals wij in een vorig
nummer meedeelden, eene merkweerdige brochure
geschreven in den vorm van eenen brief aan den
eersten italiaanschen minister Minghetti, over de be-
rooving der Kerk te Rome en in Italic. Wij geven
hier dit gewichtig dokument.
De brief begint aldus
«Gij waart in 1848 minister van Pius IX; ik
vind u in 1874 terug als minister van Victor-Emma
nuel.
Gij werktet toen mei den II. Vader aan eene
groote vruchtbare roemvolle onderneming; en of
schoon gij nu een ondankbare meewerking verleent
aan een eilaas, zeer verschillend werk, hebt gij, ik
weet dit, eene dankbare herinnering bewaard voor
den edelmoedigen souvenin, die u een dergelijk
blijk zijner achting had gegeven. Ziedaar Waarom
het niet zonder eemg vertrouwen is, dat ik de vrij
heid neem, dit geschrift tol u te richten.
Ik kom t'i ug van Rome. Ik heb van nabij ge
zien wal er omgaat. Niets is drOCViger; en ik denk
dit-geerne. niot zonder bitter spijt neemt gij deel
aan zulke zaken.
Alles geschiedt met diep overleg en een weten
schappelijke methode; zonder beweging, zonder blijk
baar geweld wettelijke vormen dekken alles; wat
daar echter geschiedt, is niet' minder dan de ver
woesting der Kerk en zou, als zij door de hard der
menschen kon worden vernietigd, hare vernietiging
zijn.
Maar Europa, onverschillig of afgetrokken,
schijnt niet te zien, niets te weten; en Frankrijk,
door zi jne ongelukken gewond, en nog op de helling
van afgronden, kan slechts zuchten....
Vervolgens brengt de bisschop de beloften van de,
italiaansehe regering in herinnering.
Alvorens een oordeel le vellen over hetgeen er
op dit oogenblik te Rome omgaat, is het van belang
beloften te herinneren, die hel italiaansehe góuvcr-
ment had gedaan, CU du verbindtenissen die hel had
aangegaan om de rechten der Kerk, en levens de
rechten van het geweten der katholieke wereld to
eerbiedigen.
Toen in den laatuten oórtog, het geluk der wa
pens onze verwachtingen had bedrogen, op den
eigenslen dag dat onze troepen, die de eer hadden
Rome tegen u te bewaren, waren teruggeroepen,
begreep uw gouvernement, dat nu het van ons niets
meer Ie vrcezeii had, zijn uur gekomen was, en het
nam met gcmakkêlijkcn moed zijn besluit.
Maar alvorens hel uit te voeren, gevoelde het
b< hoefle om, betreli'ende de gevolgen van den aanslag
die eindelijk zou volbreeht worden, de vrees der ka
tholieken te verdrijven, en de mogendheden, die
katholieke onderdanen en bij gevolg belangen le
Rome hebben, gerust te stellen.
Daarom lichte reeds den 29 augusti 1870 M.
Viseonli-Venos(a, uwe minister van imiti'iilandsi lie
zaken, een schrijven aan alle italiaansehe agenten bij
de vreemde hoven, waarvan de besluiten letterlijk de
volgende waren
Hel gouvernement rerbindt zich, alle instelliilgen.
bedieningen en kerkelijke lichamen die ie Home
bestaan, alsmede hunne bedienaars te handhaven.
Het gouvernement veibindt zich alle kerkelijke-
eigendommen, wier opbrengsten aan kerkelijke
ambten, bedieningen, liin'poraliets, instellingen en
vereenigingen belmoren, hun zetel hebbende le
Rome en in do Iconische stad, in hun geheel te be-
houden, zonder ze aan bijzondere lasten te onder-
werpen.
a Derhalve moet alles door u geêerbiegd;behouden,
in zijn geheet behouden worden, en de eigendom der
goederen en den slaat der personen. Dal waren uwe
verbindtenissen en beloften. Niets kon meer formeel
en levens plechtiger gezegd worden, want het was
lot al de hoven van Europa dal gij deze woorden
•richlet.
Hel Memorandum voegde er bij
Hel gouvernement zal zich piet mengen in de
inwendige lucht der kerkelijke korporttlies te Home.
De bisschoppen en prieslcis van liet koningrijk
zijn vrij in' hunne respectieve diocesen en paro-
chicn ran idle inmenging van de.regeering, in het
uitoefenen vmi hun geestelijk ambt.
a Dal is met alles en om aan de katholieke wereld
7.w»t leA on n eust run I, te Veurne
-^wjargTriit r.Nnsaa
Annónckn, 20 ct. per reg.
ld. rechterlijke, 50 ct.
Ecu herstellingen, 1 frank.
Van 1 tot 5 reg. 1 fr.
Eén nummer 15 ccnlinien.
Afzónderlijke nummers
voor artikels, enz,. 20 fr.
het 100.