La
ISS1.
3 Rove inker 18S0
IV
jnar
de graanmarkt: Inschrijvingsprijs. fr. ’sjaais; niet de post G fr. Annonc n 20 cc» timen per regel. De
POLITIEK. OVERZICHT.
i
Veï.'rke,
Twee vrijmetselaars bekentenissen.
Vertien dagen geleden sch mf het. Journal de
la Francmaconnerie beige \wt vo /■nde
Bij onze weet, is de lil ij rijgt hei 1
rap om in bare eigene liein •’ê'-.'.Mimr. als
bet erop mmkomrotif haar’ be-°
houden eh aan ’t schotclken te an
speelt deze partij zeer mild r^ .r
E>c BiienBcliclijkc vrijheid.
Gelijk wij beloofd hebben, geven wij vandaag
de katholieke ware leer pver de menschelijke
vrijheid. Wij weten het wel, geachte lezers,
voor eenigen van u zal het misschien wat lastig
en moeielijk schijnen om Ie begiijpen, maar wat
wilt gij, wij moeten toch iji den grond van de
zaken gaan, wij moeten de grondvesten leggen,
en mogen niet haifwegc beginnen gelijk de geu
zen. Zij zijn bevreesd van den grond, omdat zij
in hunne leerstclsêls geen grond noch steun zien
id gevoelen, en alzoo wat diep gaande, onver
mijdelijk moeien verzinken! Ten anderen, wij
verhopen alles zonneklaar te kunnen maken voor
iedereen, door de ophelderingen, toepassingen
en voorbeelden, die wij in verdere behandelin
gen zullen voorstellen.
Wanneer God de-sterren, planten en dieren
schiep, heeft Hij ze onderworpen aan den nood
dwang, ’i is te zeggen aan de onwedersiaanbare
bare werkingen of aandriften, door dewelke zij
aan de wetten der natuur gehoorzamen op eene
noodzakelijke en werktuigelijke wijze. Aldus
heeft Hij met den mcnsch niet gehandeld Hij
heeft de vrijheid gegeven, die edele eigenschap,
die hem als heer en moéster aanstalt van zijden
wil, om zich volgens de orde ie richten, aan
wetten zijner natuur te gehoorzamen, en vrijelijk
en zonder dwang zijn einde te bereiken. Wij
spreken hier van de vrijheid hoofdzakelijk
aan den mensch, welke men den vrijen wil
noemt, en die tegenovergesteld is aan den nood
dwang. Men kan ze verklaren als volgt het ver
mogen van te handelen volgens keus, en van te kie
zen tiissehcii het g ed en het kwaad.
Daar’i woord vrijheid in vérschillige zinnen ge
nomen wordt, en tot \erwarring biedt, is hel van
aangelegenheid te onderscheiden I" de na
tuurlijke (phisique) en de zedelijke vrijheid; °LU de
ware en de valsche vrijheid; 3" de natuureigene cf
van natuurrecht voortkomende (naturelle) en de
burgerlijke {civile) vrijheid.
De natuurlijke (physique) is de natuurlijke be
voegdheid van te wilien en van te doen hetgeen
men wil, bet goed gelijk hel kwaad. De mensch
heeft volle vrijheid van te willen dil is zijn vrije
wil, waar wij van gesproken hebben; maar aan
gaande de vrijheid van doen, van hel besluit
zijns wils uit te voeren, hij heeft die slechts in
eene zeer nauwbepaalde maat. De zedelijke
vrijheid bestaat, niet in het vermogen van te han
delen, maar in het recht van te handelen, van le
willen en te doen bel is de bevoegdheid van te
handelen volgens keus in alles wat eerlijk en ge
oorloofd is. Gelijk men ziel de zedelijke vrijheid
is beperkt door de orde en de wet; zij is besloten
inden kring der geoorloofde zaken. Zoohaast
eene daad strijdt tegen de orde, men kan ze wel
willen en uilerlijk verrichten, maar niet op eene
geoorloofde zedelijke wijze: alle menschen zijn
vrij van bet kwaad te doen, van de gerechtigheid
te schenden; maar niemand heeft hei recht van
die vrijheid gebruikt te maken.
2° De ware vrijheid veronderstelt de orde en
de wetzij oefent baar uit binnen de palen van
het eerlijke en het goede. Hare vijanden zijn de
driften, die den wil tol het kwaad aanzetien.
Hoegiooter meesterschap er de mensch over
heeft', boe meer gemak hij heeft om wel le doen,
hoe meer hij vrij is en meester van zich zei ven.
De valsche vrijheid is de onafhankelijkheid en
de ongebondenheid, beslaande in zich vrij te ma
ken van de wetten en de orde en is maar eene
wilde vrijheid, die van het kwaad en de wanorde.
3° In den voorwerpelijken zin (dans le sens ob-
jectif) onderscheidt men de burgerlijke en de na
tuureigene (naturelle) vrijheid. Deze laatste is het
natuurlijk recht van het goed te doen, volgens
den waren godsdienst te leven, al de weldaden
der Kerk te genieten en do heilige wellen te
ondeihouden, door Jesus-Chrisius, den óp
persten wetgever, op de aarde ongesteld. De
burgerlijke vrijheid is deze die door de wetten
van den Staat verleend wordt, ’t zij ten voor
dele van het goed, T zij ten voordeele van het
kwaad.
Daar is onze leer over de vrijheid, en dat de
geusche groote verstanden nu komen, om, al
ware T maar een punt van onze gezegden te be-
Hrijden en te weerleggen; dal zij al de geest
vermogens hunner hersenpannen en hunne
breinbeseffingen l’hope scharlelen, dat de schran
dere genie van ’t gctizenblad, in plaats van tol
’s nachts len elven bij de gaze te werken aan
zijne gazette, nu dag en nacht werke, wij verze-
kcicn het, zij zullen er niet in gelukkenWij
spreken stout, maar wij spreken waarheid!
Wij moeten er nog bijvoegen, dat indien zij
willen tegenspreken en beknibbelen, bet van nu
af is dal zij beginnen moeten, ’t is de valschheid
onzer princiepen die zij moeten doen uilscbijnen
indien zij kunnen; 't ware immers omedelijk cn
oneerlijk, onze gevolgtrekkingen later te komen
aanvallen, ten ware men zoude kunnen bewijzen
dat zij niet juiste, wol afgeleid en logiek zijn!
Alloris, geuzen, leert maar wel uwe losse!
A an de heeren leden van 't Bewarend Ver-
bond wordt bericht datdejaarlijksche Mis
<- v vonr th> Afgestorvene leden zal plaats h’bben
Maandag K dezer, óm 10 ure, in St. Nicolauskerk.
lasienbetalers; integendeel, als er schijven noo-
itig zijn om bei libeialismus of zijne princiepen
te ondersteunen, dan iiekl zij zeer voorzichtig
bare banden uit het spel. De liberale partij heeft
geene genegenheid voor verhevene of grootsche
zikin. baar ontbreekt de edelmoedige dienst
willigheid, de verzaking van intresten; zij ziet
maar met eene halve oog den wezenlijken of'
pos lieven kant der kwestien; zij onderzoekt
m:ar het wezenlijke voordeel dal zij. uit som
mige omstandigheid trekken kan. ’t Is daarom
dat, nu eens overwinnaar, dan eens overwonnen,
zij ons van het eene gouvernement op liet an
dere doet vallen; het is om die reden dat wij,
sedert vijftig jaren, zoo weinig vooruitgang ge
daan hebben onder verstandelijk en zedelijk
opzicht.
Het orgaan der belgisclie vrijmetselarij moet
wel zijne mannen kennen om zoo luid de waar
heid te duiven zeggen.
Hetzelfde blad bekent dat hel schöolenkwest
of inkwisilie geheel en ai tegen bel liberalismus
uilvall. Deze bekentenis is alzoo kostelijk als de
eerste, en wij bevelen ze in de bijzondere aan
dacht der inkwisiliebazen.
Geachte lezer-, overweegt wel die verplette
rende verklaring van bel vrijmelsclaarsorgaan;
bet volk zal erdoor de commediar.lcn leeren
kennen, diode verwaandheid hebben onze pries
ters de les te willen spellen en te berispen.
Laat ons oi.dcrtusschen malkander ver
staan ïndieii de geestelijken eene strafweerdi-
gc drukking uitoefenen om de kinderen in hunne
scholen ie trekken, de liberalen van hunnen
kam, maken gebruik van zekere bedreigingen,
welke zij al spoedig uilvoeren om hunne offi
ciële scholen te doen bevolken. Alzoo is 't dat
wij in de Etoile Beige dal blad welk sedert
een jaar zoo behendig zijnen liberalen draai
heeft gemaakt dal de pachters van M:-den
graaf De Kerchove de Denterghem, burgemees
ter van Gent, hunne landen zijn ontnomen ge-
wces', omdat zij weigerden te gehoorzamen aan
de uitdrukkelijke bevelen van de aangestelden
des gentschen proconsuls. Deze feiten zijn uit
gebracht geweest in zittingen der cnkwcstcom-
missie van 4 en 5 October le Aelst en le Wiche
len cn tol nu toe heeft niemand dezelve gelo
genstraft.
Het gevoelen der onafhankelijkheid is zoo
danig ingeworteld in bet hart der Belgen, dat
kwestie van religie daargelaten die da
den genoeg zouden geweest zijn om bet ge
moed der verontwaardigde ouders tot. oproer te
doen overslaan. Overigens liet weigeren der ab
solutie en der sacramenten is maar eene kleine
bijkwestie in het lichamelijk bestaan van don
mcnsch, maai bet brood ontnemen aan arme
duivels, ploeger, die in God gelooven, die geene
andere bestaanmiddels hebben dan het 'werk
hunner handen, is dal niet de veraehlelijkste ver
drukking, omdat ze de schandelijksle en de baat-
zuchfit/ste i$!
Ziedaar dc schandvlek, door een lioo^jdi-
gnitaris der vrijmetselarij aan zijne Broeders
toegepast, on men mag hem gelooven, want hij
is zeer wel in slaat de vrijmetselarij en haar
•gebfoeisel, het lilrèralismus, zeer wel van na
bij te kennen. Voor- ons, wij zijn overtuigd dat
■geen enkel geuzeublad een woordeken zal dur
ven .reppen in antwoord op de bekentenissen
van het vrijinelselaarsblad.
Onze lezers welen dat wij zeer dikwijls da
dwangmiddelen door de gotïzcrij en de disch-
laucn tigen de «■iiiiieu, om hun te dwingen
hunne kinderen naar scholen zonder God te
zuiden, bestempeld hebben mei den naam dien
■zij verdiwieu' thans komt de tolk der be'gisthe
vrijweiselaurs mts gelijk geven, en hel no •mi
Het alleen de- geUschc dwangmiddelen eene
schande. eene lafheid, maar liet blad spreekt luid,
en zegi Het brood ontnemen aan arme sukke-
Dit blad verschijnt den Woensdag, onmiddclijk na i
groote letters volgens plaatsruimte. Reehtci lijke eerherstellingen 1 fr. Een Nr 15 cent. Afzonderlijke nummers voor artik. Is. enz. 20 fr. hel 100.
De Annoncen voor Belgie (ter uitzondering der Vlaanderen) en ’t buitenland worden ontvangen door het Office oe Pcrajcnh, Magd ilenaslraat, 46, Ie Brussel.
Men schrijft in bij BONHOMME-RYCKASEYS, drukker-uitgever, Zwarte Nmmeuslraat, 4. le Veurne.
Geloofsvervolging in Frankrijk.
De fransche ministerraad vergadert alle dagen
de dwangmiddelen teger. de katholieken
worden gedurig scherper cn de religieuzen ver-
keeren voordurend in spannende afwachting.
Woensdag is te Toulouse bel koiiegie bestuurd
door de paters van hel II. Gebed gesloten, na
dat de kinderen en hunne professors uitgedre
ven waren.
Vrijdag zijn te Perpignan, te Aix cn te Marseille
de paters crpucienen uit hun klooster gejaagd.
De policie-kommissarissen van Marseille en
Aix hebben de poorten doen instampen. Te Mar
seille zijn verscheidene hooggeplaatste katholie
ken, die legen deze schending van huisrecht pro
testeerden, onder ander markies Goriolan cn de
opsteller van den Citoyen, aangehouden.
Men verzekerde dat denzelfden dag de uit
drijving over gansch Frankrijk moest geschie
den.
Te Parijs zijn den 29“ geene kloosterlingen
vervolgd; doch te Avignon, zijn de poorten van
het klooster in stukken gekapt. Barrikaden,
die langs binnen opgeworpen waren, zijn door
gebroken.
Twee kloosterlingen zijn uitgejaagd. De ka
pel is gesloten en verzegeld geworden.
Een' onbeschrijflijk gewoel Imcrschte in de
straten; de verontwaardiging was algemeen.
Veertien katholieken zijn aangehouden.
Te Rennes, zijn vrijdag ook dc Rekolletten
uit hun klooster gedreven geworden. Men heeft
er ook deuren ingestampt. De uitdrijving der
paters was als eene triomf voor deze klooster
lingen. Bij bun vertrek uit hel klooster, waren
zij door 10 duizend personen gevolgd, die ge
durig riepen: Leve de justitie! Weg melde
slotbrekers! Leve de Rekoletten!
Generaal Charette, nog eene van Frankrijks
beroemdheden, zal vervolgd worden om het
gouvernement in eene redevoering aangevallen
te hebben. Tegen de dagbladen die zich veroor
loofd hebben de vervolging der kloosterlingen
niet goed te keuren, zullen insgelijks proces
sen ingespannen worden.
Ziedaar de liberale vrijheid in pratiek.
Afzetting van lier, Iliiinont.
Hei bisdom van Doornijk komt een gewichtig stuk open
laar te maken, namelijk de definitieve afstelling van MP Du
mont, als bisschop van Doornijk, door Z. H. den 1 aus.
limit IT ubuMMiM—JW—UMWJIW—MEBB WI—t WMKIM I*i^1 nflMl— ■rMMffnwm'
ra