ZAf Tl- 2 den den i doorluchtige Hoogvv. den bisschop vim Brugge, die r»..l rnlko lom,.1. ..I I..., I... 1 aan Ver* Op vei^1 van Europa y tie van :1e I*' dc bisschopr tol liet winti1’ 8 December1 Mgrde Bi’s Woensda» om 4 ure 0‘1 sieur Louis 1" Statiestraat» I ORE*1* 1 hci'ta(\ bij kadastcl bruikt dooi teel. Aanslag ffl Te Ttiouront wierd maandag laatst eene treffende en plechtigheid m v erd. die onuitwisehbare sporen zal laten in dc gvlieugenis van allen die het genoegen hadden, er aan tegenwoordig te zijn. Het was de eerste algemcene vergadering der heeren school- /.icners en schoolmeesters van liet katholiek onder- des bisdoms van Brugge, door do legenwoor- h d van zijne doorluchtige Hocgvveerdighcid e gneur den Bis.-< h >p opgeluisterd. if. na tien ure vergaderde men in de tuime ,t. van’t geslicht St. Joseph, onder het voor- j 'i.eliap van den ccrweerden heer Luyssen, algc- schoolopzicner des bisdoms, bijgezeten door ■r den kanunnik Meerssenian, door de hoeren ia? en burgerlijke schoolopzieners des bis- r, jonge leerlingen voerden met juistheid en t een lief gezang uit. VotariH I’ Boter*1] Op om 1 ure fik en op lan7. nooten Lep'8 cappelle, I1’1!'1 naar Dixtl1ll,r Kernall'j en hel gedacht en V regceren en iet het volk kathol* raad gekozen h» katholiek is, ter herie neemt* ten heelt die ovcreenstemiw strijdig zijn. dii in acht te n* tien te voldoen prijsdeeling v.ih gramma dei’kj* weest en T F? vereischen ha* den eisch van Dit zei iedj (’a trvan 't is d* heid van vele P vei re dal er11 gramma schrfl1 lieke school of' geheel wel aaC T en is nog niJ' damnar, de W1 tocliie, die t’"1 dal niet opkn’l stander is van1, rochie, bij dief waarheid en schei), uitgcno-' kon dat niet 0 heel de parool als burgemees voor het ge>n‘ naar Veurne ’s anderdaags op om die sch Ongelukkig el tie is in T dek en zellsopofle’ taald blijven, eenen raad in»1 kiezing hunnfl goèn dienst op onbcpaalden leefde wijze, *r luide te doe®! geern eene 4 Alzoo zouden? baar toonmi1J voorbeelden 1 ontvangen M T SloHelijkèt gekropt vm1! gen slijten ',!l zijne zorgen! kennissen. Nieuwe Inpalmingen. Bij koninklijk besluit van 9 dezer wordt de fun datie Bedui ui Dassonville. te lie sen, aan het bureel van weldaad dier gemeente ontnomen en aan hel gemeentebestuur gegeven Deze bestaal hierin Bij eigenhandig testament van 10 D*'ember 1837 gat M. Pieler Bedeel aan den disch van Eessen een perceel land, met last het jaarlijkse!) inkomen te geven aan M. den pastoor dezer parochie, om het te doen dienen lot onderhoud der armcschool of der zondagschool, volgens zijnen keus; en bij eigen handig testament van 20 september 1813 had vrouw Pelagia Dassonville. wed P. Bedcrt, aan de urmc- school en het leerwerkhuis, behoorende aan den zelfden diseb. een perceel zaailand vermaakt, ook met last van het inkomen te behandigen aan M. den pastoor. die het moest gebruiken ten voordode der zondagschool en de leerwerkschool, alsook om de zuslers-onderwijz.eressen te betalen die gelast waren met hel onderhoud van icn kapel op dit land gebouwd. Beide giften waren vvederzijdig goedgekeurd bij koninklijke besluiten van 1 september 1843 en den 26 april 1856. Men bemerke r.og dat noch de Disch noch het gemeentebestuur van Eessen hel advbs hebben willen geven geëischl door het art. 49 der wet van 19 December 1864, overtuigd zijnde dat het ministe rie, opgestookt door den welbeminden gouvermur llejvaerl, er geene rekening zou van g•houden lub ben. Bij koninklijk besluit van den 11 dezer, worden de fundatiën Surmoit. Dezntre en consoorlen, Ie Coilkelaerc„ ook aan het wHaaadsbureel ontnomen en gegeven aan bel gemeentebestuur. Deze fondatie bestaat uil drie giften van geld en eenen hovenierhof, lot bouwen van ion huis, onder voorwaar Je dal dil nitsluilclijk en eeuwigdurende zou dienen tot school voor de roomseh-katholieke arme kinderen van Gouckelaere, ondet bel bestuur van den pastoor, met recht er betalende kinderen te aanveerden, en er een pensionnaal voor jonge dich ters en een ouderlingcnhuis bij te voegen. - Bij testament van van 2 Mei 18(54 beschikte jufv. Sofia Valiaevs, vati Reningho, dut er eeuwigdurende op den verjaardag van haar sterfgeval een jaarge tijde zou plaats hebben, met brooddceling aan de armen die het zouden bijuioonen; daarom beval zij dat er aan den disch van Reiiinghe eene som van 20Ó0 Ir. moest betaald worden om de onkosten daarvan af te dragen. E-m koninklijk b sluit van 4 dezer vernietigt die kristelijke voorwa: r.lc door de weldoenster der armen voorgeschreven. Welnu een kon nklijk be sluit van 2 augusli 1867. legengeteekend door den hnidigen minister Rara, aanveerde de gift van den burgemeester van Courl-Sl.-Elii nne aan het bureel van weldaad gedaan, bevelende dat er, in het poi taal dt r kerk, na de vier overleden-messen voor den be- g ltiger. eenen frank zou gegeven worden ain elk eene der 100 armste linisgezingcn van welke ti n minste een lid in de mes zou tegcivoordig geweest zijn, dus voor de vier messen 400 fr 't Gevolg daarvan't is ellendig voor de i neervallen. Weet goê menschen zullen geene publieke gift maanden arme meer do?n, en dc geuzen doen T van eigen niet. n Modallo van moed en zelfsopoffering! ’t Ging kermesse zijn in eene onzer naburige gemeenten en T programma der leesten was uit gekomen. Alles was vermeld op T programma, tot de pi ijsdeeitng der geuzeschool; een dingen was achtergelaten T was de aankondiging der prijsdeeling der katholieke vrije school.* Maar zuil gij zeggen, waarom was dn achtergelaten? 1 Was T gene ieder weldenkend ménsch der parochie vroeg en waarover iedereen verwon derd was, en niet zonder reden. Inderdaad, hel verre grootste getal der parochianen zijn katho liek mei hert en ziel, dc g. meenteraad is schier geheel en gansch katholiek; waarom dan de prij-deeling der katholieke school achtergelaten, .‘i._..i en dat die prijsdeeling eene leaste was voor de Minister Bara doel nu door tegenovergestelde teekenen 1. j -i cigen-of met den koning? Of is het nu uil zui dus handelt? Voegen wij hierbij dal de gift aan de kerk, voor hel slichten van en.' voor het oprichten van een hospitaal voor arme, oude of gebrekkige lieden cn voor een weczenlmis, welk den nijatn zal dragen van hospitaal Vallaeys, aanveerd is. Onze welgekende dichter, M. Sevens, school meester te Kortrijk, beklom het spreekverhevene, onder hel kletterend handgeklap van 292 aanwezige aniblgcnoolen. Met ziel en gevoelen las hij een dicht- stuksken af. Deze dichlo: lijke bewoordingen werden u.ei begeesterde toejuichingen begroet. Nn deed de heer algemeene schoolopziener eene aangename aanspraak zoo schoon, zoo welsprekend, zoo zielroerend dat het wol spijtig ware dat deze niet in druk verschenc, (even als andere waarvan wij verder zullen handelen), om wijder gekend en langer bewaard te kunnen zijn. Hij prees den moed en den iever der katholieke schoolmeesters, hij haalde aan wat al heillooze uitwerksels de ongeluks wet van 1879 op ons geliefde vaderland moet te weeg brengen, hij deed zien hoede Slaat den oorlog doet aan de vrijheid door de grondwet gewaarborgd, hoe moeder Justici.t zelve haren blinddoek laat afvallen, hoe in vele plaatsen de zoo deflign als kampers voor God, Godsdienst en Vrijheid i’den wreedsten strijd uit te slaan h -bb; n; hij deed zien hoe ar.nen en rijken in ons bisdom 3,000.00') frank, zegge drie ruillioen. hadden opgeofferd om ka tholieke scholen uit den grond te doen oprijzen. Deze rede werd menigmaal onderbrobroken door toejuichend handgeklap. Een voorstel w< r I door M. Daems. schoolmees ter le Rousselaere voorgedragen. Ie weten van in alle dekenijen des bisdoms klingen te vormen van naburige schoolmeesters, tot voorbereiding van de eonferenlien, lot wedorzijdschc ii.lichtingen, tot op beuring en verbroedering. Mijnheer Grihaert, schoolopziener voor't IJpersche, keüi l den voorstel goed Mijnheer [loste, schoolopziener le Brugge, sprak over de penningen in de spaarkas gestort. Er werd een verzoekschrift tot onderti ek< irng neergelegd, wair ieder b 'langln bbimde bereidwillig zijn naam heeft opgeset. M. Joye, schoolmeester te Pillhem. leest eene overschoone redevoering voor; hel. is een bewijs van hulde, achting en dank aan den zeer verdienslvollen eerweerden heer bestuuider van het steeds bloeiend en groeiend gesticht St. Joseph, .M. de kanunnik Meerssenian. De heer redevoerder h telt wel de ge-, voeb ns der oudhn Hingen van den grooten weldoener van geheel het onderwijzend personeel uilgedrukt; tranen van aandoening perelden in aller Oogen, en meirgmaal gaven de bewogen zielen lucht aan hare aandoeningen, metdaverend handgeklap en juichende deelneming. Deze schoone rede eindigde nu t de woorden Zij zullen haar niet hebben de schoone ziel van T kind. Zoolang men nog in Vlaanderen een enkel Vlaming vindt. Zichtbaar bewogen bedankte de eerweorde be stuurder zijne oud-leerhngi n der Ahna-Mater van T bisdom, omdat zij in zoo groot gdal aan den op roep hadden beantwoord; omdat zij zoo mm dig het hoofd hadden we’en tebicdui. aan de bedreigingen zoowel als.aan de verb idende beloften der geuzerij; omdat zij getrouwe kin leren der tl- Kerk zijn geble ven, God en Godsd sl sb lh n bov. n h t goud, d n prijs van het geloof verz dmn. Hij maant albm aan om manmoedig dc iugi'slagen baan vöoi l le bewan delen; om de schoolkimleis zedig en ('hnstelijk op te brengen; om hun wel den calechi'mius aan te leuren, doch niet dien van 100 franh Als de welbem nde redenaar de uidioe/eming zijns lici ten geëindigd had en hel spreekverh"V nc verliet, dan was het Leve M. den Directeur! een handgeklap en ge juich dal geheel de zaal dreunde. De heer Vandeweghe, seóoplim'csler te Passc.hen- dale, deed nu zijn talent uilsehijnen op de piano, waar hij eene choone sonate meesterlijk uitvoerde. Een smakelijk noenmaal werd eenige oogenblik- keu later opgedischl in den rittei der normalisten. Hoe aangenaam was het toch voor ons allen, daar daar nog eens bij mal,aar te zijn wat zoete herine- ringen. wat genoegelijkc dagen werden dan niet weer in 'i geheugen geroepen! ook lieerschte er eene on- zegg 'lijke vreugde en vrolijkheid onder al de lafel- genooli n. De zeer eerw. Leer kanunnik Meerssenian stelde in welsprekende en gevoelvolle bewoordingen eenen huilddronk voor aan Z. H. Leo XIII, wiens weldadig en heilzaam woord de wereld door klinkt, aan dien teergeliefden Paus die d katholieken van België met raad en daad bijgestaan heeft toen de hel h hevigste aan T bricschen was. E aaiigezien het de school is der katholieken dat die prijsdeeling eene leaste was voor ue katholieke cn godvruchtige parochianen? Ten uitte de wensch d it ons vaderland langdurige vrede. b -1 - wijze geleide van Zijne Majesteit*. Deze zoo welspre kende als vaderl indschimnnende woorden werden met levendige toejuichingen begroet. M. Blaere, schoolmeester te kortrijk, heeft dan het woord genomen, en do; n uitkamen zoo schoon cn zoowel, het gisteren eii het vandage van onzen toe- citnnrl frvr* cminLiA AY.' J zei hij, trokken wij met den herlcklop naar dc confe- I p- i voor een schoolbezoek als of er een slaven- I meester binnen trad, cn de strense. barschc. gebie- - ■- menigvuldige omzendbrieven was ko’^en en aangezet is door tvolk, I met meer inschikkelijk dan hel overige. Hedendaags I is onze conlerenlie eene vriendelijke bijeenkomst, waar de christelijke liefde heerschl; een schoolbezoek is nu een waar genoegen voor leeraar en leerlingen; cn de omzendbrieven dragen immer den stempel der chrisclijke beleefdheid. Dus voor de heeren school opzieners werd de heildronk van M. Blaere voorge- sleld. Onnoodig hier te zeggen dal zulke woorden geestdriftig onthaald wierden. De cerweerde heer Luyssen heeft de woorden van M. Blaere bekrachtig!, met in zijn antwoord te zeggen dat de katholieke schooloverhcid de school meesters in het herlc draagt, dat de inspecteurs en de schoolmeesters niets anders zijn dan vrienden, dan mannen van verdienste voor Kerk en Staal! Aan de normale school, bestuurder en leeraars, stelde M. Allaeys, van Rousbrugge, eenen heildronk voor in zoowel gepaste als welsprekende, laai; hij deed uitkomen den groei en bloei van ’t Geslicht, en den heilzamen invloed dien het Vlaanderen door geniet. Deze dronk had niet min bijval dan al de voorgaande. Ten 3 ure werd door de afgeveerdigden Zijne Hoogweerdigheid den Bisschop in de feestzaal bin nengeleid. Met onzeggelijken geestdrift werd Mon seigneur onthaald. Vooreerst is de heer Vandeweghe, andermaal aan de piano gaan plaats nemen, om met zijne rappe vingers eene Fugue, door hem gemaakl, uit le voeren. Iedereen was getroffen door de kun digheid der compositie, zoowel als door de keurige uitvoering. Dus eere aan M. Vandeweghe, M. Delplasse, schoolmeester te Dotlignies, heeft dan in naam zijner waalsche broeders eene deftige redevoering voorgelezen, de gevoelens der katho lieke schoolmeesters uitdrukkende, en de vaste meening om moedig voort te stappen onder de banier door Monseigneur den Bisschop zoo moedig geheven. M. Slroobandt van Ocdelem, sprak nu eene vlaam- sche redevoeiing uit, die in zeer verhevene taal dn edele en aandoenlijkste gevoelens, der katholieke on derwijzers vertolkte. Menigmaal werd zijn woord door handgeklap toeg< juicht. Een omslandigheidslied werd nu aangeheven door M. Vanpraet. schoolmeester te lloulhem, uij Veurne. Wal schoone stem, wat zuivere uitvoe ring, welke, begeesterende trilling rolde door de doodstille opgepropte zaal! M. Vanpraat men zou zulken zanger willen op den grooten theater, maar edeler laak volbrengt gij te Houlheni. Monseigneur is thans op het sper kverlievcne g, klommen, bewogen en gelroff n van hetgeen hij hoorde en zag. Zelden had hij zulke gcnoegelijke aandoeningen gesnriasl als nu. nu dal zijne oogen met welbehagen mogen beschouwen hel zoo man haftig leger kampers, dal te strijden heelt legen de. de onwetendheid en zcdelooshedi. legen vijandi n van allen aard door de hel uitgezonden, een leger dat onweerstaanbaar de zegepraal zal be halen. omdat het voor God strijdt, onder hel orde woord (lod wil het Het goud weerstaat aan het werk des vuurs, hel verliest niets van zijn gewicht, maar hel wordt ge louterd en ontmaakt van zijne onvolmaaktheden, zoo zijn ook de katholieke schoolmeesters, hel ver nielend vuur is lot hen opgekomen als dc baten eener woedende zee, dreigende alles te verslinden. De gewetensvolle en slei kmcedige schoolmeester heelt dm storm getrotseerd en daar staal hij nu pal als eene rots. De woorden die uil hel hert van Monseigneur lol de herten der getroffm loehooiders overvloeiden, ontrukten menige toejuichingen. Ten 5 ure was er Te Deunt in de parochiale kerk, om God le bedanken voor al het goede dat de in richting der katholieke scholen gesticht heeft. Oostnicuwki rke 13 september 1881 F. V. d. P. (Gazette van Brugge.) dankbaarheid uit te drukken; het is een gned gedacht dat de Vlamingen le gare komen in de woonstad van Imnnen voorvechter om hem te vieren, en, nog eens, inochie de teesle in even redigheid wezen van de verdiensten van den grooten man. t Gevolg daarvan: l is ellendig voor de arme, menschen. op wien al do geuzestreken loodzwaar go wal? Als T alzoo voo'gaat. de Ik arme meer dom, en de geuzen doen T tweede, dc vrije school kost geen centiem honderden cn honderden franken opslorpt en T is altijd treflelijker te kunnen feestc houden inel zijne eigene kluiten dan te moeten feeste vieren met het geld der lastenbetalers, en dit allceite ware eene genoegzame reden geweest öm de piijsdceling der katholieke school op hel programma der kermisfeesten te melden. En dat men niet zegge, dat de prijsdeeling der vrije school de gemeente niet betreft, wij zouden daarop antwoorden dat het gemeentebestier ge- i i- om volgens den koning juist het van hetgeen hij in 1867 goedkeurde. Met wie houdt bij nu den spot met zijn eigen-of met den koning? Of is hel nu uil zuiver.' liefde voor den katholieken godsdienst, dal hij al- van jufv. Vall.i ys een jaargetijde. I v.injvyoe partijen land cn haar huis rtau den disch, |thevigste aan ’l bricschen was. Deze heildronk I werd ook voorgesleld op de gr;zondhei>l van zijne met zulke komniervolle zorge, dez,ak van het ka- tholii k onderwijs in zijn bisdom Leeft gadegeslagen en mul gó den uitslag heeft weten le ‘bekronen!.. Dekreten van L<;vc de P.-.us! Leve dc Bisschop! wee, klonken in de ruime zaal, onder het kletterend aangename handgklap. Mijnheer Renier, schoolopziener te Kortrijk, in eene heldere echt vlaamseh. spraak, stelde, de ge zondheid voor vanZ. M. den Koning Leopold II. cn heil en voorspoed zoude mog-n genieten, onder de Pai«ellic’ teivvijl de geuzeschool jaarlijks i o: honderden en honderden ti-mLn,. kende als vaderl.indschimnnende woorden werden levendige toejuichingen begroet. woord genomen, en doen uitkamen zoo schoon cn stand ten opzichte ilerschooloviiHuad, Over twee jaar, rentie, wij ontvingen alstoén den heer schoolop ziener V- dunde toon in de Menagie-- 1... ...»vi •'1MUV41 n

HISTORISCHE KRANTEN

De Veurnaar (1838-1937) | 1881 | | pagina 2