I
f890.
5 Januari 18SL
jaar
'1
lV
fr. 1,75
2,00
2,00
4,00
4,00
2,00
M
i
3'
Voor fr. 5-50
PREMIE VOOR ONZE ABONNENTEN
Werken van Hendrik Conscience.
in groot 8° formaat.
Eene 0 tc vee!
Schandevrees
Gerechtigheid van hertog Karei
De oom van Felix Roobeek
De schat van Felix Roobeek
Het wassen Beeld
15,75
Iedere lezer van ons blad die ons fr. 5-50/ranco
zal zenden in een mandaat zal deze schoone
werken van den beroemden vlaamschen schrijver
ten onzen bureele kunnen ontvangen.
Veurne,
POLITIEK OVERZICHT.
Frankrijk. Verledene week hebben de
fransche Kamers hare werkzaamheden opge
schorst.
Een zonderling voorval beeft in de voorlaatste
zitting der afgevaardigden plaats gegrepen. Het
is genoegzaam bekend boe strijdig, boe razend
du l de meerderheid staat legen al wat godsdienst
en Kerk aangaat. Nu, er viel te stemmen over
hel wetsontwerp, strekkende om het onderwijs
van den godsdienst uil de lagere scholen te ban
nen.
liet art. 2 in hetwelk dal princiep voorge-
bouden was, is verworpen geweest, 't Is eene
•zienlijke nederlaag voor M. Gambetta, het hoofd
der opportunisten.
Dit art. 2 van het fransch wetsontwerp was
zoo iets in den zin van hel fameus au. 4 van
de nieuwe belgischc schoolwel de godsdienst
leer valt buiten de onderrichtingsvakken; doch
de toegang der lagere scholen wordt door den
priester nog niet geheel en gansch ontzeid. M.
Gambetta wilde immers poeier in de oogen
smijten, en maken dat zijne wel niet al te kwa
lijk gekomen was te lande met uitwendig tc
kunnen toonen dat er niets veranderd was. Nog
cens, juist gelijk ons geuzcnminisierie in Belgie
gehandeld heeft.
Maar voor den eersten keer is M. Gambetta er
zoo netjes niet van 't huis gekomen. Zijn voor
stel .is door de mande gevallen de ullra-radi-
kalcn hebben er tegen gestemd omdat Gam-
bclta’s art. 2 den priester niet vlakweg buiten
do schole sluit. En natuuilijk heeft gansch de
rechterzijde neen gezeid, uil reden dal er aan
den priester geen genoegzaam gezag meer toe
gestaan wordt, en dat de godsdienst uit het
programma der onderrichtingsvakken geschrabt
is.
Wat verschil is er tusschen de fransche radi
calen en onze Belgische geuzen? Zij zijn allen
gehoorzame uitvoerders der alvernielende plan
nen van de vrijmetselarij op denzellden weg
houden zij zich met dezelfde werkzaamheden
bezig. De fransche bloedroode radicalen zijn wat
meer recht voor de vuist, en effen door vijandig
aan godsdienst en aan al wat goed is; onze Bel
gische geuzen sluiten de hand met de fransche
opportunisten Zij trekken een masker aan van
schijnbare vrijheid en godsdienstigheid, alhoe
wel zij in den grond niet beter dan de anderen
gesteld zijn.
Ierland. Zooals men weet, eischen de
iersche boeren de afschaffing van de akkerwet-
ten. Die wellen waardoor zij onder het juk
zuchten van de engelsche lords. Aldus tusschen
de eischen van de Ieren en de belangen van de
engelsche grondeigenaren ingesloten, weet het
staatsbestuur van Grool-Britanië nieteens welke
partij te nemen.
Midderwijl blijven de eischen van de iersche
boeren onvoldaan. Daarop zijn dezen met elkan
der in verbond gekomen om zich-zelven recht
te verschaffen. Het bestuur van dat verbond,
van de zoogenaamde Landleague, geeft legen-
Katholieken Godsdienst. Blijven zij aan 't be
wind, dan zal ons land dieper en dieper vallen
in den afgrond.
De geuzen eerbiedigen niets: noch de vrij
heid der burgers, noch hel geZag der vaders en
moeders, noch de voorrechten der steden en
gemeenten.
Zij hebben tc Heule laten hooren hoe zij wil
len te werk gaan opzicblens hetgeen zij het
klein volk noemen. In 't blinkend 1830 ver
moorde men deze, die hel wagen durfden hunne
stem te verheffen, om eene onrechtvecrdiglieid
te beletten.
Maar wij slaan den schuldboek toe, hel doet
ons zeer er verder in te lezen.
De toestand in gansch Belgie is droevig, het
volk verarmt en kwijnt, het ministerie weel zelfs
die armoede niet te eerbiedigen. Niet tc vrc’den
met zijn geld onder zijne verslaafden te doelen,
met zijn geld aan uwe goddelooze ontwerpen
te doen dienen, met zijn geld in de berijmd-
sle verkwistingen weg te smijten,... durft het
nu ook nog.... verhooging van zijn vet trakte
ment vragen.... wanneer het beter zou doen,
van de geringste besparing eene strenge wet
te maken.
1880 heeft-plaats gemaakt voor een ander
jaar; maar wal zal ons dit medebrengen? Ge
heim!....
In alle, geval, zie hier onze wenschen, voor
dc 52 weken die herbeginnen.
Voor hel ministerie de wind van achter.
Voor alle liberale gemeentebesturen Idem.
Voor alle liberale hardschreeuwers en her-
bergredenaars, een beetje kalmte en wal meer
gezond versland.
Voor alle liberale schoolmeesters inkeer en
berouw. Mogen zij eens goed begrijpen, dat
hel oneerlijk is, voor cenige zilverlingen den
opstand tegen Paus, Bisschoppen, jegens de
welke zij, in eenen betaalden Caihechismus, ge
hoorzaamheid moeten onderwijzen, te onder
houden, en dai eene regeering van geweld niet
lang van duur kan zijn....
Voor onze katholieke onderwijzers volhar
ding en betere tijden.
Voor onze burgers en landbouwersBetere
jaren onder een beter bestuur.
Voor alle katholieken Eendracht en zege
praal.
Vooralle onze lezers:... geluk, zegen, voor
spoed en vrede.
Die wenschen stillen eenigszins do huivering
met de welke wij 1881 binnentreden. Mochten
zij vervuld wezen!
woordig de wet van Ierland. Hel zendt zijne be
velen uit, en al het landvolk gehoorzaamt oraan
als een enkel man. Hel bestuur, door doleren
aangesteld, bepaalt den pachtprijs van de hof
steden, met verbod aan den pachter meer te
betalen en aan den eigenaar meer te ontvangen.
Aan de eigenaars vei biedt hel opzeg te doen en
aan de pachters hunne hofsteden te verlaten; aan
niemand laat het toe eenige hofsteden tc on
derpachten. Alwie deze bevelen miskent wordt
of vermoord of op allerlei wijze vervolgd en
beschadigd.
Aan hel hoofd van de Landleagne staan vijf
iersche volksvertegenwoordigers, namelijk Par
nell, Biggar, O’Sullivan, Sexton en Dillon. Deze
zijn den 28 december alle vijf wegens aanleiding
tol opstand voor hel gerechtshof gedaagd.
Spanje. De Madridsche dagbladen mel
den dal de bewoners van Andora, een kleine
staal in de Pyrencen, en welke over eenige
dagen in oproer was, zich bij Z. 11. den bisschep
van Urgel hebben begeven om hunne republiek
onder zijne bescherming te stellen. De Paus
beeft door den mond van den nuntius, Zijne
Hoogheid Bianchi, aan den bisschop laten
welen dat Hij hem de toelating vergunt hei
voorstel aan te nemen indien het rechzinnig zij.
Italië. Het jong koninkrijk van Italië
leeft geweldig zeere. Nauwelijks is het twintig
jaar oud, en ten allen kante wordt men voorlee-
kenen gewaar dat hel zou in duigen vallen. De
roep naar de republiek wordt er algemeen onder
de eerste voorstaanders der italiaansche een
heid.
Bij al die enkele bewegingen is er eene
andere bijgetreden die geschikt is om in ’t korte
alle bewarende gedachten en ’t koningdom
omver te stooten. Voor de eerste maal is er een
voorstel van algemeen stemrecht aan dc Kamer
voorgedragen.
Bij de stemming over dien voorstel zal er mid
del zijn om te tellen tot hoever Italië zich die
nieuwere gedachten reeds heeft toegeëigend.
Draagt het algemeen stemrecht eens door, dan
zal hel welhaast mol het koninkrijk gedaan zijn.
liet lirillant 1£$O.
Het schitterend 1880, waarvan er zoo veel
ophef gemaakt werd, is verdwenen.
Ziehier wat op rekening slaat op het groot
schuldboek van dit schitterend jaar ten laste
van ons liberaal ministerie:
Ziehier, wat zij gedaan hebben onder hun
gezevenen; ziehier waarover zij nooit kwijting
zullen ontvangen
De geestelijkheid die wij, ware Belgen, zoo
vereerden, hebben zij op de onbarmhartigslc en
onrechtvaardigste wijze getergd en vervolgd.
Die scholen welke zij veroverd hebben, zijn
meest alle door priesters gesticht met hun eigen
geld of met het geld der katholieken.
De inkomsten der armbesturen andere
giften door priesters en katholieken uil Helde
voor de noodlijdende geschonken hebben zij
hun met geweld loegciegend om er de zielen
der arme kinderen mede te koopen.
Koninklijke besluiten, door den wijzen Leo
pold 1 geteekend, hebben zij verbrokc, om de
wraakzucht van ondankbare geuzen te voldoen.
Zelfs den laatsten wil der stervenden hebben
zij miskend, en wat bij eenvoudige burgers als
een schelmstuk zou aanzien worden, heeft een
ader ministers schaamteloos gedaan.
Zij hebben de kerkhoven ontheiligd, de gods
dienstige plechtigheden belet, de priesters voor
rechtbanken gedaagd, waar de lasteraars ver
eerd en de deugdzame menschen beledigd
werden.
Door hunne schuld, kwijnt de handel, lijdt
de landbouw en zuchten de werklieden aan wel
ke bezigheid-en broodwinning ontbreken.
Zij hebben den tijd niet gehad aan ’s lands
belangen te denken.
Zij hebben maar eene zaak, die hun aan
’t harte ligt het bestrijden van den Roomsch-
E$c Senaat.
Donderdag heeft de Senaat zich bezig gehou
den met het komingent van het leger. Deze
kwestie is door dc rechterzijde ernstig en gron
dig besproken geweest, en de vcrschillige re
denaars hebben de onrechlveerdigheid en de
ongerijmdheid van hel wetsontwerp doen uit
schijnen.
Dc liberale leden hebben geen w’oord van
goed- of afkeuring gesproken; alleen M. Crocq
heeft verklaard het {contingent met geestdrift te
stemmen, omdat het eene eerste stap is naar de
aanneming van den algemeenen verplich
tenden en persoonlijken dienst, en bijzon
derlijk, lol de afschaffing der plaatsver
vangers.
De minister van oorlog heeft, gelijk in de
Kamer, nog eens getoond dat hij niet in staat is
de denkwijze van hel ministerie te verdedigen.
Hij heeft eene geschrevene redevoering atge-
lezen, die in zijne bureelen was opgemaakt, op
hel airken van oh! wat pleizier van soldaatje te
zijn. Dat zingen de lotel'mgen eer zij welen wat
er van is; maar later
Ook gelijk in de Kamer is M. Frère den mi
nister van oorlog moeten ter hulp komen. Vol
gens hem zijn de militaire lasten sedert 1835 van
jaar tot jaar.... verminderd!?
Eindelijk heeft dc linkerzijde, die. kost wat
Mcnschnjft.n bij BONHOMME-RYCKASEYS, drukker-uitgever, Zwarte Nonnenslra.at, 4, te Veurne. -
.n
i'
>A
ii mn -