op zijn hooit! heeft; die peisde slitn cn fijn te
zijn in belachelijke uitvallen legen M. den pas-
ihciJ-j
m
ac
w
flJ
den Pr‘e!-
Priesterlijke benoemingen,
Mgr. de bisschop heelt onderpastoor te Eerne-
ghem benoemd M. Canepeel, onderpastor te
Sysseele, in vervanging van M. Vtrmander, die
in deze laatste plaats benoemd is.
Wij hebben reeds een woord gezegd over de
geluigeiiissen van Veurne, dal onderzoek is ver-
pleiieiend geweest voor hen, weel iedereen,
alhoewel de geuzen bel tegenovergestelde zou
den willen doen gelooven; en, zijn volgens hen,
de geluigesissen van aard niet geweest om het
fchaamlerood achter hunne oogen tc doen uit
komen, 't is dat er geen schaamtegevoel bij hen
meer bestaal. De eerste die optrad was M. De-
hoon, ingenieur der wateringen. Hij heelt al de
sluizen van zijn verstand opengezet om Veurne
met licht te overstroomen, maar, och Ilèere!
hij is zelf overstroomd geweest lijk Napoleon
Wat Alveringhcm betreft gcbi Aan kiekens
geltjk overal elders! De ouderwijzer Camerlynck
komt ceist te voorschijn; de rechtzinnigste cn
de getrouwigste aller menschen mannen van
Popcringhe zouden daarover welen te spreken,
en indien de katholieken van Alvyiinghem deden
gelijk de geuzen in de kwestie van de gewezen
bisschop van Doornijk, gij moogt zeker zijn dal
hij zou bachten zijne ooien schavielen. Nu, van
wal heelt hij gesproken? Van.... van,... de ka
chels wat kachels zegt M. Pecsteen. Ja,
mijnheer de kachels of de sloven die moeten her
steld zijn, cn de gemeenteraad wil dal ik hel doe
op mijne eigene kosten; 'k heb weizestig hank
's jaars voor herstellingswerken, maar dat is niet
genoog! Hoeveel zal dat kosten, vraagt M. Pec
steen? Hewel 30 fr.Onzes dunkens, zou de
onderwijzer Camerlynck eerst moeten die 60 ir.
gebruiken en dan als zij uil zijn, zijne rekening
indragen bij den gemeenteraad. Zeker Dezul-
ter is dan komen zeggen dat zij re vrouw maar
heelt mogen berecht zijn op voorwaaide dat zijn
kind de gemeenteschool veiliet, en dat, na de
genezing zijner vrouw hij hel kind weder ge
zonden had naar diezelfde school! T rellelijk! En
dal was allerbest voor M. Jollrand Hij scheen
ook tc laten onderverstaan dal de disch hem
onderstand weigerde daarvoor.
Een ander getuige sprak in denzcltden zin
M. Dcmolder, oud-burgemecster, verklaart
dal de katholieke disch eene beslissing genomen
had, bij dewelke volkomen vrijheid gelaten is
aan alle ouders, en bij voegde er bij, dat deze
beslissing aan hel publiek had kenbaar gemaakt
geweest. Hij heelt ook nog de schandige plun-
deiij herinneid die daar velleden jaar is ge
pleegd geweest in de katholieke school.
hoe zij hier schandig cn uit hun klooster zijn
verbanen geweest, en hoe alzoode inzichten der
priesters-stiohters >ijn onder da vocte.i getrapt;
zou
den do verantwoordelijkheid dezer geuzefeiton
voor God en de menschen op hen willen ne
men, cn hij schaamt zich niet zich in ’l open-
biar er over le beroemen; wat meer is hij stelt
geheel den slaat der zaken voor, alsof' hel de
katholieken zouden geweest zijn die door hun
nen tegenstand aan dat brutaal geweld, hel olli-
cieel onderwijs zouden willen hinderen! Ver-
keerde wereld! Geheel deze legende was hier
zoo weinig op bare plaats als Napoleon in
Sedan, en ‘tzijn de katholieken niet die hij
hier heelt zwart gemaakt, ter contrarie! Meer
maals hebben de hoeren Pecsteen en Join and
hun misnoegen le kciineii gegeven, en ware bet
een katholiek geweest, hij had voorzeker mouten
zwijgen
Te Wulvcringhem, volgens de getuige die op
gekomen is, houden de menschen zich niet be
zig met de scholen zonder oi met God. Nogtans
heelt de gemeenteschool bel meestendeel barer
leerlingen verloren van 100 is het getal ge
daald op 40. De gemeenteonderwijzer die ’l olli-
cieel onderwijs verlaten heelt, is een geëerd en
gerespecteerd man. Het is dan niet te verwon
deren dat zijne school meer leeilingeu heelt dan
de gemeenteschool. De meerderheid van den
gemeenteraad is het officieel onderwijs niet ge
negen; hij voert de wel sliptelijk uil, maar niets
Jiieer.
-De geusche getuigen van Leysele zijn zelfs
voor den dag niet gekomen met den gewonen
rijinram van preken en biechte. Zekere Keirsebilk
en vrouw hebben verklaard dal zeker disch- of
gemeenteraadsleden een kind dal bij hen aanbe-
steed is, hebben willen dwingen naar de ka
tholieke school le gaan, dal dn kind maar ge
heel laai is vei kleed geweest voor de eerste
Communie, dal de nunnen dil kind legen hen
hebben opgemaakt, enz. De schepen Pouchele
heeft verklaard dal de katholieke disch niemand
dwingt.
De magister is ook lo voorschijn gekomen,
die magister die nooit geen conespondentien
uit lluulhem naar T Adveitenlie-blad meer zal zen
den en heelt onder ander gezeid, dal de
nunnen bij middel van koekskes die ze uitdeden
de kinders in hunne school trekken buiten de
vvele van de ouders en o schrikkelijk dal
een meisje van de katholieke school hem tegen
komende, haar kruis heeft gemaakt en zeer is
weggevluclitZijn dat geen bomcnabcl dingen
en ongehoorde dwangmiddelen? Men heeft
bijzonderlijk de verwoede passie bemerkt van
vrouw Sophie Keirsebilk tegen de nunnen
A tires van den Scnnat.
De Moniteur van maandag deelt hel ontwerp
van adres meè van den senaat, in antwoord aan
de troonrede. Dil antwoord is juisl de herhaling
der redevoering door den kouitig gelezen.
De nationale leesten zijn schitterend geweest,
zegde de koning. Ja, zeker, sire, antwoordt
de senaat, zij zijn schuierend geweest. En zoo
voorts lot het einde.
Voor de afschaffing onzer betrekkingen met
Rome moeten wij nogtans eene uitzondering
maken. Redenen welken bekend zijn, hebben
tol het afschellen dier betrekkingen geleid,
zegde de koning, en de senaat antwoordt
hel is met reden, sire, dat hel gouvernement die
betrekkingen heelt afgebroken.
De liberalen van den senaat hopen toch zeker
niet dal die zinsnede door de katholieke leden
zal goedgekeurd worden? MM. d’Aspremont-
Lynden en de Merode, die deel maakten van de
adres-kommissie, hebben reeds dil ontwerp van
adres, namens hunne katholieke medeleden, ver
worpen.
in Sedan. Iedereen kent de feiten die hij met
i nog twee andere minneknijzers gepleegd heeft
loor die afwezig was! Maar's aehternocns binst i tegen de Zusters AnnonciaJen, iedereen weel
Vei**®
Het Tc Deum
naamdag, is jlM
«olauskcrk gcö,
vuige der ste®51
waren noch i^f
heid, noch m1',
dig. Alleen M'1
was als bijzoiFf
militair gelei»
lijke feesten
omzendbrief 'I
Ter di JI
Kortrijk. is
vuur van Ho1*?
metselaars. 1’^
centimeters M
centime». '7
Er wordll
bel bouwen
voorgevel van
graat E. Lesze,
land), voorgei'-
dijk, juist m -
dit merkween
den bou waned
Sbciétê LittérW
Te Brussj
verleden dinsdf
heiligschender
diep veioni'vf|
pastoors van
in den iiaiiii^1]
stervende,
ingelogeii...
voorkomen,
schijn, en
huilen van
twee rangen
voor don pricj.
om, cn vocgddl
gebaren.
De priestef'j
otivei niijdelij'*
worden, \et
grepen iwcc
ellendelingj
den stoet, e"
naar het poli1’
L’ILLCSTllH
miner sa l»r<‘l,!\
s-.mpli.illnes
«•lie <1 s ani'S’
éc'ore, sur 1,0
au lieu de
de krachtdadige getuigenis van M. den pastoor,
welke teleurstellingHoe kwam dat haantje wil
van colerie eerst, ja, hiaat weldra rood van
schaamte; hij was ook Napoleon in Sedan i m sschien geer tien menschen in Veurne
uitgelachen van al die hem omringden! Voor de
andere getuigenissen van Vinchem, niets bij
zonders, ten zij voor een punt waai over wij
verder spreken.
A’otnr!»
llolein\
Donderdag
om I ure na
verin1
huehlde I’:""1
Op lijd vanS
Donderdag'-
om S ure
vernc tlain;i111j
hucht de l’;,,“
Opr"1*',
■i*»1
onlangs uit
tirei'
gen le Adin 1 «ft
langs den sU'j.
naar Adink' ji
Verdeeld
Inlichting1
i»f. CAf;
straat. N*
Maand9})
om 2 ure "a J
door sicur r-
van AvecapP1 J
Openb^
p Een '|l. i;
ter wijk A’jrUL
2“ Een K
van andere11’
1
noolen Kin°
Ileclitcrlljke flironljk.
Zijn door de korrecliunnele Rechtbank \an Veurne
veroordeeld
Zitting van den 4 november. Schanc Mathilde,
huisvrouw D'Ailois, dagloonsler te Ruiisbrugge-
Hariiiglie. tol K dagen ge\ang, voor beleedigiugen
jrgeiis een getuige.
Reiily Pieter, werkman te Weslende, lol 100 fr.
boel, voor jacht met stroppen.
I Tralsaeii Scralin, werkman te Westcnde, tot 100
I fr. boel, voor jacht met stroppen.
Berlelool VVinoc, werkman te Lmiibailzyde, tot
200 fr. boel, vooi jacht met stroppen.
Marleau Joanna, huisvrouw Pieter Torrcborre,
werkster le Nicuporl, lol 15 dagen gevang en 50 Ir.
boet of 15 d.igen gevang, voor belecdigingen jegens
den commissaris van politie.
Zitting van den 5 november. Rainoul Ah xan-
der, werkman, le Clerekcii, lol 2 maal 8 dagen ge
vang, voor dieflc van hemden in hel geslicht le
Gleicken.
Degravc Pieter werkman te llandzaeme, tot 3
maanden gevang, en Tiybou Alois, dienstbode, te
llandzaeme, tol eene maand gevang, voor wederzijd-
sche slagen en wonden.
Zitting van den 11 november. David Theoliel,
landbouwerszoon te Caneghem, tot eene maand ge
vang, voor slagen.
Duhayon Emiel, werkman te Bcveren, l’totSG fr.
boel, 2“ tot 8 dagen gevang, voor slagen op Viaene.
Boerliave Rosalia, huisvrouw Decarne, herbergier
ster le Slavele, tol 10 fr. boet, voor slagen.
Zillirg van den 12 november. Tyteca Pieter,
en Tyteca Edmund, werklieden te Veurne, elk lol
eene maand gevang en 26 fr. boel, voor belecdigin-
gen door woorden en daden jegens eenen agent van
politic, cn elk tol 10 fr. boet, voor naehtgerucht.
Mollel Goleta, huisvrouw Facoii, vverkster le Al-
veringhero, tot 3 maanden gevang, voor dienslbode-
dieflen.
Vanos Willem, schilder, geboren te Amsterdam,
zonder gekende woonplaats in Belgie, lot 2 maal
eene maand gevang en 26 fr. boet, voor dieflc van 3
hennen en eene mand, te Veurne.
lEoiithcni.
De vijfde reden waarom de correspondentie van
’tg^uzciimonitcuiije ml Houthem niet komt. is. zei
ik, dal X. van Houthem niet en zou spreken van de
lasteraars cn de ulgunstigaards d c hunnen winkel
witten doen gaan. Hij weet le wel met hoeveel recht
en reden de zijne die namen verdienen.
Inderdaad, de iiachtdijk'e köflïbtlen, met ’Ifransch-
broodje vun ’t geheim en de Xotrlrttckerniisjes was het
anders dun om clki-ntleen le bekladden, omte
m.«kelen en «le winkels le doen draaien en te zoeken
hoi; men geheel lluulhem zou onderden voel houden
en exploited ca. En men ging, om van daartoe spots-
gewijze te olfer.inde le. staan en le zegenen met
maai Ten is niet treffelijk genoeg om hier gezeid le
zijn.
Winkel te doen gaan! Maar wie draait kazakke
naar de bale? Wie heelt nu een geheel regiment sta-
minelgaslen dooi de lastenbetaiers vet betaald, om
de winkels le doen draaien? Wie? wie?,.. Maar T en
ware geen einde aan. moest ik alles ophalen. T Zal
genoeg zijn om le doen zien dat coriespundeiil X
die van Hoiilheni niet is. Dez.e immers wn t dat alle-
male le wel, om le durven spreki n van laste
raars en afgunstnjaards die spreken om hunnen win
kel te doeu yuan.
Een laatste reden waarom coriespondenl X van dëzi n
keer van Houthem niet k. n zijn, is dal hij spreekt
van 100 tot 130 Ainderx run vrije buiecrs die in
de school van den ouden ondci wijzer gaan. T Getal
is belaclu lijk cn vrije burgers >i is iu«g belachelij
ker. Immers de vier vijfden van de betalende Lin
ders zijn in de katholieke school; zoodanig d.it ik
van arm»! kinders hoorde zeggen wij en nicugen
naar de rijke school met gaan.
Vandage sluit ikhierimè. De geniemunnen van
’t g«.-uz« nl>lailje moeten gevoelen hoe zij iiiisslogru
hebben nopens lioiilhcm. Zij zouden beier alinanak-
I ken schiijvenAlmanak, leugenzak, zegt hei spreek
woord. V.
omdat ik moed genoeg bezit om mij te verdedigen tegen on
gegronde beschuldigingen cn lasterende aanvallen! Indien
dit uwe ineening is, Mijnheer, ik durf verhopen dat het de
meening niet zal wezen van het grootste getal mijner mede
burgers, die mij, niettegenstaande uwe pogingen, en die van
andere vreemde twistzoekers, de achting niet zullen onttrek
ken die zij mij sedert zoo vele jaren betuigen.
Gij durft, Mijnheer, even hls de heilige Patrie van Brugge,
mij mijne nederige afkomst verwijten; weet dat ik mij hier
over niet moet schamen; mijne ouders waren arme doch
eerlijke lieden, cn ik weet niet indien gij zoo als ik, met zoo
veel fierheid op al de leden uwer familie moogt nederzien.
Langer wil ik mij niet met u bezig houden, maar vooral
eer te eindigen, wil ik u nog cens een bewijs geven van chris
telijke liefde cnucenen kleinen dienstbewijzen. Ik heb u, bij
het schoolonderzoek, eene les van Opvoedkunde gegeven,
thans wil ik u eene les van beleefdheid geven die gij cn uwe
leerlingen zult kunnen te nutte maken. Ik zal u toonen dat
men zelts met zijne tegenstrevers de wetten der wclvoege-
lijkhcid n et mag onder de voeten trappen, cn daarom zal ik
niet zoo als gij het doet, u groeten met den eerbied dien gij
nog verdient maar u bidden, mijne hartclijke groetenis-
sen te aanvaarden.
II. BRUNE1N
I loofdonderwijzer.
- *1 '‘U fcUOlWO aUlP'IH.klUlll. IfUulVuU
forrcH1®1
Vcurnc, I4J“ November 1880.
Heer Uitgever,
Gebruik makende van het recht dat de wet mij toekent,
kom ik u verzoeken den onderstaanden brief in uw ecrutko- I
mend nummer over te nemen, op dezelfde plaat< cn in den-
zelfden drukvorm, als dezen dien de heer Vanlicre, in uw
blad van Woensdag laatst, heeft doen verschijnen.
Hartclijke groetenissen.
II. Brunein.
Aan den lieer Vanlicre, leeraar in 't bisschoppelijk collcgie.
Mijnheer,
Üc brief, dien gij aan den Vcurnaar gezonden hel t, ver
schaft mij dc gelegenheid, aan de lezers van dit blad, een
deel der verklaringen tc doen kennen welke ik in het school
onderzoek heb afgelegd, in antwoord op de ongegronde be
schuldigingen van den heer Deken Aflenacr, terwijl hij mij
tevens toelaat tnij te verdedigen, tegen dc lasterende aanvallen
waarvan ik het voorwerp ben, ter oorzaak mijner getuigenis
sen in dit onderzoek, kernen wij dus ter zake.
Toen de heer Deken, sprekende over dc vijandschap die
thans onder de kinders hccrscht, op eene onrcchtstreekschc
wijze, mij en mijne school aanrandde, heb ik he. woord ge- i
vra.igd om aan de Commissie de oorzaak die voortdurende
verdeeldheid tc laten kennen, cn tevens te doen zien hoe men
in dc katholieke onderwijsgestichten, in plaats van alles in
het werk tc stellen om die vijandschap' tc sullen, niets schijnt
tc vcrwaarloozen om dezelve aan tc vuren. Tot staving mijner
gezegden, heb ik feiten van l clccdiging cn mishandeling
aangehaald, door de leerlingen der katholieke scholen op
mijne leerlingen gepleegd, feiten die door dc policie zijn bc-
statigd geworden cn welke gij niet kunt lochcnen. Ik heb ge-
toond hoe gij, Mijnheer, in plaats van uwe leerlingen hier
over tc berispen ofte straffen, hunne misdrijven hebt trachten
te verschoonen cn alzoo grootchjks uwe zending van opvoe
der der jeugd hebt miskend.
In het begin mijner getuigenis hebt gij mij onderbroken,
maar, toen ik mijne verklaring geheel had afgelegd, zijt gij
stom gebleven als een visch, cn *t is slechts vijf dagen daarna
dat gij het bewustzijn hebt wcdcrgekrcgcn, om in den Vcur
naar tc komen verklaren dat gij in het schoolonderzoek, geene
gelegenheid hadt gevonden om te spreken cn eene reeks
feiten ten laste mijner leerlingen aan tc halen.
Uwe handelwijze, Mijnheer, is hoogst belachelijk. Welhoe
gij die op io<,,“ Juni niet een feit ten laste mijner leerlingen
kondet inbrengen, gij die in het schoolonderzoek niet hebt
durven spreken, gij komt ons nu beschuldigcnl Wees verze
kerd, Mijnheer, dat alle weldenkende lieden aan uwe be
schuldigingen zooveel geloof zullen hechten, alsaan al hetgeen
gij en uwe gezalfde confraters wekelijks in den Veurnaar uit
kraamt, Ik van mijnen kant Mijnheer, zal mij wel wachten
deze feiten tc bespreken, daar gij, om dezelve te bewijzen,
geene andere getuigenissen kunt inroepen dan daze van uwe
schuldige leerlingen en van M. Isidoor Loyette, die misschien
zijne al te haastige tusschenkomst in deze zaak zou l.unncn
beklagen, daar het wel zou kunnen gebeuren dat Moeder Jus-
titia liet licht wil zoeken in de duistere zaak, voor dewelke
hij zich zoo bereidwillig als getuige aanbiedt.
Ik weet niet, Mijnbeer, indien de heer Commissaris van
policie nog den brief in bezit heeft welken dc heer Princi
paal hem verleden jaar gezonden heeft, maar ik durf toch
verhopen dat hij zal nota gehouden hebben van den naam van
den plichtigc dien ik hem toen heb aangewezen. En wie was
dan die plichtiged Niemand anders als een uwer oud-leerlin-
gen die slechts sedert de vacantie het Collcgie had verlaten,
cn in de tegenwoordigheid van al de leden mijner klas volle
dige bekentenissen heeft gedaan.
Nu kom ik, Mijnheer, tot het bijzonderste deel uws briefs,
dit waarin gij toont hoeveel haat u bezielt en hoe gij de ver
hevene leer van Christus in werking stelt. Gij zegt dat ik het
bisschoppelijk Collcgie, waar ik mijne opvoeding heb ont
vangen, niet meer tot eer verstrek, en waarom dan, Mijnheer!
Is het misschien omdat ik getrouw gebleven ben aan eer cn
plicht, cn mijn bestaan cn het welzijn mijner vrouw en kin
deren niet hebt willen onder de voeten trappen! Ofwel is het
