I
1633.
Veurne, 2 Februari 1876.
jaar.
z.
NiEUWJAARGIFTEN
33e
w.^,,.737 1S1I ,135° yo
174 25
75 00
2018 02
Tc ramen fr.
1
I
De feestelijkheid en eenige parochia
nen,
Houthem.
E. 11. Loncke, pastoor,
E. U. Dlaetcvoet, onderpastoor,
Een onbekende,
Eene id.,
Julie Coulleuier,
Onbekend,
Id.,
Van veraclrcide,
20 00
5 00
5 00
2 00
2 00
10 00
5 00
10 00
1 00
7 00
Lichtervelde- Veurne,
Veurne-Duinkerke,
Bolaeamp.
M. DetoHeuacte, burgemeester,
Onbekend,
15 00
10 00
3 00
5 00
1 00
1 00
1 00
1 00
2 50
TI. PIUS IX,
Pel VS EN KONING.
I
5* LIJST.
Bedrag der vorige lijst, fr. 1498 77
Veurne.
De Cronista gelooft dat het 11" artikel van de
spaansebe grondwet, betrekkelijk de godsdienst
vrijheid, door de Cortes goedgekeurd zal wor
den. liet is tegen deze schikking dal de bisschop
pen hunne onderhoorigen hebben uitgenoodigd
om door den keus hunner afgevaardigden te
protesteeren.
20 00
10 00
25 00
100 00
1 00
5 00
1 50
50
1 00
De Times maakt, in* een lang artikel, een
vergelijk tusschen den stagbhuishoudelijken en
financieelen toestand van Frankrijk en Duitsch-
':>ed, welke geheel ten gunste van eerstgenoemd
Inschrijvingsprijs
5 /r. 'sjaars; met de
jiist O fr.'
Men schrijft in
bij BUSHOMME-hYCKASEYS
6 30 9 08 1 35 8
7 40 10 15 2 39 9 06
kwam het liberalism of beter gezegd de geu-
zerij boven, wij zoo niet hetzelfde, dan ten minste
iets hebben zoudeu dat er weer sterk op zou ge
lijken.
Politiek, overzicht.
Zondag heblrcn de kiezingen voor den Senaat
in Frankrijk plaatsgehad.
De overdrevenen hebben te Parijs hij de eer
ste stemming niet gezegepraald slechts drie
senators werden gekozen MM. de Freycinet, To-
lain en Herold. Bij de tweede stemming bekwam
M. Victor Hugo de meerderheid. De vijfde sena
tor van het departement dei Seine is maar na
eene ballotcering kunnen genoemd worden het
is M. Peyral die overwonnen heelt.
Onder de ministers is M. Dufaure in de Neder-
Charentc niet gekozen, de Bonapartisten hebben
hem van kant geschoven, terwijl M. Buflet inde
Vosges voor de republikaansehe en grondwelle-
lijke lijst gevallen is.
De inlichtingen over al de kiezingen zijn nog
onvolledig. Maar volgens eene depeclie van Havas,
zou zij gansch ter gunste van de republiek zijn
uitgevallen. Op 146 benoemingen, bij de eerste
stemming gedaan, rekent het agentschap op 40
aan de koninklijke partijen toebelioorende, om
trent 20 aan de Boimpai listen en meer dan 80
aan de republikeinen.
Het agentschap acht noodzakelijk er bij te
voegen, dal de gekozene republikeinen voor hel
mierendeel tot de bewarende partij toebehooren,
tis te zeggen aan hel linker centrum.
land overhelt. Het dagblad schrijft dit verval
toe aan het alles opslorpende militarism van
Duilschland en roept hierbij de beruchte woor
den van graaf von Moltke terug in het geheu
gen Duilschland zal verplicht zijn gedurende
eene halve eeuw te verdedigen, wat het in
minder dan een jaar heeft gewonnen. Het be
sluit van den Times is, dat Duilschland geene
50, zelfs geene 10 jaren, het soldalenstelsel zal
kunnen volhouden, dat er nu in voege is. De
last is zoo buitengewoon zwaar dat Duitsch-
land, ten minste wanneer die last niet vermin
derd wordt, zal pogen eenen oorlog te verwek
ken, om daardoor den weg te openen, tot een
algemeenen vrede en algeheele ontwapening.
.Bedrag dor 4 vorige lijsten, fr. 87-00-
.Een bijzondere,
.ld.,
Jd^
Jd„
Jd.,
erskheide kleine giften,
Steenkerke.
E. H. Bril, pastoor, en de Congrcga-
uislezi, die medelijden hebben met
hunnen H. Vader Pius IX, onfaalba-
re.Paus, wettige kouing, kloekmoe
dige .martelaar,
lertrekuren vun den ijzerenweg van Duinkerk W het 100
Duinkerke naar Veurne, 6 35 11 10 3 40 5 00 I Ninmmni n- Xiewfort nuar Liehtervelde.1 n<«t
HoHtelooH, Wereldlijk, Verpliehtend.
Ziedaar de drie woorden, welke de liberalen
nu op hun vaandel schrijven en waarin zij,
ofschoon niet heel cn al tot akkoord, het
program meenen gevonden te hebben, naar
hetwelk zij zoolang reeds op zoek zijn geweest.
Zij kondigen een algemeen petitionnement,
door geheel het land aan, ten einde aan de
wetgeving de toepassing dezer drie woorden
kosteloos, wereldlijk en verplichtend op het
onderwijs toe te passen.
Het getal der burgers welke zich door dit
geuzenlokaas zal laten verleiden, zal ongetwij
feld klein zijn, doch wij achten het ons ten
plicht te waarschuwen tegen het plan, dat
achter die ronkende woorden verborgen is.
Waarom vragen de liberalen de kosteloosheid
van het onderwijs? Wel, omdat zij daarin het
middel zien om de vrijheid van het onderwijs tc
dooden. inderdaad, welk onderwijsgesticht zal
nog nevens de scholen van Slaat en gemeente
kunnen beslaan, wanneer in die laatste hét
onderwijs gratis gegeven wordt?
Voor hen die de middelen niet bezitten om
hunne kinderen het onderwijs tc verschaften, is
die maatregel overbodig. Immers, daarin is
reeds door de tegenwoordige wet voorzien,
want het onderwijs is kosteloos voor de behoef-
tigen.
Wat nu de burgerij aangaat, die zal heel een
voudig hetgeen ze nu aan schoolgeld uitgeeft,
betalen in den vorm van belasting, en dat niet
alleen terwijl de kinderen ter school gaan, maar
zelfs dan nog als ze reeds lang de schoolbanken
verlaten hebben.
Daarenboven moet hel onderwijs wereldlijk
zijn, is te zeggen geen priester zal den voet
meer in de school zetten en van godsdienstig
onderwijs zal er geen spraak meer zijn.
Daarin zijn de antwerpsche geuzen reeds in
zooverre de liberalen van het hecle land vooruit,
dat zij de toelagen der stad voor liet godsdien
stig ouderwijs in atheneum cn middelbare school
hebben afgeschaft.
Dus na door de kosteloosheid van het ofti-
cicel onderwijs alle konkurrentie ónmogelijk te
hebben gemaakt, zullen de burgers, die hunne
kinderen volgens de princiepen van hunnen
godsdienst opvoeden, de vruchten van al hunne
zorgen zien vernietigen door een onderwijs dat,
zoo niet rechtstreeks tegen die princieoeii aan-
druischl, dan toch door zijne onverschilligheid,
hel goede zaad in de harten der kinderen zal
versmachten.
Eindelijk moet liet onderwijs verplichtend
zijn, dal is men zal de ouders, op strafte van
boete en gevangenis, dwingen hunne kinderen
naarde school te zenden, en de Slaat zal bepa
len hoelang zij de school moeten bij wonen.
Wanneer men hierbij in aanmerking neemt,
dat zooals wij hoogcr zegden, de kosteloosheid
van het ofticiccl onderwijs onvermijdelijk moet
voor gevolg hebben, dat geene vrije scholen
nevens de ofticieele kunnen beslaan, wal zal
men zien?
Dat de ouders, krachtens de wet, zullen ver
plicht zijn hunne kinderen naar de ofticieele
scholen te zenden, hetzij dat onderwijs bun be
valt of niet.
Veronderstellen wij dal er ouders genoeg ge
vonden worden die bereid zijn ten hunnen
koste, hunne kinderen in eene vrije school te
laten onderwijzen. Dan staan wij voor die
schreeuwende oiircchtvccrdigheid, dat die ou
ders boven het schoolgeld hunner kinderen nog
bet oflicieel onderwijs moeten helpen betalen,
waaruit zij geen voordeel trekken.
Dit laatste echter is slechts eene veronderstel
ling, want onze libertüen zijn ongetwijfeld van
plan niet te dulden dat de kinderen naar andere
scholen dan die van hei gouvernement gezonden
worden. Zij zijn immers zoo vrijgezind!
Dat belet echter de geuzerij niet, op alle
toonen te schreeuwen, dat de konservatieve par
tij dc vernietiging wil van alle persoonlijke vrij-
Vrljhch! gelijk in Pruisen.
Wij zijn voor de vrijheid 1 roept een libe
raal blad; doch hel roept erbijWij zijn voor
Bismark. Welnu, vrijheid en Bismark zijn twee
woorden, die tegen elkander aanstóoten, en als
onze liberale geuzen de vrijheid vragen gelijk in
Pruisen, dan vragen zij geheel eenvoudig de
dwingelandij. Wilt gij een nieuw staalljen van
’t geen dc vrijheid in Pruisen is? Leest dan het
volgende bericht uit Posen
Duim 30 parochiën hebben geen priester
meer, in 21 is reeds sedert geruimen tijd geen
mis gelezen, zelfs niet op de groote feestdagen
van Paschen, Sinxen, Kerstmis, enz. Dc zieken
worden des nachts naar dc naburige parochiën
gebracht, om daar de laatste troostmiddelen der
Kerk te ontvangen tenzij een priester het wage
in het geheim aan hun sterf bed te komen, op
gevaar van gevangen gezet of verbannen te
worden.
Dc begrafenissen gebeuren zonder ccnige
kerkelijke plechtigheid; men merkt de nieuwe
graven met eenen steen, ten einde ze eenmaal
door een priester te laten zegenen. De groote
meerderheid der geestelijken is overstelpt met
boeten van allerlei aard, hetzij wegens eene en
kele weigering om met M. von Massenbach, den
stadsadministrateur van het diocees, te korres-
ponderen, hetzij om iets anders.
Die boeten bedragen soms zulke sommen,
dat de inkomsten van een armen pastoor, gedu
rende 2 a 3 jaren, niet voldoende zijn om ze tc
betalen. Dit is bij voorbeeld het geval tc Rucho-
cinc, met den pastoor Bartsch. De Kur P< sn.
heeft alle priesters van het diocees uitgenoodigd
in hare kolommen het juiste cijfer der aan ieder
in het bijzonder opgelegde boeten bekend tc
maken. Tol in hel laatst van december hebben
slechts 57 aan dit verzoek voldaan, en reeds be
reikt het gesainentliik bedrag van de door deze
bcloopen booten 77,388 mark.
Hieruit kan men eenigszius het liooge cijfer
berekenen, waartoe het, zoo die betreurensweer-
dige toestand nog lang duurt, komen moet. Bij
benadering schat men liet totaal der in Pruisen
aan de geestelijken en aan de katholieke redak-
tcurs opgelegde boeten op 1,200,000 mark, of
subsidiair 50,000 dagen gevangenisstraf.
Wal dc berooving aangaat, die de leden der
getrouwe geestelijkheid persoonlijk betreft, om
zich daanau een juist denkbeeld te maken, moet
men de armoede, waartoe zij gebracht zijn,
van nabij gezien hebben.
Inde meeste pastorijen vindt men nog slechts
een bed, eene tafel, een voclbankske; er zijn
priesters die zelfs hunne togen of pelsjasset
publiek zagen verkoopen, en dat bij een winter,
die zich reeds zoo vroeg, zoo streng deed ge
voelen. En toch, in weerwil van dit alles, zijn
er toch op dit oogenblik nog maar zeer weini
gen afvallig geworden.
Ziedaar, onder ander, de vrijheid in Pruisen
Dat doet ons denken aan deii tijd toen de
communards van 1793 hier te lande meestel'
waren. In alle geval moet men niet vergeten dat,
Onbekend,
A. B.
Congregatie van hel bissch. eollegie.
Familie Cuvelier,
Jozel CLaerhout,
K. Rillof-Borre,
Emile Hendrvckx,
Eudoxia Dclauglie,
Emile Verincesch,
Eene dienstmeid,
C. V.
I
I
Nienport.
AAN
7 warle.Nonneniiraal, te Veurrre
Ooatduynkerke.
Pervyee.
AKKOsctx, 20 ct. per ren-
ld. rechterlijke, 50 ct.
Eej herstellingen, 1 frank
Van 1 tot 5 reg. 1 fr.
Een nummer 15 centimen.
Afrondcilijke nummers
voor artikels, eni., 20 fr.
Coxy ile.
