26 November 1879.
Veume,
35° jaar
Dit blad verschijnt den Woensdag, onmiddelijk na de graanmarkt. Inschrijvingsprijs, 5 fr. ’sjaars; niet de post O fr. Annoncen 20 cenlimen per regel.
In Italic is men weer aan ’i fabrikeeren van
een nieuw ministerie; hoe en wanneer liet zal
gebakken zijn, kan ik u niet zeggen... Maarzeker
is 't dat de rcvolnl' nog altijd voort woekert
en altijd woekeren zal, zoolang de Honing niet
radikaal of te rondweg afbreekt met mannen die
hem naar Rome hebben getrokken.
5. Het italiaansch ministerie is saamgc-
stcld.
In Holland beraadslaagt men over het budget
van oorlog. Men is algemeen van gevoelen, dat
het land, welk op geene verklaring van onzij
digheid mag steunen gelijk België, zijne verde
diging moet verzekeren tegen allen aanval. Hier
toont zich weder het verschil tusseben de libe
rale en de katholieke denkwijze. De liberalen
■willen den persoonlijken on algemcenen solda
tendienst en een v< r neerd •ring van 7 leger, die
beter eene vcrduldwling zou heeten. Zij begrij
pen niet <Iat het land zich op die wijze zeker rui
neer!, om een gevaar te vermijden dat nog niet
bestaat.
Het is te hopen dat de bewarende partij die
lieereu tot de gezonde reden zal roepen.
M. Herold hoeft in den gemeenteraad van Pa
rijs een voorstel gedaan, dat ook nog al eens
deels in het gedacht ligt van vele Belgische
geuzen. Hij heeft voorgesteld van al de kerken
enz. eigendom der gemeente te verklagen en ze
jaarlijks in openbare aanbesteding te leggen.
Gaat dal voorstel door, dan mag men eerlang
verwachten de prachtige O. L. Vrouwkerk of de
II. Kapel door eenen Gambetta, oenen Herold of
andere communards als paardenstallen te zien
gebruiken.
Politiek overzicht.
Morgen zal het fransch Parlement geopend
zijn en de kamers zullen te Parijs zetelen. De
senaat zal zich in alle baast moeten bezig houden
met het budget, en aan de kamer zal waarschijn
lijk de algeheele amnestie worden voorgelegd.
Do prins van Oranje heeft deze laatste dagen
oenen pennenlwisl gehad met zekere liberale
bladen. De prins is met bevreesd geweest zijne
inzichten over de Staatsaangclegenhedcn rond
borstig uil te drukken. Nu hij zijn gedacht heeft
doen kennen, laat hij zijne tegenstrevers n aar
babbelen. Wat daar al achter zit, is duister
on vuil.
was alles gedatia en elkeen ging naar huis, met
’t herte vol genoegen en vreugd over het aan
genaam verzet, dal de Melomanen hem geschon
ken hadden. Here dan aan al de leden van liet
genootschap, cn bijzonderlijk aan hunnen wel
edelen kapitein, en hunnen onvermoeibaren
muziekmeester, die met zooveel herte cn ziele
het hunne bijdragen voor den vooruitgang der
goede zaak. Wij hopen dal zij zujlen volherden,
en ons voor 't toekomende jaar iels bereiden dat
niet min wel zal zijn.
Die nu nog zeggen dat de Melomanen geen
feesten en kunneil opluisteren en dat 't genoot
schap van St. Joseph niet cn bloeit, zijn van
’ne groote schakel gemist, enwaar ’t vliegen
wil niemand en heeft uit onze vergadering
van schaamte moeten weglooper. want alles was
even treffelijk en zedig; 't en is niet altijd en
overal alzoo.
Rechter lijke'eerherstellingen 1 fr. Een nummer 15 cent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 fr. het 100.
Men schrijft in bij BONHOMME-RYCKASEYS, drukkeruitgever, Zwarte Nonnenstraat, 4, te Veurne.
wet of wettig in den zin van recht of rechtveenlig
cn zij reeenen dat hel al gezeid is als onze
geuzen hunne daden bestempelen kunnen met
de woorden 't is wettig, 't is de wet. Hunne
dwaling gaat nog verder. Als de geuzen in
hunne handelingen op niets anders dan op wil
lekeurige cn ongegronde weluitleggingen van
eenen minister steun maken, ja zelfs, als zulke
wetverkiaringen of toepassingen regelrecht
strijden legen de vrijheid en de rechten die de
natuur zelf ons toekent, dan ook nog zal men
voor slotwoord aannemen ’t is volgens de wet,
wal kan men er aan doen, 7 is wettig.
Wij zullen eens, geëerde lezers, te zamen on
derzoeken wat dit woord wettig beleekent ten
onzen tijde, cn wij zullen zien dat dit woord
van zin veranderd is, sedert dat geuzen zich met
de wet bemoeien; wij zullen zien hoe dit woord
hun tot masker dient, en dit alles eens goed
overwogen, zullen wij begrijpen dat hetgeen
geuscher wijze wettig, ja, allerveiligst is, bijna
altijd willekeurig tyraniek, ja, onrechtveerdig
is. (Wordt voortgezel).
Muziekaal avondfeest der Melomanen.
Zondag avond gaf het toonkundig genoot
schap der Melomanen zijn jaarlijksch muziekaal
avondfeest in het lokaal van St. Joseph. Reeds
van lang voor de gestelde ure, zag men er het
volk bij de macht naartoe trekken, en van eer
het feest begon, was de groote zaal reeds opge
propt; alle staten en standen waren er verte
genwoordigd; vele treffelijke beeren en damen
vereerden het toost mol hunne tegenwoordig
heid, en er hecrschle vrolijkheid en verbroede
ring tusseben rijke en arme, allen voorstan
ders te gelijk van dezelfde gewichtige en heili
ge zake. De muziekanten wier kennissen en be
hendigheid in 't vak reeds overal gekend en
naar weerde geschal worden, hebben op geheel
voldoende, ja op meesterlijke wijze zelfs, hunne
verschillige stukken uitgevoerd, cn meermaals
binst de uitvoering hebben zij door de her
haalde haudgcklappcn on bravos loegejuichl ge
weest Ja, 't muziek der Melomanen mag, voor
’i geen de kunst betreft, neffens vele andere
slaan; moed dan muziekanten cn vlijt, cn 'k en
zal niet zeggen, gij zult er komen, want gij hebt
reeds grooicn weg afgelegd, maar gij zult in
korten lijd de eerste viole spelen, ’t is te zeggen
meesters worden in de kunst.
De kluchtige alleenspraken cn gezangen heb
ben ook wonderwel gelukt, zijn met veel smaak
uitgevoerd geweest cn hebben veel bijval gehad
bijzonderlijk de kluchlc van 't kaboutermanneke,
die zong van «.4/ wat men spaart uit zijnen mond,
is voor lat of hond. Dat zijn jongelingen die er
waarlijk een handje, of zoo men zegt, den voois
van hebben.
Omtrent op'l einde van liet feest kwam bet
dreunend Belgisck Volkslied in koor gezongen
door machtige cn kloeke stommen van een
twaa'ftal vrome jongelingen.
Die daar stonden, ’l hoofd omhooge
Vlamme in ’t herte, vlamme in de ooge,
genoeg bewijzende door hunnen toon en hun
ne gebaren, dat. zij den zin cn do kracht der
schootje woorden verstonden; ook de lange
toejuichingen der vergadering waren een bewijs
dal zij er in gelukt hadden hunne edele gevoe
lens aan de menigte mede te doelen wij zei
den het Ilelgisch Volkslied in koor gezongen dóór
een twaalftal vrome jongelingen wij hebben
nog velgelen te zeggen 't geen eene bijzondere
melding verdient dat in hun midden een man
was, die wel is waar in herte van zijnen tijd
niet meer, nogtans deftig en moedig optrad eu
mcêzong; mij docht, hij moet een van die oude
patriotten zijn die tijdens de verjaging van
T geuschc Jantje Kaas, dapper en ongekend de
llrabahfonne heelt helpen zingen in’t jaar 30.
Tusseben de twee doelen is er eene Omhaling
gedaan geweest ten prolijie van den katbolic-
schoolpenning, die zoo'men vcrzekeit, een rond
sommeke opgcbrachl heeft. Nu te beter, laat de
geuzen maar praten. Rond ten negen cn half
Wat is Wettig?
Zietdaar eene gewichtige cn belangrijke vraag,
die sedert lang diende voorcngesleld cn opge
lost te zijn, lol onderrichting en tot waarschu
wing van al de weldenkende en treffelijke hun
gers, cn tevens tot ontmaskering cn tot schande
van die onincnschclijKe en eerloozc geuzen die
onze duii.diliarstc vrijheden bestrijden cn mis
kennen en die door hun partijdig cn vcrdeeld-
licidbarend bestuur den ondergang van ons
vaderland bewerken. Immers, ten onzen tijde,
alle de libcialcn of geuzen 't is te zeggen
inetserdienders of mourtclbroedcrs der frauc-
maconsbazen die ons beslieren nachten
zij die nogtans alle schaamte schijnen afgelegd
ie hebben iedere maal dal zij iets geusch
verricht hebben, trachten, zeg ik, 'hun gedrag
te verontschuldigen en te verschooncn, zeg
gende l is volgens de wet, ’l is de wet, wal wij
'beslist cn uilgevuerd hebben is wettig. En -vele
goede menschel) wat peizen zij ervan? wal zeg-
L’on zij, als zij dagelijks hooien spreken of ge
tuige zijn van de menigvuldige- p.< usclic aan
slagen op alles wat ons het kostelijkste en hel
liefste is? Ah! die zuchten wel ec'nc, 't is waar,
maar zij ook toch eindigen met te zeggen 7 is
volgens de wet; wat wilt gij? 7 is de wet, cn die
brave mcnschen tdl gewoonte zeker of wel
zich inbeeldende dat wij nog met de liberalen van
over Sojaar te doen hebben nemen dit woord
Den Heer uitgever van het nieuwsblad de
Veurnaar.
Wij herhalen ons verzoek wegens overne
ming onzer antwoord in den Veurnaar, zoo en
in der voegen als bij onzen vorigen brief ge
vraagd is.
Twee schrijf of drukfeilen wenschen wij te
herstellen.
Uwen druk draagt
Hel doet te aanmerken dat geene der oude
sticlniugstilelen. evenmin de akten gifte door
den heer Bccqiié noch de testamcnlbesclnk-
kingen van den heer Mortier, eeni.ge melding
maken van ander onderwijs van hetgene der
Armmcisjes; lees dan hetgene der Arin-
meisjes.
VerderOp gezegde date van 12 september
laatst werd, bij brieve van bel scliepenkollegie
aan de overste der Annnnciaden-nonnen, den
voorigen brief van 30 September herrinnerd
lees den voorigen brief van 30 Augusti her-
innerd.
Wij bleven dan bij de aanhaling van den brief
in date 14 September laatst, waarbij de overste
der Aununciaden-nonnen van de aanneming der
koslelooze school voor armkinderen heelt af
gezien, cn zegden dat daar de knoop der gansche
zaak vast was.
Dat zullen wij bewijzen.
Dewijl, zoo w ij liet hier hooger nog aanbalen,
in geene stichtingstitelen, aktengiftc noch testa-
menlbeschikkingen ten behoeve onzer Gestichten
van ander onderwijs dan hetgene der Armmeis-
jes melding is gemaakt.
Dat in September laatst slechts acht wees
meisjes in het Gesticht verbleven, welk getal,
aangezien hel groot verschil hunner oude (van
3 tot 17 jaren) ontoereikend was, volgens zeg
gen van een bekwamen-schoolopziehter, om een
afzonderlijk onderwijs in te richten.
Dat volgens de wetten van 1812 en 1 Juli
1879, liet lager onderwijs aan de zorg der
wcderzijdsche gemeentegverheden is opgelegd,
welke overheden nogtans, ingevolge die wetten,
zekere scholen als gemeenteschool mochten
a'annemen.
Dat een Godshuizenbestuur slechts met het
beheer van liefdadigheidsgestichten, zoo als
Gasthuizen, Weezengestichteu, Gestichten voor
oude mannen en vrouwen, maar geenszins
met ouderwijs gelast zijnde, zoo had de meis
jesschool in het Weezengesticht alhier, enkelijk
als aangenomen school reden van bestaan.
Dus van zoohaast de Overste der Annunci-
aden-nonnen van de aanneming van hel koste
loos ouderwijs in de Armmeisjesschool alhier
had afgezien, daar door alleen en van d.A cogcn-
blik had de meisjesschool in het weezengesticht
alhier, geen reden van bestaan meer.
Dal is klaar voor een ieder ten zij voorblinden
en voor zienden die niet willen zien; deze
laalsleu zijn de ergste blinden, niet waar heer
Uitgever van den Veurnaar?
Zoo dan bij brieve, in dale 18 September,
van het Schepenkollcgie, weid aan den Heer
Voorzit er van l;cl Godshuizenbestuur kopij toe-
I
I