1
1
iJllsPttiM
J
i§S0.
Veijro, 8 December 1839,
Lz
O
Het liberalismus over 50jaren en nu.
Het einde van 1880 nadert, het zoogezegd ju-
staan als onafhankelijk koninkrijk, vijftigjaar
iaar
K
s
Fl'*" Alwie voor 1881 eene inschrijving op den
Veurnvaii neemt n geheel het jaar voora/ betaalt,
zal van heden uf lot nieuwjaar hel blad gratis ont
vangen
Zeker mogen wij den goeden God daarvoor
j een
volk bleven dat zich zelven de wet gaf, dat
in zijn onafhankelijk klein landje zijne intresten
door zich zelven verzorgde, dat door zich
zelve zich groot en aanzienlijk wilde maken op
1
kunsten, letteren en beschaving.
Doch eene wolk drijft door den belgischen
hemel. In de geschiedenis der vijftig eerste ja
ren van Belgie's bestaan zal men een zwart punt
aanstippen en de toekomende eeuwen zullen
zich afvragen hoe komt het dal in een land dat
vrij heette, en dat zijne vrijheid aan den gods
dienst te danken had, hoe komt het dat in
zulk een land de godsdienst van dag lot dag
meer en meer uit bet staatkundig leven verwij
derd werd? Hoe komt het dat de vrijheid in
Belgie vruchten droeg van vervolging tegen den
En dan zal de geduldige navorscher terugkee-
ren naar den oorsprong van onze onafhankelijk
heid en hij zal aan den voet van den vrijheids
boom, die met zoo luidruchtige nitboezemingen
van vreugde werd geplant in 1830, eenen worm
ontdekken die zich onder de schors van den
boom verdook en langzaam, langzaam maar
zeker zal knagen aan het levend hout, om
door te dringen tot in het merg van den boom
en in het sap zijn verderfelijk vergif te spuwen
dat èn de vruchten van den boom zal verzuren,
èn deze zal doen verdorren en sterven.
Die worm is het liberalismus. Het liberalismus
POLITIEK OVERZICHT.
Frankrijk.
Men is nu aan den tweeden akt van hel schen
dig drama der kloosteruildi ijvingén, en hij
strekt, op verre na, T gouvernement niet ter
eere de voorzitters der rechtbanken verklaren
bevoegd te zijn om te oordeelen in zake der
processen die de uitgejaagde kloosterlingen te
gen de openbare ambtenaars hebben ingespan
nen. Die rechterlijke uitspraken werpen dus bet
tribunaal der coufliktcm over boord, en dat doet
de republikeinscbe gazetten vuur en vlam uit
braken tegen die deftige, onomkoopbare rech
ters, die voor bet recht durven uitkomen
gevaar van
Donderdag laatst verscheen Mgr. de bissebop heei selling,
van Valence voor de korrectionneele reel thank I 7nl'n-
der Seine, beschuldigd van smaad legen bet dankbaar zijnHem is het te wijten dat wij
I
cb<
het vreedzaam terrein van den vooruitgang in
i
dat aan den godsdienst niet zooveel belang meer
gehecht wordt als vroeger, en bij do hoofdzaak
in de moderne samenleving niet is. De waar-
Dit blad verschijnt den Woensdag, onmiddelijk na de graanmarkt. Inschrijvingsprijs. 5 fr. 'sjaars; met de post 6 fr. Annohcen 20 cciiliiiie.n per regel. De
groote letters volgens plaatsruimte. Hechtei lijke eerherstellingen 1 fr. Een Nr 15 cent-Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 fr. het 100.
\nnoncen voor Belgie (Ier uitsondering der Vlaanderen) en ’lbuitenland worden ontvangen door het Office de Pitlicité, Magdalenas! raat, 46, te, Brussel
er. Zwarte Nonnenstraat, 4, te Veurne.
ir. praktijd gezet, vijftig jaren lang?
Het liberalismus is de Staat geworden; liet
liberalismus heeft de Staat met zich vereenzt 1-
vigd en gebruikt voor zich zelven alle kiacl t n
van den Staal. Het liberalismus heeft aan den
Staat de taak opgelegd van voor rationalismus
en ongeloof te werken, te zwoegen en te
slaven. liet liberalismus heeft de vrijdenkerij
tot stand gebracht, de verloochening van alle
geloof. Dat was nog niet genoeg het libera
lismus heeft gemaakt dat de Slaat een heilloozen
oorlog verklaard heelt aan het katholicismus en
zijne gunsten uitsluitend geeft aan het onge
loof. liet liberalismus beeft gemaakt dat de
Staat in het ongeloof den grondslag heeft uit
geroepen van het onderwijs, dal do Staal het
ongeloof doel doordringen in alle zijne hande
lingen, verordeningen en wetten. Al die bet
liberalismus voorstaal is zeker de gunst te
winnen van den Staat, al die vijandig is aan
het ongeloof wordt door den Staat vcrstoolen.
Alwie aan de propaganda van het ongeloof door
den Staal paal en perk wil stellen, wordt ver
volgd door den Slaat, wordt vijand van den
Staal vciklaard. Alwie van zijne vrijheid wil
gebruik maken voor het geloof tegen het on
geloof, wordt een voorwerp van vervolging van
den kant van den Slaat, en deze verklaart dien
vrijen man een oproermaker!
Is dat te verwonderen? Volstrekt niet!
En waaVom niet?
Omdat hel liberalismus enkel en alleen de vrij
heid is van het kwaad. Omdat bet liberalismus.
onder den dekmantel der veinzerij, de vrijheid
voor alles vraagt om ze alleen aan de dwaling en.
aan hel kwaad te schenken. Omdat het libera
lismus de vrijheid vraagt alleenlijk om de hin
derpalen uil den weg te ruimen die aan dwaling,
kwaad en ongeloof den gang versperren. Omdat
het eenigste doel van bet liberalismus is den
roensch vrij te maken van de waarheid en van
bet geleof die hem beletten zich ten volle over
te geven aan de buitensporigheden van zijne
bedorvene natuur, die door den geest des kwaads
bezield is, en aan de neigingen van zijn hart dat
lot dwaling overhelt.
Daarom hegon het liberalismus met de vrij
heid van de waarheid en hel goede te willen
eerbiedigen. Die eerbied was veinzerij. Toen het
machtig genoeg geworden was, liet het zien en
gevoelen waar bet naartoe wilde. En, na eene
ondervinding van 30 jaren, zien wij Wat’het is.
dat liberalismus: eene helsche veinzerij, de erg
ste vijand van den godsdienst, omdat deze de
waarheid is.
Men geve aan de zaken haren waren naam
terug. Zoo sprak de groote Pius IX. Hij wist
wal hel liberalismus was, zoowel als Gregorius
XVI in zijne eneykliek van 1832. Maar ongeluk
kiglijk, men wilde den Paus niet gelooven. Ka
tholieken zelf zegden wel eens de Paus gaat te
ver!. Nu kennen wij den boom aan zijne
vruchten; nu zien wij dat de eneykliek van 1832
gelijk had en dat Pius IX waarheid sprak, toen
hij eerst in zijne bewonderensweerdige brieven,
later in zijnen onsterfelijken Syllabus, het libe
ralismus doemde als de grootste dwaalleer on
zer tijden.
Be Annoneen voor Belgie (Ier uitzondering der Vlaanderen)
M» n schrijft in bij BONHOMME-RYCKASEYS, drnkker-uilgevi
1
een lijkdienst bij woonden in de kathedraal voor
de zielen van hunne gesneuvelde landgenoten
van 1830, 1831 en 1863^
In de Poolscbe steden van Oostenrijk en in
Pruisen hadden dezelfde feesten en plechtighe
den plaats.
Turkije. Dulcigno is aan Montenegro
overhandigd, zonder werkelijk bloedverlies,
zonder hel ontmoeten van dat zoo hoog gevrees
de verzet van wege de Albaneezen die hierin
zouden de gelijken zijn van de Moskovieteti,
welke hun Kremlin afbranden, liever dan dat
in de macht van Napoleon I te zien vallen.
1 Dec.
2c u 31 25
a
20 a 25
16 a 19 50
a -
12 a 15
26 - a 28 -
i 2-a-
I 28 a ‘jo
J' rferen deel der
,l.rre,,u’ llet brood
1 V2 kilo, 50 c.
1 isai.
‘tant.
rcnseignc-
ST It At .iE P>
se trunvera, a
1880, dvs 10
l.'nidis, a Dix-
’•■I'.vaux.
llólel du Pelican.
V ilólel de la llhc-
fHinghe, h la mes-
!1^T'HF.s, Rue du
sc le dise.
Wat het olïiciëel onderwijs kost.
Ieder kind, dat. de ófliciele school bezoekt,
kost
Aan de gemeente Everghem 400 frank;.
Aan de gemeente Eurneghem 294 francs;
Aan de gemeente Sleydinghé 2000 franks;
Zero kind kost te Jonckershove 3000 en On
effen franks;
leder meisje kost aan Nieucappelle boven de
400 franks;.
Tc Meulebeke betaalt elke lasienbetajer 7 fr.
voor de gemeentescholen, die in alles dooi- £5
kinders gevolgd worden, en gouverneur Hay-
vaerl vindt dat nog te weinig en gebiedt neg
?r;J” le-
in ,l’1" S'6eni>»'' H.
Üs' °',rn
I beljnar van 1880. Vijftig jaar hebben wij be-
mnf nnnfhmilrnhlL Lnnïnlrrnl- «riïOizv
hunne toekomst te zien verijdelen, j ZÜ" ™ij vrij geweest van alle vreemde over-
korrectionneele reel thank I
I van
gouvernement. De procureur-generaal hield de
beschuldiging staande en besloot, om de andere
bisschoppen benauwd te maken, tot een^ I c’ite
vcroordeeling. Eventwel heeft de rechtbank den
bisschop vrijgesproken.
Engeland. Dwaze menschen zeggen soms
gehecht wordt als vroeger, en hij do hoófdzaak
in de moderne samenleving niet is. De waar
heid is, dat nooit zooveel aandacht aan de gods
dienstige zaken geleend weid als
standen van de maatschappij en. in
der wereld.
Tot de kleinste dingen toe, die aan den gods
dienst raken, worden met drift onderzocht en
besproken. Daar hebt ge in Engeland den strijd
lusscben de ritualisten. Godsdienst?
De rektor van Si. Vedasfus, M. Dale, een pro- 1
testantsche prelaat, heelt zich veroorloofd een
stap te doen tot dc ceremoniën der katholieke
Kerk door een koorhemd te bezigen. Aanstonds
wordt hij voor de rechtbank gedaagd en in het
gevang opgesloten, wegens overtreding der
godsdienstwetten. Twee andere leden der pro-
l1 z' -'1:/'
andere plaatsen het voorbeeld
volgd hebben, zullen in
moeten doelen. M. Enrnght had zelfs niet ge-
ruuöu <uui oijiiv |-u. --
H. Drievuldigheid IC Birmingham, te zeggen
is de doodende worm der vrijheid. Schoon in
de eenige eerbiedwaardig zijn. De moe- j I e1 Kleed, lief zijn de bewegingen, verlokkend
’t gevang le zÜn wenken van het liberalismus; maar al die
schoonheid is uiterlijke looi, al die lieflijkheid
is bedriegerij. Oppervlakkige, en ook van
vreugde vervoerde-en daarom min achterdoch
tige geesten laten zich verleiden door de
s hoone vormen van het liberalismus.
Moest men het over vijftig jaar gelooven, dan
was zijne leering en strekking deze Vrijheid in
alles en voor allen; ieder denkt zoo als hij wil
en oefent den godsdienst uil dien hij zich ver
kiest, of oefent er geeuen uit; ieder leeft zoo als
hij bet goed vindt en werkt voor zijne welvaart
zooals hij verkiest; ieder kan zijne gedachten
verdedigen en verspreiden door drukpers en
ouderwijs; iedereen kan met anderen die
zijne gedachten deelen zich vereenigen om een
ze'fde doel te bereiken; goed en kwaad kun
nen malkander bevechten binnen de palen 'der
wettelijkheid en hebben alleen het strafwetboek
te vreczcn; de Staat kent geenen godsdienst
en beschermt de vrijheid van eiken in T bijzon
der; de Slaat handhaaft de orde dor samen
leving door aan de groote waarheden der na
tuurwet den vereisebten eerbied te verzekeren.
Wal was dat programma goed uitgekozen om,
na eene gemakkelijke overwinning op den
Staatsdwang behaald, de hoofden op hol te zet
ten!...
En wat zijn die schoouc volzinnen geworden;
wordt hij voor de rechtbank gedaagd en in het
gevang opgesloten, wegens
lestantsclic kerk, MM. Green en Eniaght die op
I van M. Dale ge-
zijn gevangenschap
vreesd aan zijne parochianen in de keik van de
II. Drievuldigheid te Birmingham, te zeggen
dut de ceremoniën der katholieke Kerk de oud
ste en -
digo man is aangehouden en in
Warvick opgesloten. Een groot getal zijner pa
rochianen begeleidden hem tot aan de poort en
eene monstei belonging moest zondag laatst ten
zijnen gunste ingericlit worden.
Dit bewijst niet alleenlijk dat de godsdienst
de hoofdbekommering uitmaakl, zoowel in Enge
land als in Erankrijk, in Duitschland, in Belgie,
enz., maar bovendien dat Engeland allengskens
tot de zuivere katholieke leer terugkeert.
Ierland. De toestand wordt hoe langer
hoe erger en het engelse!) gouvernement neemt
dagelijks nieuwe maatregels om oenen oproer
te voorkomen. Naar het graafschap Leitrim, on
der andere, zijn versterkingen van policic en
troepen gezonden. De bijzonderste politieke man
nen van beide partijen raden het gouvernement
de gematigdheid aan.
Polen. Eene nationale beweging, waaraan
men zich niet verwachtte, is die van Polen; In
Zwitserland, in Frankrijk, in Engeland overal
waar er Poolscbe koloniën zijn, zelfs te Posen,
Cracovic en Lemberg, ja te Warschauw zelf,
heeft de Poolscbe natie feest gehouden ter her
innering van de Poolscbe revolutie van 1830.
Ai de hoofden van den Poolschen adel hebben
den 29 november, te Posen vergaard, waar zij
!s aff.iires
1X81)
forfait ;i
(‘omtne par
E. A.
<<iai>tps, X<|,
'SF prr I,. Dé-
tri,,,? '"""«bale.
tutltO;
'jni
te
ntt, in alle
alle landen
vulkoTncne gc-
•ie nvtnndcn lijd,
7 12,000 cerlifi-
i”en ICNitf&ahoudcn
Houwen, door-
FDexcu ponder ring
ce-
R»cht gobrehtr
der hospitalen
r® «ridder van ver*
11 «an het nicnsch*-
''’WltRVKj,.
tem
KESTj avocat.
gages.
yc la Madeleine.
FUillé dr la Bourse
km coinpie rendu
«es Grainset des
'«"■plètu du Marche
'Huies beiges i-t
«•ffaires «rnn-ères
P'uci-ment; 5« Des
Amsterdam; f>o
I">uvanl hitérerser
j L1 1.ISTE OFFI-
‘’b’N AN r
HfE t) ro
'FINANCE'
nouvbau des
Les |„i,
•"’‘el-oshd
's cours eon,,’,,’ tl
1 a la Eoutse et
1 s clia(.|»ernrll|s
L^ielk-s en 1879
S condus en 1879
s valeurs
Ih""’?" IcS ri
t“ I1-""11"'’
tj, Iiste com-
“re^ec Gu ^ns
\mi?ftb°Ursement
tMLRO Sl-ECUIEN
1 posle
'j'."’:"',;"
ul l).'ei.n,b. I «80.
’■‘in,
’ssu;c,.
ISsi'rcs(
Géiiér.ii,
ties
ip
b1l,v^ui*<‘n,l «fooien
"'"'I Imigs den
m°C‘
•c v4n deus
',I',<rcG den onucm]
j n«8rucse;
1 in yr., ‘f'o.ris», t«
vr«WAEKDE.
UI' HUL irVKl UUI vuil UiiaviilUll, mei 1 - v J 'D
..-VUVVU „.j,.
stap te
gv,~.
