i
l
Veurne, 19 November 1879.
N° 1831
W
ia ar
Degene onzer inschrijvers die him abonnement
van het loopcndejaar 1879, nog niet betaald hebben,
worden verzocht ons het bedrag te laten geworden.
De personen die een abonnement voor 1880
nemen, zullen van heden tot Nieuwjaar den Veik-
>-aar kosteloos ontvangen.
De abonnementen worden vooraf betaald.
welke besparingen zullen gedaan worden.
Ook is de ontmoediging algemeen in de ran
gen der afgevaardigden de liberalen, die den
toestand gemaakt hebben wat hij is, klagen nog
bet meest 1
Dit Damas wordt de dood gemeld van den be
roemden veldheer Abd-el-Kader, die zich gedu
rende la jaren tegen de ondernemingen der
Franschen in Algeria slaande hield en bij de
verovering van Algiers de Franschen zoo moe
dig en zoo hardnekkig bevocht, tol dal hij ein
delijk door den vermaarden generaal Lamori-
ciere krijgsgevangen weid genomen.
De laatste lijdingen uit Afghanistan loonen
■den toestand niet onder de lachendste kleuren
aan.
Generaal Roberts is verplicht de krachtda
digste maatregelen te nemen om voorraad opte-
doen voor den winter, en het land is verte van
gestild.
Telegrammen uit Teheran, in datum van 14
November, melden dat de tijding van den moord
der Engelschen te Caboul met groote vreugde
aldaar vernomen is geweest; de bevolking van
Herat weigert zich aan de Engelschen te on
derwerpen en Ayoub-Kban, gouverneur van
Herat, heeft gezegd dal de bevolking haar land
zal verdedigen, tot den laalsten man toe.
Een nieuwe oorlog in T verschiet.
Politiek overzicht.
Bij besluit van den voorzitter der fransche re
publiek is de heropening 'der Kamers op 27 de
zer vaslgesteld. De afgeveerdigden zullen dus
binnen kort, niet meer te Versailles maar te
■Parijs vergaderen.
Do fransche ministers zullen het eenig middel
beproeven, dat hun nog overblijft, om aan den
val le ontsnappen. Zij zetten den oorlog tegen
de katholieken met vermeerderde woede voort.
Als weerwraak tegen generaal 'Canrobert, die
kalholiek is en door eene overgroote meerder
heid lot senateur gekozen werd, heeft het mi
nisterie besloten den moedigden krijgsman (die
sap de slagvelden van Krimeën, Alget ic en Frank
rijk, meer dan wie ook lot ‘den roem van zijn
vaderland heeft medegewerkt), van zijne bedie
ning af te zetten als opzichter der krijgsscholen.
ïs'iiiu wel de katholieke panij of Frankrijk die
daar het meest zal bij lijden?
Om ook do woede der radikalcn tegen de ka
tholieken te 'koeren, heeft minister Lepere bij
•den staatsraad een voorstel nedergelegd, strek
kende om aan de bisdommen het persoonrecht
Ie ontnemen en aan de kerkfabrieken en geeste
lijke instellingen het slichten van scholen of
lietdadiglu-idshiiizen ónmogelijk te maken.
De katholieken verbieden van de kinderen (c
onderwijzen en de armen en zieken te onder
steunen. uil haat tegen den godsdienst! Zoover
moet Frankrijk komen. Frankrijk loopt een lot
<e gemoet, waarbij de revolutie van 1793 maar
ecii kinderspel was. En bel zal lol in 1893 niet
wegblijveii.
zitten om het edel ambt van dischhcer uit te
oefenen, dan en dan alléén, zal de disch
bestuurd zijn zoo het behoort. Alzoo lossen wij
ons derde vraagstuk ophoe moet de disch be
stuurd zijn? Nogtans, voor wat dit derde punt
betreft, de dischheeren of liever een bureel van
weldaad kan op vele manieren te kort blijven aan
zijne zending, vele misbruiken kunnen somtijds
insluipen in zulkdanige openbare administration
en wij zullen er hier eenige opnoemen, die wij
slechts als voorbeelden aanbalen, en met de
uitdrukkelijke verklaring dat deze enkele voor
beelden noch van verre noch van naar, op
zulke of zulke administration zinspelen.
B. V. Men kan sleden of dorpen vinden
waar de dischheeren nog nooit do inriebtings-
wet der armbesturen gelezen hebben; ’k wil
spreken van de wet van 27 November 1796,
waarvan wij laatstmaal handelden, en bijgevolg
niet weten dat er daar een artikel V is dal luidt
als volgtHel is verboden aan de leden van hel lm-
reel ran weldadigheid vene vergelding te ontvangen
in het uitoefenen van hun ambt.
Nu, dit artikel niet kennende, T zou gebeuren,
is T geen waar, dat de dischheeren ter zclfder
tijde dischgcnolen zijn, en moesten zij, wetens en
willens, legen de schikking van de wet hande
len, wie zou durven zeggen dat zij den naam van
eerlooze dieven niet zouden verdienen?
Een ander misbruik, die in Zuid-Amerika al
leen niet te vinden is. Iemand geeft zijn goed
aan den disch; voor wie is dit goed beschikt?...
Dwaze vraag, zult gij antwoorden, en ’k wil het
bekennen; maar is men somtijds niet gedwon
gen van dwaze vragen te doen als men wat
gadeslaat en achterhaalt 't geen er al onder de
zoune geschiedt? 'k Herhaal het dus Voor wie
is het goed van den disch beschikt? vóór de
arme menschcn, antwoordt gij, te weten voor
dezen die onder hel opzicht van eten of drinken,
van klceding of branding, wooning of huispachl
het noodzakelijkc door hun zelven niet beko
men kunnen. Goed, maar wat zoudt gij nu zeg
gen, moest gij eene dame tegenkomen die oenen
sleep achter haar trekt welke de dischheeren
met hel dischgeld helpen betalen hebben, of die
mei een modehoedje pronkt, dat gekocht wierd
met het geld waarmede men bongerigen moest
spijzen en naakten klceden? Hebt gij nooit hoo
ien onderscheid maken tusschen den rijken disch
en den armen dischf Heelt men u nooit gezeid dat
er gemeenten zijn waar men veile ossen kweekte
met het geld van de schamele menschcn?
Eindelijk, als liefdadige christenen fundatiën
doen ten voordooie van den arme eener pa
rochie ofeener stad, ware ’t ook niet dwaas van
te vragen of bet de dischheeren dier stad of dier
parochie loegelaten is van bel disebgoed te be
loven en uit. te deelen aan armen van andere
parochiën, bijvoorbeeld om zielen le koopen
voor de geuzescholen? En nogtans, in onze
eeuwe van geusche vrijheid, er zijn er die be-
weeren dat men in ons Belgie mot geenen lan-
teern zou moeten zoeken om zulke, lot nu toe
onbekende armmecster? tegen te komen.
Wat er ook van zijn moge, ik heb mij verge
noegd eenige manieren op te noemen op de
welke do dischheeren aan hunnen dringenden
plicht zouden kunnen te kort blijven. De lezer
zal, misschien beter dan ik zelf, weten te zeg
gen of er ieyers armbestuurders te vinden zijn
van de soorte die wij daar wat afgcscliilderd
hebben, en moesten er ievers zijn, wij zijn ze
ker dat onze bemerkingen voor uitwerksel zul
len hebben dal allen die eenige gevoelens van
eer en van recht behouden hebben, zulk volksko
zullen achten naar weerde en verdiensten.
Het gerucht van eene verandering in ’t fransch
miiii' iei ie is aan het oor van Bismarck gekomen;
deze heeft den wensch uitgedrukt dat niemand
anders lot minister benoemd worde dan de
fransche gezant hij hei hof van Pruisen, M. dc
Saint-Vallier, welken hij persoonlijk heeft lee-
Ten schatten.
De Pays doet te recht opmerken dat die Saint
Vallier waarschijnlijk de domste is van allen.
Zoo laat Frankrijk zich ministers opleggen
■door zijnen overwinnaar van 1870.
Den heer uitgever van het weekblad Veur-
naar.
Dewijl gij volherdt, mei opgezoden wil, al de
zaken en omstandigheden rakende den afstand
door de overste der Annunciaden-nonnen aan de
aanneming der armmcisjesscbool gedaan, ci s,
op eene valscbe en bedt iegelijkc wijze, ten laste
te leggen, namelijk in vcrscheide artikelen van
De plichten der Dischheeren.
f Vervolg en einde).
Reeds hebben wij betoond welk de oorsprong
is van den disch, en in ons laatste nummer
hebben wij doen zien dat de fransche repu-
bliekaticn die katholieke instelling hervormd
hebben op zulke wijze, dat dc gillen, uil chris
telijke liefdadigheid voor de armen besteed,
tegen den wil van den gever, kunnen behandigd
worden, niet aan allen die armoede of gebrek
lijden, maar aan zekere persoonen of familien,
naar den willekeur of den partijgeest van dezen
die met den disch belast zijn! 't Geen klaarziende
oogen sedert lang voorzien hadden, zegden wij,
isgebeurd, maar T geen niet min waar is, T is dat’
alle rechtschapene burger de ongehoorde en’
wraakroepende handelwijze van zekere belgischc
dischheeren afkeurt en verfoeit. Iedereen ver
staal immers dat dc eerste en om zoo te zeggen
de eenigste plicht der burcelmannen is van de
almoczen hun locverlrouwd tej bestellen volgens
het inzicht van den gever, ook dezen die hei goed
van den arme beslieren zonder op dit inzicht
acht te nemen, miskennen deze plicht, en dat
men er wel oplette die plicht is allerdringendst.
Immers er bestaat een recht, door de natuur
toegekend, waardoor iedere mensch die goed
bezit, vrijelijk over dii goed beschikt. Iemand
wil. bij vooibeeld, dat zijn geld of’t geen zijne
eigendommen opbrengen gebruikt worde, na
zijne dood, tot onderhoud van den arme; die
wil moet geerbiedigd worden, en noch gemeente
noch Slaat kunnen zijn recht ontnemen of ver
nietigen. Zoo, bij gevolg, ten onzen tijde, in
weerwil van de geusche schoolwel, in weerwil
van die menigvuldige omzendbrieven van minis
ters cn gouverneurs, het recht van den gever
blijf staande; want niets kan of mag krenken of
afschaffen 't geen daargesteld is door de natuur
zelfs.
En die trcfïellijke mannen hebben schoon
zeggen meester Van Humbeeck, of meester
Rara geelt ons de permissie van bel inzicht van
den gever le miskennen, en bij gevolg 't geen
wij doen is wettig, want’t geen die wettig is
voor geuzen is dikwijls onwettig en onrecht-
veerdig bij Dezen die eens alle rekeningen zal
effenen. Wij herhalen bet dus, de wil of hel
inzicht van den gever moet in acht genomen
zijn, en indien een weldadigheisdbureel dien wil
eerbiedigt en volgens denzelven handelt, dan
zullen dc leden de vereischtc hoedanigheid be
is de politieke toestand hachelijk in Prui
sen, de fimmcicele is het niet mi:i. Eenige jaren
van liberaal gouvernement heblicn hei land tot
een deficiel gebracht van 48 millioen ma:k en
om hel daat uit te redden weet de kanselier niets
beters dan schoone beloften... De nieuwe belas
tingen, zegt de minister, zullen 300 millioen
aan de schatkist opbrengen maar het budget
van T keizerrijk voor 1880 is nog niet opge
maakt onmogelijk dus te kunnen berekenen
Dit blad verschijnt den Woensdag, omniddelijk na de graanmarkt. Inschrijvingsprijs, 5 fr. ’sjaars; met de post 6 fr. Anhoncen 20 cenlimen per regel. -
Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. Een nummer 15 cent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 fr, het 100.
Men schrijft in bij BONHOMME-RYGKASEYS, drukker-uiïgeVer, Zwarte Nomienstraat, 4, te Veurne.
In Zwitserland hebben de kiezingen plaats
geli,id voor den staatsraad van Geneve. De libe
ralen, die erin gelukt waren «I hunne tegen
strevers uit dien raad, de uitvoerende macht van
hel kanton, te drijven, bobben eene geduchte
nederlaag geleden. Zij hebben nog de meerder
heid met eene enkele stem, degene van den be-
rucl.ten Carteret; maar zoo spoedig een raads
lid afvalt of sterft, zal hij zonder twijfel door
-een katholiek vervangen worden.
Men ziet dal de toestand in Zwitserland gelijk
in Pruisen al meer en meer begint op te klaren.
i
- I lli II I l~' -