Veurne, 25 Augusti 1880.
Nc 1871.
30c jiGU'
A
dert tweejaren, in het arrondissement Auden-
aerde ondergaan.
vreemdelingen
Frankrijk. l it de redevoeringen door
den eersten minister M. Freycinet, en den mi
nister van birinenlandsche zaken, ter gelegen
heid van de bijeenkomst der depaitements-ra-
den, uitgesproken, blijkt dal do vervolging
tegen de kloosters, andere dan die der jesuic-
ten, en tegen de scholen der jesuieten en andere
kloosterlingen uitgesteld zal worden tot dal er
dene nieuwe wet gemaakt is aangaande recht
van voreeniging, zoowel voor weieldlijkc als
geestelijke persoonen.
Het fransch gouvernement kon niet klaarder
bekennen dat het onrechtvaardig te werk ge
gaan heelt tegen de jesuieten.
BUS!
Ja bis! Hoe bis? Dat wij willen zeggen,
burgers van Veurne, dal er een tweede geuscli en
bijgevolg geldfeestje op handen is! Gij peisdet
zeker, en iedereen peisde het alzoo dat
over drie weken, die geuzeprocessie en die
geuzefeesten, en al die geusche blaai plaats
hadden ter gelegenheid van de prijsdeeling in
de geusche scholen? Maar neen, gij zijt er ne
vens, die deeling, was wel eene dueling, koste
loos volgens de geuzen, en nogtans zoo kostelijk
voor do burgers, maar ’t en was eigentlijk geene
prijsdeeling! Dat was alzoo, verstaat wel, een
feestje om de burgers wal te vergeestigen; onze
stadhuisbazen wilden dat de burgers eens leute
hadden voor hun geld, zij wilden hun de eer en
hel pleizier verschaffen van die kinders en
meesters en meesteressen voor dewelke zij zoo
geerne, zoovele sacrificiën doen, te mogen in
verrukking aanschouwen en bewonderen! Na
tuurlijk die kinders moesten wat verkleed en
opgetooid zijn, en dat met vreemde kleedsels en
vreemde ornamenten, om de Vcurnaars nog
meer te doen kijken! Ten anderen «de
moeten ook leven.
Maar nu, morgen, donderdag, is het eigent
lijk prijsdeeling ’tis te zeggen, de bis van ’t liedje
burgers lelt uwe centen, Prijsdeeling die
misschien de helft meer zal kosten dan andcie
jaren, alhoewel de leerlingen van de helft en nog
meer in getal verminderd zijn, en dalai niet uil
genegenheid voor de arme menschen maar
om zo aan te lokken, om ze de ziel hunner kin
ders voor een kleedingstuk te doen verkoopen.
En zeggen dat de burgers die het geuzenonder-
wijs verstooten, daarin, willen of niet, moeten
meehelpen, de geusche grillen moeten helpen
uitwerkenWaarom, als zij willen kinderen in
hunne scholen trekken, deelen zij geen prijzen,
met hun eigen geld gekocht en betaald? De katho
lieken doen ’t wel alzoo, en alle Belgen zijn ge
lijk voor de wet! Maar ’t liedje zegt
Noch bouwen, noch betalen
Zij komen daar niet in
Maar onze beurzen snijden
Dat is de geusche zin!
En dat is ’t liedje dat kan loegepast worden
aan alle sekten en partijen die niet door over
tuiging en zelfsopoffering, maar door dwang,
geweld en verdrukking, de menschen trachten
tot hen te trekken.
’l Schijnt dat zij dag en nacht moeten leeren
om bun stukje en hunnen koorzang te kunnen,
want Vrijdag laatst moest de katechismusf!) op-
gezeid worden bij de mamzels, en eene der leer
lingen kon niets van hare les; wat nu gedaan?
Eertijds gaf een der opergaaien van ons geuze-
POLITIEK OVERZICHT.
Rome. - Donderdag heeft Z. H. de Paus
een konsistoric gehouden waarin hij de terug
roeping van de belgische legatie bij het Vati-
kaati voorgcsteld heelt als eene onrechtvaardige
en hoogst gewichtige daad, lit dit feit mag
men besluiten, als men hel in verband brengt
met andere feiten van denzelfden aard, dal men
een hevigcron oorlog dan ooit tegen de II. Kerk
wil voeren en haar allen invloed op de maat
schappij wil ontrukken.
Het Belgisch ministerie is met een anti-krislc-
lijken geest bezield, z.ooals het bewezen heeft
door de wet op bet onderwijs die de rechten
miskent welke door God zelven aan de Kerk zijn
toegewezen. De II. Vader heeft het gedrag der
bisschoppen goedgekeurd die soortgelijke wel
niet kunnen aannemen.
Verder heelt de Paus aan den brief herinnerd
dien hij den 1 juli aan den Koning der Belgen
geschreven heelt, en waarin hij de verklaring
heeft afgelegd vijandig aan de wet te zijn. Hij
heelt gewezen op de langmoedigheid die bij be
toond heelt door aan de bisschoppen de gema-
matigbeid aan te raden in het toepassen der
geestelijke straf.
Ondanks dat alles beweeren de Belgische
ministers dal de Paus liet, gedrag der bisschop
pen afgekeurd heelt, alhoewel hij steeds gewei
gerd heeft die voldoening aan het Belgisch
kabinet te geven. De 11. Vader heelt de valsche
beschuldigingen doen u tu hijnen die legen den
11. Stoel zijn uitgebracht, de te werk gestelde mid
delen van drukking, de vijandige houding van
het Belgisch gouvernement, en beeft voor de
Keik het recht erlangd van hare vertegen
woordigers bij de vreemde natiën, inzonderheid
bij de katholieken, te hebben.
De II. Vader zal zich nooit beklagen over de
onter die aan zijn persoon aangedaan wordt,
maar nooit, zelfs niet ten prijze van zijn loven,
zal hij de waardigheid van den heiligen gods
dienst laten aanvallen.
Hij heeft zijne aanspraak geëindigd met den
lof van het belgische volk dat de ingevingen
der ministers niet volgt en de H. Kerk steeds
zal getrouw blijven.
Ierland. De lijdingen uil dat land zijn
bij voortduur onrustwekkend. Zondag acht da
gen is in tal van steeën gevochten geweest. Tc
Dungannon zijn de protestanten in tamelijke
imtchlige bende op eene processie der II. Maagd
gevallen, hebben het vaandel gescheurd en de
processiegangers uiteen gedreven die zich niet
konden of wilden verdedigen. Maar de veront
waardigde bevolking is saamgeloopen, heeft de
piotestanten op hare beurt aangevallen, en elf
hunner ter plaats doodgeslagen.
Woensdag vernam men dat eene samenzwee-
ring was ontdekt, die tot doel had de kazern
van Goick te doen spiingen; twee vaten bus
kruid zouden zelfs onder de kazern gevonden
zijn. Later ontvingen wij een telegram hetwelk
die lijding logenstrafte. Maar dat al bewijst toch,
dal de, geesten zeer angstig gestemd zijn in
Ierland en men zich aan de schrikkelijksie ge
beurtenissen verwacht.
Men zal er een tooneelstukte spelen, getiteld
Les Rosières, de Rozemeisjes! St...! Maar wij zullen
er van zwijgen; ten anderen het spreekwoord
zegt, dat het stilzwijgen somtijds geheel wel
sprekend is. Dat stukje heeft zeker uitgezócht
geweest door de mamzel die over tijd, op de
markt van Dixmude wandelde en die sprak van
quel beau gari,’on alhier, en van quel gentil
jeune homtne, n’csl ce pas aldaar!
Iedereen weet met welken tegenzin, met welke
droefheid de weezen van de nunnen gesche d
zijn, en hoe zij met tegenzin en af keer nu staan
onder het gebied van geuzen en geuzinnen, en
meehelpen in alle slach van geuzefeesten hun
gelaat en geheel hunne houding tijdens de
geuzenprocessie was er een nieuw bewijs van.
llewel, men heeft ze nu de wereldlijke vader
zeker gedwongen van meè te spelen in dat
stukje! Dat is de vrijheid van geweten.... op
zijn geusche!
Zegepraal der Katholieken te
Audenaerde.
Zaterdag laatst heeft te Audenaerde de kiezing
plaats gehad van eenen volksvertegenwoordi
ger, in vervanging van M. Devos overleden.
M. De Blceckere, Jid van de bestendige depu
tatie, kandidaat der katholieken, is gekozen met
omtrent 200 stemmen meerderheid.
Het getal ingeschrevene kiezers was 1723 en
dat der geldige stemmen 1521. M. De Bleecke-
re bekwam 857 stemmen en M. Verspieren, kan
didaat der geuzerij, 664.
’tis de derde nederlaag welke de geuzen, se-
Senaat.
Donderdag heeft de Senaat zijn dagorde uit
geput, na eené tamelijk woelige zitting, waarin
al de ministers eraan schijnen gehouden te heb-
hebben zich als slecht opgevoede kerels te
gedragen en elkander den prijs der brutale
onbeschoftheid te betwisten.
M. Frère, plichtig aan openbare leugentaal,
vervalsching van teksten en verzwijging van aan
hem bekende officiële stukken, in zijne onder-
handelingen met het Vatikaan, durfde lol M.
Van Ockerhoul, zeggen dat men altijd waarheid
moet spreken, waarop de achtbare senator
antwoordc dat hij op dit punt geene lessen te
ontvangen had van den minisler-diplomaat.
M. Rara, niet kunnende antwoorden op het
gezegde van M. de Coninck, dat zeer veeloffi-
cieele onderwijzers betaald worden voor niets
te doen, viel op eene lafhartige manier, zooals
In t zijne gewoonte is, de kloosterlingen aan.
Zij bestelen het volk! riep hij uil, in de onbe-
schofste taal welke hem eigen is en die beter
passen zou op eene meeting van socialisten dan
wel in eene vergadering als onze eerste wet
gevende Kamer, en dan nog wel in den mond
van een minister des konings!
M. Van Humbeeck heeft in den prijskamp van
wellevendheid niet willen ten achter blijven en
een aantal naarden faro riekende uitdrukkingen
naar hel hoofd der geestelijken en der katholieke
eigenaars geslingerd.
Hoe zou 't mogelijk zijn dat, na deze drie
voorbeelden, M. Rolin zijne beurt niet zou
eischen? Wij bekennen het volmondig dat hij
zijne kollegas heeft overtroffen. Hij deed noch
min noch meer dan de leden van den senaat,
die hel feest van 16 Augusti niet hebben bij ge
woond, voor slechte vaderlanders uitschelden.
Onmiddélijk op zijne plaats gezet door MM.
de Coninck en d’Aspremont-Linden, viel de
minister-afzetter al spoedig door de mande en
bood verschooningen aan. Doch de prijskamp
kon niet eindigen zonder dal de prijs werd toe
gekend. ’t Was M. de baron Surmont die zich
gelaste met den prijs aan M. Rolin te geven.
Ik ben niet tegenwoordig geweest, zegde
hij, op het feest van 16 Augusti, Nog andere
leden, zoowel der linker- als der rechterzij heb
ben er ontbroken. Daar M. Rolin zoo beleefd is
allen die zich onthouden hebben slechte vader
landers te noemen, zal ik hem zeggen dat ik
zooveel en meer vaderlandsliefde bezit dan hij
en stellig meer dan zijne voorouders. (De voor
ouders van meester Rolin waren in 1830 Hol-
landschgezind). Wat de mijne betreft hunne naam
staat op de kongreskolom, waar M. Rolin den
zjnen vruchteloos zou gaan zoeken!
Het schijnt dat deze prijs, zonder tegenspraak
toegekend, door meester Rolin met veel dank
baarheid (?J is ontvangen.
In den loop der zitting heeft de senaat zes
wetsontwerpen gestemd, waarover het ónmoge
lijk was grondig te beraadslagen, en waarbij
aan het gouvernement voor vijf en dertig milloen
kredieten worden verleend, waarvan ongeveer
tien millioen voor het officieel geuzen-ouder-
wijs.
Lastenbetalers, aan uwe beurs?
Dat is het laatste woord van den buitenge
wonen zittijd.
Saint, brillant 1880!
Dit blad verschijnt den Woensdag, onmiddélijk na de graanmarkt. Inschrijvingsprijs, 5 tr. sjaars; met de post 6 tr. Annoncen 20 een timen per regel.
Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. Een nummer 15 cent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 tr. het 100.
Men schrijft in bij BONHOMME-RYCKASEYS, drukkeruitgever, Zwarte Nonnenstraat, 4, te Veurne.
DE VEURNAA
A
1
-——MB——» i
k
- -f
- -- 't--''=^==========I
