r
(irf
t
O gij pique- niquc
jeslier..
TcO
Woei*’
er ecu bra£
van Louish
legen hel 13
CiitzngJ!
Op de speelplaats. T Is onverdragelijkfndicn
gij u niet wat stilder houdt, kinders, gij zult
allen moeten op uwe banken staan in de klas.
In de school. Jufvrouw, mogen wij nu op de
tanken slaan?
Mijnheer DeSmedt, pee) demeestcr Ie Veurne,
is herdoopt'k wil zeggen dat zekere geuten
onzer stad dien heer oenen nieuwen naain heb
ben toegepasl. Zij noemen hem Volksvriend.
.lammer dat deze heer volksvriend er niet
bij was over cenige dagen, als in eene liberale
winkel van zijn gebuurte, zekere wel bezorgde
dischgonoten hunne genegenheid uitdrukten
jegens de dischhceren.
II W
■gebouwd if1
.gestaan tel'
veld, hekel
van nuntii
7 aren I-1
erf, bewo4>
PiOusseciiVK
Tijtels <»J
Notaris CÖ‘I
(diers te doen aanzien en ons trachten hatelijk te
maken.
Maar de waarheid zal bij onze antwoorden
blijken, en die zult gij in uw blad de Vem naar
aan uwe lezers verkondigen; dal zult ge! Wij
eindigen hier het eerste deel onzer antwoord;
bet tweede deel voor de toekomende week.
fntusschen groeien wij u.
Desiré Du [’.rauwere
A. De Hoon
E. Vanstaan.
Veurne, 15 November 1879.
en om die vruchten waren de namen
stichters in et.re gebleven. Nu is
i weczenbuis op nieuwen voet ge-
diimaal door mannen, wier i.fl
ik twijfel er niet aan, ook in T ge-
r Veurnaars zullen bewnud worden,
de lijd zal uitwijzen indo-n hun werk
I en voorspoed zal bevorderen en
of hunne namen ook eens de achting zullen
verdienen.
Ondertuschcn, Mijnheer, aangezien dit geze
gend geslicht van weleer nu geheel en gauscli
van zijn doel i.lgekeerd is, vindt gij niet da',
het zou betamen, opdat de vom bijganger niet
zoude missen, dal er een opschrift op geplaatst
worde? een opschrift die aan de vreemdelingen
die onze stad bezoeken laat welen dal men er
voortaan modepoppen en geuzinneii zal vormen in
plaats van brave en clnistelijke vrouwen? En
zouden die bezoekers ook niet mogen welen
wie die drie nicuive stichters zijn'! Met dit gedacht
was ik bezig gisteren avond, en ’k probeerde
om daar alzeo een opschrift te verveerdigen
dat zou wel doen boven de deure van 't weezen-
btiis en ’l geval wiide, geen ik schreef was
zeer iiimr, zeer naar een jaarschrift, 't Was
1877, bijgevolg twee te kort. Maar geen knuste,
'k had de bijzonderste hoedanigheid vergelen
van onze stichters te weten het woord nonne-
krijzers; 'k voegde 't er bij er. ’t was volmaakt.
Hier laat ik mi dii opschrift volgen. Gij, Mijn
heer, en alle uwe lezers kunnen oordcelen of
hei wel is.
GeIsChe sCiiooL, Door Dehoon. De biiaEWehe,
Vanstain, nonnekUzei.s, IngeiiICiit.
Vriéndelijke» groet.
n
t
herkozen
zitiers, Md. U
MM. l’etyd^
Devignc.
M de VOO' 1
sproken, "afj
te zullen zij'f
uitvoering v»<
zekerde level I
den opdat (W
nisterien op ji
Vervolger^
nemenl uitdg
trekkingen H
Stoel te doefe
Minister ik
kamer gesta
leggingen ih
dus overeet'
treft, ze verV
gemoed.
WOC»
1871), om 311
Beweste:pl,d
■door Milo l;<
Denzclfilen n
tegenwoordig
Juiliot, oudte
HaHlants, te
Woensdag
reel sameiiC1-'
He*
Zijn door CO'
veroordeeld
Zitting van v
sele, tot 2ti fr 1
ter Ga i nt y.
Verfaillic
grave, werksle
dici'te van z<l'
van Veurne.
Dumon Kjv
voor slagen op
l’arrrin Di,’(
smid te Won e
boel, voor s j
maand geval
darmen, in d
Zitting vat4
vrouw Jacobi b
fr. boel, vÖ>f
Oostkeike.
Delen Virf1
ster te Alv<
de huisvrouv'i
Dccrcton
lloogstaede,
op de eerb.i^
Opcniik^ <ler fi&amcrs.
Den 11 dezer werd, volgens de Grondwet, de
wetgevende zittijd van 1879-80, zonder troon
rede geopend.
De Senaat, voorgezeten door M. Laoureux,
ouderdomsdeken, heeft de kiezingen van M. Le-
poivre, leAth, en van M. Van Ockeihoul, te
Brugge, goedgekeurd. Vervolgens werd In t bu
reel samengesteld. Tol voorzitter werd gekozen
M. baron de Tornaco; tot eerste onder-voorzitter
M. baron d’Anelhan, en lol tweede omler-voor-
zilter M. baron de Selys-l.ongchamps.
Men weet dal er spraak geweest is van M. Hu
bei t Dolez tot voorzitter te kiezen, doch het
schijnt dat hij geweigerd heelt..
Daarna is de senaat, tot nadere bijeen roeping,
uiteengegaan.
Na de kiezing van M. Van Oekcrbout, zegden
de geuzenbladen dat nog nooit het kiesbedrog
en de omkcoping op zoo grootc schaal gepleegd
was als den I 'e October te Brugge. Welnu, geene
hoegenaamd» reklaam is legen die kiezing inge
diend; de verslaggever heelt alles riclnig be
vonden en de kiezing is in een, twee, drie goed
gekeurd geworden. Wat bewijst dat? Ofwel dal
er te Brugge geen het minste kiesbedrog is ge
pleegd, ofwel, indien er gepleegd is, dat de da
ders niemand anders zijn dan de geuzen zelve.
Dit laatste is hel waarschijnlijkste.
c<n)
t
Op 3J$i
1879, om3a
geduchte I"1*
Vital Itoin^
De oost^
woonstig y
scheidc pW
werk win kt’
geus kadafr'
407 en 4ÜM
slaan en gf
den Doorn-I'
door de el(
tot 1 mei ii
Een Veurnaar.
- wirinrwwf -
Adinkerke den f) November 1879.
Mijnheer Honlwmmc,
Ik heb woensdag laatst in den Vciirnaitr den
brief gelezen van ons geestig blauw Emiclke mag
ik u wel iets vragen? Ib bt gij waarlijk den brief ge
drukt lijk hij u is toegezonden geweest? ‘k Geloof
mijnheer Bonhomme, dal het ne sliimnu trek is van
uwentwege, .en dal gij hebt willen lachen met ons
ineesterke; gij zet volgens mij op vele plaatsen de
eene rekc voor de andere, of wei gij moet er icvers
eene reke van T uwe tusschen gekh tst hebben, want
er is noch kop noch steerl aan geheel den brief. Wat
moer is, in plaats dat Emielke de herinneriny aan
vroegere dagen zou trachten te weerleggen of ten
minste in ’t wille te wasschen, lijk of men zou pei-
zen en verwachten, gij doel hem juiste herhalen en
bevestigen zelfs, al wat in die herinnering op zijne
rekening te lezen stond, en dal toen nog in eene tale
Wilt gij dal vlaamsch verslaan, dan zult gij
begrijpen en overtuigd wezen, alsook uwe le-
zet s, dat daar de knoop der gansche zaak vast
is, en dat bijgevolg alle uwe gewaande aan
halingen waarin gij ons verwijt in zulke kie-
sche "spreuken scholen te sluiten, nonnen te
verj.igen, nonnen buiten te werpen, nonnen aan de
deur te smijten, enzoovoorts, loutere laste
ringen zijn, van uwen twege met opgezette» wil
uitgekraamd, om zekere persoonen als slachl-
dus, ten gevolge, zeggen wij, der wel van I juli 1
1879, het schepenkoilegie, bijzonderlijk i
hel bestuur van het lager onderwijs gelast,
de Overste der Anniinciadcn-noiinen, vragende
of zij, bij voortduring, zich gelaste met hel
onderwijs in de aangenomens meisjesschool al
hier, en antwoord verzoekende voor den 5 Sep
tember volgende.
Maar hei zij om lijd te winnen of om de door
het schepenkoilegie te nemen maatregelen te
vertragen, hetzij om welke andere ons onbe
kende reden, zeker is liet dal, op 12 September,
de Overste der Annunciaden-nonne» nog niet
geantwoord had.
Op gezegde date van 12 September laatst,
wierd bij brieve van het schepenkoilegie aan de
overste der Annunciaden-nonnen den vorigen
brie! van 30 September herinnerd en antwoord
gevraagd voor 15 September, met verwittiging
hare stilzwijgendheid, na dat tijdstip, als wei
gering zou aanzien worden.
Eindelijk den 14 September laatst kreeg liet
Schepenkoilegie de volgende brief
Aan hel kollegie van Burgemeester en Sche
penen der siad Venrne,
Mijuhecren,
Ik heb de eer U te verklaren dat een drin-
gende conscienlieplichl mij dwingt af te zien
van de aanneming der kostclooze school voor
arme kinderen.
De overste der Zusters Annunciaden.
(geteekend) M. l’elicita Debout.
Versla dit wel, herdenk dit wel,
u dit wel, heer uitgever
van geen mt-na-fm» Verstaanbaar, en met t-mten lijk
kemels, umn zou t-r waarlijk den nekke over kraken;
t is toch algelijk om imuatid belachelijk te maken,
<11 om eene aanvraag'om inspecteur te worden te
do-n mislukken;'k en wist niet dat gij zoo droef
waart in uw blad, mijnheer Bonhomme, n bekwaam
van nen trcliehjkeii man al/oo te fruiten, 't is wreed.
Nii, niijnheer Bonhomine. l.en wil u percies daar
van niet' b< schuldigen, maar dat was mijn eerste ge
dacht. is het anders, heeft mijnheer Emiel u dat
mcistcrsiul. upgezonde» lijk hel gedrukt slaat, vol
gens mijn Lmu i;> hel breinloos, mijn brei i kuil' «lat
niet beseiieii. en >u geheel Adinkerke, ulwic. niet
totaal breinloos is. ;laat gelijk vergaapt en vraagt
met verwondering water van bet vlaainsche vlaamsch
en schrijfwijze zal geworden als meesters en inspec
teurs... te wege de taal aldus behandelen.
Zoudl gij niet willen mijn briefke drukken in uw
blad, en mij zeggen wat ik eigenllijk mort gelóven
van die redactie, want wij zijn op aarde om zich
onderling dienst te bewijzen eh te helpen.
Aanvccrd mijnheer, mijne hertclijkste groclenis-
sen. x
Antwoord Wij vei klaren aan onzen correspon
dent dat wij letterlijk dit meesterstuk hebben afge-
drnkt. Nogtans om aan hem en aan verscheidene
anderen onzer lezers de verzekering te geven van ons
gezegde, zijn wij van zin zoohaast wij plaatse vin
den, in ons blad opnieuw dit wonderbaar brieven
model of breingewrocht in T licht te geven lol beha
gen van iedereen.
Nieuw Woordenboek.
Indien het waar is, ’t geen wij van ver
scheidene hebben hoore» vertellen, een nieuw
woordenboek of ilictionnair zal welhaast alhier
hel licht zien! T Schijnt dat <le oude ofHnnliguc
diclionnairen vol fouten zijn. Men zegt dat de
schrijver, ’k wil zeggen, de schrijfster te Veurne
woont; welke eern voor onze stad!
Pique-nique-fabriek.
Wat is dat nu?zult gij zeggen.... maar
luistert. Men vindt alle middels uit om de
geusche scholen ol gestichten in onze stad te
doen bloeien. Zoomen verzekert ons dat men
eene koeke-of mokke- of beter nog, eene pique-
nique-tabricke zal opricliteu nevens hel weezen-
hois. Onderiusscben heelt een heer zich be-
gelast eilaas! een Veurnaar zegt men
dagelijks wal van die lekkernijen Ie bezorgen
aan de kinders die verslaan wal zij verloren
hebben en zich minst gewennen aan geusche
I lil
den Veurnaar, nummers 1824 en volgende, arli-
kden waarin wij genoegzaam aangeduid of ge
naamd zijn.
Zoo achten wij het noodig daarop te antwoor
den, ten eind.' uwe lezers, die gij alzoo om den
tuin leidt, verblindt en bedriegt, die zaken en
omstandigheden, zoo dezelfde 'vezenllijk ont
stonden en plaats grepen, zouden kennen en
tevens uwe treffelijke handelwijs hèseltcn. Daar
om eischen wij dal deze onze antwoord in hel
aanstaande nummer van den Veurnaar letterlijk
overgenomen worde, gedrukt in gelijk letter
vorm t n omtrent op dezelfde plaatsen even als
diegene waarin wij genaamd zijn, en ''verzoeken
u nog gelijke overneming voor de volgende dee-
leti onzer antwoord, immers ingevolge onze rech
ten dieswegens.
En nu ter zaak.
De in het weezengesticht alhier van ouds be
slaande armmeisjesschool werd, ten gevolge der
wet van 1812 op hel lager onderwijs, als ge
meenteschool voor meisjes aangenomen. Het
onderwijs werd er.gegeven door Annunciaden-
nonnen, tevens gelast met de zorg van het meis-
jesweezengesticht. Hel nieisjeswoezengesticht
stond onder het beheer van hel godshuizenbe-
stuur en de schoollokalen maken deel van dat
gesticht.
Het getal der Annunciaden-nonnen. voor het
onderwijs in die aangenomen school en den
dienst van het meisjesweezengesticht, was laatst
op negen bepaald. De bij slct lgeval Of anders
zins te vervangen leden dier gemeenschap waren
aan de aanveerding van bel godshuizcnbcslüur
onderworpen.
En hel doel te aanmerken dat geene der oude
stichlingjitelen, evenmin de aktengifte door
den heer Becqué nochte de testamentbeschikkin-
gen van den beer Mortier, cenige melding ma
ken van ander onderwijs van hetgene der arm-
meisjes, en dat in geene dier stichtingakten, gif
ten noch teslamenibeschikkingen cenige hoege
naamde melding bestaat wegens hel alsdan
dienstdoende of dienst te doen personeel, z.oodal
volstrekt geene Amninciadcn-noiinen nochte
welke nonnen het ook zij daarbij genaamd noch
aangewezen zijn, en zelfs geen wensch diesom-
trent geuit is.
Doch ten gevolge uer wet van 1 juli IS79 op
het lager onderwijs, welke onder andere behelst
dat de aangenomen scholen, lot nader licrroe-
piug, mochten behouden wordt'», (zoo dn ook
te vooren was, ten allen tijde hebben immers
zekere gemeenten van zulke aanneming afgezien) I heugen de
juli j maar de lijt
met i Vcuine's heil
net nestuui van net mger uuuerwijs gciast, tninnn nr
wende zich bij brieve van 30 Augusti laatst tot
X13 November 1879.
Mijnheer Bonhomme.
T Heelt mij pijne ged tan woord voor woord
in uwe gazelle te moeten lezen en te overwegen
wal de geuten, deze twee laatste maanden, te
Veurne, mijne geboortestad, aluit gemeten
hebben; mapr 'k heb met genoegen gezien dat
gij in uw blad met zoovei 1 steun en zoo deftig
de algemeeiie, veroinweerdiging van alle ware
Veurnaars hebt uitgedrukt. Geef maar nog wal
artikels van die oorte, want 'k ben zeker dal
zij te Vem ue deugd doen; en ik en een ander
die van onze gebooiu s ad verwijderd zijn, maar
voor dezelve altijd evenveel genegenheid be-
bewaren, wij zien met vermaak dal gij aan onze
stadgenoten doel versk an boe gevaarlijk het is
zich te laten geleiden door zekere vreemde over
gewaaide geuzen die in bunnen handel geene
ander drijfveer hebben dan partijgeest en gods
dienst haat.
Ook wat ik betreur, 'l is dat de vrije burgerij
van Veurne op dezen oogenblik haar gedacht
niet kan uitdrukken nopens die geuzedaden,
waarvan wij dagelijks getuige z.'jn, maar hopen
wij dal men de les zal onthouden en dat de
Veurnaars zich zoo bij den neus niet meer zullen
laten leiden.
Noglans, er is iets, Mijnheer, dat ik uil het
hoofd niet kiijg. 'l is du vergeuzing van het
weczeuliuis, hel sluiten of beter bel toenagclen
van de goed befaamde school der zusters. Twee
mannen hadden dit voortrert'elijk werk voor
T geluk van Vcüïne geslicht; omtrent veertig
jaren bad Venrne de kostbaio vrüchtcn er van
genoten,
der twee
school en
plaatst, en
men,
i;
t
-■wtJtLy”"'* en - --
IZerdourd
en her
inner u on wei, neer uitgever van den
Vein naar, dat op 14 september 1879, bij brief
geteekend door de Overste der Annunciaden-
uouiiéii, zij, jegens bet Schepenkollcgie, afge
zien heelt van de aanneming der kostclooze
school voor armkinderen.
j H