I
I
het versehH, en will alleeulijk het volk, bedrie
gen. Gij nekt een masker aan, een valseh en
■schijnheilig aangezicht. Maar bet volk is ver
wittigd cn al wat gij zult winnen, T is u zelven
bolacbelijlier en hatelijk maken, cn de veront-
weerdigmg van hel volk op u le trekken.
-’VI KS1IVG.
Wij vernemen dal er eene nieuwe volksverga
dering to Veurne zal plaats hebben op den twee
den Paascbrlag.
De redenaars, die zich reeds hebben laten in
schrijven, zullen hel wetsontwerp anllnmbccck
over het lager onderwijs bespreken.
Nadere bijzonderheden over deze meeting
dcclen wij in ons aanstaande nummer mede.
Scholen cn ttrhoolinccMteiA.
Wij hebben, meenen wij, nooit geschreven en
niemand heelt ooit gepeinsd dal onze tegen
woordige school meesters zouden ongodsdien
stig ot goddeloos zijn. x)ns geuzenpapier mocht
zich dus de moeite sparen geheel een artikel op
te vullen met namen van persoonen die hier op
geene manier te pas komen. Wal wij vreezen
van Van llumbeeck’s wet en onze tegenstre
vers weten hei wel komt geenszins voort uit
de denk- of handelwijs der meesters die tegen
woordig aan hel hoofd onzer gemeentescholen
staan. Maar wat zullen die meesters doen, wan
neer hel hun zal verboden worden van God of
zijn gebod in de school le spreken* wanneer liet
hun zal opgelegd worden nu: of die boeken hun
ne leerlingen aan le loeren? Wat zullen eindelijk
onze toekomende schoolmeesters zijn, wanneer
zij ons zullen aankomen uit de verplichtende
staatsscholen, waar de nieuwe wel alle gods
dienstig onderwijs cn toezicht zal verbannen
hebben? Het is dus, omdat wij, katholieken,
klaar zien in de onvermijdelijke toekomst die
uien ons voorbcieidl; cn het is omdat wij, bij
■ondervinding, weten en zien wal er van een land
gewordt waar dc godsdienst verbannen wordt,
dat wij, beducht voor hel gevaar dal over ons
geliefde Vaderland hangt, dagelijks voor het
altaar uitroepen Van scholen zonder God en
meesters zonder geloof, bewaar ons, lieer.
-----
Sprekende van schoolmeesters, wij kennen
daar ievers een klein meesterke, dal zoodanig
voor het blauw is, dat het niet te zeggen is.
Zijne jaarschriften zijn in ’t blauw; zijne weten
schappen, ’s volksgeluk cn 's volks vooruit
gang en zijn enscigriement laique zijn in
’t blauw, en als bij met eene karre trioinfsgewijze
dc plaats doorrijdt, geheel bet manneken is ge
dekt en gepint niet blauwe lintjes. Och! ileere
toch! blauw Einielke, waarom u toch zoo ver
haasten? Alles komt toch maar op zijnen tijd, en
met le zeerc te willen aankomen, wie weelot gij
nog geene blauwe schenen loopt
Te St. Joost tcn-Noóde heeft men een onder
wijzer hoogst geblameerd, omdat bij toegela-
ten had dat dc kinderen dc school verlieten om,
voor de eerste communie, te biechten te gaan;
omdat hij die school ten dienste had gesteld van
eenigen godsdienst, en dit ten nadeele der weten
schap. Zie «laar, ouders, een voorsmaak van hel
geen dc wet zijn zal.
De wel van 1842 op bel lager onderwijs is
nog niet afgeschaft cn zekere ouderwijzers deu
ken aangenaam t» zijn aan de logiehazen, met
reeds dc kruisbeelden uil dc scholen weg te
ruimen.
AfKcttlln^en.
De geuzen Ixjginnen nu afzettingen van een
nieuw slach in Veui nambachi. De schoolmees
ter van lloutbcm cn dc schoolmeester van Steer.-
kerke en misschien nog al anderen, wie weel
het'? heblxsn door franc mavo u Van Huinbecck
gebod gekregen le kiezen lusschen hunne plaats
van seliiiolmeester en dc plaats van koster-, zij
waren immers 'schoolmeester en koster.
fn de keik konden zij nog eenige honderden
franksjes winnen, die goed le pas kwamen om
treffelijk te leven en vrouw en kinderen te
ondertanden. Lil haat tegen den katholieken
godsdienst, wil minister Van Uumbeeck geene
schoolmeesters meer die koster zijn.
Waarschijnlijk zal de jaarwedde dier school
meesters moeten verhoogd worden, cn wie zal
hel betalen* De gemeenten, Tls nogmaals waar;
Over het algemeen, die drie meelingen zijn
opperbest uitgeslagen *en doen voorzien, dat in
dc loekome :de meelingen, men voor eene zaak
alleen zal moeten verlegen zijn, 't is van geene
■zaal te vinden die groot genoeg is om hel waré
vlaamsch katholiek volk van Veuriiambachl te
bevallen.
De calvercadé var. halfvasten te Brussel.
De Courrier de ilruxelles deelt een aantal bij
zonderheden ir.eê, over de schandalen welke,
ondci voorwendsel van cavalcade, in de straten
der hootdstad zijn vertoond geworden. Deze
bijzonderheden welke hel blad meedeelt, doen
ons waarlijk denken dal de hel dien zondag
over Brussel losgebroken was.
De stoet was zoo walgelijk en zoo schandalig
dat noch de Etoile Beige, noch dc Echo du Par-
lenient, die anders nog al in geen klein gerucht
verschieten, het niet durven wagen er eene be
schrijving var. te geven, ongetwijfeld uil vrees
daardoor aan hunne lezers eenen afkeer inte-
boezemen voor de geuzerij, waarvan zij de voor
vechters zijn. Wij zullen dus ook niet in bijzon
derheden treden, maar alleenlijk zeggen dat,
onder dc bescherming derpolicie, heiligenbeel
den, priesters, kloosterlingen van beide geslach
ten en meer andere eerbiedwaardige zaken,
onder eene afschuwelijke vermomming, aan den
haat cn de verachting ten prooi zijn gegeven.
Doch wij zijn gelukkig le mogen'bestatigen
dat de deftige bevolking'van Brussel duidelijk
iiaren afkeer heeft, laten blijken cn dat do me
nigte welke zich in de straten bevond, op weinig
uitzonderingen na, zoo koud was vcor de geu-
zenbetooging als het weder zelve, dat alles be
halve gunstig was.
Valscheid en schijnheiligheid.
Mijnheer T. II. die op het stadhuis van Veur
ne zoo lodderlijk in den regen staat, ’lis te zeg
gen de prokurcur der provincie, lieëft tot Veurne
een plakkaat doen aanplakken over het wetsont
werp Van Hiimbeeck.
’t Moei algelijk zijn dat de geuzen op hun ge
mak niet blijven door de protestation der katho
lieken. Zoo voel le beter, laat ons maar voort
doen
Nu, op dat plakkaat zijn de grootste dwaas
heden uilgekraamd. M. Heyvaert is in betrek
geweest met den nieuwen arrondisscinenls-com-
missaris eii'inet don gemeenteraad van Veurne;
hij peisl zeker dat al dc Veurnaars van die hecr-
Üens slachten, cn al gclooven wal de gouver
neur nanplakt
Hij drukt in grootc letters liet art. 4 van liet
wetsontwerp Het godsdienstig onderwijs is
overgelaten aan dc zorg der familien en aan de
priesters der vcrschillige eeredienslen.
Onnoozele gouverneur toch! Maar ’t is juist
ddartegen dat wij protesteeren wij willen dat
■onze kinders in den godsdienst onderwezen wor
den, niet alléén te huis en in de kerk, maar dat
gansch hunne opvoeding kristclijk weze.
Daarna roept hij er zegevierend bij Een
lokaal der school wordt aan de beschikking ge
steld der priesters van dc cercdiensten, om er
VOOR of NA dc klassen de godsdienstige lee
ring te onderwijzen aan dc kinderen van hunnen
•e eredienst.
Waarom geeft hij ook het art. o van hel wets
ontwerp niet? Daar wordt er gezegd welke vak
ken verplichtend zijn, onder anderen, de gym
nastiek of paillassenspel, de zang, enz. Hel volk
bad alsdan beter kunnen bemerken dat hel voor
gaande artikel slechts oogenverblinding is.
VOOR of NAI dc k'as in een bijzonder lokaal
ter beschikking gesteld, ’t is le zeggen als de
kinders nog in school niet zijn, ol reeds verlan
gen naar huis te loopen, en nadat de godde-
iooze schoolmeester in zijne klas den godsdienst
belachelijk heeft gemaakt
Doch waar M. Heyvaert eene ongeloof bare
schijnheiligheid ten toon spreidt, ’t is in de
laatste regelen van zijn plakkaat.
’t Is juist, zegt hij, hetgeen waarover de bis
schoppen van Belgic met graaf dc Thcux over
een zijn gekomen; immers zij zelf hebben vast
gesteld dat dc godsdienstleer zou gegeven
worden in het begin en het einde der
klas.
Maar M. Heyvaert, lichtje niet meer verstand?
Ziet gij niet dal er oneindig verschil is lusschen
voor en na de klas, en in het begin cn op
liet einde der klas. In het begin cn op het
einde, ’t is gedurende de klas; voor en na de
klas, ’1 is buiten de klas. Als gij dat niet ziet,
ge zijl meer dan blind, en hebt geen verstand
genoeg om enkele schrijvclaar te zijn.
Doch gij weet wal gij doet, ge verstaat wel
Protestation tegen het Geuzenonder wijs
Overal vermenigvuldigen de .protestation tc-
.gen hel wetsontwerp der zeven géuzenministers
<op het lager onderwijs. De kiezers, gemcente-
raadsheeren, provinciale raadsleden en de vaders
-des huisgezins vereonigen hunne slem om de
inzichten van den tranemaeon Van Uumbeeck en
zijne aanhangers af le keuren en aan de Kamers
ie doen zien dat het wetsontwerp door de logic
•opgedrongen, onaannemelijk is en dat zij alle
wettelijfce middels zullen in 't werk leggen om
het te verijdelen.'t Is een waar plezier om le
zien met wal geestdrift de petition tegen die
geuzenwat algemeen getcekend en aan dc wet
geving gezonden geworden. Woensdag zegden
wij dat er 423 verzoekschriften aan de Kamer
van volksvertegenwoordigers waren gestuurd
-om de verwerping van hel geuzenbroeisel te
vragen. Sinds dien zijn er 287 bij gekomen;
■dat maakt 710. Van zijnen kant heeft de Se
naat er de verledene week 94 ontvangen. Tot
<nn 10e zijn er slechts 19 die het geuzenonder-
wijs vragen en van die 19 zijn er vijf die enkel
■door ‘een persoon oudenteekend zijn.
Sedert de protestation legen Van Maanen, op
t laatste van liet hollandsch bestuur, vinden wij
-nielS'dergelijk in onze geschiedenis. Alle Bel-
;gen voelen dat de vrede, bet geluk, de-eendracht
-en hel beslaan van België nu gsan beslist
worden.
Verscliillige tijdingen.
M. Tyberghein, is tot onderpastoor van Sic
Walburgis alhier benoemd, in vervanging van
wijlen M. Peel, wiens coadjutor hij was sedert
31 juli 187G.
Een koninklijk besluit van den 24 maart
bemachtigt M. L. Sleylaers, doctor te Veurne,
het cereteeken van 3" klas te dragen der orde
van St. Stanislas van Rusland.
Binnen weinige dagen zal M. de doctor Stey-
laers, le Veurne, aan het midden-comiieit, té
Brussel, laten geworden het bedrag der inge
zamelde sommen ten voordeelc der ongelukkige
slachtoffers der overstrooming in llongarië.
Onder het getal der menigvuldige offranden
door hem rondgehaald en hem toegezonden
voor dit liefdadig werk, moeten wij eene bijzon
dere melding maken van eene milde en edelmoe
dige gilt van honderd franken hem gedaan door
Madame wed* Moreeuw en hare twee kinderen
en van eene gelijke sclioone gift van honderd
franken door eene andere milddadige familie
dezer stad.
M. Sleylaers verzoekt ons, in name der slacht
offers dezer verwoeste landen, waar talrijke
huisgezinnen nog zwerven zonder schuilplaats,
zonder kleeding en zonder brood, zijnen herte-
lijken dank toe te sturen, aan al de persoenen,
welke aan dit goed werk reeds deel genomen
hebben of nog zullen nemen; hij verzoekt tevens
deze welke ten achteren zijn gebleven hem
zonder uitstel hunne giften, hoe gering ook, te
willen laten geworden.
Donderdag avond, rond 8 ure, werd
geheel de stad in rep en roer gezel op het
hooren der brandklok; maar men was algauw
gerust gesteld, loon men vernam dat het pek
tonnen waren die men te Steenkerke verbrand
de ter cere van den burgemeester. Iedereen
was kontent van te kunnen lachen; er waicn
zelfs geesligaards die beweerden dat het de
fameuze os was van dc kiezing van Bulscamp,
die, verschrikt op het gezicht cn het gerucht
van den grooten lawijtmaker, naar Steenkerke
was gevlucht en daar, uit oorzaak van zijn
bovenmatig vel, was in brando geschoten; dc
arme menschen van Bulscamp, zegden zij, zullen
nog wel een tijdige patiëntie hebben, Bcrnaard
cn dc nieuwe molenaar zijn rijk genoeg, zij
zullen wel oenen tweeden os vetten, cn als
die os niet zecro genoeg zou vel worden, ze
zullen hem kroppen.
Er zijn valschc SOfrankstukkén met
dc beeldtenis van Napoleon lil in omloop. Zij
zijn geheel nauwkeurig nagemaakt in platina,
bedekt met eene lichte laag goud. De waarde
van ieder stuk is maai 6 ir. Het is bijna ón
mogelijk die valschc stukken van de echte te
onderscheiden.
Geluk. Dc premie van 100,909 fr. der
laatste trekking van de Iccning van Brussel, is
gewonnen door eenen werkman van Rijsscl,
vader van 5 kinderen.
IJzerenweg, Gedurende dc maand De
cember II. heeft de ontvangst op den Staalsijzc-
renweg 259,100 Ir. en 81 cent, meer opccbracht
dan in December 1877.
ra
Maria Bril.
Philippus cn
van
De boer zal het al betalen!
ilurcerlijke «Ier Mlud Veurne.
Geboorten.
2?. Bieswal Margiireta, d. van Leopold cn
Zuidstr. 27. Vandcnamcclc Mathddis, d. van
Sofia I.afvrc. Bem.sterp. 3o. Uhaye Romania, d.
Leonard en Virginia Bccue. Bcoostcrp.
Sterfgevallen.
Ya7dcnb,ruYacnc Irclu' a- m- Louwyck Theo-
tiet, dienstbode, gtb. cn woon, te Bulsc.itnp.Cl 't
Irena, 76 j., gcb. te Coxydc.
