1850
31 Maart 1SS0.
POLITIEK OVERZICHT.
i
t
in ar
Veurne,
Te Berlijn heeft, ter gelegenheid van den
84" verjaardag des keizers, een buitengewoon
onthaal der overheden plaatsgehad. M. Bismark
is, aan het hoofd van den Bondsrard, den keizer
gaan geluk wenschen. In zijn antwoord op ver
scheidene aanspraken heeft de vorst uitdrukke
lijk verklaard, dat hij niets meer betracht, dan
den vrede onder alle mogendheden aanhoudend
te zien hee: scheo.
Wat nu de domkoppen betreft, wij .zeggen
dat er overal tnenschen zijn met weinig verstand
en begrip. Maar hier is’de kwestie fleert men
min in de geestelijke gestichten dan in de geu-
sche? 'tls juist het tegenovergestelde. Hoe zou
den dan zoovele liberalen hunne kinderen naai
de priester- en Jesuietencollegien zenden? Hoe
zouden dan, in alle kampstrijden, de leerR.‘i?t>fi%
tier geestelijke gestichten de eerste prijzen ’d?n
de schoonste plaatsen bekomen? 'tls uit h’aat ja,-'
tegen den godsdienst, maar dikwijls ook nog
uil afgunstigheid, dat de geuzen zoo legen bet
ouderwijs der geestelijken schrijven on werken.
Bij voorbeeld, welke heeft de oorzaak geweest
Engelaud. Hel Parlement is Ontbonden; er
zullen in 'tkort nieuwe kiez'iigen plaats hebben,
en den 22 Apiil aanslaande vergaderen de nieu
we kamers, zoo dat de kiesstrijd niet zeer lang
zal duren.
Men spreekt veel van de onvoorzichtige rede
voeringen door MM. Gladstone en Hartington in
de openbare kiesvergaderingen uitgesproken en
die reeds het buitenland erg tegen hen verbit
terd hebben. De liberale partij is verwoed over
dien tegenslag dooi hunne leiders veroorzaakt,
op liet oogeublik als de kans hun kei voordee-
ligsl stond.
Dal de gazellen der bewarende partij zich de
zaak benuttigen, moei niet gezegd worden.
Indien er nu zijn, die, uit deze gestichten ko
mende, niet treffelijk leven en schoeljes worden,
’t is juiste, zoo wij reeds dikwijls gezeid hebben,
en nooit genoeg kunnen zeggen, omdat zij die
Leringen niet meer volgen later, maar de li
berale onafhankelijke zedeleer aankleven, Is zoo
gemakkelijk om van katholiek liberaal te v.o -
den men moet zich maar laten rollen, achter
niet meer kijken, en zoolang men de gendarms
en 't gevang kan ontvluchten, men is treffelijk
en eerlijk man bij de liberalen, al ware men in
de oogen van de ware treffelijke en eerlijke lie
den, de meeste schoelje van ’t land
Maar waar men, om te spreken gelijk ’t geu
zenblad, schoeljes kweekt, 't is in de liberale
of geusche onderwijsgestichten; daar leert men
dal de inensch onafhankelijk is in de schikking
van zijn leven; dat iedereen zelf zijne consciëntie
moet vormen volgens eigen goeddunken. Indien
iemand die princiepen volgt, moet hij niet nood
zakelijk schoelje worden? Dat houden wij
staan en dal men ons bewijze dat het geen
waar is.
Schoeljes en Domkoppen.
Als het geuzenblad schreef dat Savaete in
eene geestelijke normaalschool zijn onderwijs ont
vangen had, was bet niet om de geestelijke ge-
s ic hen zwart en ha'o'iik te maken voor 't volk
z -kei 1 Bah neen het, ’t en zou niet durven; dat
w is een middel vou de ..euzen, en daar zij door
a zulke middels aliemeis er in gelukken men
ie ien te 1 e L iegen. zoo ook was deze middel
goed voor hen alle middels zijn goed, als zij
maar lot hun gewenschte doel strekken kunnen.
Duitschland. Men spreekt alweder van
opheffing of wijziging der vervolgingswetlen.
ötn van zijne welwillendheid jegens bet gouver
nement te getuigen, heeft de Paus aan de Bis
schoppen toelating verleend van aan de burger
lijke overheid meucdeeling te doen der priester
lijke benoemingen.
Men zegt dal prins Bismarck dezer dagen den
minister Von Pultkammer gelast heelt, bij dé
opening van den Rijksraad een wetsontwerp
voor te stellen om de meiweiieii voorloopig op
te schorsen.
Eulgarie. De politieke toestand van dit
land is zeer netelig. Prins Alexander gevoelt
dat zijne pas ontkiemde regeering, zonder ver
anderingen aan de Grondwet, niet mogelijk is,
Het is niet genoeg een land onafhankelijk te
verklaren, en een vorst aan ’t hoofd te stellen;
hel is vooral noodzakelijk de politieke instel
lingen meiden aard en de zeden der bewoners
le vereenzelvigen.
In Griekenland is het ministerie gevallen.
en door nieuwe mannen vervangen. Dit ge
beurt daarzoodikvvijls.dat men zich moet vra
gen, waar de Honing nog ministers vinden
kan.
Mm schrijft in bij BONHOMME-RYCKASEYS, drukker-uitgever, Zwarte Nonnenstraat, 4, te Veurne. v
Inkwisitie.
De schandelijksle wet die in de Kamers ooit
is voorgedragen geweest, komt door de geuzen
gestemd te worden.
Het is de wei op de enkvveslen of inkwisilie-
wet.
Zij is door de geuzen gestemd, zeggen wij,
want geen enkel katholiek lid der Kamer van
volksvei legenwoordigers heeft die wet goed
gekeurd, maar allen eenpariglijk hebben dezelve
krachtdadig bestreden.
Het is waar, de geuzen moesten den haat, dien
zij voeren tegen al wat priester of katholiek is,
kunnen uitroeren, en, kost wal kost, al de on
grondwettige maatregelen, die de wel behelst,
waren er noodig om hunnen haal te kunnen
verzadigen.
Alzoo is bel, dal deze halelijke partijwet aan
de geuzen de macht geeft die, lot nu toe, enke
lijk aan den onderzoeksrechter was voorbe
houden geweest. De huiszoeking is hun ook
toegekend en daarenboven mogen zij alles door
snuffelen, zelfs de gesloten papieren ontzegelen,
lezen, en alzoo de geheimen der familien ver
openbaren.
Hei publiek zal dus in alles onderricht zijn.
In andere zaken hebben wij de geuzen reeds
aan hel werk gezien; zij zullen hiervan mis
bruiken, gelijk zij in andere zaken misbruikt
hebben, om dit alles legen de priesters en de
katholieken werkstellig te maken.
De jat en 90 hadden ook zoo iels om de ver
volging te verwezenlijken.
Ja, hei is een nieuw schrikbewind dat de
geuzen hier willen herinrichten, om in de
maand Juni hunne heerschappij over hel land ie
kunnen houden.
Nogtans. keizer Karei zegde, de Belgen zijn
getrouwe onderdanen, maar vei dragen geene
s avernij.
liet juk dat op ons drukt, moeten wij trachten
van ons at te schudden; bijzonderlijk in du jaar
1880. nu wij op het punt zijn de vijftigste ver
jaardag onzer onafhankelijkheid le vieren.
Waarlijk, indien de geuzen alsdan aan het be
wind blijven, zal dn juk van langs om zwaarder
worden. Daarom is bet dat wij, deze pprlogs-
wetten die de geuzen gcmaakt-.hebben, tot aan
moediging moeten nemen om heljnini,s|prie der
zeven franemapons le bevechten eu in tien graf
kuil ie werpen dien zij voor ons, katholieken,
voorbereid hebben.
Dan alleenlijk zullen wij onze vrijhejU weder
bezitten, en dan ook zullen wij met volle kiaéht
onze luidruchtige vrijheidskreien laten hooien.
Ja, hedendaags vindt men vele zulke groote
schoeljeu, ’i zij dat zij in een geestelijk ge
slicht hun onderwijs ontvangen hebbende, later
de onafhankelijke liberale zedeleer hebben begin
nen volgen, 't zij dal zij ze van jongs al geleerd
hebben in de liberale onderwijsgestichten. En
als wij spreken van schoeljes, wij verslaan
daaidoor niet alleenlijk deze die daden pleegt
die door de burgerlijke wet gestraft worden,
miarook wel en bijzonderlijk die godsdienst
haters, die goddeloozen die Kerk en priesters en
af wat heilig is vervolgen; ja den laster 'die ge
durig woedt tegen die persbonen en zaken,'alle
weke in slechte gazenen uitspuwen; deze die
door hun schrijven en rondzwieren en spreken,,
den godsdienst in de herten uildooven, en de
mcnschen aan wien zij hom ontroofd hebben,
aldus bereiden lot alle slach van euveldaden en
buitensporigheden; want zonder godsdienst
geene goê zeden. Dal zijn schoeljes of wij
kennen er geen
Frankrijk. De algemeene aandacht is
voornamelijk op dil land gevestigd. Met angsiige
aandoening verwacht men de maatregels welke
het ministerie in ’t geheim beraamt, om zich
over het verwerpen van zijn art. 7 te wieken.
Volgens geruchten, die nog al schijn van
waarheid hebben, zou de regeering besloten
hebben
1° De vreemde Jesuieten, zullen binnen de
twee dagen na hel besluit, het land moeten
verlaten.
2° Alle de scholen der Jesuieten en hunne
gestichten zullen gesloten worden, en de per
sonen die er zich in bevinden uiteengedreven
worden, binnen de drie maanden.
3" De overige tot nu toe geestelijke genoot
schappen zullen aangeinaand worden hunne
verordeningen te doen kennen.
De Staadsraa 1 zal deze onderzoeken, en in
dien er niets onwettigs in gevonden wordt, zal
de regeering wetsontwerpen voorstellen, om
het wettig beslaan dezer genootschappen te bc-
kr; c iligen.
Maar worden zij geduld, dan zullen hun bui
tengewone belastingen opgelegd worden, en
ttërmate dal men hun vei blijf bijna onmogelijk
maken zal.
Mm) mag/ieh vragen, hoe zulke willekeurige
en geweldadige handelingen door een gezond
oordeel kunnen opgeval worden, in een land
wam de grondstellingen van vi ijheid en broe
derlijkheid zoo luidruchtig geioemd worden.
Onschuldige personen veib.mm n en vei jagen
aan welke men niet een schijn van misdaad te
verwijten heeft, ei k -lijk omdat zij geestelijken
zijn, en volkomeue vergiffe nis afèischen voor
de afschuwelijke communards, die zich met alle
euveldaden bezoedeld Irnbhen, hen in de kie-
zingen voorstellen als waardig om in ’s lands
raadzaal te zetelen, ziedaar het onbegrijpelijk
geding van hen die zich als de apostelen der
beschaving onzer eeuw aan hei menschdom
willen opleggen.
Maar wij hebben zoo klaar de ezelachtigheden
van die schrijvers doen uilschijnen, dat zij ach
teruitkruipen, dat zij de pi inciepkwestie niet
durven aangaan, en een üilvluchtsel zoeken met
le zeggen dat zij het geschreven hadden, Alleen
lijk «om te bewijzen dal het niet al goud is,
wat blinkt ’t is te zeggen, volgens dat wij
die zinsnede verslaan, dat ’t niel al geene treffe
lijke mannen zijn die daar bun onderwijs ont
vangen hebben; in andere woorden, dat er ook
groote schoeljes uitkomen, zoo het geuzenblad
schrijft.
Ja, ’t is waar; maar hier nog eens ligt de
knoop indien al deze die uit die gestichten
komen, de leering die zij daar ontvangen heb
ben, later wilden vólgen en in werke stellen,
onder hen zouden geen andere zijn dan treffe
lijke lieden en nooit geene schoeljes. De prin
ciepen, de leeringen die men daar inplant en
aanleert, zijn goed en onberispelijk, en kunnen
nooit lot geene slechte gevolgen leiden. Wie
zal er zeggen dal ’t alzoo niel is?
VEURNAA
i
