I
mo.
uni,muts
i
r
k
Veurne, 25 Mei 1SSL
Krsen.
toSPILLM
^••pillen»
Dit blad verschijnt den Woensdag, onmiddelijk na de graanmarkt. - Inschrijvingsprijs. 5 fr. 'sjaars; met de post 6 fr. - Annoncen 20 een timen per regel. De
ipaoLi lolli.tz VitlirptK hll'll'D’llllillD - KAPlinr llKD hAPlini'Cln innrAH 4 Vr IV
25
i*r,
u te kaïopc-i»
Wagen maker Ie
B.
metser, geweze"
0 meesterknecht
tonende te Veurne,
'‘■"‘g. bij de Vuur-
'W|ek kenbaar te
p eigene rekening
kïss^.
Eenige bemerkingen op de artikelen
van het geusch vuilblek.
Een spreekwoord zegt Als men cm hond wil
versmooren. men zegt dat hij i azend is. Uewcl.
de geuzen gaan juiste alzoo te werke niet wetende j
wat antwoorden dal zin heeft, op onzen artikel la i
jeune garde liberale, beginnen ze met te zeggen, dat
wij zotten zijn! Maar algelijk, zij maken hen dul.
en zot dul, en nogtans, wij hadden enkelijk de waar
heid gezeid, te welen dat de Veuriische geuzen
beginnen te gevoelen dal het zal nijpen in October;
dal de jeune garde ingerichl is om de snoodc daden
en de zotte onkosten onzer burgervaders te be-
bloemen, en het geheugen ervan te versmooren in
de pinten en druppels, en te belemmeren door den
rook der cigaren, in een woord, oni de gotische
politieke te ondersteunen en te verdedigen. En is 't
alzoo niet? Welk is dan haar doelwit?
lijkj, 23 Mei.
lode 20 25; tarwe 1'
9 63; rogge-
1 boenen 18 51
erwten-blau-
zomerkoolzaad
-aardappelen
ülo 1 70; id. eerste
ort 0 a 0 3de
N vlas 0
Wij zouden kunnen verstaan dal zij poerdul zou
den geweest zijn indien wij gelogen hadden; maar
indien wij onwaarheid schreven, dat men het ons
bewijze. Wij hebben zelfs die mannekens niet eons
Dit was ten
anderen overbodig, want ze zijn genoeg gekend....
waarom dan die groote, groeve dulligheid?
En wat doen zij dan om hen uit den slag te trek
ken? Ah! zij gebruiken dan hun geliefkoosd wapen;
dit wapen dat zij niet min dan tien keeren in een
jaar lijds gebruikt hebben zelfs in hunne eorrespon-
denlien van den builen. Dit wapen is de arme flau
we praat! Met zulke beweegreden kunt gij wel geko
men zijn bij de aanhangers der onafhankelijke zede-
leer, maar nooit zulk n wij u volgen langs datstraat-
«r:-. -n mi j10C gjj zui[;e gr00[e verdedigers
van’l officieel lager onderwijs! ’lis waarlijk te
laag; wij kruipen zoo diep niet; wij vluchten de slijk-
poelen en de moerassen en laten u al de eere van de
overwinning!
Al KT,
te Veitrnr,
'nu. 41,
Ï'Z.IKN
iiicll de eer aan
e lal. ii welen dal
voorzien i> van de
in de Liken en
Hst:.and i zoim r>.ii-
Wij moeten nog doen opmerken, T geen in andere
omstandigheden is gezeid geweest, te weten dat de
geuzenschrijvers waarlijk alle schaamtegevoel moeten
afgelegd hebben om schandige inzichten en feilen
die men niet noemt toe te schrijven aan priesters en
kloosterlingen, en dat zonder de minste reden, maar
alleenlijk uit haat en smaad. Hel is hun ook niet
genoeg, deugdzame en godvruchtige kloosterzusters
van iedereen geacht en geëerbiedigd, te hebben ge
tergd op alle manieren, ze moeten ze nu nog be
spotten en door den modder trekken, wetende ja,
dat zij liegen en lasteren. Zij volgen de losse van
voltaire Mentez. mentez tonjours! Men zegt dat
een dief altijd peist dal iedereen dief is; hewel is
i het zelfde met de aanhangers der onafhankelijke
i zed deer zij geven altijd wat zij in hebben en ze
denken dat hunne propere inzichten deze van een
ander zijn. Heeft de schrijver van die artikels zijne
vocatie niet verloren, door zulke diergelijke inzichten?
Andere stichters van kloosters en scholen,
haven den bloolen eigendom hunner gebouwen,
aan disch ot hospicien, om zekere moeilijkheden
te ontgaan die konden voorvallen; maar met liet
klaarblijkelijk inzicht, dat nooit die instellingen
van hunne bestemming zouden afwijken; en nog
eens geusche disch- en hosptciemaimen trappelen
de inzichten der stichters ouder de voelen, en
jagen deze builen, die alleen recht hébben aan
Lel genot dezer inrichtingen.
Gij moogtdan, groote genie van 't geuzenblad, ar
tikels op artikels aaneentpefelen, zoogezeid komende
van herbergiers; de burgerij is moè van al die
onpartijdigheden, dwaasheden en zotte onkosten
onzer bestuurders. Noch gij. door uw schrijven, al
ware ’t lol ’s nachts ten elven, noch de schreeuwers
der jeune, garde, door, hun loopen en zwieren, zult
de burgers den blinddoek voor de oogen hangen;
maar met eene verpletterende meerderheid zullen
zij de pckfakkcls van 't stadhuis, een schabouwe
lijk buizeken smeden.
De geuzen spreken van zekere oneenigheden die
zouden bestaan in de katholieke partijMaar, och
Heere. wilden wij eens onderzoek doen bij de geu
zen en spreken van horlogiekussen en andere derge
lijke En hoe is de meeste werker hunner partij
gezien en geacht? Gelijk vortc visch. In eene zaak
komen zij overeen in hunnen onverzoenbaren
priester- en godsdiensthaat.
Gij hebt, geuzen, eene slechte ton ontsteken,
met te zeggen dat de onderwijsgestichten der katho
lieken zoo kostelijk en zoo wel geschikt niet zijn dan
de uwe! Ieder mensch die wat oordeel heeft moet
iejgen ’t en ware nut te verwonderen de katho
lieken touwen schelm met hun eigen geld, cn de
Zon men niet moeten lachen nu met de geuzen?
Zij gebaren hen kwaad, omdat wij een woordeken
uitleg gevraagd hebben op hetgeen zij zelven. over
drie of vier maanden, lieten onderverstaan in hun
blad, te weten dat het wel mogelijk was dat eene
mamzel allichle den huwelijken slaat zou aangaan.
Over veertien dagen vroegen wij wat er van was, en
daar! ze spuwen vuur en vlamme! Welnu, hadden
wij geweten dal dit vraagsken zoo slecht ging geko
men zijn, wij gingen ervan zwijgen en wachten tot
dal wij 'tzagen. Wij zijn er percies niet tegen dat zij
oenen goeden slag doel.
Onder de boógaardvinken vindt men er onder op
zicht van gezang, van twee soorten de eerste zin
gen het vooiseken ten einde; Tzijn de dntrslaanders;
dfc tweede zingen maar lol half wege; men noemt ze
brekers, gelooven wij. Hewel, de geuzen slachten
aen deze tweede soorte, met dat verschil dat de bre
kers zingen van 't begin tot halfwege. en de geuzen,
in hunne redeneeringen. maar halfwege beginnen!
En alzoo. al wat zij zeggen heeft noch steun noch
grond; zij kunnen niets bewijzen, geene ware en ge
gronde gevolgtrekkingen maken, omdat hunne grond
slagen niet vaste liggen zij liggen op 'tzand En als
er kwestie is van princiepen cn gegr onde besprekin
gen, indien zij het nog durven aannemen, zij moeten
het achter twee, driemaal laten schieten. O die
brekers!
Bij honderden zülkéschandalige inpalmingen
zijn reeds opgelegd geweest in onze provincie
alleen; en daar het gouvernement, geheel het
land door, veel wettigen tegenstand ontmoet bij
de katholieke gemeente- en dischradeu, pleegt
het eene nieuwe onwettigheid met bijzondere
commissarissen te zenden; de eene bijzondere
commissaris vervangt het armbestuur, de hos-
enz. en de andere de gemeente; de eene geelt
het klooster of de school aan den anderen, en
daar, de gemeente is in bezit en heelt volle recht
op die goederen; er is daaraan niet meer te zeg
gen, alles is rechlvcerdig
Is 't toch geloovelijk dat zulke feiten kunnen
plaats grijpen bij redelijke beschaafde men
schee? Eu welke mannen zijn die bijzondere
commissarissen gemeenlijk? De mannen die, al
hoewel liberaal, nog een weinig gedacht en
gevoelen van eer, recht en plicht .hebben,
weigeren de verantwoordelijkheid van zulke
wandaden op hen te trekken; gij zult zeggen
waarom? hewel, ten eersten, ja, om hen niet
belachelijk te maken; opdat het volk hun niet
zoude toeroepen commissaire spéciale gij zijl
een man, aangesteld om de besebcommis
sion te doen van ministerie! maar ten
tweede, en 't is bijzonderste, omdat zij voelen,
omdat hun nog niet gansch verdraaien verstand,
bun zegt, dal er daar kwestie is van rechlveerdig-
lieid of onrechlveerdigheid, en zij deinzen achteruit
voor de gevolgen van zulke onbetwistbare dieften!
in Vciirn^.
il»rs.
18 mei
- 28 a 31 50
- a
20 - a 24. -
- a-
-a -
- 14—alC
a
-a 28 -
a
- I 28 a 30
't meerderen deel der
nu»)pen, het brood
1 per 1 1,-2 kilo, 49 c.
Zij hebben gelijk; maar waarom dan meedoen
met mannen die zulke onrcchtveerdigheden be
drijven? Waarom willen deel maken van de
partij, die, om baren onuilbluschbaren gods
diensthaat te verzadigen, zulke vei stoolelijke
middelen in het werk stelt? Voor dal de geuzen
aan ’t bewind kwamen, als men zei aan de
verblinde eenvoudige mcnschcn die wilden li
beraal zijn, dat men de priesters en de religie
ging vervolgen, de kloosterlingen uil hun kloos
ter ging wegjagen, enzAh! dat kon niet
zijn de liberalen waren legen de religie niet,
en alles ging zijn gelijk te voren. Maar gij ziet
nu, slaven, ja waie vrijwillige slaven van de
geuzen, gij ziel nu hoe dal de zaken staan. ij verslaan
Wanneer zuil gij nu uwe oogen opendoen? Als I
men uw eigen goed zal komen stelen, uw eigen
huis zal komen' plunderen? Hel zal er van ko
rnet); de helft der liberalen zijn socialisten en
communards; deze zullen de laatste gevolgen
trekken van hel liberaal princiep, en de libe
ralen zouden geen recht hebben, hen daartegen
te stellen; de titels der kloosters, zijn zoo waar,
zoo wettig als de uwe, en ten ware geen meer
dere dictie uw huis en uwe goederen te stelen
dan kloosters in te palmen! j
'ai de goede keus
'al dec prijzen. ;ds-
V;m zijn werk, de
k meer cl) meer
Hl'l l>ep!i;dtleli pi ijs
■a 24 men.
In al die inpalmingsbesluiten vindt men altijd
ingezien dii. en ingezien dat, en iiigezien nog
wat anders;: maar met al die ingeziens te gare,
ziet men er nog geen enkele goedé réden in. De
ministers zouden veel beter doen van te zeggen:
in<jt’;icn die gebouwen ons aanstaan, 't zijn de
onze. Men moet geen advokaat zijn, geen
schrander rechtsgeleerde on) het recht van het
onrecht Ie onderscheiden' het is genoeg een
weinig gezond oordeel en réctyzinnigheid te
hebben; iedereen vei slaat dat bet stelen van
goed dat aan i ns niet is gegeven geweest, maar
aan ecu ander, en bijgevolg ons met toebehoorl,
pene slechte en verstootelijke daad is! Teksten
van wetten, die zij draaien cn wenden en bc-
bloemen, kunnen in die zake de denkwijze van I afgeschilderd gelijk zij het verdienen,
een rechtschapen cn treffelijk man niet ver-
jinderen!
Maai’ wat zien wij nu, onder ons geuzeube-
stiei Die wel, hoe onrechtvaardig zij zijn
moge, verre van verzachtte zijn in hare toepas
sing, wordt zelfs toege.past aan zaken die niet
't minste in haai-bereik vallen. De feilen die wij
hedendaags zien gebeurren, onder voorwendsel
van toepassing der wet van 1864, zijn waarlijk
ongehoord en walgelijk! Katholieke (ondalieu
en inlichtingen, geheel en gansch van gods-
dietisligen aard, worden binnengepalmd, gesto
len, en ter beschikking gesteld van het geuzen-
onderwijs, dal de sQchlers verslootten uil gansch
Imn herte cn uil alle hunne krachten! Die
zeilde foodalien wierdeu aanveerd. goedgekeurd
door koninklijk besluit; de kouiug en de lilierale
ministers zelve hadden er hel beslaan en de
<le dctirzaamheid van verzekerd, en nu wordt
alles verbroken en ontnomen! Die katholieken,
die kloosterlingen waren in gedacht dat zij
mochten rekenen op bet Iiandieeken en de goed
keuring van den Koning en den minister, en
bijgevolg, gebruikten al wat zij hadden, eigen
geld en goed, om die imichlitigen te verbeteren,
om die scholen te vergruolen, en nu, na al die
stlcrilieicrt met eigen geld gedaan te hebben, na
dertig, veertig jaren gewrocht ie hebben aan hel
onderwijs en de opvoed) ig der jeugd, worden
zij onmeedogend van’ hun eigen goed berooid,
uit hunne eigen gebouwen wreedaardig weg-
gejogen
'groote. letter» volgens .plaatsruimte. Rechterlijke écrlierstellinjpi 1 fr. Een NÓa cent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 fr.' het 100.
De Annoncen raar Belgie ('ter uitzondering der Vlaanderen) en 't buitenland worden ontvangen door het Office de Plbi.icit)':, Magdalenastraat, 4G, te Brussel.
Men schrijft in bij BONHOMME-RYGKASEYS, drukker-uitgever. Zwarte Nonnenstraat, 4. te Veurne.
Inpainting van katholiede scholen,
kloosters enz.
De wet van 1864 op de studiebeurzen is reeds
in haarzelve eene schreeuwende onrechtvaardig
heid, eene wipe, klaarblijkelijke diefte. Eenige
liberale senaif urs en lepiesentanlen die deze
wel gestemd hadden, hebben het bekend op hun
sleijbed 'l gebeurt dikwijls dal men dan klaar
ziet - en wat meer is, bij honderd duizende
franken van hunne eigene /ortuiu gegeven, als
restitutie, als schadevergoeding.
Leopold I, die, tegen wil en dank, en alleen
lijk uil genschen dwang, die wet toekende, heeft,
zegï men, van spijt zijne pen in stukken ge-
stooten op den tafel, en eènigén lijd daarna gaf
hij zijne ontevredenheid te kennen in éènen
brief dien hij schreef aan den Kardinaal aartsbis
schop van Mechelen; in dezen brief, belrcuide
hij dal de tijdsomstandigheden hem gedwongen
hadden zulk eene wet te laten doorgaan; maar
Inj beloofde alles te doen wal in zijne macht
was, opdat die wet zooveel mogelijk zou ver
zacht worden in hare toepassing! Dal is historie,
de bewijzen bestaan.
w
•Aa
I 1'1L’ Citerne-
L*-«VL, plaats, te
Rhek bekend te ma-
te openen van alle
P^jner koopwaar en
IJunst van eenieder
-r
1US
•zoo voor het
tot inachien.
'I( It leu allen lij e tniu-
de zachtste cn xr-
de mrdecijnen; i’j
rgemak rit mogen op
iiiauhijd grnomrii
ziekten, omdat zij
f decide >ut hh n, ooi
gebruik dezer pilh
*»ndhrid
n 'ifu duizend dopzeii
p1. boxettal luugS dru
voorzor|*i('i* mort
’'t beamen, looi l |’c-
c goetle uitval van deze
Raadpleeg den oiuxrnd
bij den eigenaar H-
‘4. 51. tQ Brugge.
ÖUCLOS, dio.;M. tü
en VERW\ERl)£.
- -- - - I., III. I..-.. - r- --- -
