i
28 Januari 1880.
N« 1841
36- jaar
Veurhe,
i
de graanmarkt. Inschrijvingsprijs. 5 fr. 'sjaars; met de post 6 fr. Annoncen 20 een timen per regel.
POLITIEK OVERZICHT.
gens en bedriegerij
Bïe Kamer.
Dinsdag 20" is de beraadslaging begonnen
over liet budget van onderwijs, ’t Is M. Wasseige
die hel vuur heeft geopend met eene merkwaar
dige redevoering, waarin h j, met zooveel talent
als geest, de wet van 18‘<9 heeft bestreden. Hij
heeft de schijnheilige en bespotlelijke houding
aangetoond van zekere burgemeesters, die O. L.
■Vrouwbeelden naar de scholen dragen of pater
nosters uitdeelcn, geschonken door den eer.en
of' andere francmaeon, om te toonen dal er niets
veranderd is.
Sterfgeval.
De E. II., C.-J. Ghyselen, pastoor van Alverin-
ihmi. sedert 1835, isgstèren, inden namiddag, al
daar overleden in den onderdo:n van 80 jaar.
Dit blad verschijnt den Woensdag, onmiddelijk na D
Rechlei lijke eerherstellingen 1 fr. Een nummer lo cent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 fr. het 100.
Men schrijft in bij BONHOMME-RYCKASEYS, drukker-ui(gever. Zwarte Nonnenstraat, 4, te Veurne.
schrikbarende wijze vermeerderen en dat wij
nog verre verwijderd zijn van het droombeeld
dat men algemeenen vrede i.oemt. Hel vermeer
deren der legers brengt zoo noodzakelijk oorlog
voort als bet wassen van hel water overstroo-
mingen veroorzaakt. Arm menschdom! Ziedaar
uwen yoorirtgang en de hooggeroemde ver
overingen van den menschelijken geest?
-
A
4° In art. 194 der wetgeving van het rijk
der Nederlanden staat er de jaarwedde, pen
sioenen en andere vpordeelen, welkdanig zij mogen
genieten, blijven hun gewaarborgd.
5® Art. 117 onzer grondwet zegt Het trakte-
tement der bedienaars van de ecrediensten en hunne
pensioenen worden den Staat opgelegd.
6° M. Lebeau (een liberaal) wilde bij dit ar
tikel, de volgende bepaling doen voegen In
geen geval mogen de jaarwedden der pastooi’s en
dorpsgeestelijken verminderd worden.
7° Hierop antwoordde M. Rogier (een li
beraal) Hat moet er niet bijgevoegd worden; het is
genoeg die jaarwedden te waarborgen; het is klaar
dal zij niet kunnen verminderd worden, zonder dat,
de sch kking der wet ware belachelijk.
8° M. Gendebien (nog een liberaal) voegde
erbij zij (die jaarwedden) zijn gewaarborgd ge
lijk al de andere schulden van den Staat.
Dat zijn, lezers, uittreksels ontleend, zoo gij
ziet, uit ware en echte bronnen; daar is de
waarheid, eu niets staat in de 'grondwet en
andere wetten zoo klaarduidelijk geschreven als
de verplichting voor den Slaat van de priesters
behoorlijk te betalen en te voorzien in de kosten
voor den eeredienst.
Wilt gij nu nog weten en zien hoe de katho
lieke priesters betaald zijn; daaraan zult gij nog
eens kennen hoe de Staat de katholieke religie
genegen is Daar zijn in geheel Belgie vier mil-
Hoen negen honderd duizend inwooners die katho
liek van religie zijn;
Daar zijn acht duist protestanten, vijftien hon
derd en twintig joden, enachttien honderd veeitg,
die aan geene religie toebeliooren. Al de katho
lieke onderpastoors en pastoors voor die vier
millioen en oneften trekken 3 millioen 977 dui
zend frank te zamen; de protestanlsche minis
ters of’dominés trekken 63 duizend frank, de
joodsche priesters 23 duizend frank.
Als alles uitgecijferd is, dat maakt dal de
joodsche rabin 13 frank en 43 centiemen trekt
per jode; De protestanlsche dominö 7 frank 93
centiemen per protestant (te Rousselaere, de
dominé die ten hoogste honderd protestanten
onder zijn gebied heeft, wordt 2,400 fr. toege
kend! Dal is de rechtveerdigheid en de gelijk
heid voor de wel.... volgens de geuzen); en de
katholieke pastoors en onderpastoors lachentig
centiemen per katholiek!!!
Jamaar ’t en is nog niet al.
Hetgene de onderpastoors of pastoors trek
ken, zijn nog, gelijk wij gezeid hebben, de
interesten niet van hel gestolen goed door de
fransche omwenteling atgenomen, dal het gou
vernement in zijn bcx t heeft, en waarvoor het
beloofd heeft iets weder te geven, terwijl, van
eenen anderen kant, het gouvernement voor
geenen cent goed heeft noch van joden, noch
van protestanten. Bijgevolg de 13 frank aan de
joodsche rabin per hoofd, en de 7 fr. 93 cl. aan
de protestantsche dominés, zijn eene pure zui
vere mildheid. Hetgene het gouvernement aan
de katholieke geeft, is maar, wij herbalen ’t nog
eens, eene restitutie.
Dit is de waarheid; bij de geuzen.... leu
gens en bedriegerijEerloos volk
Iets over de jaarwedde der Geestelijken
en het herstellen der Kerken.
Overeenige dagen lazen wij in hel staatsblad
of Moniteur, dat er zekere hulpsommen verleend
waren lot bet hei s ellen van kerken, en aanstonds
wal gebeurd er? Ziet, ai de liberale gazetten van
’t land zijn ’t akkoord om te schreeuwen daar is
nu M. Baia, die kerkvervolger volgens dat de
katholieken zeggen en schiijven; hij doel de
kerker, versierenen herstellen, dat zijn toch ze
ker bewijzen dat hij legen den godsdienst niet is.
Nog eens, geëerde lezers, menscLenverbliuding,
en schijnheiligheid! Hoort hier de. waarheid, en
zuivere waarheid over dit puntde minister Ba
ra staat die hulpsommen toe omdat hij moet.
Op hel einde der laatste eeuw hebben de fran-
omwentelaars de kerkgoederen gestolen; de
Staal heeft die goederen ingepalmd, en in 1801,
in het Concordaat tusschen den Paus en Napo
leon 1, is er vastgesteld geweest, dat de Slaat
die goederen mocht behouden, op voorwaarde
van aan de priesters eene zekere jaarwedde te
geven, en de kerken te helpen herstellen en ver
sieren, in gevalle dal de kerkfabrieken niet rijke
genoeg waren, om alleen die noodige herstellin
gen te doen; dat is de waarheid, en indien M.
Bara die hulpsommen verheul, hij doet maargc-*
lijk hij doen moet, ’t is zijne plicht, hij kan er
niet van tusschen, is de schuld van den Slaat
dien bij aflegt. Wij weten wel, dat sommige
geuzen verbitterd zijn, telkens dat zij zulke din
gen hooren of zien; maar dit doel er niets aan:
schuld blijft schuld, en restitutie moet er geschie
den. De geuzen weten dat nogtans; maarzij doen
de zaken aan ’t volk niet uiteen gelijk zij zijn; zij
zouden willen doen gclooven, dal het eene mild
heid is van minister Bara, en zij trachten dat te
koeren in Ie draaien en te wenden op zulke wijze
dat do eenvoudige en niet genoeg geleerde men
schen moeten uitroepen inderdaad, ’t is waar,
die minister Bara is toen nog zoo goddeloos niet
nis d: t zij wel zeggen, hij doet hij nog kerken
bouwen en versieren, enz.; en alzoo geraken de
menschen bedrogen, verblind en vergeusd.
Geuzen toch, wanneer zult gij ecus rechtzin
nig zijn? Rukl uwe maskers at, en zegt aan bel
volk Ja, de Slaat heeft hel op hem genomen
die herstellingen te doen, en die jaarwedde te
betalen, maar, in onze eeuw van licht en voor
uitgang, men moet daarachter niet meer kijken;
de' Staal kan niet verplicht zijn; hel woordje
plicht is van deze eeuw niet meer, elkendeen,
en de Staal ook, is zijn zelfs meester. liidien
gij alzoo spraak! geuzen, gij weet het wel, do
menschen zouden zeggen, recht blijft recht,
plicht blijft plicht, niettegenstaande den vooruit
gang van de XIX” eeuwe, en daarom is liet,
geuzen, dal gij u nog eens duikt, laffe bedrie
gers, die nooit platuit durft zeggen wié gij zijt
en wat gij wilt, ’k En kan dat niet verdragen,
1 is te eerloos, ’t is te laf
Voor 't geen de jaarwedde der priesters aan
gaat, ziel hier hel voigendöO
1" Vóór de fransche omwenteling, krengen de
priesters niets van den Slaat; zij en vroegen
niet; zij hadden de hnlp van den Staat niet
nood'g.
2” Toen op 2 npvember 1786, de Nationale
Vergadering van Frankrijk (Belgie was toen
met Frankrijk yeteenigd) de goederen der
geestelijkheid aansloeg, verklaarde zij dat al
de goederen der geestelijkheid ter beschikking der
natie gesteld werden, op voor waarde dat de Staat
na beiiooben in de onkosten voer den eeredienst en
het onderhoud zijner dienaren, enz., voorzien zou.
3’ In het Concordaat van 1801 staat Het gou
vernement moet de Bisschoppen en pastoors een
behoorlijk traktement verzekeren.
Dezer dagen zijn in Frankrijk twee persoonen
overleden, welke over eenigo jaren eene be
langrijke rol gespeeld hebben de graaf de
Gramont en Jules Favre.
’t Is de eerste die, in 1870, als minister van
buiienlandsche zaken, den oorlog aan Pruisen
verklaarde, en daardoor zooveel ellende en ver
woesting over zijn land getrokken heeft; De
tweede is de beruchte advokaatdie eene groole
staatkundige rol heeft gespeeld. Jules Favre
was een beroemd spreker, maar onder veel an
dere opzichten een letterlijk onbeduidend man.
Godsdisnstige gevoelens bezat hij soms, maar
zijne overtuiging werd zoo zwak dat bij zich
aan de zonderlingste afwijkingen plichlig maak
te. Hij was ten slotte heiige geloofsvervolger,
en zijn intiem leven was zoo berispelijk, dat het
schandaal over'Frankrijk verwekte en eene der
grootste redens was, om dewelke hij van mi
nister en afgeveerdigde in de vergetelheid
teiugtoog.
In 1870 lol 71 was hij beurtelings ondervoor
zitter der republiek en minister van builenland-
schc zaken. Den 4 September 1870 verklaarde
hij Napoleon Hl vervallen van den troon en riep
de republiek uit. Als ondervoorzitter der re
publiek, legde hij te Ferrières. bij den overwin
naar von Bismarck een bezoek af, en zegde
hem geen steen van onze foiten noch geen
duim van ons grondgebied zult gij hebben!
’t Was zeer schoon gezegd, maar de Pruisen
waren er zoo woedend om, dat, als J. Favre te
Versailles en te Francfort de vredesvoorwaarden
moest gaan aannemen, (rtwee provinciën afslaan
en vijf milliards betalen, M. Bismarck zich
uiterst barsch en weinig inschikkelijk toonde.
T Is Jules Favre die de grootste tante beging
van wapens aan de nationale garde te laten be
houden; zonder die bad de Commune wellicht
geen plaats gegrepen. Hij zal door weinigen
betreurd worden.
Duitschland. Sedert cenigen tijd is er, in
zekere dagbladen, veel gesproken van alge
meenen vrede en ontwapening der legers in al
de landen van Europa. Men gaf zelfs Ie ktn ien
dat hel Duitsch gouvernement en de heer von
Bismarck in’l bijzonder, dat denkbeeld gene
gen win en.
De rijkskanselier heelt de Inchtkasteeh n wel
ke op die veronderstellingen werden gebouwd,
in ecus den bodem iugeslagen, door aan den
Bondsraad een ontwerp te doen voorleggen,
waarbij de militaire wetten van het keizerrijk
gewijzigd en volledigd worden. Dit ontwerp be
vat eene aanzienlijke vei meerdering der Duil-
sche krijgsmacht, zooals blijkt uit het volgende
Tc rekenen van 1 April 1880 zal de infanterie
(voetvolk) samengesteld zijn uit 503 bataillons;
de veldartilerie uil 340 batterijen; de nielgt-mon-
tcerde artillerie uit 31 bataillons en de pioniers
uit 19 bataillons. Er zullen II nieuwe regimen
ten voetvolk ingericht worden, (wee regimen
ten kanonniers, een nieuw bataillon pionniers
en 32' nieuwe veldbatterijen. Deze maatregels
zullen voor het eerste jaar eene uitgave noodza
ken van 34,873,408 mark en voor de volgende
jaren eene jaarlijksche vermeerdering van uit
gaven van 17,160,242 mark.
Verders wordt er in bepaald dal van April
1881 lol einde maart 1888 het leger, op vredes-
vocl, een ten honderd der bevolking [zal bevat
ten. Hel efleklief wordt aldus van 401,000 op
427,250 man gebracht. Het verloog der be
weegredenen drukt op de aanzienlijke militaire
hervormingen welke in de naburige landen zijn
ingevoerd. Zelfs na deze nieuwe vermeerdering
van het leger zou Duitschland, volgens M. von
Bismarck," ten achter blijven voor hetgeen zijne
artillerie en infanterie betreft.
Wal er van zij, de vrienden van don vrede
zullen alles behalve eet ust gesteld zijn, door
die maatregels van hel Krijgszuchtige Duitsch
land, Indien het waar is dat het slechts het
voorbeeld zijner naburen volgt, dan mag men
daaruit besluiten dal de staande legers op
-
A
i V
VA