VOOItTItl'-f
met vertin^
zijn van
K
a
Belangrijk Bericht»
Artikel lol van liet strafwetboek voorziet en
strait met eene gevangzitting van vijftien dagen
tot een jaar, de daden die de vrijheden aan-
randen door de Grondwet gewaarbord, als die
daden bevolen of uittjevuerd zijn door eonen
openbaren ambtenaar, door oenen gezagheb-
ber of’ oenen agent der openbaie inaclil.
Den arme dwingen zijn kind hier of daar
naar de sciiool te zenden, onder bedreiging van
niets meer van den disch te geven is klaar de
vrijheid van den arme te kort doen.
Welnu, burgemeesters, commissarissen, disch-
mecsteis, garden vallen onder deze die, op straf
van lo dagen tot 1 jaar gevang, die vrijheid niet
mogen te kort doen.
baar en in hel bijzonder, aan de ouders te laten
weten dal zij te kiezen hadden tusschen hun ge-
weleM of den bioodhonger; het schijnt nog dut
onze doorluchtige heeren beslist hebben geenen
onderstand meer te geven aan deze die deel
durven maken van congregatiën of andere chris
telijke genootschappen! Wanneer zal men den
arme verbieden naar de Kerk te gaan?
Tot spijt van die 't benijdt.
Verschillige jaren al gaan de meisjes hier ter
school bij de Zusters van Liefde en de Pervyse-
naars zijn eens om met lof te spreken van
onderwijs en opvoeding; en daar Van Humbeeck
geen grepe heeft aan ’t klooster, en geen woord
te zeggen, wij zijn van dien kant schotevrij.
Met de knechtjes stond hel slechter, de geuzen
wel kwam op, er moest bijgevolg eene school
komen waar geuzen niet en teilen, waar God in
waarheid vereerd wordt en aanbeden; die school
is er; Maandag is ze begonnen en dal met God
om met en voor God voort te doen. Oin negen
ure werd de H. Geeslmis gezongen met den
lofzang Veni Creator door den cerw. heer
Pastor, bijgestaan door drie andere geestelijken,
en 't is te hopen dal het nog een ander paar
mouwen zal zijn bij de opening van hel nieuw
lokaal dal, voor gezondheid en in schoonheid,
eenieder zal voldoen. Wil met zwart komt wel
uit en slaat in de oogen; zoo ook van met dat
de leerlingen der beide scholen te gare ver
schijnen, ’t is zonneklaar welke school wel
varende is en welke niet. De eene maken eene
school uit, de andere iels dal in de geschiede
nis geen naam draagt. Op weinig naar zijn de
kinders al overgekomen en de andere, waren
ze geen kinders. zouden niet lange wachten.
Is M. Pieter Goemaere, inboorling van Per-
vyse, en gewezen koster en schoolmeester van
Wcstende, die met de katholieke school mede-
doel, en zijne studiën zijn daar om te bewijzen
dat wij met geenen sukkelaar te doen hebben,
maar dat hij nevens deugd en recht hel nuttige
en het aangename zal weten aan tc leeren. M.
Felix Balanck van Pet vyse ook brengt met iever
het zijne bij om den last van der onderwijzer te
verminderen, 't Geeft spijt aan wie die 'l be
nijdt, ‘ten doet er niets aan; 'tis toch al voor
de ziel van 't kind.
VcrNcliillige tijdingen.
Den G dezer zijn tc Merckcm twee werk-
manswoonslen afgéhrand. Men heeft maar
eenigo konijnen en eene geil kunnen redden.
Schade 12(10 Ir. Niets was verzekerd.
Den donderdag 2 dezer heeft er te Woumcn
een hevig gevecht plaats gehad tusschen twee
Woumeiiaars en twee gendarmen van Dixmude,
welke laatste verplicht waren zich met der. kolf
hunner geweren te verdedigen tegen de Wou-
menaars, die steenen in hunnen neusdoek ge
knoopt hadden, en daarmee de gendarmen af
takelden. Waarom ze gevochten hebben, weel
ik niet.
Gedurende de maand juli II. heelt de ont
vangst op den staatsijzerenweg 159,9.37 fr. 73
cent, meer opgebragt dan in juli 1878. Binst
Ze Razon.
Geld, kolen. Luis, brood ontnemen, en nog
geene overhand krijgen, ’t is pijnlijk! De katho
lieke scholen zien met het dubbel leerlingen van
de geuzescholen en dal toen nog in Veurne, dal
ze peisden zoo geus geworden te zijn.... En
hier en daar een anlwoordeije op hunne gcusche
beleefdheid, maar een anlwoordeije dat toenijpt,
en zij dat moeten vei dragen al neèrekijkcn,
omdat de waai heid is! Nu, 't spreekwoord zegt
lietdie komt van niet tot iet, en kent zijn zelven
niet. Volgens het schijnt, is bijzonderlijk met
achterlooper te zijn op het stadhuis dat men die
zeliskeunis zoo rap vergeet.
1» <)p 1>«
11
«om 3 ure na<*
Vlaanderen.
ophilc Bockd',
Oponba**0
Het is toch aardig volk!!!
Naar dal wij komen tc hooren, 'l is verboden
in Veurim van de nieuwe gereformeerde ofli-
■cieele scholen Geitzescholeu te noemen. Geus
ujn en geus genoemd zijn zou dat misschien
eene schande zijn! Aliens, scliijnheiligaards of
wel lafaards, ge nioogl kiezen, was er mis-
•schien niemand van u tegenwoordig te Gent
.over korte jaren, als die vermaarde schepen van
Antwerpen de dame van den gentschen meijcr
men bloemtuil aanbood en zegevierend uitliep:
kuis gueux ei toutes gueuseswij zijn allen
geus en geuzinnen.
Bij koninklijk besluit van den 30 september,
is M. bodewijk Loosvelt, thans onderwijzer bij
de middelbare school van Nicuport, benoemd lol
regent inde Vournsche Staatsschool, in vervan
ging van M. Aubert; bij wordt te Nicuport ver
vangen doorM. Frederik Devos.
Een koninklijk besluit van den 10 October
verleent de volgende Injlpsommen voor gezond-
heidswerken Dixmude. 2000 fr. Veurne,
2,000. Lombartzyde, G89-8Ü.
Een besluit van dezelfde date verleent de
volgende subsidien voor buurtwegen Loo,
4,000 fr. Moeres, 4,000. Besturende
Commissie van den weg van Crombeke naar
Proven, 10,000.
Te Veurne zijn onze dischratten alweer een
stapje vooruitgegaan altijd in de baan der
vrijheid voor iedereen en voor allen. liet was
hun met genoeg van bij al de behocfiigen der
stad, van deur lol deur, de kinders te gaan af
bedelen, het was hun niet genoeg in hel open-
3” op
om 3 ure na1
ter herberg1
Waegetnacck1’1
Open1-
en 20 are" J
nummers ,a!
Bewooiv’
Voor all*5 'l>
men zich
den Notaris G
tels beruste1
In België zijn er 2600 gemeenten, waarvan
misschien 2000 bestuurd worden door eene ka
tholieke meerderheid. In die 2000 gemeenten
hoeveel disch- of armbesturen vindt men die
den arme hebben verplicht naar die of die
school te gaan? GEEN EEN!...
-
en «f
bekend bij ka
391. palende
Gmharina Van
straat.
Gebruikt dl
recht tot I <"1
dezp maand wl
meier 112 fr.
Volgens
aan een Holttni
zijn over de wi
•onderwijs gen
daartegen will
ondervindt tegi
vast besloten
niet scherperl
Uit Charl
■woensdag is 1
Josef, terwijl
eene diepte v:
kwclslen. doel
Dondert
hel kind van E
Dixmude, uit'
gered.
Het best
een boekje uiij
voorwaarden
vee, op de me
tusschen Belg'
■en Duitscbla”1
Men kan dit
volgende i»iaU
viticieBrugs
en IJper.
Voorlaat^
feve, te Coinen
door den aank
stukken gere^
De''libef3
van 12 rnilli^1
Brussel zJl(
lecuen om ds
iloe zal ti)en„
uil de moeibi
lasten verhop
Eericb'
komiteiten-
school koniitei'1
nieuwe school;
aan den ontvJI
gegeven woo
dal zij Ixiwoo
■cener boete v3
vrije scholen
tent te neme1
Uit Cam"
zeer goed gel"
•op weg naar
maar 2 fr.
Zondag'
thckersga.-’t,1
bele mooid ge
■grange en de
Zekere damen loepen hier ook al rond voor
mamzclleschole, en vele fleringdocncrs hebben
hunne rekening moeten indragen. Wel, indien
de nieuwe schoolwet voor gevolg heeft som
mige damen op ceus te zien betalen, dat zal ten
minste een onverwacht geluk zijn voor vele
burgers van Veurne.
Inlusscbcn staat iedereen tc Veurne in be
wondering over de verbaiendc grootc vrijheid
die door de burgeric eo werkman genoten
wordt, in het grauojaar 1879, door behulp en
toedoen eencr i.iiikiiu.k administratie. Ook, met
1880, zal nieters golijk liier, met geestdrift
en vreugde den vijliigslcn verjaardag vieren
onzer vrijgevochten onafhankelijkheid. Het
schijnt zelve dat ler dezer gelegenheid de
vrrrije(?) leerlingen der gemeentescholen reeds
eeneti koor aan hel leeren zijn, waar men met
overtuiging zat zingen van Vivat de vrijheid
Beleefdheid.
Schijnt dat er mannen zijn in Veurne die
t voor-eene onbeleefdheid aanzien dat men bun
naam in volle letters drukke. O die oölijkaards!
■zou’n ze 'misschien liever helvbcn dat Ihiikic
groole daden in den doodboek («lijven, often
minste dat er hun naam met aangchechl weze?
Moesten ze niet beschaamd zijn voor gene zij
gedaan heblwii, ze zouden ook niel beschaamd
■ztjw te zien dal geheel Veurne en Vcurnam-
fmclil bekend gemaakt is mei hunne geuwlrek-
ken en hunne geuzenamen. 'l Is genoeg ge
weien, er zijn gazellen, of toch er is eene gazelle
wier name mijne pen niel schrijven wildie
liever omtoeren haalt, slacht d.c laffaards die
hunnen legeztslrever van achter aanvallen. Hecht
voor den vuist, dat is vUamsch; en zijn de
■heeren De Hoon, De Brauwere en Emiel Van
s'aen, uunneplagers en minnevetjagers, 'l is
zij ook die die eerlijke titels mogen voeren.
Waarlijk moet zijn dal hun herte niet stijf on
versaagd is, voor zoo gauw te beven als zij
hunnen naam zien. Als ge geus wilt zijn effen
door, gij moet den enoed hebben over uwe hel
dendaden te dui ven beantwoorden, al waren ze
nog gepleegd legen weerlooze vrouwen.
Veurne gaat om zeepe. Ónze geuzen zijn mis
kend! Men durft die heeren voorbijgaan zonder
votreserviteur te doen. V.at dat een mensch
al moei beleven. Ahsa, jongens, de heeren geu
zen verzi e ‘keu u een schoon salutje te geven,
wanneer gij hen voorbij of omtrent koml. Vol
doet ze ne keer, en is 'i keê voor keê czoo, hebt
geduld, jongens; die heeren verdienen wel
’t verslijten van een snotjongen zijne klakke. En
ge kin t toch niet zeggen dal hunne vrage over
dreven is ze vragen toch maar om gesalueerd
te zijn van u, jongens, uit ootmoedigheid.
Een exempeltje voor Veurne.
In een der laatste verslagen van den gemeen
teraad vim Brussel. Aimalcs Communales 1879,
to n II. p. 96/wordt er gesproken van eene
bel. i),; rijke discussie Of de Disch den arme
Er zijn zeker wel verstandige burgemeesters
die, in hunne schranderheid, zoo verre niel ge
peinsd hebben?
De Geuzescholen
TVie gaat er naar de geuzescholen?
1" Kinders van doodarme menschen, wien
'tnen gezeid heelt: zendt uwe kinderen naarde
-oflicieele scholen of wij laten u krevecrcn van
honger.
2° Kinders van ambtenaren of pachters die
’i mes op de ked gelegd zijn geweest door
”l gouvernement of door hunnen proprietaris.
3“ Kinders van voorgemelde ouders, die reeds
■sedert maanden, sedert een jaar on een jaar en
'•hall 't huis bleven.
4m Kinders van geuze tg gelukkigltjk er zijn
•er niet vele en God spare ze! brave kinders die
krijsschenen weenen omdat zij in plaats van bij
de teergeliefde Zusters, nu moeten ler school
gaan bij zekere mamzels ot modepoppen, die
'eertijds God en nu de geuzen •dienen.
5" Eindelijk kinders. ah! ongelukkige kin
ders, beweenensweerdige kinders, kinders die
eene tweede maal komen eene teerbeminde
«moeder te verliezen1! de wcezen!... God spare
ze mok! dubbele ongelukkige schepselen, en Hij
diehoedc'de arme ouders, opdat hunne kinderen
■nooit zulk rampzalig lot ten deele valle. Indien
er buiten deze vijf klassen nog andere kinderen
tc vinden zijn, wij zouden nieuwsgierig zijn
•ze te kennen.
Bij gevolg hoeveel zijn er in de geuzescholen
nnel hunne goest Misschien niel een, voorzeker
geen lion. En als de geuzen zeggen dal do ka
tholieken de oudeis lastig vallen en ze ver-
jilicfiten, dat crook kinders legen wil of dank
naarbuune scholen gaan, zij liegen; wam over
al in de menigvuldige doodarme huisgezinnen
zijn de ouders blijde en gelukkig van door de
lusschenkomst van de goede menschen hunne
‘kinders aan goede meesters en meesteressen te
'kunnen loevertrouwon. Elk uur van den dag
zijn w.y gereed de waarheid van ons gezegde
4e bewijzen.
Vivat de Vrijheid.
Niemand heeft meer de woorden van vrij
heid en onafhankelijkheid in den mond,
dan onze geuzen. Indien men ze wilde gelooveri,
daar is geene vrijzinnigheid buiten hen. Daarom
is T dat Veurne en elders, OVERAE waar de.
geuzerij aan 'l schotelke zit, de menschen vrij
zijn te er sterven van honger en gebrek,
indien ze niet, als slaven, willen dansen gelijk
de bazen schuifelen. O die liberale vrijheid!...
brood en hulpc mag ontzeggen, omdat hij zijne
kinders naar vrije scholen zendt? En de gemeen
teraad van Brussel heelt gestemd van NEEN.
Ah, arme menschen van Veurne, de katholieke
stad van ’l katholieke Vlaanderen! ze kennen
t hier beter om u te pijnigen en u te vervolgen
nwe gcusche dischlieercn stellen u tusschen
t brood dat 't lichaam voedt, en de christelijke
opvoeding die 't voedsel is der ziele, tus
schen sterven van honger, en de ziel verkoopen
van uw kind!... 't Is meer dan schande! dal
en heeft geen name!...
lAlaar cn duidelijk gesproken.
De Etoile beige beschrijft als volgt de gevolgen
welke de ongelukswet op het lager ouder
wijs hebben zal
De politiek gaat nu eerst beginnen in de
lagere school; de kinders zullen van jongs af
gerangschikt worden in liberalen en klerika-
kalen, en onze toekomende strijden, in plaats
van bedaard te worden, dank aan de verzaeh-
ling der zeden en de verspreiding van hel
onderwijs, zullen van langsom heviger wor-
den hel is de vernietiging van hel godsdien-
stig gevoel zelven in de zielen, welke er bet
noodlottig gevolg van zal wezen.
Dat is ongelukkiglijk maar al te waar, en
nogtans, de Etoile die het zoo wel weel, heelt van
eersten af de wel voorgestaan en verdedigt nog
dagelijks de mannen die de oorzaak
zulk eenen ongelukkigen toestand.
Dal heet men ziende blind zijn.
Notnrii*
I
Wettelijke beeluiten.
’lijk te Veurne!
--n irrrri-
