ZAf
Tl-
2
den
den
i doorluchtige Hoogvv. den bisschop vim Brugge, die
r»..l rnlko lom,.1. ..I I..., I... 1
aan
Ver*
Op vei^1
van Europa y
tie van :1e I*'
dc bisschopr
tol liet winti1’
8 December1
Mgrde Bi’s
Woensda»
om 4 ure 0‘1
sieur Louis 1"
Statiestraat» I
ORE*1*
1 hci'ta(\
bij kadastcl
bruikt dooi
teel.
Aanslag ffl
Te Ttiouront
wierd maandag laatst eene treffende en
plechtigheid m v erd. die onuitwisehbare sporen zal
laten in dc gvlieugenis van allen die het genoegen
hadden, er aan tegenwoordig te zijn. Het was de
eerste algemcene vergadering der heeren school-
/.icners en schoolmeesters van liet katholiek onder-
des bisdoms van Brugge, door do legenwoor-
h d van zijne doorluchtige Hocgvveerdighcid
e gneur den Bis.-< h >p opgeluisterd.
if. na tien ure vergaderde men in de tuime
,t. van’t geslicht St. Joseph, onder het voor-
j 'i.eliap van den ccrweerden heer Luyssen, algc-
schoolopzicner des bisdoms, bijgezeten door
■r den kanunnik Meerssenian, door de hoeren
ia? en burgerlijke schoolopzieners des bis-
r, jonge leerlingen voerden met juistheid en
t een lief gezang uit.
VotariH I’
Boter*1]
Op
om 1 ure fik
en op lan7.
nooten Lep'8
cappelle, I1’1!'1
naar Dixtl1ll,r
Kernall'j
en
hel gedacht en V
regceren en iet
het volk kathol*
raad gekozen h»
katholiek is,
ter herie neemt*
ten heelt die
ovcreenstemiw
strijdig zijn.
dii in acht te n*
tien te voldoen
prijsdeeling v.ih
gramma dei’kj*
weest en T F?
vereischen ha*
den eisch van
Dit zei iedj
(’a trvan 't is d*
heid van vele P
vei re dal er11
gramma schrfl1
lieke school of'
geheel wel aaC
T en is nog niJ'
damnar, de W1
tocliie, die t’"1
dal niet opkn’l
stander is van1,
rochie, bij dief
waarheid en
schei), uitgcno-'
kon dat niet 0
heel de parool
als burgemees
voor het ge>n‘
naar Veurne
’s anderdaags
op om die sch
Ongelukkig el
tie is in T dek
en zellsopofle’
taald blijven,
eenen raad in»1
kiezing hunnfl
goèn dienst op
onbcpaalden
leefde wijze, *r
luide te doe®!
geern eene 4
Alzoo zouden?
baar toonmi1J
voorbeelden 1
ontvangen M
T SloHelijkèt
gekropt vm1!
gen slijten ',!l
zijne zorgen!
kennissen.
Nieuwe Inpalmingen.
Bij koninklijk besluit van 9 dezer wordt de fun
datie Bedui ui Dassonville. te lie sen, aan het
bureel van weldaad dier gemeente ontnomen en aan
hel gemeentebestuur gegeven Deze bestaal hierin
Bij eigenhandig testament van 10 D*'ember 1837
gat M. Pieler Bedeel aan den disch van Eessen een
perceel land, met last het jaarlijkse!) inkomen te
geven aan M. den pastoor dezer parochie, om het te
doen dienen lot onderhoud der armcschool of der
zondagschool, volgens zijnen keus; en bij eigen
handig testament van 20 september 1813 had vrouw
Pelagia Dassonville. wed P. Bedcrt, aan de urmc-
school en het leerwerkhuis, behoorende aan den
zelfden diseb. een perceel zaailand vermaakt, ook
met last van het inkomen te behandigen aan M. den
pastoor. die het moest gebruiken ten voordode
der zondagschool en de leerwerkschool, alsook om
de zuslers-onderwijz.eressen te betalen die gelast
waren met hel onderhoud van icn kapel op dit land
gebouwd.
Beide giften waren vvederzijdig goedgekeurd bij
koninklijke besluiten van 1 september 1843 en den
26 april 1856.
Men bemerke r.og dat noch de Disch noch het
gemeentebestuur van Eessen hel advbs hebben
willen geven geëischl door het art. 49 der wet van
19 December 1864, overtuigd zijnde dat het ministe
rie, opgestookt door den welbeminden gouvermur
llejvaerl, er geene rekening zou van g•houden lub
ben.
Bij koninklijk besluit van den 11 dezer, worden
de fundatiën Surmoit. Dezntre en consoorlen,
Ie Coilkelaerc„ ook aan het wHaaadsbureel ontnomen
en gegeven aan bel gemeentebestuur.
Deze fondatie bestaat uil drie giften van geld en
eenen hovenierhof, lot bouwen van ion huis, onder
voorwaar Je dal dil nitsluilclijk en eeuwigdurende
zou dienen tot school voor de roomseh-katholieke
arme kinderen van Gouckelaere, ondet bel bestuur
van den pastoor, met recht er betalende kinderen te
aanveerden, en er een pensionnaal voor jonge dich
ters en een ouderlingcnhuis bij te voegen.
-
Bij testament van van 2 Mei 18(54 beschikte jufv.
Sofia Valiaevs, vati Reningho, dut er eeuwigdurende
op den verjaardag van haar sterfgeval een jaarge
tijde zou plaats hebben, met brooddceling aan de
armen die het zouden bijuioonen; daarom beval zij dat
er aan den disch van Reiiinghe eene som van 20Ó0 Ir.
moest betaald worden om de onkosten daarvan af te
dragen.
E-m koninklijk b sluit van 4 dezer vernietigt die
kristelijke voorwa: r.lc door de weldoenster der
armen voorgeschreven. Welnu een kon nklijk be
sluit van 2 augusli 1867. legengeteekend door den
hnidigen minister Rara, aanveerde de gift van den
burgemeester van Courl-Sl.-Elii nne aan het bureel
van weldaad gedaan, bevelende dat er, in het poi taal
dt r kerk, na de vier overleden-messen voor den be-
g ltiger. eenen frank zou gegeven worden ain elk
eene der 100 armste linisgezingcn van welke ti n
minste een lid in de mes zou tegcivoordig geweest
zijn, dus voor de vier messen 400 fr
't Gevolg daarvan't is ellendig voor de
i
neervallen. Weet
goê menschen zullen geene publieke gift maanden
arme meer do?n, en dc geuzen doen T van eigen
niet. n
Modallo van moed en zelfsopoffering!
’t Ging kermesse zijn in eene onzer naburige
gemeenten en T programma der leesten was uit
gekomen. Alles was vermeld op T programma,
tot de pi ijsdeeitng der geuzeschool; een dingen
was achtergelaten T was de aankondiging der
prijsdeeling der katholieke vrije school.* Maar
zuil gij zeggen, waarom was dn achtergelaten?
1 Was T gene ieder weldenkend ménsch der
parochie vroeg en waarover iedereen verwon
derd was, en niet zonder reden. Inderdaad, hel
verre grootste getal der parochianen zijn katho
liek mei hert en ziel, dc g. meenteraad is schier
geheel en gansch katholiek; waarom dan de
prij-deeling der katholieke school achtergelaten,
.‘i._..i en
dat die prijsdeeling eene leaste was voor de
Minister Bara doel nu door
tegenovergestelde teekenen
1. j -i
cigen-of met den koning? Of is het nu uil zui
dus handelt?
Voegen wij hierbij dal de gift
aan de kerk, voor hel slichten van
en.'
voor het oprichten van een hospitaal voor arme,
oude of gebrekkige lieden cn voor een weczenlmis,
welk den nijatn zal dragen van hospitaal Vallaeys,
aanveerd is.
Onze welgekende dichter, M. Sevens, school
meester te Kortrijk, beklom het spreekverhevene,
onder hel kletterend handgeklap van 292 aanwezige
aniblgcnoolen. Met ziel en gevoelen las hij een dicht-
stuksken af. Deze dichlo: lijke bewoordingen werden
u.ei begeesterde toejuichingen begroet.
Nn deed de heer algemeene schoolopziener eene
aangename aanspraak zoo schoon, zoo welsprekend,
zoo zielroerend dat het wol spijtig ware dat deze
niet in druk verschenc, (even als andere waarvan
wij verder zullen handelen), om wijder gekend en
langer bewaard te kunnen zijn. Hij prees den moed
en den iever der katholieke schoolmeesters, hij
haalde aan wat al heillooze uitwerksels de ongeluks
wet van 1879 op ons geliefde vaderland moet te weeg
brengen, hij deed zien hoede Slaat den oorlog doet
aan de vrijheid door de grondwet gewaarborgd, hoe
moeder Justici.t zelve haren blinddoek laat afvallen,
hoe in vele plaatsen de zoo deflign als kampers
voor God, Godsdienst en Vrijheid i’den wreedsten
strijd uit te slaan h -bb; n; hij deed zien hoe ar.nen
en rijken in ons bisdom 3,000.00') frank,
zegge drie ruillioen. hadden opgeofferd om ka
tholieke scholen uit den grond te doen oprijzen.
Deze rede werd menigmaal onderbrobroken door
toejuichend handgeklap.
Een voorstel w< r I door M. Daems. schoolmees
ter le Rousselaere voorgedragen. Ie weten van in
alle dekenijen des bisdoms klingen te vormen van
naburige schoolmeesters, tot voorbereiding van de
eonferenlien, lot wedorzijdschc ii.lichtingen, tot op
beuring en verbroedering. Mijnheer Grihaert,
schoolopziener voor't IJpersche, keüi l den voorstel
goed
Mijnheer [loste, schoolopziener le Brugge, sprak
over de penningen in de spaarkas gestort. Er werd
een verzoekschrift tot onderti ek< irng neergelegd,
wair ieder b 'langln bbimde bereidwillig zijn naam
heeft opgeset.
M. Joye, schoolmeester te Pillhem. leest eene
overschoone redevoering voor; hel. is een bewijs van
hulde, achting en dank aan den zeer verdienslvollen
eerweerden heer bestuuider van het steeds bloeiend
en groeiend gesticht St. Joseph, .M. de kanunnik
Meerssenian. De heer redevoerder h telt wel de ge-,
voeb ns der oudhn Hingen van den grooten weldoener
van geheel het onderwijzend personeel uilgedrukt;
tranen van aandoening perelden in aller Oogen, en
meirgmaal gaven de bewogen zielen lucht aan hare
aandoeningen, metdaverend handgeklap en juichende
deelneming. Deze schoone rede eindigde nu t de
woorden
Zij zullen haar niet hebben de schoone ziel van
T kind.
Zoolang men nog in Vlaanderen een enkel
Vlaming vindt.
Zichtbaar bewogen bedankte de eerweorde be
stuurder zijne oud-leerhngi n der Ahna-Mater van
T bisdom, omdat zij in zoo groot gdal aan den op
roep hadden beantwoord; omdat zij zoo mm dig het
hoofd hadden we’en tebicdui. aan de bedreigingen
zoowel als.aan de verb idende beloften der geuzerij;
omdat zij getrouwe kin leren der tl- Kerk zijn geble
ven, God en Godsd sl sb lh n bov. n h t goud, d n
prijs van het geloof verz dmn. Hij maant albm aan
om manmoedig dc iugi'slagen baan vöoi l le bewan
delen; om de schoolkimleis zedig en ('hnstelijk op te
brengen; om hun wel den calechi'mius aan te leuren,
doch niet dien van 100 franh Als de welbem nde
redenaar de uidioe/eming zijns lici ten geëindigd
had en hel spreekverh"V nc verliet, dan was het
Leve M. den Directeur! een handgeklap en ge
juich dal geheel de zaal dreunde.
De heer Vandeweghe, seóoplim'csler te Passc.hen-
dale, deed nu zijn talent uilsehijnen op de piano,
waar hij eene choone sonate meesterlijk uitvoerde.
Een smakelijk noenmaal werd eenige oogenblik-
keu later opgedischl in den rittei der normalisten.
Hoe aangenaam was het toch voor ons allen, daar
daar nog eens bij mal,aar te zijn wat zoete herine-
ringen. wat genoegelijkc dagen werden dan niet weer
in 'i geheugen geroepen! ook lieerschte er eene on-
zegg 'lijke vreugde en vrolijkheid onder al de lafel-
genooli n. De zeer eerw. Leer kanunnik Meerssenian
stelde in welsprekende en gevoelvolle bewoordingen
eenen huilddronk voor aan Z. H. Leo XIII, wiens
weldadig en heilzaam woord de wereld door klinkt,
aan dien teergeliefden Paus die d katholieken van
België met raad en daad bijgestaan heeft toen de hel
h hevigste aan T bricschen was. E
aaiigezien het de school is der katholieken
dat die prijsdeeling eene leaste was voor ue
katholieke cn godvruchtige parochianen? Ten
uitte de wensch d it ons vaderland langdurige vrede.
b -1 -
wijze geleide van Zijne Majesteit*. Deze zoo welspre
kende als vaderl indschimnnende woorden werden
met levendige toejuichingen begroet.
M. Blaere, schoolmeester te kortrijk, heeft dan het
woord genomen, en do; n uitkamen zoo schoon cn
zoowel, het gisteren eii het vandage van onzen toe-
citnnrl frvr* cminLiA AY.' J
zei hij, trokken wij met den herlcklop naar dc confe- I
p- i
voor een schoolbezoek als of er een slaven- I
meester binnen trad, cn de strense. barschc. gebie- -
■- menigvuldige omzendbrieven was ko’^en en aangezet is door tvolk,
I met meer inschikkelijk dan hel overige. Hedendaags
I is onze conlerenlie eene vriendelijke bijeenkomst,
waar de christelijke liefde heerschl; een schoolbezoek
is nu een waar genoegen voor leeraar en leerlingen;
cn de omzendbrieven dragen immer den stempel der
chrisclijke beleefdheid. Dus voor de heeren school
opzieners werd de heildronk van M. Blaere voorge-
sleld. Onnoodig hier te zeggen dal zulke woorden
geestdriftig onthaald wierden.
De cerweerde heer Luyssen heeft de woorden van
M. Blaere bekrachtig!, met in zijn antwoord te
zeggen dat de katholieke schooloverhcid de school
meesters in het herlc draagt, dat de inspecteurs en
de schoolmeesters niets anders zijn dan vrienden,
dan mannen van verdienste voor Kerk en Staal!
Aan de normale school, bestuurder en leeraars,
stelde M. Allaeys, van Rousbrugge, eenen heildronk
voor in zoowel gepaste als welsprekende, laai; hij
deed uitkomen den groei en bloei van ’t Geslicht, en
den heilzamen invloed dien het Vlaanderen door
geniet. Deze dronk had niet min bijval dan al de
voorgaande.
Ten 3 ure werd door de afgeveerdigden Zijne
Hoogweerdigheid den Bisschop in de feestzaal bin
nengeleid. Met onzeggelijken geestdrift werd Mon
seigneur onthaald. Vooreerst is de heer Vandeweghe,
andermaal aan de piano gaan plaats nemen, om met
zijne rappe vingers eene Fugue, door hem gemaakl,
uit le voeren. Iedereen was getroffen door de kun
digheid der compositie, zoowel als door de keurige
uitvoering. Dus eere aan M. Vandeweghe,
M. Delplasse, schoolmeester te Dotlignies, heeft
dan in naam zijner waalsche broeders eene deftige
redevoering voorgelezen, de gevoelens der katho
lieke schoolmeesters uitdrukkende, en de vaste
meening om moedig voort te stappen onder de banier
door Monseigneur den Bisschop zoo moedig geheven.
M. Slroobandt van Ocdelem, sprak nu eene vlaam-
sche redevoeiing uit, die in zeer verhevene taal dn
edele en aandoenlijkste gevoelens, der katholieke on
derwijzers vertolkte. Menigmaal werd zijn woord
door handgeklap toeg< juicht.
Een omslandigheidslied werd nu aangeheven
door M. Vanpraet. schoolmeester te lloulhem, uij
Veurne. Wal schoone stem, wat zuivere uitvoe
ring, welke, begeesterende trilling rolde door de
doodstille opgepropte zaal! M. Vanpraat men zou
zulken zanger willen op den grooten theater, maar
edeler laak volbrengt gij te Houlheni.
Monseigneur is thans op het sper kverlievcne
g, klommen, bewogen en gelroff n van hetgeen hij
hoorde en zag. Zelden had hij zulke gcnoegelijke
aandoeningen gesnriasl als nu. nu dal zijne oogen
met welbehagen mogen beschouwen hel zoo man
haftig leger kampers, dal te strijden heelt legen de.
de onwetendheid en zcdelooshedi. legen vijandi n
van allen aard door de hel uitgezonden, een
leger dat onweerstaanbaar de zegepraal zal be
halen. omdat het voor God strijdt, onder hel orde
woord (lod wil het
Het goud weerstaat aan het werk des vuurs, hel
verliest niets van zijn gewicht, maar hel wordt ge
louterd en ontmaakt van zijne onvolmaaktheden,
zoo zijn ook de katholieke schoolmeesters, hel ver
nielend vuur is lot hen opgekomen als dc baten
eener woedende zee, dreigende alles te verslinden.
De gewetensvolle en slei kmcedige schoolmeester
heelt dm storm getrotseerd en daar staal hij nu pal
als eene rots.
De woorden die uil hel hert van Monseigneur lol
de herten der getroffm loehooiders overvloeiden,
ontrukten menige toejuichingen.
Ten 5 ure was er Te Deunt in de parochiale kerk,
om God le bedanken voor al het goede dat de in
richting der katholieke scholen gesticht heeft.
Oostnicuwki rke 13 september 1881 F. V. d. P.
(Gazette van Brugge.)
dankbaarheid uit te drukken; het is een gned
gedacht dat de Vlamingen le gare komen in de
woonstad van Imnnen voorvechter om hem te
vieren, en, nog eens, inochie de teesle in even
redigheid wezen van de verdiensten van den
grooten man.
t Gevolg daarvan: l is ellendig voor de arme,
menschen. op wien al do geuzestreken loodzwaar
go wal? Als T alzoo voo'gaat. de
Ik
arme meer dom, en de geuzen doen T
tweede, dc vrije school kost geen centiem
honderden cn honderden franken opslorpt en
T is altijd treflelijker te kunnen feestc houden
inel zijne eigene kluiten dan te moeten feeste
vieren met het geld der lastenbetalers, en dit
allceite ware eene genoegzame reden geweest
öm de piijsdceling der katholieke school op hel
programma der kermisfeesten te melden. En dat
men niet zegge, dat de prijsdeeling der vrije
school de gemeente niet betreft, wij zouden
daarop antwoorden dat het gemeentebestier ge-
i i- om volgens
den koning juist het
van hetgeen hij in 1867
goedkeurde. Met wie houdt bij nu den spot met zijn
eigen-of met den koning? Of is hel nu uil zuiver.'
liefde voor den katholieken godsdienst, dal hij al-
van jufv. Vall.i ys
een jaargetijde. I
v.injvyoe partijen land cn haar huis rtau den disch, |thevigste aan ’l bricschen was. Deze heildronk
I werd ook voorgesleld op de gr;zondhei>l van zijne
met zulke komniervolle zorge, dez,ak van het ka-
tholii k onderwijs in zijn bisdom Leeft gadegeslagen
en mul gó den uitslag heeft weten le ‘bekronen!..
Dekreten van L<;vc de P.-.us! Leve dc Bisschop!
wee, klonken in de ruime zaal, onder het kletterend
aangename handgklap.
Mijnheer Renier, schoolopziener te Kortrijk, in
eene heldere echt vlaamseh. spraak, stelde, de ge
zondheid voor vanZ. M. den Koning Leopold II. cn
heil en voorspoed zoude mog-n genieten, onder de Pai«ellic’ teivvijl de geuzeschool jaarlijks
i o: honderden en honderden ti-mLn,.
kende als vaderl.indschimnnende woorden werden
levendige toejuichingen begroet.
woord genomen, en doen uitkamen zoo schoon cn
stand ten opzichte ilerschooloviiHuad, Over twee jaar,
rentie, wij ontvingen alstoén den heer schoolop
ziener V-
dunde toon in de
Menagie--
1... ...»vi •'1MUV41 n