1848
Vecrne, IT Maart 1880.
fl(P jnnr
POLITIEK OVERZICHT.
niet?
Wal de vrijheid
Kuslanu
miüdeicti om i
nieuwe aanslag
'lioüden; ven hm
waarin* men i
persoon gelast is het plan der nihilisten tegen
den diktator uit te voeren.
Deze bedreigingen zijn tot nu, zonder uit
werksel gebleven, maar de verschrikkelijkste ge
ruchten zijn in omloop; de huiszoekingen zijn
menigvuldig en de aanhoudingen ontelbaar.
Frankrijk. De katholieken zijn er in jubi
lant. Daar immers, gelijk in ons.land en elders,
had tiet vi ijmetseiaarsmirislerie eene wet voor
gedragen om hel onderwijs te vergeuzen.’Door
tei;makel, net 7'van hei ontwerp, werd aan
alle pnediers en religieuzen de toelating ontno
men van te onderwijzen, zoo dai mtn, ware de
Wel doorgegaan, in geheel 1 ian«rijk getne scho
len meer zou gehad hebben d nd< g ddelcoze
staatsscholen.
Gelukkig is dat artikel welk bijzonderlijk
gericht was <eg- n de esuielen, aan wier onder
wijs Frankrijk zijne grootste en róemrijkste
mannen te danken heeft in den Senaat met
149 stemmen legen 129 verworpen. Die ver
werping vervult met vreugde alle katholieken,
en iieeft de republikeinen schrikkelijk kwaad
gemaakt. Helis vooral Jules Simon, zeker geen
klerikaal, die gemeld artikel bestreed.
katholiek blijven, moet gehoorzamen' aan de
wettige geestelijke overheid, en die opentlijk
tegen hare geboden opstaat, en voor.igaat in
dezen opstand kan niet meer weerdig zijn van
de absolutie of de H. Communie te ontvangen,
in een woord van als christen mensch gerekend
te worden.
Zoo, metlschen van Veurnambacht, als de
commissaris of een zijner sleppedragers, u
mondelings ot per brieve verzoekt lid te willen
zijn vaneen liberaal schoolkomiteit, weigert, en
weigert maar altijd voort, en legt zijl e brieven
stillekens aan 'l vier zonder er nog van te ge
baren; 't is beste dat gij doen kunt; hoe min
complimenten, hoe beter; en moestet gij later
tegen uwen wil en dank genoemd worden,
zendt maar seffens uwe weigering naar den mi
nister terug.
n Zwitserland, waar, om zoo tc zeggen,
de kerkvervolging begonnen is, welke later
in Duilscldaml, f rankrijk en bij ons is uilgQ-
horslen, hebben de katholieken te Locarno eene
nieuwe zegepraal behaald die een einde gaat
stellen aan hunne onderdrukking. Hunne stand
vastigheid en hunne eendracht tieefl hen doen
zegevieren. Volgen wij hun voorbeeld na, en
ook wij zullen over de vijanden van onzen H.
Godsdienst de victorie behalen.
Schoolkomiteiten.
Volgens dal wij hier en daar heoren, is onze
arrondissemeiits-commissaris Dcprey in volle
bezigheid en wei ving voor hel vormen der
geuselie scboolkomiletten. Wie had er ooit ge-
peisd dat die man hem nog van zoo bij met n«l
onderwijs ging moeten moeien? Vdrstajid
moet te peerde gekomen zijnNiriiij heelt de
plaats van een treffelijk en eeilijk fiiÖtF&anveerd
op voorwaarde van in alles de get'zëitplannen
van het ministerie der vrijmetselaars. uit te
voeren, en het volk van kindsgebeente af te
verget ze i; hij werft en zwiert dan dié Slave van
Roltn en Van Humbeeck. Mimi dal hij bijna den
moed laat zinken, is ook waai; want aan al zijne
.aanvragen en verzoeken, volgen de ëenewvergt;-,
ringen na de andere; T is om er eene ziekte
aan te halen! En dat is met te verwonderen,
want de menseben iii Veurné-ambadhi verstaan
hoe goddeloos en geüsch de nieuwe wet op
hel ouderwijs is, en bijgevolg hoe zeer men
aan de zwaarste plichten van christen mensch
zou te kort doen, met die gcuzescholen te be
schermen en te ondersteunen. Zij hebben de
onderrichtingen gelezen der Bisschappen die
namelijk en uitdrukkelijk verbieden van deel
te maken van die komiieilen, en dit is genoeg
voor deze die nog consciëntie hebben; die wil
Middelbare scholen en Atheneums.
Wij hebben reeds gesproken over het nieuw
Wetsontwerp, welk de minister grafdelver in de
Kamer heefl nedergelegd, en waarbij het getal der
Atheneums en middelbare scholen verdubbeld wordt.
Wilt gij, pachter, gij kleine handelaar, gij am
bachtsman, die g^en voordeel kunt trekken uit die
kostelijke scholen die maar zullen dienen om
eenige kinderen van geuzen in de steden óp de
kosten van den boer en den bu g ir te laten stu-
deeren wilt gij. z<*g ik eens weten vvatdie dingen
jaarlijks kosten? Luistert, want wijl gij moet betalen
moogt gij den prijs ook wel kennen.
Hel atheneum van Antwerpen kost aan de schat
kist 66.463 fr. 64 cent, en aan de gemeente 47,459 fr.
(3 cent.
Hel atheneum van Brusselschatkist fr. 85311-96;
gemeente fr. 68,400-00.
Het atheneum van Brugge schatkist fr. 60,276-10;
gemeente fr. 17,543-92.
Het atheneum van Gent: schatkist fr. 61,984-00
gemeente fr. 42,950-34.
Het atheneum van Bergen schatkist fr. 54.147-05;
gi m ‘cnle fr. 21.306-34.
Het atheneum van Doornik; schatkist fr. 61188-16;
gemeente fi. 22,016-76.
Hel atheneum van Luik schatkist fr. 71,437-00;
gemeente 40,825-00.
Hel atheneum van Hasselt: schatkist fr. 59,372-82;
gemeente fr. 12,000.
Het atheneum van Arlon schatkist fr. 58,439-58;
gemeente 13,100.
He atheneum van Namen schatkist fr. 62,819-39;
gemeente fr. 19,126 00.
Voor de tien thans bestaande atheneums heeft de
Staat betaald in hel j tar 1875 fr., 641,339-74; dat
maakt voor de drie laatste jaren meer dan anderhalf
millioen.
De gemeenten hebben in hel zelfde jaar betaald
fr. 305.227-65
Gedurende de drie laatste jaren hebben de tien
beslaande atheneums gekost aan den Slaat en aan
de gemeenten twee, millioeneii, vier honderd zeven-
en-zeventig duizend, acht hgfiderd diie’en tachtig
frankenl
En men gaat nog tien zulke geir/Jen-iilhenotfms
oprichten„i.
Men ziét' het;'Meester Van Ilunibi eek speelt met-
de! milliben.eh gelijk Jan Klaaske met fijne niuts.
.Maar wat 'maakt dat, de, boer zal ’lal betalen;
Kluchtigheid!
De geuzen zijn toch kluchtige mcnschen
Wel luistert, hoort elf ziet
Wal er te Veurne hier geschied
De verledene week stond geheel de Panne-
straat op sprieten een buitengewoone bewe
ging, een geloop eh gewemel, me» bad gezeid
vreemde wilde heetten te zien uit de gebergten
van Afrika. Iedereen was nieuwsgierig, leeg en
wist zulke knoddige dingen te vertellen, dat
het een waar pleizier was om te zien en le
hoeren.
Gij moot weten, gepatenteerde nunneknijzers,
nu surveillanten van de geusche mesjesschole,
oh de geusche mam; eitje; - >r.derwijzeress<-n
peisden het gevonden te hebben om te doen
gelooven aan de Veurnaais, dat zij kindeis in
hunne school hebben bij de machte zij zouden
’t uilvinden, want er zit veel in die hersenpan-
iangeland. Het ministerie heef: eene bc-
iugiijke beslissing genomen het parlement
i kortelings om bonden worden, en eene alge-
.'("ie kieznig zal plaats hebben.
g, eti M Beaconsfield aan het land de
f zijn staalkundig stelséi te beuur-
Onze vrijheden.
Te Brussel, in de voorzaal van hot Paleis der
Natie, staan vier groote plaasteren beelden.
Dit zijn de zinnebeelden der vrijheden in onze
Grondwet geschreven, te'weten Vrijheid der
drukpers, vrijheid van godsdienst, vrijheid van
onderwijs en vrijheid van vereemging.
Deze vier plaasteren beelden zijn ook het
zinnebeeld der broosheid want een klein ge
weld ware genoeg om ze in duizenden brokken
ter aarde te doen nederstorten.
Zoo is hel ook dal wij, onder het vader-
landschminnendt beheer der zeven francmaQons
of geuzen geuzeiimiinsleiie, ai onze vrijheden
zien kreuken en alleugskens te met gaan.
De vrijheid der drukpers is deze die nog het
minst geleden heeft. Noglans is hel zoo niet met
de vrijheid van’godsdienst; neen, zeker neen.
Inderdaad, hebben de geuzen de processie»
niet belet en randen zij de bedevaarten met aan?
Spotten en lachen zij niet met Paus, Btsschop-
nen, priesters en kloosterlingen? Ja zelfs met
de heiligste zaken, en misacute» zij God zelve»
va» onderwijs betreft, zien
wij niet dagelijks de schandigste handelingen
en bioodrovenjcn plegen door de .ergeusde
bureelen van weldaad en alle slacb van uwang-
middelfii door de openbare besturen tegen het
vrij katholiek onderwijs uitvoereu? wij,
katholieken, zijn wij met verplicht door zekere
wellen, en niellegènstaand -onzen wil en dank,
onze centen te geve» voor geuzenscholen, waar
van wij met wille» voor onze kinderen, en vaar
deze zouden blootgesteld worden aan de ver
loochening van hunnen godsdienst en hunne
zedeleer?
Roepen de geuzen nietweg met de kloos
ters! breken zij gcene ruilen in die gestichten;
gaan zij niet tot in de kerk den mouchard spe
len; onderbreken zij de oefeningen niet die in de
kerk geschieden? En dit alles is legen de vrije
bijeenkomst of vergadering die door de grond
wet gewaarborgd is.
Deze vcrschillige aanhalingen doen u zien
hoe groot hel geluk is te leven onder een geu
zenministerie, en ook hoe de geuzen onze vrij
heden ter harte nemen en verdedigen.
nihilisten gebruiken alle
Sl-i’clersburg jden angst voor
h meei en meer gaande te
,i. is aan den Cztir tóégekö'men
hem zegde dat hij den 8 dezer
sterven zou. In de Kamer, waar de uio rdem ar
van den generaal Lo. ts-Melikof woonde, heeft
men papieri n gevonden waai uilblijkt,dat nahem
een tweede, en zoo deze niet gelukt, een derde
Nu denken de republikeinen aar. niets anders
meer dan aan wraakneming tegen de geestelijk
heid en de katholieken in T algemeen. Het is
eene ware losbarsting van vervvènschnigeii en
vervolgiiigsvoorstelieii, die aantooul hoeveel
haal en nijd in liet hart dei hansebe liberalen
verkropt lag, tegen al wie aan God en zijn gebod
ge.uuti.
.Maandag moest de tweede stemming over dat
berucht art. 7 in den Senaat plaats hebben;
wordt iiei gelijk hel te voorzien is, definitief
vei worpen, de kopstukken van hel radtkalts-
tnus en de communuids van alle kleur zijn be
sloten hel gouvernement te dvviitgen de uiterste
maatregels legen de geestelijke orders te ne
men. Reeds vragen de gcavanceerden de uit
drijving der geestelijke orders, de inbeslagne
ming iiuuner goederen en de gniliolien voor de
kloosterlingen die in T land onder een ander
kleedsel verdoken blijven; de gematigde li
beralen zouden zich met de verjaging der jesuie-
ten en de biiineupaltniiig hunner goederen te
viedo stellen.
Maar wie zal er bij die uitdrijving het meest
verliezen? Stellig zullen hel Franschen zijn;
wam telkenmaal de godsdienst ml Frankrijk ge
bannen werd, volgde eci.e omwenteling die de
tyrannen in den met mtêvoerde. De opkomende
Hj bracht de jesuielen terug.
P. S. Maandag heefl de. senaat op nieuw
hel art. 7 verworpen met 149 stemmen tegen
132. Hel overige der wet werd vervolgens aan
genomen door 187 stemmen legen 103.
lm blau verschijnt den Woensuag, mimiddelijk na de graanmarkt. Inschrijvingsprijs, fr. ’sjaars; niet de post 6 fr. Antiouccn 20 centime» per regel.
Rechtei lijke eerherstellingen 1 fr. Een nummer 15 cent. Afzonderlijke iiutniners voor artikels, enz. 20 fr. hel 100.
Men schrijft in bij BONHOMME-RYCKASEYS, driikker-tiitgever. Zwarte Nonnenstraat, 4, te Veurne.
DE VEURNAAR
WBUma. «JUICT w»
•y’ n tl -p
