I
LEON VISART.
Ier
durende de laatste zes jaren, onder ons kalbo-
Aftredend lid.
1873 heeft
Het .Advertentie-blad zegt dat de kiezers Ed li
er 1 Bicswal naar de Kamers gaan zenden, cm
dat zij weten dat hij luid op durft spieken. De
prijzen zijn daarvan nog te geven. Advertentie
blad. Eduard zat in de Kamers van 1868 tot
1870, en dat nog bij zijne goede en boste vrien
den de liberalen; en van geheel dien tijd dorst
hij zijnen mond niet open doen, ’t en zij in de
herbergen en de cafés, om faro on Champagne
te doen opdienenJa, de kiezers weten, dal als-
wanneer Eduard een lustig glnzeken faro of
champagne gedronken had, dat hij dan maar al
te luide een wooideken duist lossen; maar 'ten
Hunne werken, ten andere, beantwoorden aan
zulke goddelooze taal.
Ziet in Italië. Baar heeft men den Paus van al
zijne eigendomme
gen
leven in gevaar niet te stellen.
-de kloosters afgebroken, om ze in theaters te
veranderen, of zij dienen voor kaserns, voor
bureelen, en de kloosterlingen zijn er uitgedre
ven. Daar wierd er onlangs eene wet ge
stemd. bij dewelke de priesters en de bisschop
pen, evengelijk de enkele burgers, de wapens
moeten dragen en soldaat worden. Daar zijn
er ten minste tien bisschoppen uit hun paleis
verjaagd, verscheidene seminarie» gesloten, alle
toelagen der gemeenten voor het uitoefenen van
den godsdienst door minister Cantelli stiptelijk
verboden, enz.
En ia (talie, gelijk hier, durven die schijn
heiligen van 1
doin spreken!
1 ürnlge cijfer» «lir nog »l weel bedieden.
In zijnen omzendbrief aan de kiezers, zegt M.
Leon Visart dat er in liet arrondissement Veurne
meer openbare werken zijn gedaan geweest ge-
durende de laatste zes jaren, onder ons kallio-
éigendommen beroofd, en hij is gedwon- lick ministerie, dan in de 14 voorgaande jaren
zich in het Valicaan op te sluiten om zijn I
i in „evaar niet te stellen. Daar worden
der kloosters.
Al dat priester is, is bedorven, cn al die
■nog naar de kerk en te biechte gaan, zijn dom
pelaars era onamtuelaars.
De katholieke religie leeft nog slechts door
misverstaan; zij strijdt tegen al wal de tijd,
•dier. wij beleven, van noode heeft; de Paus
ln'eit gemist als hij 0. L. V. onbevlekt onlvan-
p*n verklaarde; de katholieke godsdienst kan
ciiet te «amen gaan met de volksbeschaving; de
katholieke g. Misdienst is een heidendom van on
een lijd, eu hel moet door alle mogelijke midde
len uitgeroeid en van kante gemaakt worden.
.Men moet de zielen aan de Kerk ontrukken.
De katholieken zijn maargoed om geslagen
en idgerost te worden.
Gij, katholieken, zult wettiglijk verdwijnen
of door eene revolutie omver geworpen worden.
Men moet bel katholicisnius in hel slijk
veismacliten.
Duilschland, Zwitserland en Italië geven
«sns voorbeelden die goed zijn om na te volgen.
.Men moet den eerloozen hoop van Paters en
inonnen wegjagen en den kanker der kloosters
uitroeien.
Men moet tegen de katholieken gebruik
«lakett van boeten, gevangen ballingschap.
Wal in 1793 gebeurd is (als men de pries-
1
afschrik in, maar zon liever moeien hernieuwd
worden.
heid bevoordeel igen,
schatten.
niet alleen op politiek terrein, maar ook op
godsdienstig terrein.
Ja, riep d’Elhoungne onlangs uit, zoo
de priester over i'
cveiilatig zal hij over den burger meestel zijn
Dus om de politieke macht der priesters te ver-
i.l-.lp... - i -
Men. In den Staat, moet de godsdienst niets, de zelfden boom te plukken hebben.
Hier ook, in ons land, hier te Veurne, gelijk
elders, hooien wij dal zelfde liedje De libe
ralen zijn den Godsdienst niet vijandig. De
priesters bedriegen n met zulks te zeggen; de
liberalen verklaren zich alleen tegen de over-
I heersching, de dominalie der klerikalen. Kie-
zers, gelooft ze niet. (Wordt voortgezet).
I van hel liberaal ministerie, ’k Heb dat willen in
cijfers zien cn welen, en inderdaad ge.onden
dal het zoo is.
Ten eerste Voor de werken aan den User
Ten gevolge der wet 8 September 1839, is er
in twee maal den 26 December 1861 en den 3
november 1862, toegestaan geweest de som van
1,430,000 fr. Van die sommen, sedert acht en
negen jaar toegestaan, was er schier nog niets
gebruikt als het liberaal ministerie viel.
1 Zeggen wij hier in ’t voorbijgaan, dat M Ilies-
wal in twee jaar bij zijne vrienden geen centiem
voor de werken van den User bekomen heeft.
Eenige weken voor den val van ’t liberaal
ministerie, in 1870, wierd er 32,000 fr. toegc-
En in Duilschland, daar is de oorlog aan Kerk
en priesters nog heviger, en onder den titel van
beschavingstrijd, woedt de vervolging in het
nieuwe keizerrijk.
Vijf bisschoppen, achttien honderd priesters,
vier en dertig uitgevers van katholieke dagbla
den waren, in oogst 1875, in gevang of in bal- I
lingschap; en dit getal is sedert dien merkelijk werken besloten van in’t korte de groote sluis te
aangegroeid. i beginnen, die noodig is om eene havenkom
De kloosters zijn gesloten, de scholen aan de
geestelijkheid onttrokken, de paters en nonnen
uil hel land gebannen en op het vreemde ver
jaagd, en zoo ver gaat zijne woede! bij
den vreemde zelt zijn zij door Bismark vervolgd;
de goederen der kerken zijn aangeslagen en de
katnolieke diensten belet; er zijn zelts priesters
die van het altaar, waar zij mis lazen, door de
gendarmen afgerukt zijn geweest, om naar het
kot of ’stands grenzen opgeleid te worden.
Zie hier, onder andere, den staal van hel
bisdom van Posen, over eenige maanden
In de eerste maanden van 1875, waren in
het gevang de aaislbisschop, tie wijbisschop,
de vicaris-generaal, drie dekens, 30 priesteis;
20 parochiën waren beroofd van hunne herders;
boven de 100 processen waren ingespannen te
gen priesters; 25 jonge priesters waren verban
nen; meer dan 30 priesters mochten geene mis
ters vervolgde, vermoordde, enz.) boezemt geen lezen, zelfs in hun eigen huis; 300 priesters
1 i waren veroordeeld tot hooge geldboeten, die
i zij niet konden betalen, en waarvoor zij moes-
Dat eenemaatschappij, die wil deonnoozel- ten in 'tgevang gaan; de jesumten, de lledemp-
lilersen waren verjaagd uil het land.
Ziel daar, kiezers, een staaltje van hetgeen in
'je Duilschland gebeurt. Daar ook
Ziet in Zwitserland! 't Is daar dat de katho
lieken van hunne kerken beroofd worden en in
schuren en stallingen mis moeten hooren en
bunnen godsdienst uitoefenen; ’t is daar dat de
bisschop van Bael, .Mgr. I.achat, en de bisschop
van Geneven, Mgr. Mermillod, op ballingschap
zijn; dat er, in den Jura alleen, 97 priesters zijn
weggejaagd; dat in vele kantons, de priesters
zich moeten verduiken en als kwaaddoeners
•door de gendarmen opgezocht worden.
I
priesters niet zijn, maar hoort wat zij schrijven
«en zeggen
Op 2 Jan. 1875 zei la Démocratie catholigue
De ultramontane» (dat zijn deze die den
Paus als opperhoofd der Kerk aanzien cn eer-
biedigen) zijn allen kwaaddoeners en er mag
geene vrijheid bestaan voor de kwaad-
doeners.
Carteret, de geleider der liberalen, zeide in
den raad van Geneven Hel ultramon’anismus
is gevaarlijk; men moet het bevechten met alle
mogelijke middels; men moet het eenen he-
vigen en uitroeienden oorlog aan doen, en dat
zonder genade, 'lis uitzinnigheid van te willen
rechlveerdig zijn met zulke» vijand.
Sedert dat M. Visart onze vertegenwoordiger
is, vind ik
In gevolge der wet van 27 Juli 1871 fr. 200.000
16 Oogst 1872 fr. 800,000
9 Juli 1874 fr. 200.000
en gestemd in 1876 fr. 200.000
die een millioen vier honderd duizend frank buiten
gewone kredieten zijn
Vcor wat de werkingen aangaat, men had
bijna niets gedaan voor 1876; en sedert heeft
men die zoo ver gebracht, dal de werken aan
ï)aar’o'c/k zeggen de liberalen dat zij tegen de den User zelf voltooid zijn en dat het laatste deel
-•**van de vaart van Loo tot Veurne eerstdaags zal "oini. iu „tooit
aanbesteed worden.
Ik leze ook in de laatste Annalen dat de mi
nister van openbare werken, op eene interpel
latie van M. Leon Visart, verklaart dat de ge
stemde kredieten voor den tegcnwoórdigen i
werktijd toereikend zijnv mits er, met de laatst- I
gestemde 20(1,000 fr., nog 601,382 fr. over- I
blijven; en hij verzekert dat al de werken zullen
vole.iud zijn in 1877.
Met de sommen in de gewone budjetlen
gebracht, zijn, onder anderen, de volgende
'werken aangegaan
Het heropmaken der sluizen van Nieupoort, aan
dewelke men tegenwoordig ijverig werkt, en
die voor’t minste zeven honderd duizend frank
De Mllitlewet.
Het Advertentie-ldad tracht door vele woorden
die kwestie te verneslelen en te vei draaien en
er een wapen van te maken togen de katholieken,
en, och Hemel toch! T is zonneklaar bewezen
Ten eerste, dat al 't geen waarover men mot
reden klaagt, liet werk is van een liberaal mi-
ninislurie 'l is een liberaal ministerie welk de
11 ledwet van 1870 gemaakt heelt.
Ten tweede, door eene wet van
een katholiek ministerie de slechte wet van 1870
verbeterd zooveel het in zijne macht was.
Ten derde, de liefhebbers van een sterk leger
en van den krijgsdienst voor iedereen en van eene
maand krijgsoefening 's jaars ten minste voor alle
man verwachten al die schoone dingen van een
liberaal ministerie. Zoo hebben de gazellen van
deze dagen gedrukt dat de militairen te Anl-
1 werpen allen zullen liberaal stemmen, omdat
.zijden algemeenen en verplichtenden krijgs-
- ministerie, in I8< "“-1' oi.OOO fr toege- dienst van de liberalen zullen verkrijgen.'t Is te
hunnen eerbied voor Kerk en Paus- staan voor het stellen der gebouwen dienstig hopeil dat hel nog lang zal duren.
j voor de Douanen te Beveren en te Nieuport; eu 1
T is daarmee al. -
Het Advertentie-ldad begint zijn supplement
van woensdag laatst met eenen grooten «/el
nel op, waardoor hel aaukondigt dat het aan
al de kiezers toegezonden wordt se lert 28 mei.
Wal de postmeester en de postbedienden van
dien let wel op zeggen, weten wij niet, maar
wij zijn in staat, aan 'l Advertentie-ldad kenbaar
te maken, dat er redelijk veel kiezers zijn die,
I sedert zondag 28 mei. het Adiurtentie-ldad niet
ontvangen, en de reden hiervan is dood een-
I voudig, T is om dat het hun niet loegezonden
'1 let wel op is dan voor de
i verzenders van ’t Advertentie-blud zelve.
den biechtstoel moet af- 1 loristen, de Zusters van het 11. Hert, de Carme-
i litersen waren verjaagd uit hel land.
Dal men de pausgezinden moet vervolgen j Ziel daar, kiezers, een staaltje van hetgeen in
I het naburige Duilschland gebeurt. Daar ook
zegt Bismark dat hij tegen den godsdienst niet
de gewetens zal heersehen, zoo priesters, en gij ziet wal er van komt. Wilt gij
I. hetzelfde in Belgie, stemt voor de geuzen en
_r hier, gelijk in de andere lauden, zullen wij in
nietige» moet men hunne macht over de ziel afne- korten tijd de zelfde bittere vruchten van den-
rede alles zijn.
Wees lutheraan, calvinist of deïst, wees
oud-katholiek, jood of rationalist, wees al wal
gij wilt, gij kunt goede burger blijven, zeer
goede liberaal zijn en rechtzinnig man van voor
uitgang; maar (lel hierop, kiezers) weet, wel dat
.niemand, zonder zich zelvcn tegen te spreken, kan
liberaal zijn in politiek en rmansch-katholiek van
religie. .Niemand kan twee meesters dienen/.oo
schrijft de libeiale Goblet.
zullen kosten. Die zoo noodige werken voor het
algemeen welzijn der streek, brengen ook niet
weinig voordeel bij voor de inwoners van
Nieuport.
De kaaimuur is herbouwd en men doet belang
rijke werken aan de palissadering ot eslacadc.
Daarenboven beeft de minister van openbare
beginnen, die noodig is om
'bassin a pot) te maken.
Die weiken waren ternauwernood aangelegd
of hel orgaan der Nieupoortsche liberalen. de
Stad Nieupoort, schreef in 1872: Wij bieden
den edelen volksvertegenwoordiger Leon Visart
onzen nedcrigen maar warmen dank, en voeden
de hoop dal het sedert lang miskende Nieupoort
eindelijk recht zal bekomen. 'tls omdat zij in
hunne hoop niet zijn te leur gesteld geweest,
dat do trouwe Nieupoortenaren den heer Visart
hunne genegenheid blijven behouden en weinig
o|> de kandidatuur van zijnen onbekwamen
tegenstrever verliefd zijn.
De gewone loegestanc kredieten hebben nog
gebruikt geweest
1’ Om nieuwe bruggen te leggen, eene te
l’orthem, eene,te Geren, twee te Veurne, eene
te Adinkerke, eene bij den Pelicaan-Nieupoort,
enz.
2° Om in steen te leggen den trekweg langs
de vaart van Nieupoort naar Plasschendaele.
3* Om menigvuldige steenwegen te hcrleggen
of op nieuw te leggen.
4° Tot verscheidene andere kleine werken.
Na dit alles, zien wij wie de belangen van
Veurnambacht verwaarloosd heeft, en wij her
halen hetgeen ons ijverige representant Leon
Visart heeft geschreven dal er in 'l arrondis
sement Veurne meer openbare werken zijn ge
daan geweest gedurende de laatste zes jaren
dal hij, onder het katholiek ministerie, voor
onze belangen zorgde, dan in de veertien voor
gaande jaren van hel liberaal ministerie. Dat is
vooruitgang in den waren zin, en voor zulk-
danige vooruitgang stemmen wij met te kiezen
voor
van 18*0.)
(Zir l'rurntinr vin Wnrnsil.i;; l.intst cn An nnlrn
(Zie f 'mrnanr »an Woensd.i|; en .liiHul.n »»n I87
j IJ tll(* Wil Alt’ 1111IUU l j i-»>“ v v ut ’*v j’iv, iv. li vtv lllVAcilip-
111MU li^ 111/ UlVf /.v/v dang is, maar alleenlijk tegen de overheerscliing der
iJUOl’H’ II Will Ui I IW.II IL