l
V' 5950.
EDMUND VAN HEE
RAPHAEL DESPOT
aftredende leden.
i 2SS2..
l)il blad verschijnt den Woensdag. omniddvlijk
Men schrijft in bij BONHOMME-RYCKASEYS, drukker-uiigever, Zwarte Nonnehstraat, 4, te Veurne.
nicer
I Engeland zal eerlang ook de regel-
matige betrekkingen met Let Valikaan
1
Bekentenis van eenen vijand
der Kerk.
M. de Presscnsé, een der aanzietilijk-
BEWAREM XIESVERBOHD VAH VEURNE.
PROVINCIALE KIEZING VAN 22 MEI
DL IIEEHEN
Pruisen en het Pausdom.
Sedert een paar jaren jubelen de libe
rale gazetten over t.~. J: 1
trekkingen van
met het Valikaan, en over
wegzenden van 4
uil Brussel. Dikwijls voorzegden die
t na de graanmarkt. Inschrijvingsprijs. 5 fr. 'sjaars; met de post 6 fr. Annoncen 20 cenlimen per regel. De groote letters
volgens plaatsruimte. Rec’hlei lijke eerherstellingen 1 fr. Een Nr 15 cent. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 20 fr. hel Ï00.
De Annoncen voor België (lei- uitzondering der Vlaanderen) en ’t buitenland worden ontvangen door het Office de Plblicitè, Magdalenaslraat, 46, te Brussel.
■5
3$
V EUR IE,
dom bij geen
zou i
zij namen deze voorspelling reeds voor
eene wezenlijkheid.
In verschelde landen is men;
tere gevoelens gekomenmen
einde i
Kerk, welke in de boeien was vastgc-
*ïSr' par.
bet afbreken der be-
Bclgie’s staatsbestuur
'den pauselijken gezant j noemt, een'e ononlbeeilijke instelling
der wereld is.
Sedert lang had de geuzerij geen zul-
vèrie^e'iiiwoordigd wezen, en ke harde klopping gekregen; sedert lang
t I..»-, it dn II Miiri/k v/ini>otnli,
I tige langinoedigheid, geen zulke sclirik-
e:i volkometie zegepraal op zijne
program, dat in heel hel land den dag. Ziedaar waarom de heden-
.t- ....i ....o.i daagsebe gouvernementen zooveel prijs
hechten aan bet optichieirvan scholen,
i Zij willen dat hel ouderwijs afbange van
hunne, politiek en geregeld zij naar
hunne giondheginsels, dat hel ouderwi.s
het instrument zij van hunne bijzondere
inzichten; zij willen de denkwijze ver
slaven zonder dal men er achterdenken
van heelt.
Zou men niet zeggen dal die woor
den geschreven zijn voor den huldigen
toestand van Belgie? leder woord
draagt hier; en iti de laatste zinsnede
ligt gansch het venijn van Pé Van Iluin-
De liberalen bekreunen zich weinig
over het onderwijs van het volk; want
zij houden hunnen zak altijd wel ge
sloten; maat als zij aan het roer zijn,
willen zij dat het onderwijs, grooten-
<leels met de centen der katholieken
betaald, als een instrument diene tol
handhaving hunner politiek.
Minister Rolin heelt in de Kamer een
wetsontwerp nedergeltigd waarbij het getal
seualeurs met 3 en dal der volksvertegen
woordigers met 6 vermeerderd wordt.
Brussel zal senaleur en 2 vertegenwoor
digers meer hebben, dus nu »3 leden voor
de Kamers en Senaat; Antwerpen. Aelsl en
Bergen elk oenen volksvertegenwoordiger
meer; ^Brugge en Tongeren elk nen seca
teur meer, en Luik oenen volksvertegen
woordiger en eenen senaleur.
Tot nu toe kozen Veurne en Gistend'
oenen senaleur te zamen; Dixmt.de daaren
tegen had eenen senaleur op zijn eigen
Binnen driejaar, als het mand: at van-MM.
den graafdc Limburg-Sliritm, voor Veui n
en dal van M. don baron De Cuninck, vo fr
Dixmude, zullen geëindigd zijn, zal dit
veranderen. Oostende zal eenen senaleur on
zijn (igen kiezen en Veurne oenen niet D.x-
mude te zamen.
Die verandering heelt geene andere reden
daii eene ellendige partijberekening.
geuzen denken dal als Oostende eenen se
naleur op zijn eigen mag kiezen, hij tot
hunne kliek zal belmoren, hetgeen niet kan
zijn als Veurne meêsleml. Te Dixmude zijn
de liberalen gansch machteloos, en daarom
geeft het weinig dat er Veurne bijgevoegd
worde.
Hip! Hip! Hourrah!
Triomf der liberalen!
Zoo loepen en zingen de liberalen
omdat de uitslag onzer laatste gemern-
lekieztng aan hunne verwachting heeft
beantwoord. Hip! hip! hourah! en met
denzelfdcn adem gaat men bewijzen dat
bel niet hel minste te verwonderen is,
dal zij, in plaats van 37 1,2 stemmen
meerderheid, gelijk in October, er nu
maar 29 meer hebben.
Triomph! roepen zij; maarzij ver
zwijgen dat de mannen die, in October,
met zulke juistheid konden voorzeggen
boe veel stemmen zij in ieder bureel
gingen boven zijn en dus het fijne der
wetxingen moesten kennen, nu nog
ecus den profeet gespeeld hebben en
rekenden op eene liberale meerderheid
van zestig stemmen, en daar nu deerlijk
staan te zien; zij dachten dal de katho
lieken gansch verslegen waren en den
moed met meer zouden gehad hebben
in het strijdperk te treden.
Ja triomf! maar uwe meerderheid is
merkelijk ingekrompen, ondanks al de
kiezers die gij van heiude en verplicht
licht op te komen om voor uwen kan-
Die vermindering
uwer meerderheid zou nog aanzienlijker
geweest zijn, hadden de katholieken
^de’Kerkln korten lijd vanhier, i s'e houfden van bel prutestanttsmus in
heden blijken beeft gegeven van zijnen
baal tegen de kaïboliexe Kerk, doei in
- H i... een ai like! medegedeeld door de Heeue
w, («muilen. (In «Uk de le. 1 «vol-
i De Kunurkanipi ui kerkvci vulgiug, de
volgende wunderbai e bekentenis.
(lelijke betrekkingen met Rome meer te j
van Duitschland
hel eerste dal tol bedenking is weder- I
De maclH'gsle staatsman onzer eeuw
is verplicht te bekennen dat hij de uveihand
niet heelt kunnen behalen in zijnen oorlog
legen hel kalholieismus.
De mei kweerdigsle uitslag van dezen
liviijarigen bardneKkigen strijd is dat du
klerikale partij er door versterkt, machliger
en meer vertrouwend op zijne krachten ge
worden is. Hetgeen reus te meer bewijst
dal al wat de Staat tegen de Kerk onder
neemt, eindigt met tegen den Slaat zelf te
keeren.
De dwang e.i alle daden ingegeven door
eenen armzaligen wrevel, maken haar steeds
maclitiger en loopen altijd ten haren vpor-
ijeclc uit. Onze wetgevers zouden ecus wel
doen deze les grondig na te denken. Indian
zij de geestelijke politiek van prins von
Bismarck willen navolgen op hel oogenblik
dal deze zich gedwongen vindt er aan te ver-
zikcn, men mag met volle reden zeggen dat
zijoogen hebben om niet te zien, cuooien
om niet te oorcti.
Advies aan MM. Fiére, Rara en an
dere kleine nabanserkers van den gl oo
ien politieker van Berlijn.
liet liberaal program.
In de zitting der Kamer van vrijdag
heelt M. Graux, zonder twijfel sprekende
namens hel ministerie, aangekondigd
wat het ministerie van zin is uit te
voeren, indien de kiezingen van Juni
aanstaande hel liberalismus aan hel
hoofd behouden.
De verklaring van M. Graux, is het
politiek program van ons dwingelands-
ministerie, waarschijnlijk ojigedrongen
door de radikaleu der Kamer. Tol hier
toe had M. Graux maar heel weinig de
politiek aangeraakt; bij vergenoegde
zich met aan zijne kollegas het geld te
bczoigen voor het uitroeren van hunne I pn.iknmt
politieke plannen, hu is Lij uit zijne mensch verhinderen de ontwikkeling’ I
schelp gekropen en neeli bewezen dal j n
er in hem ook slof is voor eenen vol- ciepen, en hem van jongs at gewennen
maakten religievcivolger. aan verslaafdheid der politiek vafi
hernemen.
De gevolgen van den terugkeer dier
gouvernementen zullen onmeetbaar zijn
voor liet geestelijk en lijdelijk welzijn
van het christendom. Schitterend bewijs
van de reusachlige macht, welke het in
schijn verpletterd Pausdom nog in de
volksregeering doet gelden, en van de
onsterfelijkheid van de altijd vervolgde
en nooit overwonnene Kerk.
Onnóodig dit wijdloopiger voor oogen
le leggen als men die diie kcllerscbe
en overmachlige lauden eene vrienden
hand ziel uitreiken, en door hunne da-
l den erkennen dat het in schijn zoo macli-
het brutaal i teloos tioontje, dal men St. Pieters Stoel
voorde rust van Europa en hel welzijn
iiietiwspapicrcn dal welhaast het Paus- 1
enkel Etiropeesch land
i heelt de H. Stoel, duor zijne voorzich-
al tol be- I kdijke
i wil een vijanden behaald,
stellen aau de vervolging der j
klonken. Reeds beginnen de ketenen
schakel voor schakel los te springen en
bet is te hopen dat die zoolang ver
in volle vrijheid hnreu iieilzamen invloed
zal liernoincn hebben.
Hel machtigste der Europeeschc gou-
ging hel meest aanvuurde, en plechtig
gezworen had nooit naar Canossa te
gaan, T is te zeggen nooit moer in vrien-
komen, het keizerrijk
is l._.
gekeerd;'t is hel eerste dat den vrede-
ieekenl en zijnen afgezant met dien van
hel Valikaan verwisselt.
Den 24 Apiil, 's morgens ten 11 ure,
heeft de nieuwe gezant van Duitschland,
M. Von Scbloez.er, den Paus zijne ge
loofsbrieven aangeboden; bij zijne intre
de in het Valikaan weid hij, volgens oud
gebruik, door de wachten de wapens
aangeboden. Vooi aleer zijne geloofs
brieven af te geven deed de nieuwe ge
zant e.uie aanspraak, waai in bij al zijn
genoegen uitdrukte omdat hij de eer
had gehad uitgekozen te zijn geweest
"in de liclrekkingcn tc herstellen tus-
schen den 11. Stoel en het Duilsclie kei
zerrijk.
De Pa s antwoordde d.u zijn hart
steeds geopend was voor de Duitsche
katholieken cn dat hij God bedankte,
even als den keizer van Duitschland en
dezes kanselier, die hem den blijden
dag dor verzoening deden beleven.
Rusland heeft ondervonden welke on
lusten goddclooze besturen in ecu land
verwekken, keizer Alexander III heeft
nu ccneu vriéndelijker! brief aan den
Paus geschreven, waarin hij bekent dat
Let noodig is voor Rusland met de
meeste toegevendheid in godsdienstza
ken le werk te gaan. Hij stelt den Paus
voor, door weoerzijdsche overeenkomst
en schikkingen, den droevigen toestand
der geestelijke belangen in l'olen te wij
zigen.
De groothertog Wladimir heeft den
brief aan den Paus besteld. In imam van
Rusland heeft bij mondelings aan den
II Vader verzekerd dat men gereed was
alles te doen om met Rome in vrede tc
komen. Hij wenschte ook Leo XIII ge
lijk over do goede wending der geeste
lijke zaken in Duitschland.
Dat
eenen pijnlijken iudruk zal maken, z.m,
volgens den linanlien-minisier bestaan
in
1° De verwereldlijking der Kerljabrieken,
’t is te zeggende inbeslagneming der
kerkgoederen door den Staal;
2" De inpalming of aanslaan der goede
ren toebehoorende aan de kloosters, onder
voorwendsel van doode hand;
3” liet aanslaan der giften welke door
de geloovigen aan de bisschoppen toever-
trouwil worden om góede werken te-doen;
4“ De vermindering van het budget van
eerediensten; ontneming van de jaarwed- ..n.
de der priesters welke niet dansen ge- I beeck verborge
lijk de ministers en godsdiensthaters
schuifelen;
5° De Kerk buiten den Staat, T is te
zeggen builen de wet.
M. Graux noemde dat bet program
der weèrwr.iak,omdat M. Malou verklaard
had, namens zijne partijgenoten, dat
indien de kiezitigeu van Juni aan de ka
tholieken gunstig waren, zij het budget
van openbaar ouderwijs merkelijk zou
den verminderen, om aldus helmiddel
le hebben bel te kort in de schatkist tc
dekken, zonder nieuwe belastingen aan
hel land te moeten opleggen.
Op de vragen van MM. Nothomb
en Woeste of bet ministerie voorne
mens was dal program na de kiezin-
gen uil te voeren, hebben MM. Janson
en Olin zich gehaast om voor het minis
terie ja te antwoorden, en al de liberale
leden hebben toegejuicht.
Wel is waar heeft minister Frèrc, zien
de dat zijn kollega te ver was gegaan,
aan M. Graux ecu teeken gedaan en deza
laatste heeft dan verklaard dat het zou
afhangen van de houding der katholie
ken. Maar deze verklaring zal niemand
bedriegen. De partijen die in de Kamer
de mimici heid hadden, hebben zich ten
a len tijde verdedigd en de liberalen
zijn daar niet aan te kort gebleven. Die
verdediging is geene reden voor de
partij die aan hoofd is om hare tegen
strevers ie vervolgen cn buiten de wet
te stellen, zij maakt immers deel van hel
grondwellelijk .recht der partijen.
.Staat <*m Onderwijs.
Wat men in 1816 schreef.
Wij lazen onlangs de beoordeeling
van een politiek stelsel dat men in 1816
voordroeg, en wij trollen er eenige zin
sneden aan nopens 'l staatsonderwijs,
welke wij hier al'schrijven vermits, ge
lijk men zien zal, zij heden maar al
ie zeer in België bewaarheid wi r len.
Als het onderwijs, schreef men, van
den Staat afhangt, is alles aan zijnen
geest en politiek verslaafd; en die ver
slaafdheid van 's menschen geest, die
betooming .der rede, dat monopool der
denkwijze zegt men in overeenkomst le
zijn met de rniluur van hot gouverne
ment, stelsel, dal men wil invoeren als
een giondbeginsel van binnealandsche
staatkunde. Dat beet men noglans de
rede, van kindsbeen af,'verslaven aan
het gebied der omstandigheden, cn den
geest gedurig afkeeren van den gods
dienst, de rechtvaardigheid, waarheid,
natuurlijke orde en van eene gematige j
vrijheid, waarmee de natuur der heden-
daagsche gouvernementen weinig over-
Dal noemt men nog in den
van alle grootc gevoelens en edele priti- i didaat te stemmen. I n
------ uwer meerderheid zou nog aanzienlijker
t
-WQEW—-
VOOR PK
TTI^ilTI Ifll l.l—I IT1HTITW OOHBPWB—
;n-
-- ■Him --
I
- --
1/v.v» iivvvi
l i i ■••n r-n
-i Hm ip 11 w- -
-- --..vu uau-
1
■1
