»l-l
3- K'jï
I v.*‘
7. C S*’.
Th
Her?**
4. P jj
Dat moot buiten.
Hulde aan Hendrik Conscience.
word*'
Mci'ë1’’
,/iuiH
lieke I
zelf.
JieWl
en AJ
•en <k,'
jceen R
£eerW
da*
-edele1
pro^!
.arrow
-advd"
opzii*
■veriffl
Stel W
'vadcf
•(zou Ij
iieblfl
cediq
ken'5
«de M
dijk#
Jeï
-docM
iti'j
-wd<
•van
schn*
En 4
geen
xleil
zijne
aiieH
yl
|k H
Ikiijüo
*"’‘3
xerfe
en
vat' \j
MJ*'
leur*
slaat, (rekkon dc rallen er uit! Zoo zien wij
dal reeds vijf leden van den Genlschen ge-
meeuteiaad van hun mandaat alzien MM. Gue-
qnier en Vervier, die maar iu 1884 moesten her
kozen worden, hebben verledenc week hun
omslag gegeven; drie andere .MM. G. (‘ic.kaerl
en Verniandel, schepenen, en. M. de doktor
Vandermeersch hebben sedert dien laten welen
dal zij geen nieuw mandaat moer zullen-aan-
veerden.
Uit Luik wordt ook gemeld dat vier van de
vijftien altredende raadsbecren een nieuw man
daat weigeren.
Wal moet hel publiek denken van gemeente
besturen die alzoo hun eigen vcroordcelen, door
het vonnis van hel kiezerskorps te ontvluchten.
Ook is men overal den hutsepot der geuzen
moede en overal wil men ze vervangen door Ikj-
kwamere burgers, die min voor de belangen
der partij werken en meer voor dc belangen der
gemeente.
De De Gazelle de Hny kondigt aan dat de
katholieken aldaar den 25 dezer mei eene hjsl
kandidaten in 't strijdperk zullen ircdcu.
Hifeuwc m*Iio1cu.
I^aalsle rctlelngsplank.
Wij welen da geheel 't liberale kamp overcin-
de staal! De geuzen moeten 'buiten, niemand
twijfelt daaraan; maar zij rekenen reeds op do
vernietiging der kiezing....’, niets min dal dat. Zie
hier hoe zij schrijven in hun vuilblek Eene
kiezing, waarvan de uitklagen door zedehjke
dwangmiddelen,' als bedriegelijke sermoenea,
weigering van sacramenten of bedreiging van
dergelijke weigering, zouden vervalschl gewor
den zijn, zou door ue hemgere overheid, die over
hare geldigheid le beslissen heeft, vernietigd
kunnen worden, en wij twijfelen geenszins dal de
regeeriug van die macht die haar wordt loege-
kend, gebruik zou «taken!
Ziet ge nu hoe benauwd zij zijn, hoe ze^ei van
hunne onderlaag? Maar bemerkt ge ook hoe zij
reeds rekenen op 't brutaal gewéld en de on-
rcchtveerdige hatelijke handelwijze ons
geusch gouvcrrcmenl? Maar, geuzen toch, als er
geen zedelijke dwangmiddelen mogen gebruikt
worden, hoe moogl gij dan rn»wbhd«chrijven
en wrijven tegen de katholieken, her. hatelijk
maken, leugens uitvinden om ba» te benadceli-
gen? Kan er wel eene kiezing plaats grijpen
zonder daler xcdelijlon dwnog^J.ccikt worde?
Gij verstaal het misschien andere, «n gij aan-
veerdt dat zedelijke dwang ongeoorlofd is, maar
onzedelijke, toegclaten voor u! Dan zij wij tak
koord; alles is toegelaten aan de geuzen! Zou
den de hoeren geuzen niet kunnen zeggen indien
een der toekomende kandidaten voor deu ge
meenteraad van Bulscamp, die op goed van den
discli van Veinue woont, wel vrij is zijne kan
didatuur te stellen of niet?
Oneindig veel ware er hier op te zeggen; maar
gij verslaat, kiezers, dat de geuzen, die ware
dwingelanden zijn, de katholieken zouden wil
len beletten wettige middels in ‘twerk tc stellen;
dal zij niet rekenen op de overtuiging des ge
wetens en den vrijen keus des kiezers, maar op
het geweld, op de willekeurige uitspraak van
een gouvernement, dat sedert drie jaar staande
gehouden wordt door list en bedrog, onrecht-
veerdigheid, onwettigheden en woest geweld.
De kiezers, geuzen, zullen ‘t u leercfi, en
wordt de kiezing vernietigd, gij zijt nog planer
als le voren.
IMillioeiien.
Dc uitvoering der wet op het middelbaar on
derwijs zal aan de belastingschuldigen eene
jaarlijksche somme kosten van 2 millioen 350
duizend frank, zonderde 12 millioente rekenen,
welke ten mmsle zal noodig zijn voor bel bou
wen van twaalf atlxuieuins en honderd middel
bare 'sclioleu.
Wal de vermeerdering betreft van liet per-
soneel der-beroquslioveu, nu door M. Uara be
volen in hel belang der liberale kieszaken, deze
ral eetie jaarlijksche eu bestendige vermeerde
ring van onkosten vetooi zaken van 200 duist
Irauk ‘sjaars.
Eu wal vervolgens de ver meerdering van het
leger eu de ontwikkeling onzer militaire in-
i iclitiiig, door deu Kututig te Geul aimgekon-
digd, zal kosten, daar durft men bijna niel aan
denken.
Millioenen, millioenen en allijd maar mil-
lioeueit; T is alsol Imt tnilliocwen regeude in de
kassen van den SlaatOngelukkiglijk welen de
lastenbetalers maar al le wel wat bel Inm kost
om die kassen gedurig aan te vullen. Dal zij hei*
dan maar aau Uooge co nieuwe irelaslitigen vor-
I wachten.
hij het in zijn voorzichtig hoofd gesteken heeft vau
ook eens in ons stadhuis Ie zetelen, dal gaal nu 'nen
keer alle incnschenverslan I le boven. Ook ca ge
lief liet tc onthouden, mijn beste tol-onlvanger, op
25 October naast, ’t zal er gaan sluiven van tollet
tolle! tollenaars al le gaie! llelgene zeggen wil,
voor die dil woordeken lalijn niel verstaan zou Weg
niet hel onlvangerke en zijne weerga o de!
1
Vcurnsche kiezers, op, komt op!
Werpt omver den geuseben trap,
En hoe schoon hij ook bekoor'
Zingt maar krachtig door in koor
Hij moet buiten!
Wil die looze, geusche boel
I anger nog en met gewoel
Nestien in ons schoon gewest
Zegt vrij in uw duivelsncst....
Gij moet buiten!
Komt een geusje slim en stil
Die zijn zakken vullen wil
Praten, schrijven om zijn brood
Hij blijft altijd jood en snood
En moet buiten!
Maakt dan meester in uw' stad.
Legt de geuten om en plat,
Geus is vitlsehaard, geus is..„ luis,
l aat nooit zulk gespuis in huis
Dat moet buiten!
Hewel! hewel! //hebben hem eindelijk gevonden
hunnen zesden kandidaat! Wel! wel! M. Delollenacrc
toch! Wie op de wereld hadde van zijn leven op u
gedacht'! bat een tolbediende zich bezig houde met
waarschouwingen naar de laslenbelalers le zenden,
met onze centen in den onverzaadlijken Staalzak le
ruifelen. dat hij zelve meèloope mei de zoogez.eidc
jeune garde, n daar kunnen wij nog al over, dc
man doel zijne functieen zijne goeste! Maar dat
Onder de talrijke brieven van gcbikwenscLingen
die de heer Conscience heeft, ontvangen, blijkt uit de
volgende. hoezeer de vlaamsche volksheld van zijne
taalgenoten wordt geacht:
Burgerhout, 19 September 1881.
Heer en oude vriend Conscience,
Ik was in Zwitserland, toen tc Brussel zondag laatst, de
grootschc belonging fun er eer pla its creep.
Was mijne reis niet sinds langen tijd besloten geweest met
een mijner vrienden, getuige zou ik zeker tnoctcn geweest
rijn van de welverdiende hulde, die u op gemcldcn dag is
ten deele gevallen.
Leef nog lang, vriend Conscience, en dat na uw honderd
ste boekdeel er nog talrijke andere het licht mogen zien.
Een uwer oude vrienden,
I.ODKWUK Storm», hoofdonderwijzer.
Hoer Conscience,
Onze reis, 'tis waar, was van overlang vastgesteld; doch, in
Zwitserland hebben w ij, (.odewijk Storms en ik in te
genwoordigheid van een leger toeristen, 'tvlaamsch lied Ge
.zijt ons lief, van op het toppunt van een der hoogste bergen,
aangeheven, ter verheerlijking van uwen onsterfclijken naani.
Aanveerd, Leer Conscience, mijne hertelijkste gclukwen-
schingen. Karei. Abiei.k,
(]r(pl.r tn beie<li?de nrtalrr ten litvhtbanke ran eersten
aanlrj Antwerpen.
IHRIC'IIT.
Al de geschenken, welke deu heer Conscience bij
zijn nooit le vergeten feest zijn aangeboden, zullen
van af heden in de beurs, zaal van de Union Syn
dicale. ten voordeele van hel Schoepsfondsten toon
gesteld worden. Wij wakkeren dus alle Dietschers
aan een bezoek aan die tentoonstelling le brengen
van meer dan 800 kunstvoorwerpen, boeken, hand
schriften enz. den Jubilaris met zooveel liefde ge
schonken.
Uil de Vlaamsche Standaart van 2 October 1881.
luj b'!
een*1]
■bij'''!
soixfl
.driej
t':VI k
liaan
■er kt#
Kien
■"d
jti'ken
tno»1
-j.f. »’T
-tlM'ld]
Sid 'I
•eci*j
.voel'j
:neH
-OiU a
•zijsd
een^'J
^'eiiWn
7.oti
ja'f' j
ltadd‘4
-sdi'*
ciéd'J
va 11
’•isiej
v.prinrl
fcoofdj
tege^
<lwinfi
•de k«'j
Wufvei'inghriu, 3 October 1881.
Mijnboer deu Uitgever vau den Veuruuur,
Gelief hel volgende eene plaats iu uw blad le
vcileemu.
Zekere currespondcul X uil Vim hem M-biijft iu
bet Advertentieblad, dale I October IL. rciirn ailik-l
over de plechtige prijsdevling in de zoogezegde viije
school v.in Wulveringheiu. Hel zijn ujue wóórden.
Al wal hij uiler tidocl is eene aaiicenknooping van
domuien, leugenachtigeii. pratl dienende lol dek
mantel van eene hevige spijl, welke hij niel kan v« 1-
liergen. Ja, dc belachelijke b>st hiijvii.g van hel leest
is maar een voorwendsel, waarvan de schrijver z. cla
bedi. til om eenen achtbaren heer, die in Vim h. n<
veel eigendommen bezit, in zijne eer en f.um te
kwetsen. Waarom, inderdaad, gezegde prijsdevlftig
muur beschreven na bet bezoek van dien man van
Brugge’.... Of heeft men misschien veertien d:g n
lang, in eet) congres, dc trflelijke wooulen van den
schrijver moeten wikken en wegen, om dc v< ronl-
wcerdiging, de woede en don haat van dc Vinchem-
naren te kunnen in'l licht brengen ï...-Hot is im h
jammer dal die. man van Brugge tol de katholieke
denkwijze behoort; hert is ook zoo spijtig dut dc
edele heer Merg|ielynck, die hier zoo g-aa lit en
gaarne gezien is, zich zonder vaar o!' vrecze, den
weldoener, don beschermer van h< t kalhol ek onder
wijs durft noemen. Ha! waren zij maar Pier Van
llumbeocks gezind, dan waren de middelen die zij,
als dusdanig, voor de bevolking der onzijdige scholen
zouden moetnn in hel werk stellen, geene dwang
middelen, maar daden van algemeen belang, en al
gauw zouden sommige liberale gazellen voor hen
hel ridderkruis voor verdiensten aait hel vaderland
bewezen, van zekeren Minister afsineeken.
1* Volgens dt n correspondent, zou de cerw. heer
Deken van Veurne de prijsdceling in de katholieke
school voorgezeten heblwn, lot spijt van Jonker Mcr-
ghelyuck. De eerw. heer Deken was op zijne plaats, en
zoo weinig kon Jonker Meighclynek er over spijtig
geweest zijn.dat hel hij zelf is, die de plaats van
Voorzitter aan den lieer Deken gegeven heeft. Zou
men niel zeggen dan dat Jonker Merghelvnck en de.
beer Deken van Veurnc om lessen van wellevendhoid
zouden moeien gaan bij 'l schrijverke van Vinchetu’
Onnoozel manneken’!...
'I Gemoed van Jonker Merghelvnck moest dan
niet gestild worden, en bij gevolg 'l fabeltje de Vos
en de Kraai koml hier geenszins le pas. Ten anderen,
alle mcnschen van hier weten genoegzaam dat Jonker
Merghelynck vrijelijk, rdebnoediglijk en gaarne hei
katholiek onderwijs ondersteunt en bevoordeeligt. en
dat mei zijne eigen centenDc liberalen doen hel
anders, hé!zij klappen hel geld, dal zij noodig
hebben om de ongelukswet met geweld door te
drijven, uit den zak der laslenbelalers, die maar al
le wel gewaar worden dat zij voor den aap gehouden
Wanneer wij over 14 dagen een woordeken spra
ken over de feesten van Concience, eindigden wij
met te zeggen Mochtc deze feestc in evenredigheid
zijn van dc verdiensten van den grooten man. en
met vreugde zeggen wij nu dal onze wffhSch en de
wensch van iedereen verre overtroffen is geweest.
Boven de 300 maatschappijen en gilden, uit alle gou
wen van Vlaanderen loegeslroomd, duizenden -u
duizenden Vlamingen die, met begeleid der muzic-
ken, den forschen Vhiamschen Leeuw zongmi, de
bloemen en bloemtuilen die het rijtuig van Conscience
letterlijk opvulden, de zang- en muziekfeesteop de
Jieurs, en daarbij de geestdrift die alleman bezielde,
niiekeneene feesle uil zoo schoonc en zoo groot, dat,
zoo men zegt, nog nooil een koning zulk eene feesle
ter zijner ecre gezien hebbe. Van Antweipen allééne
waren er niet min dan 10.(HM) mannen opgekotneu
om hunnen inboorling te bewijzen dal hel niet
vruchteloos is dat hij 50 jaar lang gestreden heeft
voor Tstervende vlaamsche volk, dal het niel vruch
teloos is, dat hij hun gedurig geschreven en geroe
pen heeft dat zij een volk zijn met egen zeden in
eigen tale. En het moest een schoon en edel schouw
spel zijn voor Conscience toen hij van uil zijnen bal
kon die ontelbare menigte rag voorbijgaan, eens van
gevoelen en eens van streving, roepende dat hel
zijnen i'cdder wilde dankbaar zijn, en zingende dal
hel vlaamsche volk aan 't herleven was.
En inderdaad, het volk heeft geluisterd tiaar de
stemme van die mannen zoo als Conscience, en is het
waar dal ons vlaamsche land nog een fransch uitzicht
heeft, toch zijn er roods oveial ecnigc mannen die
niel alleenlijk vlaming zijn voor hun eigen, maar die
verstaan dal iedereen in Vlaanderen dal zijn moet,
-en daarom werken, opdat iedereen het worde.
Met den schrijver van over 14 dagen zeggen wij
dal het niel kan geloochend worden dal er eene
vlaamsche beweging bestaat (hoe aardig hel ook zij
dal zulke dingen moeten bestaan) en dat men steke
blind moet zijn om niet te zien dat zij alle dage voor-
uitgang doel. Indien men oenen foremans hooit die
de jvchten van de Vlamingen openlijk in de Kamers
verdedigt, en de geuzen durft verwijt'ii dal zij dc
le parti de la France uittnaken, en bijzonderlijk als men
bemerkt hoe die woorden hunnen weerklink vonden
in al de gazetten des lands, en de groote stad Antwer
pen deden te gare loopen om den spreker le vieren;
indien men van eenen anderen kant ziet dat de sctie-
penen eener stad gelijk Brugge den minister bij een
officieel en plechtig bezoek in het vhawsch aanspre
ken (God gave dat men hel overal deed).mag men wel
zeggen dat do gedachten over hel vlaamsch niet ge
heel en gaiisch dezelfde zijn van over eeniga jaren,
maar dal er verandering gekomen is. g-oote ver
andering. en dat wij mogen hopen dal zij grooter vn
grooter worden zal.
Zulke dingen zijn ten grootsten deele toe te rchrij-
ven aan het onverpoosde werken van mannen zoo als
Conscif m e, en iedere Vlaming moet blijde zijn dat
1 ilk" grootschc feesle plaatse gehad heeft ter eere van
dim moedigsten verdediger van hut vlaamsche voll.
I Eere aan Cons'imce.
Bij koninklijke besluiten van den 26 septem
ber wordt de oprichting bevolen van twaalf
nieuwe atheneums, ie* en vij/tig nieuwe middel
bare seholeti voor jongens eu vier en veer tig voor
meisjes, die al er zooveel noodig zijn als bet
vijlde wiel aan eenen wagen, numi schrikkelijk
veel geld zullen kosten.
Als hef zoo voortgaat, zal het budget van
onderwijs dat al tamelijk hoog is, uddisi alleen
zoo Isoog beloopcu als dat van al de ministerie»
te zamefl.
En waar zal men voor die zotte kosten het geld
gaan halen? AVelhel spreekwzioixl zegl im
mers De boer (T is te zeggen de laslenbe-
lalerj zal T al betalen!
De steden waar er een nieuw alliencum moet
opgerichi worden, rijn de volgende Mechelen,
Leuven, Ujiec, Ath, Charleroi, Chimay, lloet,
Vervieis, Tongeren, Bouillon, Viiloneu Ditianf.
Be nieuwe middelbare scholen in onze piovin-
cie zijn Te Blankeubeighe. Kortlijk, Divmude,
Moscroen. Thotiroul en Bousselaere voor jo"-
geus, en te Brugge, Meesseu en Mieuport, voor
meisjes.