O
fep!
3 Mei 3876.
X» 1«46.
B
33’
j aar.
i
8
9 OS
Inschrijvingsprijs
5 'sjaars; met de
I st 6 [r.
Men schrijft in
tij nONUOMHB-nYCKASEYS
ouiku-«nuvi«
V7 ehr.he.
ander middel meer zag, dan zich om hulp tot andere
mogendheden te wenden. Het gevolg hiervan was,
dat in Februari 1738 een Frans h leger op het'eiland
landde, en in korten tijd belangrijke voordeelen op
de Korsikanen behaalde, zoodat deze reeds met den
Fransehen eommandant-gc teraal Boisseux onder-
handelingcn zochten aan te knoopen. Daar ver
schenen echler op den 13 September, toen de nood
het hoogst geklommen was. plotseling in de haven
van Porto Becchio. onder Hollandsche vlag, drie
groote, rijk met wapenen van allerlei soort, met
munitie en alle andere krijgsbenoodigheden uitge-
ruste schepen, onder bevel van don neef van koning
Tluoloor, baron von Droste.
Zeer wijselijk had Theodoor aan de gehcclc zaak
een koopmansachtigen vorm gegeven. Hij had name
lijk de Amsterdammc.s het belang van handelsge-
meenschap in de Middella'ndsche zee, onder het oog
gebracht, en had daardoor zijn doel bereikt. De op
400,000 gulden geschatte scheepslading zou legen
landsproducten van Korsika, ten bed-age van
800.000 gl.. ingeruild worden. Maar wat hielp hem
pj»L
liij aan den godsdienst zijne plaats in de school
1 1 I 1 «tl
DE KOj^riTxTG-
vangene lachend, aan u heb ik zeker deze vriende-
OeMeliiedku»diKe Kpiirode. bewaring te danken, doch daarnieb hebt gij mij
I nog eenigszins verlamd, en gij zult er verbaasd over
staan, hoe ik door deze vochtige kerkermuren heen
met de buitenwereld spreken zal
En de gevangene had v.( - g
wonderlijke slimheid wist hij met de buitenwereld i
L
belangstelling in te boezemen
Welaan, mijne hoeren in Genua! riep de ge
lijk* bewaring te, danken, doch daarmee hebt gij mij
staan, hoe ik door deze vochtige kerkermuren heen
En de gevangene had werkelijk gelijk. Met ver
wonderlijke slimheid wist hij met de buitenwereld in
gemeenschap te treden, de hollandsche dagbladen
belangstelling in te boezemen voer zijne zaak, en
zelfs met eenige voorname handelshuizen overeen
komsten aan te gaan. Waarbij hem de rijkste hulp
bronnen worden gewaarborgd.
Op den 7 mei waren nietHeen zijne oude schul
den betaald, maar hij zelf werd oji de eervolste wijze
uit de gevangenis ontslagen.
Kort daarop zeilde een goed ui'gerust schip naar
van deze blijde ge
beurtenis, in December 1737 opnieuw trouw te
zweren.
Thans was koning Theodoor
ondernam in het belang van
L
Westfalen bracht, waar I
ten, baron von Droste en baron Friedrich von Neu
hof. met zich nam. waarna hij Parijs, Marseille en
Lissabon bezocht, waarschijnlijk ook weder de vor
sten der Barbarijsehe Stalen op de noordkust van
Afrika met een bezoek vereerde. en door nieuwe
manifesten de republiek Genua in oen steeds moci-
lijkeren toestand bracht.
Door deze ieverige werkzaamheid had hij de
stemming der Korsikanen weder bijna algemeen
voor zich gewonnen, zoodat Genua, wilde het zijne o
aanspraken op Korsika blijven doen gelden,geen j ka nooit tot zelfstandigheid brengt
Het Advertenlie-blad van zondag spuwt vuur
en vlam, omdat wij, in ons laatste nummer, de
groote vrijheid genomen hebben eenige onbe
zonnen woorden op te vatten, die, volgens ge-
loofweerdige personen, maar al te wel uitge
sproken zijn geweest.
Volgens den schrijver van het Advertentie-blad,
is geheel ons artikel een samenhang van las
ter en logentaai. Dit is gemakkelijk om zeggen,
en wij bekommeren ons weinig over gezegdens,
hoe grof en boe kleingeestig zij ook wezen mo
gen; alleenlijk houden wij alles staan wat wij
beweerden over acht dagen en zullen wij er
geen enkel woord van herroepen.
Zoo is <icü wam* dat de heer minister van
openbare werken aan onzen ievervollen volks
vertegenwoordiger, M. Leon Visart, over een
tiental dagen, gezeid heeftdat hij niets wist
van geheel deze zaak; dat hij dicnsvolgens
geen besluit had kunnen nemen, en dat hij
bereid was diesaangaande alle inlichtingen of
gezantschappen te aanveerden.
Zoo ïh hei waai* dat het bestuur der Wate
ring een gehoor komt te vragen aan den heer
minister.
Zoo is itet w ant* dat er aan de bestendige
deputatie geen enkel woord over deze zaak is
toegekomen. Zijn er brieven aan dit bestuur ge
schreven geweest, gelijk- het Advertentie-blad
beweert, zeker is hqt, dat er aan de leden van
dit bestuur geen kennis van is gegeven geweest.
Voor wat aangaat de kwestie dal de besten
dige deputatie niet geantwoord heeft aan de
Watering, de reden is doodeenvoudig, aange
zien de deputatie moeilijk kan antwoorden aan
iets waarvan zij gcene kennis had. Ten anderen,
de'diepzinnige schrijver van het Advertenlie-blad
zou moeten weten dat de briefwisselingen ge
daan worden, niet door de deputatie, maar door
de bureelcn van den heer gouverneur. Indien er
dus eene verzuiming beslaat, en de verwijting
van het Advertentie-blad gegrond is, ze valt vlak,
op den neus van den heer gouverneur der pro
vincie? Gij speelt hier dus, confrater, de rol van
den beer uit de fabel, en werpt slccnen in den
hof van uwen besten vriend.
Het Advertentie-blad neemt de gelegenheid te
baat om M. Behaeghel eens duchtig te bewicroo-
ken en al de mannen der klerikale partij zoo
klein en onmachtig uil le schilderen als het maar
zijn kan. Nu, daaraan zijn wij gewoon en laten
geheel geerne den confrater in zijn gedacht
wierook en ijdele praat hebben weinig invloed
op een gezond oordeel, en wij zijn overtuigd,
dat het artikel, van het Advertenlie-blad weinig
JEcne tegenstrijdigheid.
De gedurige tegenstrijdigheid, waar in de
grtrroote partij van het vrij metselaarslicht zich
op bet' terrein der wetenschappen en liet onder
wijs verwart, moet voor de leiders eene reden
- van ernstige bekommernissen wezen. Hel be
treft inderdaad van aan de goedsheugige lieden
zekere bestendige feiten uit te leggen die onver-
oenigbaar zijn met de aanspraken van het li
beralism op de ovcrtreflèlijkhcid van zijn onder
wijs.
Er is niets gemccner dan de rechten der
menschclijkc rede op de volledigste vrijmaking
en de wónderen welke deze ontvoogding aan de
maatschappij voorbehoudt, te hooren uittrom
petten. Het vrij onderzoek moet alles in zijne
klauwen kunnen omvatten en, volgens zijnen
willekeur, de waarheid en de valschhcid onder-
eenmengen, zonder dat het aan het geloof toe
gelaten weze den eerbied te eischen voor de
wetten der eeuwige waarheid, en aan den
Schepper van de ongeregeldheden van den geest
zijner schepselen te verbieden. Mits deze eenige
voorwaarde, belooft men ons eenen oneindigen
■vooruitgang, vol van geluk; het liberalism
spreekt er' borg voor, en door tegenstrijdige
redens, schildert bel de Kerk af als de be
schermster der onwetendheid, de tijden van het
geloof als tijdstippen der grootste duisternis
sen, de priesters als dompers, heerschendc
door den domper, en de katholieken als de
laagste menschen der samenleving.
Honderd malen hebben dwaze zwetserijen op
verschillige toonen aan de ooien van hel pu
bliek wee rk Ion ken. Even als de kwakzalvericn
hebben zij talrijke lieden bedrogen; maar de
eenvoudige en rechtschapene menschen hebben
hierover wel eens moeten nadenken, jndien
hetgeen men ons met zulke verzekering houdt
staan waar is, bel liberalism is de verwaarden
bij uitstek van de waarheid en van de onweder-
staanbare macht der zelve; hel onderwijst en
hel schittert, het spreekt, en hel volk loopt hel
na naar de voorgespiegelde wonderbare be
stemmingen. Is het wel dal wat wij zien ge
schieden? - - i-i
Laten wij eens zien wat er in ons land ge- rechtvaardigheid. Dat het liberalism ophoude
beurt. De groote bevorderaar der leering van voordeel te trekken uil overwinningen die de
hol zoogezegd progres heeft zoo weinig ver- zijne niet zijn, dat het zijnen goleenden glans af-
trouweu in de vastheid en de vruchtbaarheid ^gge, om gelijk het is in hel strijdperk te
van zijn princiep, dat bij slechts gansch gewa- treden, mei zijne loocheningen, zijne schaamte-
pend en met oneindige voorzorgen ten strijde looze redens, zijn hart zonder liefde, en dat men
trekt. Hij is de natuurlijke vijand van hel vrij en on» zegge wat er van zal overblijven een stoffe-
godsdienstig onderwijs en ten allen tijdb beeft hJk P'ogrcs. op de hoogte zijner onafhankelijke
hij aan den godsdienst zijne plaats in de school zedcleer, eenige leerstellingen en rampen,
hard betwist; nauwelijks gerust gesteld door j X. V. Z.
het ofliciccl onderwijs, welk met het geld van
allen en in vele plaatsen met het geld d r katho
lieken, maar legen hen, is ingericht, zou hel nog
en dit is zijn lievelingsdroom overal het
verplichtend onderwijs willen opdringen. Wij
vragen het, heeft hetgeen waar, heilzaam,
krachtig en vooruitgaande in zich zelven is,
zooveel bescherming noodig om door de wereld
te geraken?
Hel is reeds bewezen dat hel liberalism, met
de aangewezene houding aan te nemen, zich op
zijne echte waarde heeft berekend, en dat het
bijgevolg uitmuntende redens heeft om wat meer
zedigheid voor zich zelven en wat min ver
achting voor anderen te toonen. Ilqt is niemand
onbekend, dat, niettegenstaande de ongunstige
voorwaarden der mededinging, onze katholieke
gestichten van allen graad zich in de openbare
proeven door schitterende uitslagen doen onder
scheiden, en dat zelfs in Frankrijk de voor
treffelijkheid van het geestelijk onderwijs door
cijfers in de oflicieele stukken in elke omstan
digheid bestatigd is.
Dit is geen louter geval; sedert omtrent
negentien eeuwen, zet de Kerk zonder ophouden
het werk der gezonde leering voort, welk haar
door haren goddelijken Instelier is opgelegd ge
weest, en welk zij alleen bekwaam was uil te
voeren, omdat zij alleen de waarheid is; hel is
de Kerk die Europa uit de barbaarschhcid heeft
getrokken, met de ziel, maar te zelfder tijde de
strenge geleidster te worden dezer geestelijke
beweging, aan welke wij duizenden scheppin
gen, monumenten, de roemrijkste namen der
geschiedenis te danken hebben.
De Kerk beeft de beschaving aan de wereld
gegeven en de wereld der doling keert zich
tegen hare weldoenster om ze te lasteren. In name
zelf van de wetenschap welke de wereld van de
Kerk heelt ontvangen, en op bet terrein waarop
alles de bezorgdheid, de onuitputbare mild
dadigheid der Kerk beloont, zij durft haar be
schuldigen dat zij werkt om het volk in de
onwetendheid te laten kwijnen. Deze ondank-
I baarheid heeft iels dal bijzonder aanstootclijk
j is; want zij beleedigl liet gezond verstand en uc
■iuinkei-ke, V«*m*aie, Dixikiide, Xieuport waar Eiaiiïervelde. 1 oct. 1873.
6 30 9 08 1 33
7 40 10 13 2 39
Vertrekuren van den ijzeren»»»-#; vim
Duinkerke naar Veurne, 6 33 11 10 3 40 5 00 Nieuport-Dixmude, 7 30 12
Veurne-Dixmude-Lichlcrv.737 12 11 4 33 6 02 j Dixmude-Nieuport, 9 30
4 20 Lichterveldc-Veurne,
2 20 8 43 1 Vcurne-Duinkerke,
3’ Vervolg.
Wel mogelijk dal gij dit doen zult, hernam de.
beambte met een ongeloovigcn trek op zijn gelaat,
terwijl hij hem eene akte overreikte. Gij zult zeker
deze gelcekendc schuldbekentenis wel als echt erken
nen. en weten dat daaróan nog niet door u vol
daan is.?
Neuhof las zijn zondenregister door, en erkende
dat het in orde was.
Zoo spijt het mij u op last van uwen schuld-
eiseher te moeten aankondigen, dat gij mijn ge
vangene zijlhernam de iv-chter. en terwijl hij belde,
schonk hij aan al wat Neuhof hiertegen inbracht, niet
de minste aandacht meer. De binnentredende politie- Korsika, en voor zijne verbaasde onderdanen was dit
dienaar bracht den koning naar eene der gewone t voldoende om hem uit hoofde
«Hen van deschuldgevangenis.
Welk eene verrassing voorde Korsikanen koning
Theodoor te Amsterdam naar de gevangenis! Zoodru
dit ongelooflijk klinkende bericht bekend werd, be
gon tegelijkertijd de republiek Genua zich meer te
gelden en verried daardoor maar al te duidelijk, dat
zij het geweest was. die, daar zij de gingen van Neu
hof steeds angstvallig naging, den Anisterdamschen
schuldeis! her had opgestookt,1 hem in hechtenis te
laten nemen.
Met de hand onder zijn hoofd zal de Korsikaansehe
koning in zijne gevangenis. Maar het was geenszins
omdat hij onder zijn ongeluk gebogen ging, dal hij
dezpeizende houding had aangenomen; het was
veeleer omdat de ondernemende en slimme avon
turier oVer nieuwe middelen nadacht, waardoor hij
zich eene schoon? toekomst zou kunnen bereiden.
weer hersteld. Hij
zijn land eene nog de eerste opgewondenheid der bevolking, toeij hij
grooterc reis, die hom vooreerst in zijn vaderl .n.l zelf aan wal stapte; wat hielpen hem zijne elkander
"hij twee zijner bloedverwan- snel opgevolgde proclamaties; wat hielp de a; ns el-
11 L j ling zijner neven tot stadhouders in verschillende
i gedeelte des lands? De Fransehen hadden de over
macht en eene verklaring van den Frans hen com
mandant tegen baron Neuhof droeg er zeer toe bij
om de eerste geestdrift te doen bekoelen. De Korsi-
kaansche aanvoerdn-s waren moedeloos geworden;
het volk verlangde naar rust en vrede, de tijden
waren in het algemeen veranderd en de overtuiging
won meer en moer veld, dat deze koning geene vol
doende soliede waarborgen opleverde, dal hij Korsi-
gen zou.
('TFordf voortgezet).
R—r incjr.T.vajt »miu umii ruwi
Z-w;ii IcAonm-iistriat, Itf Veiirn*
AnNONCEN, 2,0 cl. Pr
ld. rechterlijke, 50 et.
Eci hcrsJclluioen, 1 frank.
Van 1 tot 5 rej; I Ir.
Een nummer 15 centimen-
Afzondeilijke nummers
voor artikels, enz., 20 fr
hvt OO
