1824
35e jaar
Veurne, 1 October 1879.
I,
j
worden
tl, r God nóch godsdienst, en bijgevolg zonder
eerbied voor de ouders, zonder paal, zonder
ic leleer en niets dan de politic vreezcnd'c;
Van den anderen kant, staal u de vrije katho
lieke school opén, alwaar de godsdienst deugde-
vau uwe kinders, godvreezende en weikzuch-
I onderdanigheid voor hunne ouders.
Kiest, vaders en moeders, maar vergeet niet'
dat zoo gij zaait, gij ook zult maaien.
De Aartsbisschop en de Bisschoppen van Belr
gic zeggen het volgende van de officieels scho
len
Om ónzen herderlijken plicht’ té kwijten,
verklaren wij de nieuwe schoolwet, die het
gouvernement zich voorstelt aan de scholen tqe
te passen «Is gevaarlijk en nadeclig. van hare na
tuur; wij verklaren dal zij de vemprviding der on-
gelovvigheid en onverschilligheid, 'voorstaaten dat
jij eene gan ronding aan het geloof is) aan de yod-
vrur/iliijhéid en aan de godsdienstige rechten van
het lielgisch qolk. En voor deze redens doemen en
verwijzeH wij deze wet.
Gevolgciitiijk nog; ons gedragen aan de
leering van den II. Vader in den reeds gameiden
liiHöf van l’ius IX aan den Bisschep van Freiburg
oil ohs bedienende der woorden van dien Paus, 1
wij verwittigen alle christenen en wij verklaren dat
tn consciëntie men naar zulke scholen niet mag
gaan, omdat zij tegen de kal ludieke Keil; ingericht zijn
Katholickpn, kiest dan aan uwe Bisschoppen
Ic gehoorzamen, ofwel, het geloof uwer voor
vaderen te verlaten, en de katholieke, aposte
lijke en Iiodmsche kerk te verloochenen.
Dus christenen of afvallige schismalieken.
schuw te wëge. Er
J':
Tailors on .Hoeders. l
De vacanlie is ten einde; en gij zult uwo kin
ders opnieuw moeten haar de school jenden.
Maar naar welke school?
Zal bet naar de katholieke oi naar de, ge
meenteschool zijn?
Om u te beletten uwe kinderen-naar de c|tris-
telijke scholen te-zenden* .zal men u zeggen dat
niets veranderd is in de gemeentescholen en dat
het godsdienstig onderwijs naar gewoonte zal
gegeven worden.
Gelooft er niets van.
Overweegt het volgende en oordeelt zelvcn.
De nieuwe wet is door d^ trancmacoiis Voor
bereid met het bekendq dócï de religie ‘te ver
nietigen. I! II
Zij is door een hunner oversten voorgelegd
geweest, door francma<;on Vatihuinbeeck, mi- j
uister van openbaar, onderwijs.
Deze francmacon heeft gezegd ■?- De. katholieke
godsdienst is een lijk dat in hei graf moet gewogen
Dit blad verschijnt den Woensdag, onmiddelijk na de graanmarkt. .Inschrijvingsprijs. 5 tr. tsjiars; niet de posl'G iï. -r- Anyonccn 20 een timen per regel.
Rechteilijke eerherstellingen 1 fr. Een nummer llicent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 Ir. het 100.
Men schrijft in bij BONHOMME-RYCKASEYS, drukker-uitgeyer, Zwarte Nonijenstraat, te Veurne.
--rr— -
Deze wet is door de franema^ón? gestemd
gefeest, die wdedende vijanden van den gods
dienst. De katholieken hébben haar krachtig
bestreden. - u-
De prins de Ligne, voorzitter van den Senaat,
die altijd liberaal was,.heeft gezegd dat het eenè
oorlogs- en ongelukswet was
HewelIk ondervraag.uw/gewéten en vraag u
Eene wet door dc vijanden van den gods
dienst gemaakt, kan zij het godsdienstig onder
wijs In de school laten besttlan?
Ongetwijfeld zult gij zonder aarzelen ant
woorden,'neen, dat is niét mogelijk. Deze wet
heelt ook den priester en dén Godsdienst aan de
deur der school gezet.
Wij weten hetvoor eenigen tijd ten minsten,
zal het Christusbeeld .nóg in de school blijven;
men zal lezen, en zelfs den catechismus leeren.
Ongetwijfeld, door deze uitwendige teekens
moet men het volk bedriegen, dit alles is
corned ie!
Zie.hier de list en de huichelarij.
Deze onrechtvaardige wet had de vaders des
huisgézins verschrikt. Zij zouden gezégd heb
ben nooit zullen onze kinders'scholen zonder
God noch godsdienstig onderwijs binnen tredén.
Bij den tegenstand der huisvaders, is Pier,
dè grafmaker achteruit geweken en .op zijne
beurt, heeft bij gezegd: ónze gemeentescholen
ós
Politiek overwicht.
Men spreekt van eene buitengewöone zit
tijd der Kamer in Frankrijk, op het einde van
november, en die zou duren tot bel einde van
'tjaar. In dezen zittijd zal eerst en vooral het
budget van oorlog moeten gediscuteerd en be
sproken worden; andere groóte.kwestien nog
zullen er voor den dag komen lipt budget der
eerediensten, der buitenlandsche zaken, enz.,
ep, volgens het schijnt, eepe rechislreeksche
interpellatie over de liuantieele kwestie, aan
gaande de nieuwe belastingen.
Er is ook sprake van eène groote beweging
of verandering in de diplomatie. Onder andere
de fransche ambassadeur van Belgie, graaf Du-
chatel, zou naar Oostenrijk gaan en in zijne
plaats zou M. de Montebello genaamd worden.
De minister van oorlpg Grtjsley zou, zpoals
men beweert, weg moéten uit het fransch
ministerie en dat, omdat hij niet genoeg danst
gelijk Gambelta schuifelt.
De betrekkingen tusschen Pruisen en Oosten-
i ijk yVorden alle dage nauwer en nauwer en er
schijnt kwestie te zijn van een bondgenootschap
tusschen die twee landen en misschien wel dat
Engeland ook er zou kunnen iq deel nemen. Dat
zou wel kunnen precies van ’t beste niet zijn
voor den Rus; eene zaak is zekér, ’t is dat het
al sedert lange niet te breed en staat, tus’scïïen
Engeland en Rusland.
De omwenteling en djvróör dei* Zöulous van
Zuid-Afrika is geëindigd on feéti vredeverdrag
geteekend, waai in de Engelschen uitermate
goedwillig en toegevend zijn -• liet gaat pre
cies u<»g zoo wel met in dé AsiatisCbe bezittin
gen van den Afganistart, en in Engeland zelve
en is hel volk niet al te vrede over de traagheid
die het gouvernement iu deze mogelijkheden
aan den dag legt.
In Spanje zit het maar
er zijn weer oproerten in Catalonje; de libcrakn
rij in opstand legen koning Alfons, dien zij
eerst ondersteund hehltcn zekér omdat hij mi
niet meer toegevend genoeg is len limmen op
zichte. Zelfs Serrano.’ die oud bekende op- 7
roermaker, is buiten Spanje gegaan, om de
oude opstandelingen bijeen te roepen de
guerillas benden, zoo men ze noemt, en zou wel
kunnen den oenen of den anderen dag
in het land invallen en eenen niedwen burger-
oorlog aangaan, niet zooals Don Carlos, om.
zijne rechlen le verdedigen, maar als ware rer.sp
volulionnair en republikaan. En onze geuzedag-
bladcn stemmen geheet en gansch toe in,dat ge
dacht van oproer en revolutie, tegen hét gezag
van koning Alfons; zij tracfitéi» zelve die oni-
wentelaars aan te sporen. Nu, geuzen of -revolu-
tionnairen't is al een en hetzelfde, maar niet
tegenstaande dat, zij durven de katholieken
uitgeven als revolutiemakers.
De nieuwe katholieke Knechtjesschbol
is lieden morgend goopend, na de H. Geestmis-
55 leerlingen zijn reeds opgekomen; men ver
wacht er nog in den loop der weck.
Beloften en..j.. kwetsen niemand.
-
De geuzen en hunne schriften, die alle, dage
en óveral den Godsdienst aanrapderl bn de IJ.
Kerk; die hare jdienaars, de priesters 'en de
kloostei’lingéh, üitgeven voor al. wat léelijk'en
slecht ïs, hebben nu voor een momentje bun
heilig of liever schijnheilig aangezicht aange
trokken; men zoui waarlijk zeggen al met oenen
slag eenen hoop kwezelaars.-
Zij bc'ïooven on verzekeren bij boogc en bij
leege, dat de Godsdienst in de scholen zal on-
derwezen worden. de godsdienstleer, zoowel als
vroeger, zal bezorgd worden. Ja maar, ’lis al wél.
van belopven, maar, zeggen de verstandige
mensChén, WIE Zal den catechismus leeren in de
sclioölf
Zonder zending en toelating van de geestelijke
Overheid mag niémand het christelijk onderwijs
leeren, anders is die leering niet eene christc-
lijke, maar’eene schismatieke leering.
’tls waar, de geuzen houden'daarvan geene
rckenirig.' Zoo, ih hun gedacht 'tzal toch cen-
twic zijn-./A,
Maar WIE?
Zullen het de schoolmeesters zijn, die zónder
■permissie in liet officieel onderwijs blijven?
Die alzö'ö zóndèï toelating in de geuzenschool
blijven, 'doen daardoor alleen gi<ml kwaad en
moeten niëi niéer peinzen liunpcn Paschen te
houden. En daarbij nog eene schismatieke lee
ring geven buiten déh wil der II. Kerk! Inder-
daad, treffelijke iécriiig!!!
Zouden het de schoolmeesters zijn die, met
permissie van dén Bisschop, Voor ceii'igen tijd
de staatsschool mogen vóorihouden? i'
Het is hun streng verboden van den catechis
mus te leéren, bn indien zij aan dat verbod niet
onderwerpen,j daardoor zelf alle permissie is
uil. Die leering is ook schismatiek.
Of zal liet misschien de eene ol de andere
geus zijn, of schrijver van oen gcuzehblad, die
hier, gelijk elders, noch aan God noch aan zijn
gebod houden; die den spot drijven met 0. L. V.
,yan Salette, met O. L.V. van Lourdes, melde
onfaalbaarhcid, met de mirakels?^
.Wat, zulke mannen om het godsdienstig on-
iderwijs te geven! <lat bewijst klaarblijklij'k,’dat
die leering': 8 fl9as
1° Schismatiek'zal zijn'van eersten af, omdat
deze die dat onderwijs zullen geven hun niet
willen onderwerpen, noéh gehoorzamen aan
de II. Kerk en aan de geestelijke en kerkelijke
overheid, aan wien alléén het godsdienstig on
derwijs toebehoort;
2" Dat dat onderwijs, is hel niet aanstonds,
'ten minste welhaast on n'oodzakelijk, kettcrsch
zal worden, dewijl het zal gegeven zijn door
mannen die van nu reeds oenige punten van
ons Geloof verwerpen.
En zijn zulke mannen, en zulke gemeente
raden, en zulke opstellers van dagbladen, die
voor het meestendeel hunnen Paschen niet liou-
den, die heweeren dat de kristelijke leering zou
geleerd worden?
Alwie nog den zierken godsdienst of religie
of natuurlijke treffelijkheid in zijne ziel heeft,
zal niet aaiiveerden van die leering te geven.
Die religie heelt, omdat hij daardoor zijn zelvon
verbant uil de II. Kerk en schismatiek wordt,
en zelfs, die nog oenige natuurlijke treffelijkheid
e,n eerlijkheid bezit, ook niét, omdat hij wel
weel, dat hij hem geen zaken mag aantrekken,
waarvan hij geen versland heelt noch bekwaam
heid, en waartoe hij niet geschikt is.
Wie dan zal den catechismus leeren, in dis
geüzeschokm?
Antw. Schismalieken en ketters, goddelooz.en
en .ongclpovigcn, en geen goede christen, geen
een treffelijk en eerlijk man.
zullen verlaten worden. En ten spoedigste mo
gelijk heeft hij bevolen in kien schijn vlies te
doen alsvoren en niets te veranderec.
>si»/ vvMïfïT» ,becr minister, indien alles gelijk Voor
heen moet gedaan worden, waarom heeft gij
dan dc wet veranderd
Ik versta er niets nicer van, tenzij dat gij
bang geworden zijt, en ons bedriegen wilt.
Ja, vaders en moeders, men wil u bedriegen.
Die valsche schijn van Godsdienst is slechts om
uwe kinderen aan te lokken.
Men denkt dat gij bloot en eenvoudig genoeg 7
zult zijn om u door deze listen te laten misleiden..
In der waai heid, ten gevolge der nieuwe
schoolwet, niettegenstaande den schijn 'van
Godsdienst, zal hel onderwij&góddeloos zijn.
En de kinderen uit zulke scholen komende,
zullen noch geloof, noch godsdienst, noch God-
hebben, ’t Doel der franemapons zal bereikt zijn.
Nu, vaders en moeders, kiest dan.
Van den genen kant, dc gemeenteschool zon-
eerbied voor de ouders, zonder paal, zonder
Van den anderen kant, staal u dc vrije katlio-
lijk zal aangeleerd worden, en in welke men
Itige jongelingen zal maken, vol eerbied en
I nj
ÏC
DE VEU
il!
X
i
i
•(V*
V
H i
•if
i
vil V>n jimiwu, W4 VII
-s: -r-----------
I Ir
ll‘n‘L
“f i!' 1 :';.!r<iuDni^V3ïil >11
1 1 1
03