l
L
N» 1827
22 October 1879;
dé graanmarkt. Inschrijvingsprijs. 5 fr. 'sjaars; met de post 6 fr. Annoncen 20 ccnlinien per regel.
s
*i Es dan voUhracMI
II
de aanslag van 2:; si i« i mnr.it.
Hoe de aanslag tegen bet klooster tier Annun-
tiaten van verre.bereid wierd, wat en wie er de
i;
De laatste kiezingen in Pruisen brengen reeds
hare vruchten voort. De minister M. Putlkamec
heeft aan den burgemeester van Elbing ver
klaard dal hij niet, zonder buitengewone reden,
en slechts bij uitzondering, onzijdige scholen
loelaten zal. De kinderen tol verschillende eere-
dienslen beboorende, mo.ten in afzonderlijke
scholen onderwezen worden. Protestanten en
katholieken zijn het ecus om dergeli4keu maat
regel goed te keuren
Onze belgischc progressisten, de aanvoerders
van onze ongelukswet, die zoolang M. Bis
marck en Kalk als de uitvinders van den Kul-
tuurkampf bewierookt hebben, spuwen nu vin r
en vlam e tegen, en het scheelt nu weinig of de
voortijds zoo hoog geprezen kanselier wordt als
een afschu wel ijken klerikaal behandeld.
vreemdelingen vonden overal schuilplaatsen, bij
zoo verre, dat iedere stad welhaast voorzien was
van een van die liefdadige gestichten, wier nnam
ten onzen tijde nog den christelijker) oorsprong
doet kennen men heette ze Godshuizen. Daar
enboven, de katholieken, wier zelfopoffering,
als de nood spreekt, geene palen kent, deden
fondatien om de arme menschen ten huize te
ondersteunen, en die almoesen ook waren zoo
groot en zoo talrijk, en die liefdadigheidswer
ken waren zoo wel ingericht en bestierd, dat
noch Staat, noch gemeente verplicht waren een
oordje te stemmen T is nu geheel anders
voor het onderhoud van den arme.
Bijgevolg de geschiedenis leert dat de disch
eene katholieke instelling is, dat de goederen
van den disch zijn gegeven geweest door brave
christenen die tot zulke liefdadigheid opgewekt,
waren door den geest van liefde en bermhertig-
heid die aan den katholieken Godsdienst alleen
eigen is.
Wat wij van eenen anderen kant in de ge
schiedenis niet vinden T is dat er wel ooit een
geus of goddeloos van die soorte zulke voor
beelden van 1 iefdadigheidiever zou gegeven
hebben. Integendeel, van die vijanden van Kerk
en godsdienst handelende, de geschiedenis leert
dat dit helsch gespuis, te weten de geuzen in de
46' eeuw - als zij eerstmaal verschenen - al hun
vermaak vonden in die katholieke schuilplaatsen
der ellende te plunderen en te vernielen, en de
armen van hunnen onderstand te berooven, en
alzoo versebillige .landstreken in de bitterste
armoede te dompelen.
Wij herhalen het dus, de disch is door de
katholieken en door hen alleen ingcslcld ge
weest, en, dat men er wel op lette, de intentie
dier uitstekende w’oldoeners van bet mensch-
dom was
Ten eerste, van alle de armen cener stad of
parochie zonder uitzondering bij te staan.
Ten tweede, van de behoeftigen ter hulpe te
komen niet alleen in hunne tijdelijke, maar ook
en wel bijzonderlijk in hunne geestelijke nood
wendigheden, ’tis te zeggen van den arme door
hunne almoesen tot een goed christelijk leven
op te wekken.
Diensvolgens wat moet men peizen en zeggen
van zekere mannen, die zulke stellige en klare
intentie schaamteloos en onbeschoft miskennen?
Die ten eerste het goed van den Disch aan
zekere armen zonder recht of reden durven wei
geren? En die ten tweede dezelfde goederen
maar gebruiken, daar waar zij hopen van zielen
aan de Kerk te kunnen ontrukken?
Als men wil weten wat liberale vrijheid is,
•ntoet men maai’ een oogslag geven op de fran-
sche republiek. Zekere Humbert, een kwijtge
scholden communard, die tot gemeenteraadslid
te Pai ijs gekozen is, heeft de justitie voor eene
vrouw van slechte zeden nitgescholden en do
bandieten van 1871 als maitelaars verheven. Hel
gouvernement, dat strenge maatregels tegen de
schelinachtige redevoering der teiuggekomen
communards dreigde te nemen, heelt, van dit
inzicht afgezien, daar men, in een land van vrij
heid, ook wel de buitensporigheden van die vrij
heid moet kunnen vei dragen.
Nu komt de minister van binnenlandsche za
ken drie en twintig meiers (burgemeesters) af te
zetten, die de vrijheid genomen hadden aan ban
ketten deel te nemen, ter cere van den graaf de
Chamboi d ingericht.
De liberale vrijheid Iaat dus toe den moord en
de ctelte op tc hemelen, do gerechtigheid der
menschen met spot tc overladen, maar zij ver
biedt van tc eten aan de tafel met iemand die
van verschillende denkwijze is’
En gaat het juist zoo niet ook in België? Men
mag de vuilste driften vrijen teugel geven; men
mag zich aan dc grootste eerloosheden ovcrlc-
veren, vrouw en kinderen ongelukkig maken,
zijne mcdemcnschen beliegen en bedriegen, zoo
lang men niet veroordeeld wordt, en zelfs nog
daarna, dat alles doet niets aan de zaak, men
blijft goed liberaal; dat zijn allen gevolgen der
vrijheid. Maar hel is niet toegclalen zijne chris-
tene plichten le vervullen, zonder door al die
aanbiddcis der vrijheid plotseling vervolgd eu
verdrukt le worden.
Kan dal zoo blijven duren.
Dc Engelschen zijn thans meester van Kaboel,
de hooldstad van Afghanistan. De opstande
lingen van Kaboel zijn volledig verslagen. De
inlandscbe soldaten keeren naar hunne haard
steden terug. General Roberts heeft den 11 de
citadel van Bala-Hissar bezocht; de aanzienlijken
der stad zijn hem bunnen eerbied komen be
tuigen. Den zondag beeft hij zijne intrede te
Kaboel gedaan, van den emir vergezeld. De rui
terij trad liet eerst de stad binnen; engelsche
troepen vormden de haag. Het engelsch geschut
heeft salvos gelost, terwijl men de vlag op de
stadpoorten deed wapperen. Twee regerhenten
hebben Bala-Hissar bezet, alwaar zich het paleis
van Yakoub Khan bevindt. De opstandelingen
hebben de vlucht genomen, na het buskruidma-
gnzijn te hebben doen springen. Generaal Ro
berts heeft i 10 kanonnen buil gemaakt.
De tijding der intrede van generaal Roberts
te Kaboel werd in Engeland met groeten geest
drift onthaald.
Pc plichten (lei- KMschliecren.
In ons laatste nummer hebben wij eene groote
waarheid voor oogen geleid, te weten dat de
armen ook rechten hebben-, en vooral het heilig
en kostbaar recht hunne kinderen christelijk op
le voeden. Daaruit kon men reeds besluiten dat
de mannen die aangestcld zijn om het goed van
den disch aan dc noodlijdenden uil le deelen,
die rechten moeten in acht nemen, en zich wel
zwichten van ze te krenken. Immers, in deze
zaak gelijk in alle andere, het recht en de vrij
heid van den eenen is bepaald door het recht
en de vrijheid van den anderen. Nu, dc vrijheid
van onderwijs den arme door de wet der natuur
zelf toegekend zijnde, noch wetten, noch gebrui
ken, noch handelwijze mogen die vrijheid van
den arme tegengaan. Bij gevolg, bet bestuur
van den disch mag niet willekeurig zijn, maar
bet moet geschieden volgens zekere regels door
de omstandigheden zelf aangewezen; in andere
woorden, de dischhceren hebben plichten eu
zware plichten die zij in consciëntie moeten
kwijten.
Hoe klein mijn betrouwen zij er in tc geluk
ken zekere van die vergcusde mannen tol betere
gevoelens te brengen, toch zal ik, zoo kort mo
gelijk en niet zonder ccnig nul, hoop ik, onder
zoeken wal men eigenllijk moet verstaan dooi
den disch, zien wie er hei bestuur van heelt, en
eindelijk alzoo zonneklaar doen blijken wclkda-
nig die plichten zijn den dischhceren opgelegd.
Vooreerst, wat is de Disch?
T Is het erfdeel van den arme, ’l is eene verza
meling van goed of geldmiddelen door brave
katholieke menschen ter cere Gods gegeven, orn
hunne noodlottige broeders ter hulp te komen.
Die christelijke liefdadigheid was en is hun dooi
den geest dei' II. Kerk ingeboez.cmd; Tis de ka
tholieke godsdienst alléén die zulke liefdewer
ken verwezenlijkt heeft, en die sedert bijna 19
eeuwen geene ellende, geene ziekte noch kwel
ling zonder hulp of troost gelaten heeft. Dit be
wijst de geschiedenis. Nauwelijks was de Kerk
geslicht of de welhebbende geloovigen brachten
bun geld naar dc apostelen om hel aan den arme
uit le deelen; de 11. I’aulns wiens voorbeeld
onze priesters, tot spijt van al wat geus is, ten
onz.cn tijde nog navolgen verzamelde almoe-
sen overal waar bij liet Evangelie predikte, om
de ai men van Jerusalem te helpen. En later, als
de 11. Kerk de vrijheid bekomen bad. mochten
dc christenen hunne werken van bermhertigheid
in het openbaar verrichten; zij legden hunne
giften tc zamen en slichtten die gezegende hui
zen, waar zooveel ellendigen hulp en troost ge
vonden hebben. Reeds in de achtste en negende
eeuw, was ér geene abdij noch klooster of men
vond er een hospitaal, een buis voor ouderlin
gen of wcezett never s; de armen, de ziek n, de
Politiek overzicht.
Ecnige honderde communards zijn dezer da
gen wéér in Frankrijk leruggekomen en werden
met onzeggelijke eerbewijzingen ontvangen.
De beruchte revolulionnair Louis Blanc, wiens
dochter in een klooster getreden is om de wan
daden van haren vader te boelen, heeft die
schelmen met eene redevoering vergast, waarin
hij de brandstichters en moordenaars als marte
laars voorstek. Het. gouvernement, zegde hij,
wil de algemeene kwijtschelding (aan de ver
bannen en veroordeelde communards) niet toe
staan, maar wij zullen het dwingen. Gij moogt
immers niet dulden dat uwe broeders langer m
den vreemde of in de gevangenissen zitten.
Dit wil zeggen hel gouvernement moet
plooien voor ons, anders smijten wij hel omver.
Onnoodig te zeggen dat de geuzegazetten van
Belgie die taal ophemelen wellicht om den
Korting le toonen wat lot hem te beurt zal vallen
van T oogenblik dat hij cens aan hunne dwing-
landij zou willen wederstaat).
Bij de opening van den Franschen Wetge-
venden zittijd zal de uiterst linkerzijde een
wetsontwerp nederleggen, onderteekend door
versebeide honderden leden en de algemeene
kwijtschelding eischende.
De Itonapartisten zullen met de radikalen
stemmen om dc republiek des te spoediger ten
onder te helpen. Gnmhrtta zal den stroom volgen
en toestaan wat bij niet weigeren kan.
Niemand kan twee heeren dienen.
l’eist keer, men vindt menschen die van ge
dacht zijn dat men ter zelfder tijde Onzen Lieven
Deere kan dienen en mijnheer Van Humbeeck;
die meenen dat men binst dc week schismatiek
en’s zondags katholiek kan zijn; ja, die zoo
eenvoudig zijn van te denken dat het woord van
hunne priesters en van hunnen bisschep zonder
zin was. Och Hecre! moet men zoo oud gewor
den zijn om zich alzoo door geusche vleierij en
beloften te laten verleiden? Een rijk geschenk,
wat zoete en zoemende woorden, misschien .ook
vyei ook een lekker soupeetje, dit kan wat jonge
lichthoofden verdraaien, maar iemand die, toch
nu zeker, tot de jatten van verstand gekomen is,
zich alzoo laten bedriegen, Tis ongehoord, T is
onverstaanbaar! Is de keus dien men gedaan
heelt beklaagd, T is waarschijnlijk te laai; is bij
niet beklaagd zooveel le slechter; in alle geval...
vaarwel, schoone dagen in deugd en irefielijk-
beid overgebrachlVaarwel,' vaarwel
Eens melde geuzen ingesebeept, God alleen
weel wat men al kan tegenkomen.
»>€B ip.ar
Dit blad verschijnt den Woensdag, onmiddelijk na
Reclitci lijke eerherstellingen 1 fr. Een nummer lo cent. Afzonderlijke nummers A’oor artikels, enz. 20 fr. het 100.
Men schrijft in bij BONHOMME-RYGKASEYS, drukker-uitgever, Zwarte Nonnenstraat, 4, te Veurne.
y -w
csv
i
i
i
M. A. Colton, voorlopige bestuurder van bet celgevang tc
Veurne, is in dezelfde hoedanigheid benoemd in het arrest
huis van Tongeren.M. P. Springael, voorloopige bestuur
der te Marche, komt in dezelfde hoedanigheid naar Veurne.
■V
(Wordt voortgezet).