1
iV 1826
15 October 1879.
S3”
j aar
bil blad verschijnt den Woensdag, omniddelijk na de graanmarkt. Inschrijvingsprijs, 5 fr. ’sjaars; met de post 6 fr. Annoncen 20 een timen per regel.
i
r
'r
Veurne,
Men weet dal de liberale partij in Pruisen de
bisschoppen in ’t gevang gesteken, de geeste
lijken verjaagd en den godsdienst uit de scholen
verbannen heeft. Al die geweldige en barbaar-
sche maatregelen hebben eeue hevige woeling
in het land voor tgebr.icht de massa, die van
nieuwigheden en veranderingen houdt, was
eerst liberaalgetind, even als thans in de groote
steden van Belgie; maar de rampen van alle
soort, de armoede, die over de bevolking als
een stortregen gevallen is, hebben al spoedig
aangewezen welken weg men was ingeslagcn.
Pruisen wil teiugkecren naar de gezonde denk
beelden van vroeger.
De liberale pan ij mocht zich dus aan eene ne
derlaag verwachten, m'.-iar degene welke zij ge
leden heeft overtreft tilles wat men gevreesd had.
Men mag verhopen dat de kerkvervolging nu
zal ten einde tijn en een tijdvak van vrede en
geluk voor Duitscldaiid zal beginnen.
Op Belgie kan die nederlaag der pruisisclie
liberalen zeer groeten invloed hebben. Zij be
wijst in alle geval dal niet eene geweldige par
tij lang aan 't hrxd'J van een bewind kan blijven,
al ware zij nog zoo machtig.
In Frankrijk zijn het de Communards, die niet
meer te vreden zijn over hunne verlossers, ’t Is
vooral Gambetia, op wien ze 't hebben. De man
zal varen gelijk Robespierre wanneer hij hel
gepeupel de volle vrijheid zal geschonken heb
ben, zal dit zeilde gepeupel zijne vrijheid
ontnemen.
Politiek overzicht.
Voor het «ogenblik is er in de politieke we
reld maar weinig nieuws; hel bijzonderste is de
zegepraal des- katholieken in Duitschlaud, bij de
kiezingen voor den Landsdag.
De nieuwe kamer zal beslaan uil 175 conser
vatieven, 104 nationaal-libeialcn, 40 progres
sisten, 93 centrum, en 18 Polen.
De bewarende meerderheid zal dus bestaan
uil 286 leden legen 144.
De liberalen heblum 93 zetels verloren; de be
warende partij heelt er 99 en de Polen 5 ge
wonnen.
De liberale heerschappij is dus,, uiteengesto
ven.
Comedie, gemaakt spel.
Als men op 25 september laatst - een dag
dien de Veurnaars nooit vergeten zullen zoo
ingenieus de verdienstelijke en de alom geachte
zusters Annuncia.teu buiten hare klassen sloot,
bewezen honderd en honderden menschen, op
het kloppen van den hamer toegesncld, hunnen
eerbied en hunne genegenheid voor die ver
volgde reiigietisen, en als de drij vermaarde
nuiinekhijzers, bleek gelijk een lijk want
't en is niet al suiker en zeem. Van Humbeeck’s
knape of slave te zijn - de school der zusters
uilkwamen, kon hel volk zijne vr.ronlweerding
niet duiken, iedereen keurde dc/^nbpschotic en
en lafherlige handelwijze ai' van die önberm-
hqnige on brutale geuzen, on ziel, de deftige
openbare prolestalie. zekere geuzen heetten dat
(IniKedic, gemaaid spel. Maar goedwij hebben
Lei genoegen te zeggen aan die fijncooren, die
Het recht van den arme.
Als mén de handelwijze beschouwt van zekere
mannen jegens den arme, cn bijzonderlijk als
men verneemt boe rij die schamele menschen
aanspreken, men zou waarlijk zeggen dal zij
deze aauzien als redclooze dieren die noch
recht noch vrijheid bezitten cn die maar goed
zijn om als slaven te gehoorzamen. En nogtans
wal die vrijheidhaters beweren mogen, zij, die
van hunne macht misbruik maken, en die tot
het ongeluk van een land het op zich ncinpn van
de onrcchtveetdigste en rampzaligste wetten te
helpen uitvoereu; wij zeggen cn houden slaan
dal de arme zoo wel als de rijken rechten heb
ben, ja, heilige rechten, die de wet der natuur
cn de wet van God hun .teekent en die hun bij
gevolg door geen menschcnwetlcn mogen afge-
nomc’.i worden. Die rechten krenken, de nood
lijdende van hunne kostbaarste vrijheden be
roven, er mede te werke gaan gelijk de heide
nen van het oude Griekenland eertijds deden
met de Poten, hunne verworpene en mede-
lijdensweet'dige slaven, ziel laar oenen aanslag
op ’t geen den geringen menschen het. duur
baarste is, zietdaar echoverdruk Ung die maar
d >or de heidenen of ilöéir de franschc. rovolu-
tionnaireii van verlcdene eeuw gepleegd geweest
is. O )k hoe zal de menigte zulke, on: e| o >idp en
btrbaarscbe handel wijs 1 e >ordecleu’t Is
waar, eene dozijn geuzen c-nmr stad, di hun
doopsel, hunne christeli.ke opvoeding en vooral
hunne pl’chlc.n jegens hunnen eyenm.ensch vei-
g.iten hebben, zuilen zoo. een lyranuisch gedng
goedvinden en goedlcurcn; ja, I ooggepianiste
mannen, goijvirnéurs en ministers, die blijde
zijn van vrijhcidhaiers en kejrkverdrukkers te
vinden van hunne soort, deze1 zullen onze libcra'e
kopstukken loven cn ve.heffen, cn, wec.st .cr'
z kor van, hunne onbesqho-itm;.-1 im vroedheid
zal eenen helschen grins doen ontstaan hebben
op de lippen van den aarlsframaeon van Belgie,
Pieter Van Humbeeck!
I£lrziii£ te Brugge.
ZenejsrH*»! der UatholieUeii.
Gister heeft te Brugge de kiezing voor eenen se-
uateur, iu vervanging van M. Boyaval, plaats gehad.
Alhoewel er, dour de wet van augusli 1878, 148
katholieke kiezers in het arrondissement van de lijst
geschrabl zijn, cn onduuks de drukking van ‘t gou
vernement, het geld det logic cn den toevloed der
geuzen en Grieken van andere steden, hebben de
katholieken gezegepraald. Zie hier den uitslag
Ilechtei lijke eerherstellingen 1 fr. Een nummer 15 cent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 fr. het 100.
Men schrijft iu bij BONHOMME-RYCKASKYS, drukkeruitgever, Zwarte Nonnenstraat. 4, te Veurne.
zoo goed de dingen bij hunnen naam noemen,
dal de comedie nog voortduurt en dat er van
langs om meer acteurs medespelen. Trouwens,
de drij helden die na hun preuschslag van 25
september door vier of vijf honderd menschen
uitgejouwd wierden, worden nu van geheel de
stad van rijken en armen, van kleinen en groe
ten aanschouwd en met den vinger gewezen en
men zegt daar is die geus, ziedaar een dier tref
felijke mannen die de weldoensters van Veurne
vervolgen en verjagen.
En die weldoensters, die brave en edelmoe
dige zusters, die nemen, tegen wil en dank,
deel aan 't geen gij comedie noemt. Als men
ovèr drie weken die weerlooze vrouwen uit hare
School dreef, onttrokken zij zich aan de open-
btlre betuigingen van genegenheid der menigte;
maar nu dat zij dagdijks de stad moeten
dóorkruissen om zich naar haar schoollokaal te
begeven, kunnen zij de eer- en liefdebewijzen
van hunne stadgenooien nieï ontgaan, iedereen
groet ze met eerbied, om zooveel mogelijk de
oneer haar aangedaan te herstellen; iedereen
acht ze, omdat men weet dat zij reeds, als of er
baar geen ongelijk gedaan wierd, op eene ande
re plaats haar liefdewerk, de goede en christe
lijke opvoeding der jeugd, hernomen hebben.
Ja! de comedie wordt voorlgespeeld, maar
wie niet mcdespeelt't zijn menigvuldige bloet-
verwanlcn en vrienden van die drij uitvoerders
der géusche plannen; zijn persoenen die er
altijd bij of omtrent zijn als er iets gaande is,
maar die nu beter vinden te huis te blijven,
liever dan met beschaamde kaken te voorschijn
te komen. Wie ook niet inedespeelt, 't zijn de
menigvuldige kwakzalvers der liberale partij die
iu de herbergen gemeenlijk zooveel le ratelen
hebben; die zwijgen nu of trachten bij malkan
der te blijven om niet te moeten zien en hooren,
hoe de vrije Veurnsche burgers het gedrag hun
ner patroonen en geleiders afkeuren en schand
vlekken. De comedie T is le hopen, is nog 't ein
den niet gespeeld.
En wie zal zeggen of dje put maker van ons
katholiek geloot niet reeds oenen brief van ge-
hikwensching geschreven heeft tot die schaamtc-
looze en onbermhertige verdrukkers van onze
noodlijdende, medeburgers?
Aanveerdl dien proficiat, treffelijke mannen',
aanveerdt hem, hij past u, beroemt er u over in
de tegenwoordigheid van do 10 of 15 godde-
loozen die laf en slecht genoeg zijn om uwe laf-
hertige daden le bewonderen. Ondertusschcn zal
het oude en ware Veurne, die stad, die niet
tegenstaande uwe pogingen, zoo aan haar ge-
loof getrouw blijft, uwe handelwijs afkeuren en
doemen. Alle achting, indien gij er nog haddet,
zult gij verliezen bij uwe weldenkende stadsge
noten en aauzien zijn voortaan voor mannen, die
- doof partijgeest en godsdiensthaat verblind,
uwe zwaarste plichten miskent en verzuimt, en
na vele vele jareri zal men nog spreken van de
vervolging en verdrukking van den arme te
Veurne, en wat het volk niet zal vergeten, T zul
len de namen zijn van die vreede beulen die
durven den arme ’t mes op de keel leggen, hun
het brood weigeren indien zij aan hunne duur
baarste vrijheid, aan hun heiligste recht niet
verzaken.
Wat zegt gij? Wat peist gij? Nooit had
men kunnen onderstellen dat het hert van eenen
geus toch zoo versteend kon zijn. Gij die
kinders hebt, wat zoudt gij gezeid hebben,
hadjle iemand uw huis binnen gedrongen cn u
toegeroepen Dit kind, die zoon of dochter zal
ik opvoeden? Gij zoudt geantwoord hebben
Neen, mijn kind is 't mijne, en ik zal het opvoe
den zoo ik wil; dit recht komt mij toe, die zijn
vader ben. Gij zoudt er kunnen bijvoegen heb
ben niet alleenlijk heb ik het recht, maar
’k heb eenen plicht van mijn kind wel op te voe
den of eene opvoeding te bezorgen, plicht dien
God mij opgelegd heeft als Hij mij mijn kind
verleende, en gij zoudt de waarheid gezegd
hebben; alzoo zou uw gezonde reden uw na
tuurlijk recht doen verslaan en doen verdedigen
hebben.
Maar nu, hoe zult gij bewijzen dat de arme
van dit recht beroofd'is? Is't misschien omdat
hij reeds ongelukkiger is dan gij? Is’t omdat
hij reeds zooveel aangenaamheden van liet leven
moet derven, dat gij hem om zoo le zeggón,
gen zijnen enkelen troost, zijnen laatslen schat
ontnemen will? Antwoordt, zielenjagers, die
weleer u mot het onderwijs niet bezig hieldt,
en die nu al met pens de gereformeerde scholen
zoo genegen zijl en leerlingen verwerft; ant
woordt indicn gij eene andere beweegreden hebt
dan uwen haat ipgen priester en Kerk?
Ja, men kan .lipt u niet'genoeg herhalen, ’t is
die baat alleen die uwe plichten doet verzuimen
en die u de vrijheid en de rechten van uwe
schamele.en wcevlo.oze medeburgers doet onder
de voelen trappelen. Zulke geusche liaiidelwijs,
zoo een beulengedrag, zoo zegt het volk, roept
wraak.. En gelooft niet als wij van wraak spro
ken ilal wij eenigszius het volk willen ophitsen
tegen uwe pprsqpnqri of legen uwe belangen;
neen, integendeel. Ten anderen, de bevolking
van Veurne is te christelijk om ooit le durven
zelve vergoeding vragen voor het ongefijk haar
aangedaan. Zij is immers de woorden van den
Zaligmaker indachtig Indien iemand u mishan
delt of verdrukt, laat de wraak aan Mij over,
’t Is van die wraak, dat men spreken wilt en
nopens dewelke ik, lol stichting van iedereen,
drie'nummers der H. Schriftuur ie welen 22,
23, 24 van’t XXIl” kapiiel van de Exude zal
neer schrijven
23. Indien cn ze in iets zult leed gedaan heb
ben, ZIJ ZULLEN TOT MlJ BOi rEN, EN Ik ZAL HLN GE
HOED AANHOOHEN.
’l'is te zvgpeii'op óene geweldige'mmticr. —-'en
LWE. VBO! WI N ZI ELEN WEDUWEN, EN UWE KINDEKEN
WEI ZEN WOUDEN.
Een vriend van den arme.
I
Ui
'<‘G
- inirir» -
Aanwezige kiezers 270J
Nietige briefjes t>4
M. Van Ockerhout is gekozen met 1302 stem.
M. leesteen, kandidaat der geuzen/bekwam 1287
Meerderheid voor de katholieken 75
22. Gl'UN LEE» ZULT CIJ DOEN AAN DE WEDUWE EN
AAN DE WEES.
24. En-MIJNE GIIAMSC.HAD ZAL ONTSTEKEN WOEDEN
TEGEN E; IR ZAL U DOEN STEKVEN DOOK HET ZA -