Il Jimi 1879.
1808
bit blad verschijnt den Woensdag, unmidih-lijk
o
Yeirne,
na de graanmarkt. Inschrijvingsprijs. 5 I'r. ’sjaars; met de post 6 fr. Annohcen 20 ccntimen per regel.
Ileclitei lijke eerherstellingen 1 fr. Een nummer IS cent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 fr. hel 100.
.Men sehrijlt in bij BONHOMME-RYCKASEYS, drnkker-uitgever, Zwarte Nonnenstraat, 4, te Veurne.
garissen en schoolopzieners, Van Ilumbeeck
zeg ik, is liet die alleen beslissen zal hoeveel
scholen er zullen gebouwd zijn in iedere ge
meente; hoeveel meesters en meesteressen er
zullen genoemd zijn; hoe groot hunne jaarwedde
gaat zijn. Maar, hoor ik iemand zeggen, de
burgemeester en de gemeenteraad hebben zij
dan niets meer te zeggen? Ja, een artikel bevat
hunne rechten en luidt als volgt het gemeente
bestuur zal alles, wat M. Van Ilumbeeck, die de
noodwendigheden onzer gemeenten niet kent,
of die zal bericht zijn door geuzen lijk hij, goed
vindt en beslist, moeten betalen schoolgebou
wen, meesters en meesteressen enz. en dal zelfs
waar dit geenszins noodzakelijk is. Daarbij
nieuwe voorzorg, omdat minister Van Ilum
beeck voorziet dat velen hunne kinderen naar
zijne geuzescholen niet gaan zenden, er wordt
een gebod gegeven aan de leden van het bureel
van weldadigheid van de armen te dwingen van
hunne kinders naar de staatsscholen te zenden,
zoo niet van ze brood te weigeren, en nog eens
omdat dit tyrannisch en onmenschelijk gebod
zou ten uitvoer gebracht worden, de school-
komiteiten die natuurlijk zullen zamengesteld
zijn uil de troffel ij kste en bekwaamste geuzekop-
pen van iedere streke, zijn belast van te zien dat
alles ga naar den wensch van den framafon-
baas M. Van ilumbeeck.
Maar, zal iemand zeggen, dat is dwingelandij,
de Belgen en vooral de Vlamingen zullen dat
niet verdragen, ot ten minste zij zullen zorgen
dat die geuzen, die zulke wet hebben helpen
stemmen, zoohaast mogelijk door katholieken en
door ware vrijheidminnaars vervangen zijn.
Jamaar, luistert eens hoe dat die slimme vogels
dat aan boord leggen en welke laffe en schijn
heilige middels zij gebruiken om meester te
blijven.
Vogens de wet, moet’ iedere burger, onder
andere belastingen, iets betalen voor persoo-
neel’t is te zeggen voor deuren en vensters,
voor huishuur en meubels. Door deze belasting
waren er menige persoonen die den kiescijns
bereikten en stemmer wierden voorde Kamers.
Wat hebben de geuzen gedaan? ziende dat vele
pastoors alzoo hpn stemrecht hadden, hebben
zij cenc wel doen stemmen, door de welke al
dezen die, ten gevolge van hunne bediening,
een huis van den Staat ot van de Gemeente be-
woonen, ontslagen zijn van hun persooneel; en
wat zeggen de schijnheiligen? Gij ziet wel dat
wij de pastoors geern zien, wij slaan hunne
lasten af, en inwendig zeggen zij Dezen ten
minste zullen tegen ons niet meer stemmen.
Een andere wel legde eene belasting van 20
guldens op pracht- of praalpeerden, enoene be
lasting van 15 fr. op de peerden van twee dien
sten. Door deze laatste schikking waren vele
landbouwers kiezers, en daar zij meestendeels
katholieken zijn, die belasting wierd afgeschaft
en nog eens een groot getal treffelijke en be
kwame mannen wierden van de stembus ver
wijderd.
Tot het zelfde einde strekt ook het wetsont
werp die thans in de Kamer is neergelegd en
waardoor de belasting op de haardsteden wordt
afgeschaft. Nog ’non keer eenige duizéndc kie
zers van ten lande zullen van de kiezerslijst ge-
schrabt zijn.
Ziet daar, zegde de spreker, hoe eerlijk de
liberalen te werke gaan! ziet daar wat ons moet
de oogen openen over hunne strekkingen, en
wat ons moet doen verstaan, wat wij van die
mannen te verwachten hebben. Ik herhaal het
dus, de strijd zal algemeen worden; gij zelve
zult er getuige van zijn; ja, gij zult er zelve deel
aan nemen, en als getrouwe kinderen der II.
Kerk, als afstammelingen van die dappere Bel
gen, van die manhaftige Vlamingen die hunne
altaren ten prijze van hun bloed verdedigden en
die hun vrij vochten, zult gij strijden met alles
water treffelijk en achtbaar is in ons vaderland,
voor godsdienst en voor vaderland.
Een donderend handgeklap en de warmste
toejuichingen'groeten den welsprekanden rede
naar, en even als na de redevoering van M.
Beyaert, weergalmde welhaast hel deftig- en
welgekend
I>e Meeting van 3 Juni.
Vervoiu. -
Wonderschoon, zegden wij, was de redevoe
ring van M. Beyaert; en waarlijk was het niet
dat M. Verriest en zijn talent óveral en in T bij
zonder in Veurnambacht zeer wel gekend zijn,
men zou kunnen vreezen hebben dat het belang
en de geestdrift, waarmede de eerste redenaar
Het l'ortugeesch ministerie is gevallen, en
met hem de liberale partij. De progressisten
meestal joden hebben de bovenhand behaald
■en zullen al spoedig liet land in de armen van
hel socjalismus werpen de liberalen hebben
hot volk voorbereid.
Daar de meerderheid der Kamer het nieuw
kabinet nog niet genegen is, zal deze al spoe
dig onthouden worden hel ministerie zal vier
■maanden tijd nemen om drukking op de kiezers
uit te oefenen en zich eene meerderheid te ver
schaffen.
In gansch Europa is er ongemak en moei
lijkheden, om dat het volk en de gouverne
menten den waren weg hebben verlaten, en
oorlog tegen God en zijn Kerk hebben gevoerd.
God betere 't
aanhoord werd, zou verminderd hebben in het
tweede deel der luistervolle zitting; zooveel te
meer dat de framaeonswet op alle zijden en kan
ten beschouwd en besproken was geweest,
Maar M. Verriest, die op het gestoelte
tredende, door een algemeen handgeklap be-
g'-oet werd, had nauwelijks eenige Woorden
gesproken, of iedereen was gewaar dal de
tweede aanspraak even aantrekkelijk zou zijn
als de eerste en evenwel onze aandacht en onze
bewondering verdienen zou; de wijze en erva
ren advokaat immers wist eenen nieuwen vorm
te geven aan zijne woorden M. Verriest is een
ware conferencier, die met het volk weet omme
te gaan, die weet wat het volk begeert en dien
het volk verstaat.
De liberalen of geuzen door hunne godde-
loozeen willekeurige werkingen en daden afge
schilderd, de rampzalige schoolwet met al de
ongehoorde voorzorgen door minister Van Ilum
beeck genomen om dezelve overal ten uitvoer te
brengen, en eindelijk de sóhandige middels
door de geuzen in T werk gesteld om te kunnen
aan ’t roer blijven en de groole meerderheid
hunner landgenooten te langer te kunnen ver
drukken; zietdaar de slof van deze tweede aan
spraak, die door treffende gelijkenissen en
voorbeelden opgeluisterd en verklaard was.
Jaren en jaren is het, zegde de spreker, dat
de liberalen de wapens opgenomen hebben
tegen de katholieken en hun geloof en gods
dienst bestrijden en te kort doen en onder
andere zonden die op hunne consciëntie zou
den wegen, hadden zij er nog eene, herin
nerde hij de onrechtveerdige wet op de studie
beurzen diedeti uitersten wil miskent van brave
eu godvreezendc mcnschen en die met hun geld,
in plaats van treffelijke jongelingen en dappere
christenen, geuzen en tiamapons opkweekt. Hij
zei hoe in vele plaatsen, door het toedoen van
goddeloozc en vrijheidhatende burgmeesters, de
katholieke kerkhoven onteerd worden. Hij
bracht ons in 't geheugen hoe wreedzame en
weerlooze bedevaarten door de geuzen aange
vallen en uiteengedreven wierden zulke en
vele andere daden van die valsche vrijheid
minnaars zegde M. Verriest, moet alle tref
felijk en weldenkend mcnsch afkeuren, maar
voegde hij cr bij en iedereen zal verslaan
lioc waar deze bemerking is voor velen onder
u. inenschen van te lande of die anders door
uwen arbeid belet zijt van die geweldenarien
van nabij te beschouwen en ze te beoordeelen
lijk zij het verdienen, die in uwe katholieke ge
meenten, dank aan uwe deftige katholieke
burgemeesters, tot nu toe het geuzengespuis
aan ’t werk niet gezien hebt, gij zijt verre van de
liberalen voor zoo kwaadwillig te aanzien als wij
beweren; dikwijls heeft men u gewaarschuwd,
dikwijls heeft men u gezeid dat zij vijanden zijn
van onzen godsdienst en van onze duurbaarste
vrijheden, maar afgezonderd van het politiek
leven en alleen bekommerd over den goeden
uitslag van uwen dagelijkschen arbeid, waarin
gij vrede en geluk vindt, kondet gij niet geloo-
ven dat er iets op handen was dat moeste vreeze
baren; en beden zelf als geheel’t land omroeid
is, als dagbladen en vlugschriften u het drin-
genste gevaar aanwijzen, als uwe bisschoppen u
in 't openbaar doen bidden om de op|ieilen die
ons Vaderland bedreigen van Onze hoofden te
koeren, men hoort nog somtijds menschen die
zeggen 't en zal zeker zoo slecht niet gaan.
Maar wacht ccn weinig, de stilte en de vrede
die op uwe-dorpen hcerschtcn zal in ’t korte
verdwijnen; de strijd lusschen het goed en het
kwaad, tusschen geuzen en katholieken zal al
gemeen worden; Minister Van Ilumbeeck, in
name van da framaconslogiens, komt ten strijde
tegen het katholiek België en vooral tegen het
katholieke Vlaanderen', met eene wet, die, van
■den eenen kant gelijk M. Beyaert het klaar be
wezen heeft, zoo schijnheilig als goddeloos is,
en die van den anderen kant, let er wel op -
met zoo menigvuldige en ongehoorde voorzor
gen omringd is, dat niemand er aan zal ontsnap
pen. Van Ilumbeeck alleen trouwens, door het
behulp van menigvuldige slaven ’t zij geusche
burgeemeesters, ’t zij andere goddeloozen daar
waar de gemeenteraad katholiek is,en bij
zonderlijk door behulp van geusche commis-
PoIHiek overzicht.
In T korte moest de plechtige jubilé piaats
’.lebben van hel vijfligjaarschè huwelijk des
keizer van Duilschland. Ongelukkiglijk, de kei
zer is gevallen in zijne salons, en 't schijnt dat
zijne wonde min ot meer vrees inboezemt, en
daardoor zullen, volgens het zeggen der gazel
len van Parijs, de feesten te Berlijn afgeschaft
worden. Men spreekt ook van de demissie van
den keizer.
Be nieuwe wetten op den invoer der koop
waren, gekend door hel Duiische Parlement,
schijnen de naburige landen in verlegenheid te
brengen, men spreekt dal de gouvernementen
zouden maatregelen nemen legen den toestand,
■door deze wetten ingébracht. De Duitschen heb
ben voor hen zelven gezorgd', de andere moeien
hel maar weten.
In Ruskmd is -er van niets anders meer
spraak, ’t en zij van ophaiigen, vervoeren tiaar
•Siberië, en wat weet ik nog al, der mVo'/isfen.
•Het gouvernement wil ze ten allen prijze beteu
gelen. Maar zij zijn niet benauwd. Over eenige
dagen zijn er zes mannen in het paleis gedron
gen van den gouverneur van Kiew, en, na mm den
mond gestopt te hebber., rukten zij zijne kleede-
ren af,' en begonnen hem onbermbertig te geose-
’len op zijn bloot lijf, eu als zij moede waren, z jn
■zij vertrokken, zonder van iemand bekend te
■zijn’..... Nog iels anders, zij hdbberi dvn Kamer
ling van den keizer, prins Koskvli, aangehou
den als gijzelaar, en daar cr nihilisten werden
ter dood veroordeeld en opgehangen, hebben zij
den prins vermoord, zijn lichaam in de omstre
ken van St. Petersirurg geworpen, Cfi aangc-
plakt dat hij vermoord was, om de dood der
■nihilstrn te wreken..... Moet verre gaan in Rus
land.
De officiële roevers van Italic gaan voort met
plunderen. Niettegenstaande de begeerte van
Koniog Humbert, hebben zij de hand geslagen
•op den Roomschcn Observatorium die aan een
Jesuiel, P. Fermi, toebehoorde, en den eige
naar mei geweld eruit gesloten. Waarschijnelijk
zal de Koning allicht van hetzelfde laken ecu
broek krijgen.
In Holland ligt bet ministerie ook omverre.
De Kamers hebben niet willen goedkeuren hel
wetsontwerp voor openbare werken, voorge
dragen door den ministpr van don Waterstaat,
en deze heeft zijne demissie gegeven.
In Frankrijk altijd hetzelfde geweld der radi
calen, en dezelfde woede tegen de katholie
ken. Maar de republiek zou hel wel kunnen
beklagen. Sedert dat de broeder van den le-
genwoordigen president der republiek M. Crevy,
gouverneur is in Algiers, is er daar eene revo
lutie losgehroken, die wel zou kunnen slechte
gevolgen hebben voor gansch het land.
c
-W
i